f) M«i trêng quèc tÕ
Sau nh÷ng n¨m khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ khu vùc, t×nh h×nh kinh tÕ khu vùc ®ang cã nh÷ng chuyÓn biÕn tÝch cùc. C¸c níc §«ng Nam ¸ vµ Hµn Quèc ®· kh¾c phôc kh¸ tèt hËu qu¶ do cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ võa qua; kinh tÕ NhËt B¶n còng cã dÊu hiÖu phôc håi; c¶i c¸ch kinh tÕ ë Trung Quèc ®· thu ®îc thµnh tùu ®¸ng kÓ vµ Trung Quèc ®· trë thµnh thµnh viªn cña WTO; sù liªn kÕt gi÷a c¸c níc trong khu vùc ngµy cµng chÆt chÏ h¬n th«ng qua c¸c hîp t¸c kinh tÕ quèc tÕ. Bªn c¹nh ®ã, héi nghÞ cao cÊp ASEAN + 3, ASEAN +EU... ®ang chøng tá sù liªn kÕt ngµy cµng t¨ng gi÷a c¸c níc trong khu vùc víi nhau vµ víi c¸c tæ chøc, c¸c khu vùc kh¸c cña thÕ giíi. Sù phôc håi cña nÒn kinh tÕ khu vùc mét c¸ch nhanh chãng võa ¶nh hëng tÝch cùc ®èi víi nÒn kinh tÕ ViÖt Nam nhng ®ång thêi còng t¹o ra nh÷ng thö th¸ch míi, nhÊt lµ Trung Quèc ®· trë thµnh thµnh viªn chÝnh thøc cña WTO.
Xu híng toµn cÇu hãa, quèc tÕ hãa nÒn kinh tÕ thÕ giíi ®· lµm cho c¸c níc xÝch l¹i gÇn nhau h¬n. Trong bèi c¶nh ®ã, chÝnh phñ ViÖt Nam quyÕt t©m thùc hiÖn ®êng lèi më cöa m¹nh ra bªn ngoµi. HiÖn nay, ViÖt Nam ®· cã quan hÖ víi h¬n 160 quèc gia vÒ ngo¹i giao; víi trªn 100 quèc gia vÒ quan hÖ bu«n b¸n.
Cïng víi xu híng toµn cÇu hãa, tiÕn tr×nh khu vùc hãa ngµy cµng diÔn ra s©u réng h¬n, chóng ta ®· tham gia nhiÒu tæ chøc kinh tÕ khu vùc vµ quèc tÕ mµ bíc ®Çu lµ tiÕn tr×nh gia nhËp AFTA, APEC vµ tiÕn tíi lµ WTO. Gia nhËp vµo c¸c tæ chøc nµy, mét mÆt t¹o ra nhiÒu c¬ héi thuËn lîi ®Ó thóc ®Èy t¨ng trëng kinh tÕ ë ViÖt Nam, mÆt kh¸c còng ®Æt níc ta vµo nh÷ng th¸ch thøc kh«ng nhá do xuÊt ph¸t ®iÓm cña nÒn kinh tÕ cßn rÊt thÊp, tÝnh c¹nh tranh yÕu, kinh nghiÖm trong th¬ng trêng quèc tÕ cßn bÞ h¹n chÕ. Tuy nhiªn víi sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña khoa häc kü thuËt trªn thÕ giíi, nhÊt lµ c«ng nghÖ th«ng tin sÏ t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ViÖt Nam cã thÓ rót ng¾n kho¶ng c¸ch víi c¸c níc ®i tríc nÕu chóng ta biÕt ®ãn ®Çu mét c¸ch hiÖu qu¶. Ngîc l¹i th× nguy c¬ tôt hËu lµ kh«ng thÓ tr¸nh khái.
Tãm l¹i, ngµy nay xu híng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ ®ang lµ mét trµo lu tÊt yÕu vµ lîi Ých l©u dµi mµ qu¸ tr×nh héi nhËp mang l¹i lµ mét thùc tÕ khã phñ nhËn, do vËy chóng ta cÇn ph¶i tÝch cùc khÈn tr¬ng thùc hiÖn tèt tiÕn tr×nh héi nhËp theo xu thÕ chung cña thêi ®¹i.
IV.1.2. C¸c nh©n tè vi m«
C¸c nh©n tè thuéc tÇm vi m«, tøc lµ xem xÐt ë gi¸c ®é ngµnh vµ c¸c doanh nghiÖp. Nh÷ng nh©n tè nµy ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña mçi lo¹i s¶n phÈm. §ã lµ nh÷ng kü n¨ng tæ chøc, qu¶n lý cña nhµ kinh doanh tõ tiÒn s¶n xuÊt (thiÕt kÕ s¶n phÈm; lùa chän vµ mua thiÕt bÞ c«ng nghÖ, qu¶n lý vµ ®Þnh møc chi phÝ nguyªn vËt liÖu vµ dù tr÷) ®Õn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt (sö dông lao ®éng, nguyªn vËt liÖu, kiÓm tra chÊt lîng s¶n phÈm) vµ sau s¶n xuÊt nh mÉu m·, bao gãi, giao nhËn kÞp thêi, ®óng h¹n; vÊn ®Ò dÞch vô vµ thêi gian b¶o hµnh cho s¶n phÈm; tiÕp thÞ thÞ trêng ... ( trong sè ®ã, ®Æc biÖt quan träng lµ yÕu tè vÒ thÞ trêng, gi¸ c¶, chÊt lîng s¶n phÈm vµ c¸c ho¹t ®éng dÞch vô tríc, trong vµ sau khi b¸n hµng).
C¸c yÕu tè nµy ®· ®îc ph©n tÝch cho tõng s¶n phÈm trong ch¬ng III, do ®ã trong phÇn nµy chØ x©y dùng c¸c gi¶i ph¸p n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh th«ng qua ma trËn SWOT (C¸c thÕ m¹nh - Strengths, c¸c ®iÓm yÕu - Weaknesses, c¸c c¬ héi – Opportunities vµ nguy c¬ - Threats) cña c¸c ngµnh sau:
IV.2. kiÕn nghÞ vµ Gi¶i ph¸p tham gia AFTA cho ngµnh c«ng nghiÖp ®ång nai
Trªn c¬ së thùc tr¹ng ph¸t triÓn ngµnh c«ng nghiÖp §ång Nai vµ ph©n tÝch nh÷ng nh©n tè ¶nh hëng ®Õn kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c ngµnh c«ng nghiÖp chñ yÕu. §Ó n©ng cao søc c¹nh tranh cña c¸c ngµnh c«ng nghiÖp, cã rÊt nhiÒu gi¶i ph¸p cÇn thùc hiÖn ë gãc ®é vÜ m« còng nh vi m«, chñ yÕu tËp trung vµo c¸c gi¶i ph¸p cã liªn quan ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò:
- §Çu t
- ThÞ trêng
- Ph¸t triÓn nguån nh©n lùc
- T¨ng cêng hiÖu qu¶ qu¶n lý nhµ níc
IV.2.1. §Çu t
§©y lµ mét trong nh÷ng gi¶i ph¸p hÕt søc quan träng trong viÖc n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña ngµnh c«ng nghiÖp. Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, vÊn ®Ò ®Çu t lµ vÊn ®Ò quyÕt ®Þnh sù sèng cßn vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp, ngµnh c«ng nghiÖp. Gi¶i ph¸p vÒ ®Çu t cÇn ph¶i xem xÐt trªn c¶ 2 gi¸c ®é ®ã lµ ®Çu t chiÒu réng vµ ®Çu t chiÒu s©u, tuy nhiªn viÖc ®Çu t kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i t¸ch b¹ch mµ tuú nh÷ng ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh cña tõng ngµnh, tõng doanh nghiÖp mµ cã thÓ kÕt hîp hµi hoµ c¶ 2 h×nh thøc:
- VÒ ®Çu t theo chiÒu réng: VÊn ®Ò më réng s¶n xuÊt, t¨ng quy m« còng lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc quan träng hiÖn nay. Víi quy m« qu¸ nhá bÐ cña nhiÒu doanh nghiÖp, nhiÒu ngµnh c«ng nghiÖp nh hiÖn t¹i th× còng lµ khã kh¨n th¸ch thøc khi thÞ trêng cã nhu cÇu lín. §èi víi nh÷ng s¶n phÈm hiÖn nay ®ang cã thÞ trêng trong níc vµ xuÊt khÈu tèt, chÊt lîng s¶n phÈm ®· ®îc kh¼ng ®Þnh trªn thÞ trêng nh h¹t ®iÒu, thøc ¨n gia sóc, giµy dÐp... th× vÊn ®Ò më réng s¶n xuÊt lµ hÕt søc cÇn thiÕt ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Tuy nhiªn viÖc më réng còng cßn phô thuéc nhiÒu yÕu tè nh ph¬ng thøc më réng thÞ trêng, vèn ®Çu t, ®Êt ®ai, nh©n lùc... §èi víi ngµnh c«ng nghiÖp §ång Nai, hµng n¨m cã nhiÒu doanh nghiÖp míi ®îc h×nh thµnh, ®Çu t vµo c¸c lÜnh vùc kh¸c nhau ®Ó t¨ng quy m« cña ngµnh, do ®ã cÇn thùc hiÖn tèt hÖ thèng gi¶i ph¸p ®Ó thu hót c¸c nhµ ®Çu t, ®Çu t ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh.
- VÒ ®Çu t chiÒu s©u, ®æi míi c«ng nghÖ: Víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn nhanh cña khoa häc vµ c«ng nghÖ hiÖn nay, gi¶i ph¸p nµy lµ gi¶i ph¸p c¬ b¶n nhÊt vµ l©u dµi trong viÖc n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm, cña ngµnh c«ng nghiÖp. §Çu t chiÒu s©u, ®æi míi c«ng nghÖ kh«ng chØ n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm mµ cßn n©ng cao n¨ng suÊt, t¨ng quy m« s¶n xuÊt, gi¶m chi phÝ... HiÖn nay, qua ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng vÒ n¨ng lùc s¶n xuÊt, c«ng nghÖ, m¸y mãc thiÕt bÞ, kh¶ n¨ng c¹nh tranh vµ xuÊt khÈu cña s¶n phÈm cho thÊy, nh÷ng n¨m võa qua tuy ®· ®îc quan t©m vÒ ®Çu t, nhng tr×nh ®é kü thuËt c«ng nghÖ c¸c doanh nghiÖp, nhÊt lµ c¸c doanh nghiÖp trong níc cßn thÊp so víi c¸c doanh nghiÖp §TNN vµ khu vùc, nhiÒu doanh nghiÖp trong níc cã c«ng nghÖ s¶n xuÊt vµ MMTB ®· qu¸ cò kü vµ l¹c hËu, mét sè doanh nghiÖp ®· ®Çu t ®æi míi MMTB nhng t×nh h×nh khai th¸c cha hÕt kh¶ n¨ng, nhiÒu lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ ®· trë nªn lçi thêi, s¶n phÈm chÊt lîng kh«ng cao nªn khã c¹nh tranh, do ®ã kh¶ n¨ng thu håi vèn ®Ó ®Çu t ®æi míi MMTB, c«ng nghÖ gÆp khã kh¨n, doanh nghiÖp ë vµo t×nh tr¹ng khã kh¨n.
Mét vÊn ®Ò kh«ng kÐm phÇn quan träng lµ nhiÒu DN cã hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh thÊp, kh¶ n¨ng tÝch lòy h¹n chÕ nªn lµm h¹n chÕ kh¶ n¨ng ®Çu t ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ míi. Mét sè doanh nghiÖp khã kh¨n trong viÖc t×m kiÕm c¸c c¬ héi ®Çu t, kh«ng cã dù ¸n kh¶ thi nªn viÖc ®a dù ¸n trë thµnh hiÖn thùc cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n. Bªn c¹nh ®ã mét sè doanh nghiÖp ®· ®Çu t ®æi míi c«ng nghÖ kh¸ thµnh c«ng, s¶n phÈm cã chÊt lîng cao vµ chiÕm lÜnh thÞ trêng trong níc vµ xuÊt khÈu. C¸c doanh nghiÖp nh×n chung cha quan t©m ®óng møc ®Õn c«ng t¸c nghiªn cøu ®æi míi vµ c¶i tiÕn c«ng nghÖ míi, kinh phÝ dµnh cho nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn cßn rÊt thÊp, so víi c¸c h·ng trªn thÕ giíi chi phÝ cho nghiªn cøu khoa häc c«ng nghÖ míi cña c¸c c«ng ty chiÕm tõ 5-6% doanh thu trong khi cña c¸c Tæng c«ng ty cña ViÖt Nam chi phÝ nµy kh«ng vît qu¸ 0,25%. §éi ngò c¸n bé kü thuËt vµ c«ng nh©n lµnh nghÒ cßn thiÕu nhiÒu nªn kh¶ n¨ng c¶i tiÕn vµ ®æi míi c«ng nghÖ trong c¸c doanh nghiÖp cha cao.
ViÖc ®Çu t chiÒu s©u cña c¸c doanh nghiÖp còng cÇn ph¶i ®µo t¹o vµ chuÈn bÞ nguån nh©n lùc tríc khi ®Çu t m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ míi, ph¶i cã con ngêi phï hîp víi m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ míi, ®Ó sö dông hiÖu qu¶ vµ lµm chñ thiÕt bÞ c«ng nghÖ ®· ®Çu t, viÖc lùa chän m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ phï hîp cã tÇm quan träng ®¶m b¶o cho dù ¸n thµnh c«ng trong t¬ng lai. Lùa chän lo¹i m¸y nµo, níc nµo s¶n xuÊt, lo¹i m¸y nµo cÇn ph¶i nhËp khÈu, lo¹i m¸y nµo chØ cÇn s¶n xuÊt trong níc vµ cÇn ph¶i n¾m ®îc thÕ m¹nh cña c¸c nhµ cung cÊp thiÕt bÞ ®Ó mua cho phï hîp lµ rÊt quan träng. Ph¬ng ¸n lùa chän tèi u, ®Çu t MMTB c«ng nghÖ phï hîp sÏ ®¶m b¶o cho doanh nghiÖp kh¶ n¨ng c¹nh tranh vÒ gi¸ thµnh, chÊt lîng s¶n phÈm vµ ®¸p øng nhu cÇu cña tõng ®èi tîng kh¸ch hµng, gióp cho dù ¸n cã kh¶ n¨ng thµnh c«ng cao.
§Ó viÖc ®Çu t mang l¹i hiÖu qu¶ cao, tr¸nh l·ng phÝ tiÒn cña cho nhµ níc vµ nh©n d©n, cÇn tËp trung ®Çu t cã träng t©m, träng ®iÓm, xem xÐt trªn nhiÒu gi¸c ®é. Cã thÓ xem xÐt ph©n chia c¸c s¶n phÈm c«ng nghiÖp thµnh 3 nhãm nh sau:
Nhãm 1: S¶n phÈm cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh, cã lîi thÕ, cã tiÒm n¨ng vÒ thÞ trêng trong níc vµ xuÊt khÈu cÇn ®îc u tiªn khuyÕn khÝch tËp trung ®Çu t:
- ChÕ biÕn ®¸ XD
- S¶n xuÊt g¹ch, ngãi
- S¶n phÈm gèm mü nghÖ
- H¹t ®iÒu nh©n
- Thøc ¨n gia sóc
- Tinh bét
- S÷a c¸c lo¹i
- Cµ phª chÕ biÕn, bét Milo
- Bét ngät
- Sóp Knoor
- Sîi b«ng c¸c lo¹i
- ¸o len xuÊt khÈu
- V¶i dÖt
- Kh¨n c¸c lo¹i
- Sîi Polyester
- Bao tay BHL§
- QuÇn ¸o may s½n
- Qu¹t ®iÖn
- Ph©n Super L©n
- Ph©n NPK
|
- Giµy dÐp c¸c lo¹i
- §éng c¬ ®iÖn
- M¸y biÕn thÕ
- B¶ng m¹ch, ®Õ b¶ng m¹ch ®iÖn tö
- Micro moto
- BiÕn thÕ trung tÇn
- D©y c¸p ®iÖn c¸c lo¹i
- ¾c quy
- M¸y næ
- M¸y xay x¸t
- M¸y B¬m níc
- Nåi ch¶o inox
- Tñ l¹nh
- M¸y giÆt
- Bao b× giÊy (Carton)
- Hµng méc
- §òa tre
- S¨m lèp xe ®¹p, xe m¸y, cao su
- GiÊy in, viÕt, photo
- GiÊy in b¸o
|
Nhãm 2: S¶n phÈm cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh cã ®iÒu kiÖn, cã tiÒm n¨ng vÒ thÞ trêng trong níc vµ xuÊt khÈu cÇn khuyÕn khÝch ®Çu t:
- §Ìn èng thñy tinh
- B¸nh, kÑo c¸c lo¹i
- DÇu DOP
- Níc gi¶i kh¸t hoa qu¶
|
- H¹t nhùa PVC
- Bét nhùa PVC
- èng nhùa
- Bao dÖt PP
|
Nhãm 3: S¶n phÈm cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh cã ®iÒu kiÖn vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh thÊp cÇn khuyÕn khÝch ®Çu t cã chän läc:
- ThiÕt bÞ vÖ sinh b»ng sø
- G¹ch men
- Ti vi
- Xe « t« 7 chç ngåi
- Xe 4 b¸nh t¶i nhÑ
- T«n m¹ kÏm
- Cao d¸n Salonpas
|
- S¬n
- Bét giÆt
- ChÊt tÈy röa
- V¸n Ðp
- §êng
- ThÐp thái
- ThÐp c¸n
|
Tuy trong danh môc s¶n phÈm cña nhãm 1, cã mét sè s¶n phÈm ®îc ®¸nh gi¸ lµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cã ®iÒu kiÖn nh: ph©n bãn, giÊy, s¨m lèp... nhng c¸c s¶n phÈm nµy ®ang cã tiÒm n¨ng vÒ thÞ trêng trong níc réng lín, cÇn tËp trung ®Çu t ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh, ®¸p øng nhu cÇu trong níc vµ thay thÕ nhËp khÈu. ViÖc ph©n chia c¸c s¶n phÈm trªn thµnh c¸c nhãm, theo thø tù u tiªn ®Çu t, ®Ó trong qu¸ tr×nh ®Çu t ph¸t triÓn, xem xÐt tÝnh to¸n ®Õn tõng s¶n phÈm vµ tõng dù ¸n, th«ng qua c«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n, cã nh÷ng th«ng tin, khuyÕn c¸o kÞp thêi cho doanh nghiÖp, h¹n chÕ rñi ro trong ®Çu t.
§Ó thùc hiÖn tèt gi¶i ph¸p ®Çu t, vÒ phÝa §Þa ph¬ng cÇn:
- T vÊn cho c¸c nhµ ®Çu t vµ doanh nghiÖp trong c¸c lÜnh vùc ®Çu t: Trªn c¬ së c¸c danh môc s¶n phÈm trªn, c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ níc cã liªn quan ®Õn c«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t, cÊp phÐp... cÇn cã nh÷ng th«ng tin mang tÝnh khuyÕn c¸o ®Ó gióp c¸c nhµ ®Çu t, c¸c doanh nghiÖp cã th«ng tin vÒ lÜnh vùc ®Çu t dù kiÕn, h¹n chÕ ®îc nh÷ng rñi ro vµ l·ng phÝ trong ®Çu t.
- Hç trî ®Çu t chiÒu s©u cho c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc: CÇn triÓn khai nhanh viÖc hç trî ®Çu t chiÒu s©u, ®æi míi c«ng nghÖ cho c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc trªn ®Þa bµn, ®©y lµ mét trong nh÷ng gi¶i ph¸p ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cho c¸c doanh nghiÖp tham gia AFTA. Ngoµi nh÷ng chÝnh s¸ch chung cña nhµ níc, vÊn ®Ò c¬ b¶n lµ hç trî vÒ vèn cho c¸c doanh nghiÖp th«ng qua viÖc thµnh lËp quü ®Çu t chiÒu s©u cña tØnh. QuÜ nµy cã nhiÖm vô hç trî cho c¸c DNNN thùc hiÖn c¸c ch¬ng tr×nh nghiªn cøu c¶i tiÕn c«ng nghÖ t¹i c¸c doanh nghiÖp nhµ níc, lËp c¸c gi¶i thëng cho c¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu c¶i tiÕn c«ng nghÖ mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nh»m khuyÕn khÝch c¸c c¸ nh©n trong c¸c doanh nghiÖp nhµ níc tham gia nghiªn cøu c«ng nghÖ míi, gãp phÇn cho c¸c DNNN ®Èy m¹nh c«ng t¸c c¶i tiÕn c«ng nghÖ, n©ng cao n¨ng suÊt, h¹ gi¸ thµnh t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp nhµ níc.
- §Çu t x©y dùng h¹ tÇng kü thuËt cho ph¸t triÓn c«ng nghiÖp: ViÖc ph¸t triÓn h¹ tÇng kü thuËt cã vai trß cùc kú to lín vµ cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh thóc ®Èy qu¸ tr×nh ph¸t triÓn c«ng nghiÖp. Trong ®ã chóng ta cÇn ®Æc biÖt quan t©m ®Õn c¸c c¬ së h¹ tÇng trong c¸c KCN tËp trung ®ång bé víi tiÕn ®é x©y dùng c¬ së h¹ tÇng ngo¹i khu gåm ®iÖn, níc, th«ng tin, c¸c dÞch vô kü thuËt... §Ó thu hót nhiÒu dù ¸n vµo c¸c KCN vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc triÓn khai nhanh c¸c dù ¸n ®Çu t. ViÖc tæ chøc x©y dùng h¹ tÇng kü thuËt cÇn dùa vµo thùc tr¹ng vµ chiÕn lîc ph¸t triÓn ®Ó lùa chän gi¶i ph¸p thÝch hîp nh c¶i t¹o, n©ng cÊp, tËn dông c¬ së ®· cã hoÆc ph¸t triÓn míi ®¹t yªu cÇu hiÖn ®¹i, v¨n minh, tiÖn Ých theo tiªu chuÈn quèc tÕ.
Song song víi viÖc x©y dùng h¹ tÇng kü thuËt c¸c khu c«ng nghiÖp nh ®iÖn, níc, giao th«ng...cÇn ph¶i chó ý x©y dùng c¸c c«ng tr×nh phôc vô cho nhu cÇu ngêi lao ®éng nh nhµ ë cho c«ng nh©n. §©y lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc cÇn thiÕt mµ §¶ng, Nhµ níc, c¸c cÊp chÝnh quyÒn vµ toµn thÓ c«ng nh©n, lao ®éng ®ang quan t©m, viÖc t¹o ®iÒu kiÖn vÒ nhµ ë cho c«ng nh©n gãp phÇn lµm cho ngêi lao ®éng yªn t©m s¶n xuÊt, æn ®Þnh x· héi vµ ngµy cµng ph¸t huy vai trß cña giai cÊp c«ng nh©n trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp hãa vµ hiÖn ®¹i hãa ®Êt níc.
§Ó ®¶m b¶o n¨ng lùc ®Çu t h¹ tÇng c¸c khu c«ng nghiÖp cÇn ®¸nh gi¸ l¹i c¸c C«ng ty kinh doanh h¹ tÇng, ®¬n vÞ nµo cã ®ñ tiÒm lùc vµ kh¶ n¨ng tæ chøc th× u tiªn giíi thiÖu cho c¸c nhµ ®Çu t vµo c¸c khu c«ng nghiÖp trªn nh»m tõng bíc lÊp ®Çy c¸c khu c«ng nghiÖp cã kh¶ n¨ng tæ chøc vµ tµi chÝnh tèt, cñng cè c¸c c«ng ty kinh doanh h¹ tÇng cßn yÕu vÒ kh¶ n¨ng tµi chÝnh vµ tæ chøc. Cho phÐp c¸c nhµ ®Çu t hoµn chØnh h¹ tÇng, tù t×m ®èi t¸c lÊp ®Çy c¸c khu c«ng nghiÖp do hä tæ chøc, vÒ mÆt nhµ níc c¸c m« h×nh nµy vÉn theo quy chÕ khu c«ng nghiÖp nhng kh«ng nªn ¸p ®Æt c¸c khu c«ng nghiÖp theo m« h×nh nµy vµo mét c«ng ty kinh doanh h¹ tÇng nµo c¶. §Ó t¹o thªm søc hÊp dÉn thu hót ®Çu t ®Ò nghÞ cho tæ chøc thÝ ®iÓm m« h×nh khu c«ng nghiÖp do nhµ níc ®Çu t h¹ tÇng vµ cho thuª l¹i kh«ng v× môc ®Ých kinh doanh ®Ó ®¶m b¶o phÝ sö dông h¹ tÇng cã tÝnh c¹nh tranh cao, chñ ®Çu t cã thÓ giao cho ban Qu¶n lý c¸c KCN vµ m« h×nh nµy tríc m¾t u tiªn thu hót c¸c nhµ ®Çu t trong níc.
- Hç trî l·i suÊt vay vèn: cho x©y dùng h¹ tÇng c¸c côm c«ng nghiÖp, tiÓu thñ c«ng nghiÖp, x©y dùng nhµ ë c«ng nh©n, nhÊt lµ lÜnh vùc thu hót nhiÒu lao ®éng nh m¨y mÆc, giµy dÐp... Hç trî vÒ vèn u ®·i cho c¸c doanh nghiÖp lµm dÞch vô phôc vô ®a ríc c«ng nh©n trªn ®Þa bµn, ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh trong qu¸ tr×nh héi nhËp vµ ph¸t triÓn.
- TiÕp tôc t¨ng cêng thu hót vµ n©ng cao hiÖu qu¶ ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi: Víi ®Þnh híng khuyÕn khÝch m¹nh mÏ viÖc thu hót ®Çu t níc ngoµi vµo c¸c ngµnh c«ng nghiÖp s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu, c«ng nghiÖp chÕ biÕn, c«ng nghiÖp phôc vô ph¸t triÓn n«ng nghiÖp vµ kinh tÕ n«ng th«n, c¸c lÜnh vùc c«ng nghÖ th«ng tin, sinh häc, ®iÖn tö, vËt liÖu míi, c¸c ngµnh cã lîi thÕ c¹nh tranh g¾n víi c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, t¹o thªm nhiÒu viÖc lµm, gãp phÇn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ. Do ®ã cÇn triÓn khai kªu gäi ®Çu t vµo mét sè lÜnh vùc cô thÓ, ph©n lo¹i c¸c dù ¸n ®Çu t níc ngoµi ®Ó cã nh÷ng biÖn ph¸p kÞp thêi th¸o gì khã kh¨n, ®Èy m¹nh vËn ®éng vµ xóc tiÕn ®Çu t th«ng qua viÖc ph¸t huy vai trß cña Ban Hîp t¸c Kinh tÕ quèc tÕ cña tØnh. TiÕp tôc n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý nhµ níc trong ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi nhÊt lµ trong viÖc c¶i c¸ch thñ tôc hµnh chÝnh.
Ngoµi nh÷ng gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ trªn, vÒ phÝa doanh nghiÖp cÇn:
- TËn dông vµ ph¸t huy n¨ng lùc hiÖn cã ®Ó ph¸t huy hÕt c«ng suÊt m¸y mãc thiÕt bÞ vµ hiÖu qu¶ ®Çu t.
- Nghiªn cøu ®Çu t c«ng nghÖ phï hîp víi kh¶ n¨ng cña ®¬n vÞ m×nh, ®¶m b¶o hiÖu qu¶ cao nhÊt.
- Nhanh chãng triÓn khai x©y dùng c¸c dù ¸n ®Çu t trªn c¬ së chiÕn lîc s¶n phÈm cña ®¬n vÞ m×nh ®Ó tËn dông thêi gian b¶o hé cña nhµ níc.
- Chñ ®éng t×m kiÕm nguån vèn th«ng qua nhiÒu h×nh thøc nh cæ phÇn, vay tÝn dông, kªu gäi ®Çu t, hîp t¸c s¶n xuÊt...
Tãm l¹i, ngµnh c«ng nghiÖp §ång Nai nãi riªng vµ c¶ níc nãi chung muèn héi nhËp kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi mét c¸ch chñ ®éng vµ cã hiÖu qu¶, kh«ng cßn sù lùa chän nµo kh¸c lµ ph¶i liªn tôc ®Çu t ph¸t triÓn s¶n xuÊt c¶ chiÒu réng vµ chiÒu s©u, trong ®ã cÇn ph¶i sím t×m ra chiÕn lîc ph¸t triÓn l©u dµi vÒ ®Çu t chiÒu s©u ®æi míi vµ c¶i tiÕn c«ng nghÖ, ®Ó n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm ®¸p øng nhu cÇu kh¸ch hµng vµ cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh víi c¸c s¶n phÈm cïng lo¹i cña c¸c níc trong khu vùc, c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i n¾m b¾t ®îc c¬ héi, vît qua th¸ch thøc b»ng viÖc ¸p dông cã hiÖu qu¶ nh÷ng tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ trong s¶n xuÊt ®Ó t¨ng n¨ng suÊt, n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ trêng.
Tuy nhiªn, vÊn ®Ò ®Æt ra cho ®Çu t ®ã lµ nguån vèn ®Çu t ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ ®Çu t chiÒu s©u ®æi míi c«ng nghÖ, n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm. HiÖn nay, vèn ®Çu t cña ngµnh c«ng nghiÖp chiÕm tû träng cao lµ nguån vèn tõ §TNN (chiÕm trªn 70%) tæng vèn ®Çu t toµn ngµnh. Do ®ã trong nh÷ng n¨m tíi, ®Ó ngµnh c«ng nghiÖp n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh, tiÕp tôc ph¸t triÓn, vÊn ®Ò huy ®éng vèn c¶ trong vµ ngoµi níc lµ hÕt søc quan träng. §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy, viÖc huy ®éng vèn ®Çu t cho ph¸t triÓn cÇn cã nh÷ng chÝnh s¸ch vµ gi¶i ph¸p tÝch cùc vµ bè trÝ sö dông cã hiÖu qu¶ bao gåm c¸c nguån nh:
- Nguån vèn ®Çu t tõ ng©n s¸ch chñ yÕu tËp trung cho viÖc ®Çu t h¹ tÇng ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc thu hót ®Çu t.
- Nguån vèn tÝn dông bao gåm c¶ tÝn dông u ®·i cña Nhµ níc (ODA), quü hç trî ph¸t triÓn cña tØnh, c¸c tæ chøc tÝn dông trªn ®Þa bµn lµ nh÷ng nguån hÕt søc quan träng. §Ó khai th¸c vµ gi¶i ng©n ®îc nguån nµy hÖ thèng ng©n hµng vµ c¸c tæ chøc tÝn dông cÇn c¨n cø vµo ch¬ng tr×nh ph¸t triÓn c«ng nghiÖp, tiÕp cËn víi c¸c doanh nghiÖp x©y dùng cã ch¬ng tr×nh ®Çu t mét c¸ch cô thÓ ®Ó thÈm ®Þnh vµ cho vay theo tõng dù ¸n. C¸c doanh nghiÖp ph¶i chñ ®éng x©y dùng dù ¸n, ph¬ng ¸n kinh doanh cã hiÖu qu¶ vµ kh¶ thi, lùa chän môc tiªu ®Çu t, phèi hîp tæ chøc tÝn dông ®Ó bè trÝ vµ sö dông nguån tÝn dông mét c¸ch hîp lý vµ hiÖu qu¶.
- Nguån vèn thu hót §TNN (FDI) lµ nguån hÕt søc quan träng quyÕt ®Þnh ®Õn sù t¨ng trëng cña ngµnh c«ng nghiÖp cña tØnh, do ®ã cÇn cã nh÷ng gi¶i ph¸p ®ång bé ®Ó thu hót ®Çu t nh gi¸ thuª ®Êt, thñ tôc hµnh chÝnh... Ho¹t ®éng tiÕp thÞ ®Çu t cÇn ®îc ®æi míi vÒ ph¬ng ph¸p vµ phong c¸ch chØ ®¹o cho phï hîp víi bèi c¶nh kh«ng cßn ë giai ®o¹n nhµ ®Çu t chñ ®éng ®Õn.
IV.2.2. ThÞ trêng
Gi¶i ph¸p vÒ thÞ trêng lµ mét trong nh÷ng gi¶i ph¸p hÕt søc quan träng cña ngµnh c«ng nghiÖp. CÇn chó träng thÞ trêng trong níc, më réng thÞ trêng khu vùc vµ thÞ trêng thÕ giíi, chó träng thÞ trêng truyÒn thèng ®i ®«i kh«ng ngõng më réng thÞ trêng míi. Thêng xuyªn th©m nhËp, tiÕp thÞ ®Ó cã chÝnh s¸ch cho tõng thÞ trêng:
a) §èi víi thÞ trêng trong níc
Víi d©n sè trªn 76 triÖu ngêi, c¸c doanh nghiÖp cÇn x¸c ®Þnh ®©y lµ thÞ trêng ®Çy tiÒm n¨ng chñ yÕu tiªu thô c¸c lo¹i hµng hãa tiªu dïng, vËt liÖu x©y dùng, n«ng s¶n,...N»m ë khu vùc §«ng Nam Bé, cã thÞ trêng Thµnh phè Hå ChÝ Minh vµ c¸c tØnh trong vïng §«ng Nam bé lµ thÞ trêng tiªu thô lín c¸c lo¹i hµng hãa tiªu dïng: ®êng, giÊy, ®å ®iÖn - ®iÖn tö, hµng n«ng s¶n, hµng vËt liÖu x©y dùng, s¾t thÐp... ®ång thêi còng lµ thÞ trêng cung øng c¸c lo¹i hµng hãa tiªu dïng cho TØnh: ®å nhùa, ®å dïng gia ®×nh, v¶i... Vïng ®ång b»ng s«ng Cöu Long lµ thÞ trêng tiªu thô lín c¸c lo¹i hµng hãa tiªu dïng: ®êng, s÷a, bét giÆt, hµng may mÆc, ®å ®iÖn- ®iÖn tö, hµng méc, hµng vËt liÖu x©y dùng, s¾t thÐp, xe g¾n m¸y, m¸y mãc phôc vô n«ng nghiÖp... Ngoµi ra Hµ néi, vïng phÝa B¾c c¸c tØnh duyªn h¶i miÒn trung còng lµ thÞ trêng tiªu thô rÊt quan träng vÒ hµng tiªu dïng, vËt liÖu x©y dùng, hµng vËt t s¾t thÐp... Do ®ã c¸c doanh nghiÖp cÇn ®Èy m¹nh viÖc tiªu thô trong níc ®èi víi nh÷ng s¶n phÈm hµng ho¸ lµ nh÷ng s¶n phÈm cã lîi thÕ cña ®Þa ph¬ng so víi c¶ níc.
b) §èi víi thÞ trêng xuÊt khÈu
Ngµnh c«ng nghiÖp §ång Nai xuÊt khÈu chiÕm mét tû träng cao (70%) trong thÞ trêng tiªu thô. Do ®ã thÞ trêng xuÊt khÈu lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc quan träng hiÖn nay, trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ níc ta bíc vµo héi nhËp víi khu vùc vµ thÕ giíi. Ngay tõ b©y giê cÇn cã chiÕn lîc vÒ thÞ trêng ®èi víi tõng ngµnh hµng, ®Ó khi c¸c s¶n phÈm hµng hãa trong níc kh«ng cßn hµng rµo b¶o hé thuÕ quan vÉn cã thÓ ®øng v÷ng trªn thÞ trêng thÕ giíi. TiÕp tôc cñng cè vµ gi÷ v÷ng thÞ trêng truyÒn thèng nh: Trung quèc, §µi Loan, Singapore, NhËt, Mü, khèi EU.... CÇn sím cã chÝnh s¸ch th©m nhËp vµo c¸c thÞ trêng míi, trong ®ã chó ý thÞ trêng trong khu vùc khèi ASEAN khi ®îc hëng c¸c u ®·i.
§Ó gi¶i quyÕt tèt thÞ trêng, vÒ phÝa §Þa ph¬ng cÇn tËp trung vµo mét sè vÊn ®Ò sau:
- Cung cÊp th«ng tin thêng xuyªn vµ ®Çy ®ñ vÒ thÞ trêng cho doanh nghiÖp, hç trî thªm vÒ m«i trêng ph¸p lý cho doanh nghiÖp trong viÖc më réng thÞ trêng xuÊt khÈu: Trong thêi ®¹i c«ng nghÖ th«ng tin hiÖn nay, vai trß cña th«ng tin chiÕm mét vÞ trÝ ®Æc biÖt quan träng vµ ai lµm chñ ®îc th«ng tin th× ngêi ®ã sÏ cã nhiÒu c¬ héi chiÕn th¾ng trong cuéc c¹nh tranh gay g¾t cña tiÕn tr×nh héi nhËp. Tuy nhiªn hiÖn nay th«ng tin vÒ thÞ trêng xuÊt khÈu ®èi víi c¸c doanh nghiÖp cßn ë møc thÊp. §Ó cã thÓ xuÊt khÈu vµ c¹nh tranh víi c¸c s¶n phÈm cïng lo¹i trong khu vùc, tèi thiÓu chóng ta còng ph¶i biÕt nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ s¶n phÈm ®ã nh chÊt lîng, gi¸ c¶, thÞ phÇn, quy m«... vµ c¸c ®Þnh chÕ hç trî cña quèc gia ®ã. Do ®ã cÇn cã biÖn ph¸p cung cÊp th«ng tin vÒ thÞ trêng ®Ó c¸c doanh nghiÖp cã thÓ n¾m b¾t, ho¹ch ®Þnh chiÕn lîc thÞ trêng cho c¸c s¶n phÈm cña m×nh.
Bªn c¹nh ®ã cÇn thêng xuyªn cung cÊp vµ cËp nhËt th«ng tin cho c¸c doanh nghiÖp vÒ quy tr×nh vµ thñ tôc nhËp khÈu vµo tõng thÞ trêng, v× thùc tÕ cho thÊy cïng chung mét mÆt hµng song nÕu xuÊt qua nh÷ng thÞ trêng kh¸c nhau th× sÏ ph¶i cã nh÷ng ®iÒu kiÖn vµ nh÷ng thñ tôc kh¸c nhau.
VÊn ®Ò cung cÊp th«ng tin nµy, tríc m¾t cã thÓ thùc hiÖn th«ng qua c¬ quan xóc tiÕn th¬ng m¹i (Së Th¬ng m¹i).
- TÝch cùc t×m kiÕm thÞ trêng th«ng qua quan hÖ ngo¹i giao, tæ chøc ®oµn ra ®oµn vµo kh¶o s¸t thÞ trêng, th«ng tin qu¶ng c¸o: Trong c«ng t¸c tiÕp thÞ, bªn c¹nh viÖc ®Èy m¹nh xuÊt khÈu nh÷ng mÆt hµng mµ ta cã tiÒm n¨ng s¶n xuÊt, cÇn chó ý h¬n n÷a viÖc ®Èy m¹nh xuÊt khÈu híng tíi thÞ trêng vµ ngêi tiªu dïng chø kh«ng ph¶i chØ dùa vµo mÆt hµng vµ kh¶ n¨ng s¶n xuÊt thùc tÕ cã s½n nh ta vÉn thêng lµm. §iÒu nµy ®ßi hái ph¶i cã sù nghiªn cøu kü h¬n vÒ c¸c thÞ trêng, ®Ó biÕt thÞ trêng vµ ngêi tiªu dïng cÇn g× tõ ®ã cã kÕ ho¹ch s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng phï hîp h¬n vµ cã chiÕn lîc xuÊt khÈu phï hîp víi tõng thÞ trêng. Do ®ã, cÇn tiÕp tôc më réng quan hÖ hîp t¸c th«ng qua c«ng t¸c ®èi ngo¹i, ®Èy m¹nh ho¹t ®éng hîp t¸c kinh tÕ quèc tÕ cña tØnh, thêng xuyªn tæ chøc c¸c ®oµn c«ng t¸c nghiªn cøu, t×m hiÓu thÞ trêng, t¹o mäi ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp nghiªn cøu, më réng thÞ trêng tiªu thô. Nç lùc t×m thÞ trêng, b¹n hµng ®i ®«i víi viÖc chó ý c¸c ho¹t ®éng qu¶ng b¸ nh·n hiÖu, s¶n phÈm... trong c«ng t¸c tiÕp thÞ cÇn chó ý h¬n n÷a viÖc ®Èy m¹nh xuÊt khÈu híng tíi thÞ trêng vµ ngêi tiªu dïng.
- Ph¸t huy vai trß cña c¬ quan xóc tiÕn th¬ng m¹i trong viÖc phèi hîp víi c¸c c¬ quan xóc tiÕn th¬ng m¹i cña Trung ¬ng vµ Thµnh phè Hå ChÝ Minh nh»m cung cÊp th«ng tin vÒ thÞ trêng, ho¹t ®éng xóc tiÕn th¬ng m¹i: T¨ng cêng vai trß xóc tiÕn th¬ng m¹i cña c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ níc, b»ng c¸ch tæ chøc phèi hîp víi c¸c c¬ quan ®ang lµm chøc n¨ng xóc tiÕn th¬ng m¹i cña Trung ¬ng vµ Thµnh phè Hå ChÝ Minh. Hç trî c¸c doanh nghiÖp trong ho¹t ®éng xóc tiÕn th¬ng m¹i vµ qu¶ng b¸ nh·n hiÖu, nhÊt lµ ®èi víi nh÷ng s¶n phÈm hµng ViÖt Nam ®¹t chÊt lîng cao. ThÞ trêng lµ nh©n tè quan träng thóc ®Èy s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp, võa qua nhiÒu doanh nghiÖp ®· n¨ng ®éng ®i t×m thÞ trêng. Tuy nhiªn víi nguån tµi chÝnh h¹n hÑp, c¸c doanh nghiÖp kh«ng thÓ thùc hiÖn tiÕp thÞ tèt nÕu kh«ng cã sù gióp ®ì tõ c¸c c¬ quan Nhµ níc, tæ chøc xóc tiÕn th¬ng m¹i.
HiÖn nay, §ång Nai ®· h×nh thµnh phßng qu¶n lý xóc tiÕn th¬ng m¹i thuéc së Th¬ng m¹i vµ Du lÞch. Tuy nhiªn, do míi h×nh thµnh nªn ho¹t ®éng hç trî xuÊt khÈu cña ®¬n vÞ nµy cßn nhiÒu h¹n chÕ. §Ó ph¸t huy tèt vai trß hç trî cho c¸c doanh nghiÖp, cÇn phèi hîp chÆt chÏ víi c¸c Ban ngµnh chøc n¨ng cña tØnh, c¸c doanh nghiÖp, c¸c c¬ quan xóc tiÕn th¬ng m¹i trong níc vµ Phßng Th¬ng m¹i vµ CN ViÖt Nam, míi ®¸p øng ®îc yªu cÇu cña t×nh h×nh míi.
Bªn c¹nh ®ã, ®Ó hç trî ®¾c lùc cho ho¹t ®éng xóc tiÕn th¬ng m¹i cÇn triÓn khai nhanh nh÷ng øng dông cña c«ng nghÖ tin häc nh sö dông Internet, Web...vµ tiÕn tíi lµ th¬ng m¹i ®iÖn tö trong viÖc xóc tiÕn mËu dÞch ®Ó t×m ®èi t¸c vµ më réng thÞ trêng. Trong thêi gian tíi, §ång Nai cÇn ph¶i nç lùc h¬n n÷a trong viÖc më réng xuÊt khÈu qua c¸c níc ngoµi khèi ASEAN, ®ã lµ c¸c thÞ trêng §«ng ¸, EU, Trung §«ng, Mü vµ B¾c Mü... C¸c thÞ trêng nµy hÇu nh lµ thÞ trêng ®· ph¸t triÓn do vËy yªu cÇu th¬ng m¹i th«ng qua hÖ thèng dÞch vô th«ng tin hiÖn ®¹i rÊt lín. Tuy nhiªn, hiÖn nay gi¸ dÞch vô viÔn th«ng cña ViÖt Nam kh¸ cao so nhiÒu níc, do vËy ®Ò nghÞ Nhµ níc nªn cã kÕ ho¹ch hç trî, v× nÕu kh«ng th× ta kh«ng thÓ khai th¸c lîi thÕ cã tÝnh toµn cÇu nµy ®Ó thóc ®Èy s¶n xuÊt vµ ®Èy m¹nh xuÊt khÈu.
- N©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c HiÖp Héi ngµnh nghÒ trong viÖc t×m kiÕm thÞ trêng: Thêi gian qua cßn mét sè hiÖn tîng tranh mua, tranh b¸n, c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh gi÷a c¸c doanh nghiÖp trªn thÞ trêng trong níc còng nh xuÊt khÈu, lµm gi¶m ®i lîi Ých chung cña toµn ngµnh vµ doanh nghiÖp, gi¶m vÞ thÕ cña hµng hãa ViÖt Nam trªn thÞ trêng quèc tÕ. Tõ thùc tÕ c¹nh tranh trong néi bé ngµnh, trong c¸c doanh nghiÖp cïng ngµnh hµng, lµm gi¶m lîi Ých chung nªn c¸c hiÖp héi ngµnh nghÒ ra ®êi. HiÖp Héi ngµnh nghÒ ngµy cµng ®ãng vai trß quan träng trong viÖc ®iÒu phèi vµ g¾n kÕt lîi Ých gi÷a c¸c doanh nghiÖp trong cïng mét ngµnh hµng vµ lîi Ých chung cña ngµnh ®èi víi thÞ trêng trong níc vµ thÕ giíi. ViÖc phèi hîp ®ång bé gi÷a c¸c ®¬n vÞ trong cïng hiÖp héi, ph¸t huy h¬n n÷a vai trß cña c¸c hiÖp héi ngµnh hµng trong viÖc ®Èy m¹nh xuÊt khÈu, lÊy lîi Ých chung lµm môc tiªu phôc vô. §ång thêi cÇn cã sù phèi hîp nhÞp nhµng gi÷a c¸c thµnh viªn trong hiÖp héi ®Ó t¹o nªn nguån hµng ®ñ m¹nh ®Ó xuÊt khÈu æn ®Þnh khi cã c¸c hîp ®ång lín lµ mét viÖc lµm hÕt søc cÇn thiÕt hiÖn nay.
- Nghiªn cøu c¸c biÖn ph¸p hç trî doanh nghiÖp Nhµ níc trong viÖc t×m kiÕm vµ më réng thÞ trêng xuÊt khÈu: §Ó hç trî xuÊt khÈu, Nhµ níc ®· lËp quü khuyÕn khÝch xuÊt khÈu trªn quy m« c¶ níc vµ sö dông quü b×nh æn gi¸ trong nh÷ng trêng hîp cÇn thiÕt ®Ó hç trî cho xuÊt khÈu. Tuy nhiªn, trªn gi¸c ®é ®Þa ph¬ng cÇn cã nh÷ng gi¶i ph¸p hç trî c¸c doanh nghiÖp trong viÖc t×m kiÕm vµ më réng thÞ trêng xuÊt khÈu nhÊt lµ ®èi víi c¸c s¶n phÈm xuÊt khÈu chñ lùc cña c«ng nghiÖp §Þa ph¬ng nh:
- Hç trî mét phÇn kinh phÝ cho c«ng t¸c th¨m dß vµ t×m kiÕm më réng thÞ trêng, kh¶o s¸t mÆt hµng xuÊt khÈu míi.
- Hç trî kinh phÝ trong viÖc tæ chøc héi chî triÓn l·m, héi th¶o chuyªn ®Ò.
- Hç trî trong viÖc lËp chi nh¸nh, v¨n phßng ®¹i ®iÖn t¹i c¸c thÞ trêng míi, thÞ trêng cã quan hÖ ngo¹i giao víi ®Þa ph¬ng.
- TiÕp tôc hç trî c¸c doanh nghiÖp trong viÖc n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm, sö dông hÖ thèng qu¶n lý chÊt lîng ISO 9000: Trong thêi ®¹i hiÖn nay, ®Ó ®Èy m¹nh xuÊt khÈu th× yÕu tè c¬ b¶n ®Çu tiªn cÇn ®¹t ®îc ®ã lµ hµng hãa ph¶i b¶o ®¶m chÊt lîng. §Æc biÖt ®èi víi c¸c níc cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn th× yªu cÇu nµy cã khi cßn lµm t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng xuÊt khÈu h¬n c¶ yÕu tè vÒ gi¸. Do vËy, muèn t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng xuÊt khÈu th× kh«ng thÓ kh«ng nãi ®Õn vÊn ®Ò chÊt lîng. ChÝnh v× vËy, bªn c¹nh sù nç lùc cña c¸c doanh nghiÖp vµ hç trî kinh phÝ cña nhµ níc, c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ níc cÇn thêng xuyªn híng dÉn, tuyªn truyÒn hç trî ®Ó c¸c doanh nghiÖp dÔ tiÕp cËn h¬n víi c¸c tiªu chuÈn qu¶n lý chÊt lîng míi, còng nh c¸c yªu cÇu kü thuËt vÒ chÊt lîng s¶n phÈm trªn thÞ trêng quèc tÕ.
VÒ phÝa c¸c doanh nghiÖp: Gi¶i ph¸p thÞ trêng xuÊt khÈu lµ mét trong nh÷ng gi¶i ph¸p quan träng ®Ó gióp c¸c doanh nghiÖp ph¸t triÓn nhanh, khi thÞ trêng trong níc søc mua cßn thÊp. Sù hç trî cña nhµ níc kh«ng thÓ thay thÕ vai trß chñ ®éng cña doanh nghiÖp trong viÖc t×m kiÕm thÞ trêng xuÊt khÈu. §Ó thùc hiÖn gi¶i ph¸p nµy, c¸c doanh nghiÖp cÇn t¨ng cêng c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ trêng thÕ giíi, vËn dông linh ho¹t c¸c h×nh thøc th«ng tin, qu¶ng c¸o, Web, Internet... ®Ó giíi thiÖu s¶n phÈm cña m×nh víi thÞ trêng thÕ giíi. Chó träng viÖc ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé xóc tiÕn th¬ng m¹i giái, am hiÓu kinh doanh quèc tÕ vµ giao dÞch th¬ng m¹i, ®Ó cã thÓ th©m nhËp thÞ trêng thÕ giíi.
IV.2.3. Ph¸t triÓn nguån nh©n lùc
HiÖn nay lùc lîng lao ®éng dåi dµo, víi chi phÝ thÊp, ®ang ®îc ®¸nh gi¸ lµ mét trong nh÷ng lîi thÕ cña ViÖt Nam. Tuy nhiªn, nÕu xÐt vÒ n¨ng suÊt lao ®éng, mÆt b»ng tay nghÒ nãi chung, tÝnh hiÖu qu¶ vµ tÝnh linh ho¹t cña thÞ trêng lao ®éng, thø h¹ng vÒ nguån nh©n lùc ViÖt Nam chØ ë møc trung b×nh. Do vËy ph¶i thêng xuyªn vµ n©ng cao h¬n n÷a tr×nh ®é ®µo t¹o nguån nh©n lùc, v× nÕu kh«ng ®îc ®µo t¹o thêng xuyªn th× kh«ng thÓ ®¸p øng ®îc nh÷ng nhu cÇu ®Æt ra ®èi víi mét nÒn kinh tÕ ®ang ph¸t triÓn.
Thùc tÕ cho thÊy tr×nh ®é vÒ nh©n lùc §ång Nai t¬ng ®èi thÊp, tr×nh ®é ®¹i häc vµ trªn ®¹i häc chiÕm tû trong thÊp so víi c¶ níc... §©y còng lµ mét trong nh÷ng th¸ch thøc cho ngµnh c«ng nghiÖp tríc tiÕn tr×nh héi nhËp. Trong khi ®ã theo môc tiªu ph¸t triÓn ®· x¸c ®Þnh, nhu cÇu lao ®éng c«ng nghiÖp §ång Nai ®Õn n¨m 2010 lµ 600.000 lao ®éng vµ n¨m 2005 lµ 350.000 lao ®éng c«ng nghiÖp. Nh vËy trong 5 n¨m 2001-2005 sè lao ®éng c«ng nghiÖp t¨ng thªm h¬n 200.000 lao ®éng vµ ®Õn n¨m 2010 t¨ng thªm 450.000 lao ®éng .
§Ó ®¸p øng nhu cÇu lao ®éng c«ng nghiÖp ®Õn n¨m 2005 vµ 2010 ®ång thêi gi¶m nhÑ g¸nh nÆng vÒ vÊn ®Ò x· héi, gi¸o dôc do t¨ng d©n sè c¬ häc, vÒ phÝa §Þa ph¬ng cÇn:
- Cã chÝnh s¸ch t¸c ®éng m¹nh n©ng cao tr×nh ®é d©n trÝ vµ n¨ng suÊt lao ®éng trong n«ng nghiÖp ®Ó chuyÓn dÞch lao ®éng n«ng nghiÖp sang ®¸p øng nhu cÇu lao ®éng c«ng nghiÖp th«ng qua c¸c ch¬ng tr×nh khuyÕn n«ng, c«ng nghÖ sinh häc, c«ng nghiÖp phôc vô n«ng nghiÖp... Nhu cÇu lao ®éng c«ng nghiÖp ®ßi hái ë c¶ hai mÆt chÊt lîng vµ sè lîng, do ®ã cÇn cã kÕ ho¹ch vµ chÝnh s¸ch ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý, c¸n bé kü thuËt vµ c«ng nh©n cã kü n¨ng chuyªn nghiÖp ngang tÇm nhiÖm vô. §éi ngò c¸n bé chuyªn gia ph¶i v÷ng vÒ chÝnh trÞ, cã kü n¨ng chuyªn m«n, cã tr×nh ®é ngo¹i ng÷, tin häc vµ ®îc trang bÞ c¬ b¶n kiÕn thøc vÒ ph¸p luËt, qu¶n lý nhµ níc, giao dÞch quèc tÕ ... ®Ó ®ñ søc thÈm ®Þnh chän lùa c«ng nghÖ míi du nhËp theo chuyªn ngµnh ®îc ®µo t¹o vµ cã kh¶ n¨ng ®µm ph¸n cïng cã lîi gi÷a ®«i bªn trong quan hÖ hîp ®ång, hîp t¸c SXKD víi bªn ngoµi.
- Thêng xuyªn gi¸o dôc t¸c phong c«ng nghiÖp cho ®éi ngò c«ng nh©n vµ ®ång thêi cã biÖn ph¸p b¶o vÖ quyÒn lîi chÝnh ®¸ng cña ngêi c«ng nh©n th«ng qua tæ chøc §¶ng, C«ng ®oµn, §oµn thanh niªn, nhÊt lµ ®èi víi c«ng nh©n khu vùc NQD vµ ®Çu t níc ngoµi.
Bªn c¹nh ®ã, vÒ phÝa Doanh nghiÖp, cÇn x©y dùng chiÕn lîc ®µo t¹o lao ®éng trong ®iÒu kiÖn héi nhËp vµ c¹nh tranh, x¸c ®Þnh nh©n tè con ngêi lµ hÕt søc quan träng trong viÖc ph¸t triÓn doanh nghiÖp giai ®o¹n míi. Lao ®éng ph¶i ®¶m b¶o c¶ 2 mÆt chÊt lîng vµ sè lîng, cã kh¶ n¨ng thÝch øng víi nÒn kinh tÕ thÞ trêng.
IV.2.4. T¨ng cêng hiÖu lùc vµ hiÖu qu¶ qu¶n lý nhµ níc
§Ó thùc thùc hiÖn ®îc gi¶i ph¸p nµy, vÒ phÝa §Þa ph¬ng cÇn:
a) T¨ng cêng cung cÊp th«ng tin cho c¸c doanh nghiÖp vÒ héi nhËp kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi
Víi quan ®iÓm x©y dùng lé tr×nh dån hÕt thuÕ suÊt gi¶m vµo nh÷ng n¨m cuèi ®Ó dµnh nhiÒu thêi gian cho c¸c doanh nghiÖp chuÈn bÞ c¸c ®iÒu kiÖn héi nhËp, cã ®iÒu kiÖn æn ®Þnh s¶n xuÊt nªn lÞch tr×nh gi¶m thuÕ nh÷ng n¨m cuèi víi møc gi¶m t¬ng ®èi cao. §©y lµ mét vÊn ®Ò cÇn hÕt søc chó ý, nÕu c¸c doanh nghiÖp kh«ng chuÈn bÞ cho m×nh mét lé tr×nh thÝch hîp th× míi møc c¾t gi¶m cao vµo nh÷ng n¨m cuèi, mét sè s¶n phÈm khã cã thÓ ®øng v÷ng trong c¹nh tranh. Theo ®iÒu tra võa qua, nhiÒu doanh nghiÖp vÉn cha x©y dùng cho m×nh mét lé tr×nh cÇn thiÕt ®Ó tham gia AFTA, trong c¸c kiÕn nghÞ nhiÒu doanh nghiÖp cßn tr«ng chê nhiÒu vµo sù b¶o hé cña Nhµ níc. Do ®ã, c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i hiÓu r»ng, dï b¶o hé ®Õn phót chãt, c¸c doanh nghiÖp vÉn ph¶i thùc hiÖn theo nh÷ng cam kÕt quèc tÕ mµ chóng ta ®· cam kÕt, ®iÒu ®ã lµ kh«ng thÓ tr× ho·n. V× vËy, ®Ó gióp c¸c doanh nghiÖp v÷ng bíc trªn ®êng héi nhËp c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ níc cÇn ph¶i hç trî c¸c doanh nghiÖp nhiÒu h¬n n÷a trong viÖc cung cÊp ®Çy ®ñ th«ng tin vÒ tiÕn tr×nh vµ lÞch tr×nh héi nhËp; c¸c néi dung quy ®Þnh, nguyªn t¾c vµ thñ tôc tham gia c¸c ch¬ng tr×nh hîp t¸c trong khu«n khæ AFTA; ®ång thêi cung cÊp th«ng tin tèt h¬n vÒ c«ng nghÖ s¶n phÈm, thÞ trêng vµ c¸c chuÈn mùc quèc tÕ; t¨ng cêng c«ng t¸c hç trî chuyªn m«n, hç trî vÒ m«i trêng ph¸p lý cho doanh nghiÖp nh»m gióp doanh nghiÖp cã c¬ héi n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm, më r«ng thÞ trêng, t×m kiÕm thÞ trêng vµ ®èi t¸c...
VÒ vÊn ®Ò nµy, võa qua tØnh còng ®· x©y dùng trang Web, trong ®ã cã giíi thiÖu tiÒm n¨ng vµ mét sè doanh nghiÖp. Tuy nhiªn sè lîng c¸c doanh nghiÖp tham gia giíi thiÖu cßn h¹n chÕ, c¸c th«ng tin vÒ giíi thiÖu s¶n phÈm, xóc tiÕn th¬ng m¹i, vÒ thÞ trêng cha ®îc thÓ hiÖn. C¸c líp häc nh»m cung cÊp thªm th«ng tin hiÓu biÕt vÒ ch¬ng tr×nh CEPT/AFTA vÒ tiªu chuÈn qu¶n lý chÊt lîng ISO 9000... còng ®· ®îc tæ chøc cho c¸c doanh nghiÖp, tuy nhiªn cha ®îc thêng xuyªn vµ hiÖu qu¶ cha cao. §Ó gi¶i quyÕt tèt vÊn ®Ò nµy, cÇn sù nç lùc cña c¸c doanh nghiÖp vµ sù hç trî còng nh phèi hîp chÆt chÏ cña c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ níc ®Ó gi¶i quyÕt tèt, toµn diÖn vµ ®ång bé h¬n. Bªn c¹nh ®ã, ®Ó gióp c¸c doanh nghiÖp tr¸nh ®îc rñi ro vµ l·ng phÝ trong ®Çu t do kh«ng dù b¸o ®îc nhu cÇu s¶n xuÊt, cÇn ph¸t huy vai trß cña Trung t©m T vÊn C«ng nghiÖp míi ®îc thµnh lËp ®Ó lµm tèt h¬n vai trß t vÊn ®Çu t s¶n xuÊt kinh doanh, cung cÊp nh÷ng khuyÕn c¸o mang tÝnh híng dÉn, kh«ng mang tÝnh rµng buéc ph¸p lý, quyÒn quyÕt ®Þnh ®Çu t sau cïng vÉn lµ cña doanh nghiÖp.
b) TiÕp tôc thùc hiÖn c¶i c¸ch hµnh chÝnh
Thêi gian qua Nhµ níc ®· cã nhiÒu nç lùc trong viÖc ®æi míi c¬ chÕ vµ chÝnh s¸ch qu¶n lý doanh nghiÖp. NhiÒu bé luËt míi ra ®êi hoÆc söa ®æi ®· t¹o m«i trêng th«ng tho¸ng h¬n cho c¸c ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp. Tuy nhiªn vÉn cßn tån t¹i nhiÒu c¬ chÕ, chÝnh s¸ch, thñ tôc g©y r¾c rèi cho doanh nghiÖp vµ cÇn ph¶i tiÕp tôc th¸o gì. Do ®ã cÇn tiÕp tôc triÓn khai m¹nh mÏ c¶i c¸ch thñ tôc hµnh ch¸nh nh»m t¨ng cêng hiÖu lùc qu¶n lý nhµ níc, t¨ng cêng tr¸ch nhiÖm c¸c cÊp c¸c ngµnh trong gi¶i quyÕt vµ xö lý c«ng viÖc, xo¸ bá dÇn c¸c tÇng nÊc trung gian, nhiÒu ®Çu mèi chång chÐo nhau, ®¬n gi¶n bít thñ tôc, giÊy tê hµnh chÝnh. Thùc hiÖn tèt chÝnh s¸ch mét cöa trong thu hót ®Çu t trong vµ ngoµi níc, thµnh lËp vµ ®¨ng ký doanh nghiÖp t nh©n, C«ng ty. KhuyÕn khÝch vµ t¹o t©m lý yªn t©m ®Çu t s¶n xuÊt kinh doanh cho c¸c doanh nghiÖp. X©y dùng vµ kiÖn toµn ®éi ngò c«ng chøc, tõng bíc thùc hiÖn tiªu chuÈn hãa theo tiªu chuÈn chøc danh.
c) T¨ng cêng thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p chèng hµng nhËp lËu, hµng gi¶... xö lý nghiªm minh c¸c vô vi ph¹m.
§©y lµ vÊn ®Ò rÊt trÇm träng g©y ¶nh hëng lín ®Õn ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp, g©y nhiÒu khã kh¨n cho s¶n xuÊt néi ®Þa, gãp phÇn v« hiÖu hãa chÝnh s¸ch thuÕ quan vµ phi thuÕ quan cña Nhµ níc, ®ång thêi lµm mÊt uy tÝn cña c¸c s¶n phÈm cã th¬ng hiÖu trªn thÞ trêng, nÕu kh«ng gi¶i quyÕt ®îc vÊn ®Ò nµy th× t×nh tr¹ng nhËp lËu vµ lµm hµng gi¶ th× s¶n xuÊt khã ph¸t triÓn.
Bªn c¹nh viÖc ¸p dông c¸c biÖn ph¸p chèng hµng gi¶, hµng lËu... cÇn xö lý thËt nghiªm minh c¸c vô viÖc vi ph¹m ph¸p luËt nh lµm hµng gi¶, tham nhòng, cöa quyÒn... nh»m n©ng cao hiÖu lùc vµ hiÖu qu¶ cña qu¶n lý Nhµ níc, t¹o ®iÒu kiÖn m«i trêng lµnh m¹nh cho c¸c doanh nghiÖp yªn t©m bá vèn ®Çu t, ph¸t triÓn s¶n xuÊt.
d) Gi¶i quyÕt tèt vÊn ®Ò liªn kÕt víi c¸c tØnh b¹n, ®Ó t¹o nguån nguyªn liÖu phôc vô c«ng nghiÖp chÕ biÕn vµ xuÊt khÈu
VÊn ®Ò phèi hîp víi c¸c tØnh trong Vïng kinh tÕ träng ®iÓm lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc quan träng, nhÊt lµ trong c«ng t¸c quy ho¹ch ph¸t triÓn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp, nguyªn liÖu cho ngµnh c«ng nghiÖp... cho phï hîp víi lîi thÕ tõng ®Þa ph¬ng. HiÖn nay c¬ cÊu s¶n phÈm cña c¸c tØnh trong vïng cã nhiÒu ®iÓm gièng nhau, nhiÒu s¶n phÈm c«ng nghiÖp hiÖn ®ang ph¶i c¹nh tranh gay g¾t trong Vïng. Do ®ã cÇn cã sù phèi hîp víi c¸c ®Þa ph¬ng ®Ó cã thÓ x©y dùng chiÕn lîc ph¸t triÓn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp cho tØnh, ph¸t huy ®îc lîi thÕ so s¸nh so víi c¸c tØnh, gi¶m bít thiÖt h¹i cho x· héi.
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |