Phụ lục B Các học sinh Việt Nam
tham gia đánh giá PISA không
mang tính đại diện đầy đủ cho trẻ
em 15 tuổi tại Việt Nam
Thành tích ấn tượng của Việt Nam trong các đánh giá PISA 2012 và 2015 nên được xem xét thận trọng
do tỷ lệ nhập học của trẻ em 15 tuổi ở Việt Nam thấp; trong năm 2012, “chỉ số bao phủ” của Việt Nam chỉ
đạt 55,7%, thấp thứ ba trong số 63 nước tham gia đánh giá. Trong năm 2015, tỷ lệ này thậm chí giảm
xuống mức 49%, thấp nhất trong số tất cả các quốc gia tham gia. Những học sinh tham gia PISA có điều
kiện kinh tế xã hội cao hơn so với tất cả các học sinh 15 tuổi như được thể hiện trong kết quả Khảo sát
mức sống hộ gia đình Việt Nam. Nói cách khác, những học sinh Việt Nam tham gia đánh giá PISA không
mang tính đại diện đầy đủ cho trẻ em 15 tuổi tại Việt Nam. Để điều chỉnh kết quả theo tỷ lệ nhập học thấp
này, chúng ta có thể giả sử một trẻ em 15 tuổi không đi học vào thời điểm đánh giá PISA sẽ đạt điểm ở
nhóm 50% học sinh 15 tuổi tham gia PISA có điểm thấp nhất và sau đó so sánh 50% trẻ em 15 tuổi đạt
điểm cao nhất với tất cả các nước
tham gia PISA, trong trường hợp đó, thứ hạng của Việt Nam sẽ thấp
hơn nhiều. Ví dụ, áp dụng các giả định này, Việt Nam sẽ đứng thứ 40 về môn Toán và 41 về Đọc hiểu,
thay vì thứ 16 và 18 như kết quả công bố, trong số 63 quốc gia tham gia PISA 2012. Mặc dù vậy, Việt
Nam vẫn sẽ vẫn là một ngoại lệ xuất sắc nếu xét về GDP bình quân đầu người.
Nguồn: Nghiên cứu của Glewwe và cộng sự 2017
54
Vốn Nhân lực Việt Nam: Thành tựu Giáo dục và Thách thức trong Tương lai