III.4. Ngµnh c«ng nghiÖp dÖt, may vµ giµy dÐp
III.4.1. LÞch tr×nh gi¶m thuÕ mét sè s¶n phÈm chñ yÕu
LÞch tr×nh gi¶m thuÕ c¸c s¶n phÈm chñ yÕu cña ngµnh c«ng nghiÖp dÖt may vµ giµy dÐp giai ®o¹n 2001-2006 ®Ó tham gia AFTA nh sau:
M· HS
|
Tªn s¶n phÈm
|
T/s%
MFN
|
Ký
hiÖu
|
T/S CEPT (%)
|
00
|
01
|
02
|
03
|
04
|
05
|
06
|
5207
|
10
|
00
|
Sîi b«ng c¸c lo¹i
|
20
|
I
|
15
|
10
|
10
|
5
|
5
|
5
|
5
|
6101
|
30
|
00
|
¸o len xuÊt khÈu
|
50
|
I
|
35
|
20
|
20
|
20
|
15
|
10
|
5
|
5208
5209
5210
|
|
|
V¶i dÖt
|
40
|
T
|
|
|
|
20
|
15
|
10
|
5
|
6302
|
60
|
00
|
Kh¨n c¸c lo¹i
|
50
|
I
|
35
|
20
|
20
|
20
|
15
|
10
|
5
|
5402
|
20
|
00
|
Sîi Polyester
|
0
|
I
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
6216
|
00
|
00
|
Bao tay BHL§
|
50
|
I
|
35
|
20
|
20
|
20
|
15
|
10
|
5
|
6201
6202
|
|
|
QuÇn ¸o may s½n
|
50
|
I
|
35
|
20
|
20
|
20
|
15
|
10
|
5
|
6403
|
19
|
00
|
Giµy dÐp c¸c lo¹i
|
50
|
T
|
|
|
|
20
|
15
|
10
|
5
|
6406
|
20
|
00
|
§Õ giµy
|
30
|
I
|
15
|
10
|
10
|
10
|
5
|
5
|
5
|
Trong ngµnh dÖt may vµ giµy dÐp cã 2 s¶n phÈm chñ ®¹o cña ngµnh ®ã lµ v¶i dÖt vµ giµy dÐp c¸c lo¹i ®Òu ®a vµo danh môc c¾t gi¶m t¹m thêi (T) vµ hiÖn t¹i ®ang cã møc thuÕ suÊt cao, dù kiÕn ®a vµo lÞch tr×nh c¾t gi¶m thuÕ chËm nhÊt vµo n¨m 2003. C¸c s¶n phÈm cßn l¹i n»m trong danh môc c¾t gi¶m thuÕ, nh×n chung ®Õn n¨m 2001 cã møc thuÕ b»ng hoÆc nhá h¬n 20%.
III.4.2. Kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c s¶n phÈm chñ yÕu
Ngµnh c«ng nghiÖp dÖt may vµ giµy dÐp lµ mét trong nh÷ng ngµnh chiÕm tû träng lín cña §ång Nai, lµ ngµnh thu hót nhiÒu lao ®éng vµ cã kim ng¹ch xuÊt khÈu cao. Tõ thùc tÕ ph¸t triÓn ngµnh dÖt may vµ giµy dÐp giai ®o¹n 1996-2000, ngµnh dÖt may vµ giµy dÐp cã thÓ coi lµ ngµnh c«ng nghiÖp mòi nhän vÒ xuÊt khÈu cña §ång Nai trong thêi gian tíi. HiÖn nay, ChÝnh phñ còng ®· phª duyÖt chiÕn lîc t¨ng tèc ph¸t triÓn ngµnh dÖt may giai ®o¹n 2005 vµ 2010, Bé C«ng nghiÖp còng ®· coi §ång Nai lµ träng ®iÓm ®Çu t ngµnh hµng nµy. C¸c s¶n phÈm ngµnh dÖt may vµ giµy dÐp ®Òu ®îc x¸c ®Þnh lµ s¶n phÈm lµ s¶n phÈm cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh, kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña ngµnh cã ph©n tÝch theo c¸c nhãm s¶n phÈm sau:
1) C¸c s¶n phÈm may mÆc: Nh×n chung ®©y lµ ngµnh cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh bëi s¶n phÈm kh«ng ®ßi hái kü thuËt, c«ng nghÖ cao, lîi thÕ so s¸nh RCA cña ViÖt Nam lµ 3,1 c¸c níc kh¸c nh Th¸i Lan = 2,2; Indonesia = 2,1; Philippines = 4,4; Malaysia = 1,4 vµ Singapore = 0,5.
C¸c s¶n phÈm may mÆc chñ yÕu cña §ång Nai gåm c¸c s¶n phÈm nh quÇn ¸o may s½n, bao tay BHL§. S¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm nµy trong nh÷ng n¨m qua nh×n chung ph¸t triÓn t¬ng ®èi æn ®Þnh, tuy nhiªn tèc ®é ph¸t triÓn kh«ng cao, b×nh qu©n giai ®o¹n 1996-2000 t¨ng 13,3%. Trong ngµnh dÖt may vµ giµy dÐp, c¸c s¶n phÈm may mÆc chØ chiÕm 11,2% gi¸ trÞ SXCN vµ chiÕm 2,58% toµn ngµnh c«ng nghiÖp n¨m 2000. HiÖn nay c¸c s¶n phÈm may mÆc cña §ång Nai ®· cã mÆt t¹i c¸c thÞ trêng khu vùc vµ thÕ giíi nh NhËt B¶n, EU, B¾c Mü, óc, Cana®a...®iÒu ®ã chøng tá kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c s¶n phÈm may mÆc cña §ång Nai nãi riªng vµ ViÖt Nam nãi chung trªn thÞ trêng quèc tÕ. Lµn sãng chuyÓn dÞch s¶n xuÊt ngµnh dÖt, may hiÖn nay ®· chuyÓn sang giai ®o¹n 2, tøc lµ c¸c níc míi ph¸t triÓn (NICs) ch©u ¸ sang c¸c níc Trung Quèc, Ên §é, Indonexia, B¨ngla®Ðt, ViÖt Nam ...V× vËy ph¸t triÓn ngµnh dÖt may ViÖt Nam ®ang cã c¬ héi lín ®Ó ®Èy m¹nh tèc ®é t¨ng trëng trong giai ®o¹n tíi.
2) S¶n phÈm dÖt: C¸c s¶n phÈm dÖt, sîi lµ s¶n phÈm cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh do cã lîi thÕ vÒ gi¸ lao ®éng thÊp. So víi c¸c níc ASEAN ViÖt Nam cã lîi thÕ so s¸nh biÓu hiÖn RCA cao nhÊt = 1,8; trong khi ®ã cña Th¸i Lan = 1,2; Indonesia = 1,6 vµ c¸c níc cßn l¹i rÊt thÊp.
C¸c s¶n phÈm chñ yÕu gåm ¸o len xuÊt khÈu, sîi b«ng, v¶i dÖt, kh¨n, sîi polyester. Ngµnh dÖt cña §ång Nai còng lµ mét trong nh÷ng ngµnh lín so víi c¶ níc, trong nh÷ng n¨m qua ngµnh dÖt ph¸t triÓn t¬ng ®èi nhanh. Tèc ®é t¨ng trëng b×nh qu©n giai ®o¹n 1996-2000 lµ 73,46%/n¨m, chiÕm tû träng 9,89% toµn ngµnh c«ng nghiÖp n¨m 2000.
3) S¶n phÈm giµy dÐp: So víi c¸c níc ASEAN, hÖ sè so s¸nh biÓu hiÖn RCA cña ViÖt Nam lµ 4, xÕp thø 2 sau Indonesia (RCA=4,6), c¸c níc ASEAN kh¸c còng cã lîi thÕ c¹nh tranh nh Th¸i Lan =2,9; Philippines = 1,5. Theo ®¸nh gi¸ cña Trung t©m nghiªn cøu th¬ng m¹i thÕ giíi th× hiÖn nay vÞ thÕ cña ngµnh giµy da xÕp thø 11 trªn thÕ giíi vµ cã thÓ thay ®æi vÞ trÝ lªn thø 9. HiÖn nay hÇu hÕt c¸c s¶n phÈm ®Òu ®îc xuÊt khÈu sang Ch©u ¢u, Mü. ViÖc hiÖp ®Þnh Th¬ng m¹i ViÖt Mü ®îc th«ng qua sÏ t¹o nªn mét tiÒm n¨ng lín cho ngµnh giµy da ViÖt Nam.
§èi víi §ång Nai, ngµnh giµy dÐp trong nh÷ng n¨m qua cã tèc ®é t¨ng trëng kh¸ cao, b×nh qu©n giai ®o¹n 1996-2000 lµ 37%, ®Õn n¨m 2000 tû träng cña ngµnh giµy dÐp vµ s¶n phÈm da, gi¶ da chiÕm 10,57% gi¸ trÞ s¶n xuÊt toµn ngµnh c«ng nghiÖp. Ngµnh c«ng nghiÖp giµy da cña §ång Nai nãi riªng vµ ViÖt Nam nãi chung ®ang cã thÕ m¹nh, hiÖn nay ViÖt Nam ®øng thø 3 trong sè c¸c níc Ch©u ¸ (sau Trung Quèc vµ Indonesia) vÒ xuÊt khÈu giµy dÐp. §©y lµ ngµnh sù dông nhiÒu lao ®éng, gi¸ lao ®éng t¬ng ®èi thÊp vµ chÊt lîng s¶n phÈm ®îc thÞ trêng quèc tÕ chÊp nhËn, ngµnh cßn sö dông nguån cao su trong níc ®Ó s¶n xuÊt ®Õ giµy gãp phÇn gi¶m bít viÖc sö dông nguyªn vËt liÖu ngo¹i nhËp.
III.4.3. T¸c ®éng cña AFTA
Qua lÞch tr×nh gi¶m thuÕ vµ ph©n tÝch kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm, t¸c ®éng cña viÖc tham gia AFTA ®èi víi c¸c s¶n phÈm nh sau:
1) S¶n phÈm may mÆc: Lµ ngµnh cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh víi lîi thÕ gi¸ nh©n c«ng rÎ, do ®ã s¶n phÈm ®îc ®a vµo trong danh môc gi¶m thuÕ (I) víi thuÕ suÊt n¨m 2001 lµ 20%. Theo ®¸nh gi¸ cña Tæ chøc Th¬ng m¹i ThÕ giíi th× ViÖt Nam hiÖn ®ang ®øng 23 trong sè nh÷ng níc cã tèc ®é ph¸t triÓn nhanh, ®øng thø 4 vÒ sù ®a d¹ng s¶n phÈm, thø 51 vÒ ®a d¹ng thÞ trêng. Tæng hîp c¸c yÕu tè nµy th× ViÖt nam xÕp thø h¹ng 41 vµ vÞ trÝ nµy cã thÓ t¨ng lªn 26 trong t¬ng lai. Tuy nhiªn, trë ng¹i l¬n nhÊt cña c¸c s¶n phÈm nµy hiÖn nay ®ã lµ 70-80% s¶n phÈm xuÊt khÈu chñ yÕu gia c«ng, víi chÝ phÝ kho¶ng 20% gi¸ thµnh s¶n phÈm (thËm chÝ thÊp h¬n nÕu ph¶i qua trung gian). NÕu ký ®îc hîp ®ång xuÊt khÈu trùc tiÕp, hoÆc v¶i dÖt ®îc s¶n xuÊt trong níc víi chÊt lîng cao, ®Ó kh«ng ph¶i nhËp khÈu v¶i gia c«ng th× gi¸ trÞ nµy cã thÓ t¨ng lªn rÊt nhiÒu.
ViÖc c¹nh tranh gay g¾t hiÖn nay chñ yÕu diÔn ra trªn thÞ trêng xuÊt khÈu ngoµi ASEAN, nhÊt lµ khi Trung Quèc gia nhËp WTO th× thÞ trêng c¹nh tranh cña hµng may mÆc ngµy cµng gay g¾t h¬n. §èi víi thÞ trêng khu vùc, thùc tÕ ®· cã thêi kú hµng Th¸i Lan chiÕm lÜnh thÞ trêng néi ®Þa cña ta nhng thêi gian gÇn ®©y hµng trong níc ®· v¬n lªn chiÕm lÜnh vµ ®¸p øng nhu cÇu trong níc, chØ mét sè s¶n phÈm may mÆc cao cÊp vÉn cßn ph¶i c¹nh tranh m¹nh. Trong sè c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu cña §ång Nai chØ cã C«ng ty May §ång TiÕn cã s¶n phÈm ®a ra thÞ trêng néi ®Þa, s¶n phÈm cña C«ng ty ®· cã uy tÝn trªn thÞ trêng néi ®Þa, c¸c doanh nghiÖp cßn l¹i chñ yÕu tËp vµo hµng xuÊt khÈu lµ chÝnh. Tuy nhiªn, víi lÞch tr×nh gi¶m thuÕ nhanh trong n¨m 2001 vµ tiÕp tôc gi¶m theo lÞch tr×nh th× hµng cña Th¸i Lan vÉn cã thÓ gia t¨ng thÞ phÇn trong níc. §èi víi c¸c níc kh¸c trong khu vùc nh Indonesia lµ níc ®«ng d©n, c«ng lao ®éng cßn thÊp nªn ngµnh dÖt may vÉn ph¸t triÓn nhanh. Philippines còng lµ níc cã c«ng lao ®éng cha ph¶i lµ cao vµ møc tiªu dïng hµng may mÆc còng cßn thÊp nªn nh×n chung hµng may mÆc tiÕp tôc ph¸t triÓn vµ cha cã sù chuyÓn dÞch. Do ®ã viÖc thùc hiÖn AFTA khã mang l¹i lîi Ých cho c¸c doanh nghiÖp vµ còng sÏ kh«ng g©y ¶nh hëng lín ®Õn s¶n xuÊt s¶n phÈm v× thÞ trêng xuÊt khÈu cña ta chñ yÕu lµ T©y ¢u vµ NhËt B¶n, xuÊt khÈu sang c¸c níc ASEAN kh«ng ®¸ng kÓ.
2) S¶n phÈm dÖt: §Æc thï cña c¸c s¶n phÈm dÖt cña §ång Nai ®ã lµ chñ yÕu lµ c¸c doanh nghiÖp ®Çu t níc ngoµi. Víi u thÕ lµ c¸c tËp ®oµn s¶n xuÊt, thÞ trêng chñ lµ xuÊt khÈu chiÕm ®Õn 60%. HiÖn nay xuÊt khÈu cña c¸c doanh nghiÖp nµy sang thÞ trêng ASEAN chiÕm trªn 20% kim ng¹ch xuÊt khÈu s¶n phÈm dÖt, chñ yÕu lµ Th¸i Lan vµ Malaysia. T¸c ®éng ®èi víi tõng lo¹i s¶n phÈm nh sau:
- C¸c s¶n phÈm sîi: C¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu s¶n phÈm sîi dÖt sang khu vùc ASEAN trªn ®Þa bµn §ång Nai ®ang thùc hiÖn u ®·i theo hiÖp ®Þnh CEPT theo giÊy chøng nhËn xuÊt xø hµng hãa (C/O) mÉu D, do ®ã víi lÞch tr×nh gi¶m thuÕ trªn, c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt sîi cã nhiÒu thuËn lîi cho viÖc xuÊt khÈu s¶n phÈm cña m×nh khi nh÷ng n¨m tíi møc thuÕ suÊt u ®·i ngµy cµng thÊp.
- S¶n phÈm v¶i dÖt: HiÖn nay ®Ó cung cÊp nguyªn liÖu cho ngµnh may mÆc, s¶n phÈm v¶i dÖt cña ViÖt Nam chñ yÕu ph¶i nhËp th«ng qua gia c«ng hoÆc nhËp trùc tiÕp. S¶n xuÊt trong níc cha ®¸p øng ®îc c¸c tiªu chuÈn quèc tÕ phôc vô xuÊt khÈu nh chÊt lîng, kiÓu d¸ng, khæ v¶i hÑp... §èi víi c¸c s¶n phÈm tiªu dïng trªn thÞ trêng néi ®Þa, yªu cÇu vÒ chÊt lîng kh«ng cao... nh×n chung nh÷ng s¶n phÈm nµy kh«ng chÞu ¶nh hëng lín bëi viÖc tham gia lé tr×nh AFTA, tuy nhiªn víi nh÷ng s¶n phÈm v¶i dÖt ®Ó s¶n xuÊt hµng cao cÊp vµ phôc vô hµng xuÊt khÈu hiÖn nay ®ang ph¶i chÞu sù c¹nh c¹nh tranh víi hµng hãa cña c¸c níc trong khu vùc nh Th¸i Lan, Indonesia... mÆc dï møc thuÕ b¶o hé cña ngµnh hiÖn nay vÉn cßn 40% vµ thêi gian ®a vµo thùc hiÖn gi¶m thuÕ chËm nhÊt vµo n¨m 2003.
- S¶n phÈm ¸o len: víi tÝnh chÊt ®Æc thï cña s¶n phÈm vµ thÞ trêng xuÊt khÈu chñ yÕu lµ ngoµi ASEAN (Ch©u ¢u, Mü...) do ®ã s¶n phÈm kh«ng bÞ t¸c ®éng bëi lÞch tr×nh gi¶m thuÕ. Tuy nhiªn hiÖn nay s¶n phÈm cña Nhµ m¸y Len Biªn Hßa ®ang ph¶i c¹nh tranh gay g¾t víi c¸c níc trong khu vùc vÒ thÞ trêng xuÊt khÈu do gi¸ thµnh s¶n phÈm cao h¬n. Nguyªn nh©n cña vÇn ®Ò nµy lµ do mét sè thiÕt bÞ cña nhµ m¸y nh m¸y kÐo sîi Acrylic trang bÞ tõ n¨m 1971 ®Õn nay ®· qu¸ cò kü vµ l¹c hËu, n¨ng suÊt lao ®éng cßn thÊp, nguyªn liÖu chÝnh vµ phô liÖu ph¶i nhËp ngo¹i (trong ®ã ®· cã nhËp sîi tõ Indonesia).
- S¶n phÈm kh¨n c¸c lo¹i: S¶n phÈm kh¨n c¸c lo¹i cña §ång Nai ®· xuÊt khÈu ®i nhiÒu níc trªn thÕ giíi nh NhËt B¶n, §µi Loan, Ch©u ¢u... Thùc hiÖn gi¶m thuÕ ®Õn n¨m 2001 lµ 20%, doanh nghiÖp cã thÓ tËn dông c¬ héi u ®·i nµy ®Ó cã thÓ më réng thªm thÞ trêng xuÊt khÈu sang c¸c níc ASEAN.
3) S¶n phÈm giµy dÐp: C¸c s¶n phÈm giµy dÐp cã thÞ trêng t¬ng ®èi æn ®Þnh, trong ®ã giµy v¶i vµ giµy thÓ thao lµ hµng xuÊt khÈu chñ lùc cña ViÖt Nam, tuy nhiªn nguyªn liÖu chñ yÕu vÉn lµ nhËp khÈu. HiÖn nay c¸c mÆt hµng da giµy vÉn duy tr× møc thuÕ cao. §èi víi mét sè mÆt hµng giµy dÐp cã mòi b»ng v¶i hiÖn ®ang cã kh¶ n¨ng xuÊt khÈu sang thÞ trêng ASEAN (Malaysia) nªn sÏ ®a nh÷ng mÆt hµng nµy vµo c¾t gi¶m sím h¬n 1 n¨m (2002). §èi víi c¸c s¶n phÈm giµy dÐp mòi b»ng da, ®Ó b¶o hé ngµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm giµy da trong níc còng nh s¶n xuÊt da, Bé Tµi chÝnh dù kiÕn lÞch tr×nh gi¶m thuÕ chËm nhÊt vµo 2003 (lÞch tr×nh cò 2002).
§èi víi s¶n phÈm giµy dÐp §ång Nai, víi s¶n phÈm chñ yÕu lµ c¸c s¶n phÈm cã mòi b»ng da (giµy thÓ thao, giµy thêi trang, dÐp) do ®ã ®ang ®îc b¶o hé tèi ®a. Tuy nhiªn ngµnh giµy dÐp cña tØnh chñ yÕu c¸c doanh nghiÖp §TNN, trong ®ã cã nhiÒu doanh nghiÖp lµ vÖ tinh cho tËp ®oµn næi tiÕng nh Nike, Adidas. Do ®ã viÖc tham gia AFTA hÇu nh kh«ng ¶nh hëng nhiÒu ®Õn triÓn väng ph¸t triÓn cña s¶n phÈm giµy dÐp nh÷ng n¨m tíi.
III.4.4. BiÖn ph¸p tham gia lé tr×nh AFTA
Tõ nh÷ng ph©n tÝch t¸c ®éng ®Õn c¸c s¶n phÈm trong qu¸ tr×nh tham gia AFTA, mÆc dï c¸c s¶n phÈm cña ngµnh c«ng nghiÖp dÖt, may vµ giµy dÐp cña §ång Nai hÇu nh kh«ng bÞ t¸c ®éng nhiÒu bëi viÖc tham gia AFTA, tuy nhiªn viÖc tham gia AFTA kh«ng nªn xem xÐt lµ mét qu¸ tr×nh hay hµnh ®éng riªng biÖt, mµ ph¶i ®Æt nã trong trong lé tr×nh héi nhËp vµ tù do hãa th¬ng m¹i tæng thÓ, trong ®ã môc tiªu nhÊt qu¸n ®îc x¸c ®Þnh bëi khu«n khæ WTO. BiÖn ph¸p tham gia AFTA cña c¸c s¶n phÈm ngµnh dÖt may, giµy dÐp nh»m híng tíi môc tiªu ®ã.
XuÊt ph¸t tõ ph©n tÝch trªn, biÖn ph¸p ®èi víi tõng s¶n phÈm cña c¸c doanh nghiÖp trong ngµnh tham gia tiÕn tr×nh AFTA, cÇn thùc hiÖn nh sau:
1) S¶n phÈm may mÆc: c¸c doanh nghiÖp may mÆc trªn ®Þa bµn tØnh chñ yÕu c¸c doanh nghiÖp cã vèn §TNN, doanh nghiÖp trong níc chØ cã C«ng ty May §ång Nai (QDTW, hiÖn ®· chuyÓn sang cæ phÇn hãa); QD§P cã C«ng ty May §ång TiÕn vµ C«ng ty May c«ng nghiÖp. Ngoµi ra cßn mét sè DNTN chuyªn gia c«ng víi quy m« nhá.
Thêi gian qua, c¸c doanh nghiÖp nhµ níc (TW vµ §P) còng ®· tÝch cùc nghiªn cøu thÞ trêng, më réng vµ ®Çu t thªm m¸y mãc thiÕt bÞ vµo s¶n xuÊt. Tuy nhiªn so víi c¸c doanh nghiÖp §TNN, c¸c doanh nghiÖp trong níc cã trang thiÕt bÞ ®¹t møc trung b×nh vµ l¹c hËu, mét sè doanh nghiÖp n¨ng suÊt lao ®éng cha cao, hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh thÊp, nªn kh¶ n¨ng c¹nh tranh víi c¸c doanh nghiÖp cã vèn §TNN vµ thÞ trêng khu vùc rÊt khã kh¨n. Do ®ã ®Ó ®øng v÷ng trªn thÞ trêng, c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t trong níc cÇn thùc hiÖn mét sè biÖn ph¸p sau:
- CÇn thùc hiÖn ngay nh÷ng biÖn ph¸p n©ng cao n¨ng suÊt vµ chÊt lîng s¶n phÈm tèt h¬n, gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy b¶n th©n c¸c doanh nghiÖp ph¶i thùc hiÖn ®Çu t ®æi míi c«ng nghÖ, ®æi míi thiÕt bÞ, t¨ng kh¶ n¨ng tù ®éng ho¸ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kÕt hîp víi viÖc ¸p dông hÖ thèng qu¶n lý chÊt lîng theo tiªu chuÈn ISO 9000, n©ng cao n¨ng lùc thiÕt kÕ thêi trang.
- N©ng cao chÊt lîng phôc vô kh¸ch hµng nh hÖ thèng th«ng tin, giao dÞch, kh¶ n¨ng giao hµng ®óng tiÕn ®é, kh¶ n¨ng tæ chøc thùc hiÖn nh÷ng ®¬n hµng ®a d¹ng. VÊn ®Ò nµy hiÖn nay nh×n chung ë ViÖt Nam cßn thÊp so víi c¸c níc trong khu vùc.
- §i ®«i víi viÖc n©ng cao chÊt lîng cÇn thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm. S¶n phÈm may mÆc cña chóng ta thêng cao h¬n c¸c níc trong khu vùc 10-15%, ®Æc biÖt lµ cao h¬n c¸c s¶n phÈm cña Trung Quèc ®Õn 20%. Do ®ã c¸c doanh nghiÖp cÇn tiÕn hµnh c¶i tiÕn hÖ thèng qu¶n lý, d©y chuyÒn s¶n xuÊt, tæ chøc bè trÝ c«ng viÖc, huÊn luyÖn n©ng cao tay nghÒ, n©ng cao kü n¨ng vËn hµnh m¸y vµ xö lý c«ng viÖc cña c«ng nh©n nh»m n©ng cao n¨ng xuÊt lao ®éng. §ång thêi c¸c doanh nghiÖp cÇn quan t©m ®Õn viÖc ¸p dông c¸c biÖn ph¸p tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt, trong ®ã cã nh÷ng l·ng phÝ mµ chóng ta Ýt chó ý ®Õn ®ã lµ l·ng phÝ vÒ thêi gian vµ l·ng phÝ søc ngêi.
- T¨ng cêng c«ng t¸c xóc tiÕn th¬ng m¹i trong c¸c doanh nghiÖp, x©y dùng ®éi ngò b¸n hµng vµ tiÕp thÞ cã kü n¨ng cao vµ thiÕt lËp ®îc c¸c kªnh ph©n phèi trong c¶ níc. §èi víi thÞ trêng khu vùc vµ toµn cÇu, nÕu cha lµm ®îc th× cÇn hîp lùc mét sè doanh nghiÖp víi nhau ®Ó cã mÆt thêng trùc t¹i c¸c thÞ trêng tiªu thô tiÒm n¨ng.
- §i ®«i víi viÖc æn ®Þnh thÞ trêng truyÒn thèng cÇn nhanh chãng t¹o lËp, t×m kiÕm thÞ trêng míi, tiÕn tíi n©ng cao h×nh thøc s¶n xuÊt trùc tiÕp, xuÊt khÈu trùc tiÕp ®Ó gi¶m s¶n xuÊt qua kh©u trung gian.
- Lµ ngµnh hµng thu hót mét lùc lîng lao ®éng ®«ng ®¶o, do ®ã vÊn ®Ò chuÈn bÞ lao ®éng cho ngµnh hµng lµ mét vÊn ®Ò bøc xóc. Trªn c¬ së chiÕn lîc ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp cÇn thiÕt ph¶i x©y dùng chiÕn lîc ®µo t¹o c«ng nh©n ®Ó ®¸p øng kÞp thêi trong nh÷ng n¨m tíi.
- Nghiªn cøu ®Ó x©y dùng uy tÝn cña th¬ng hiÖu s¶n xuÊt, vÊn ®Õ nµy hÕt søc quan träng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu. Xu thÕ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ cßn yªu cÇu cao h¬n vÒ th¬ng hiÖu doanh nghiÖp ®ã lµ doanh nghiÖp ph¶i xö lý vµ qu¶n lý m«i trêng (theo tiªu chuÈn ISO 14000) vµ cã tr¸ch nhiÖm víi x· héi, víi ngêi lao ®éng (theo tiªu chuÈn SA 8000).
2) S¶n phÈm dÖt: C¸c s¶n phÈm dÖt ®îc s¶n xuÊt ra chñ yÕu ë c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi, doanh nghiÖp trong níc chØ duy nhÊt cã Nhµ m¸y Len Biªn Hßa (QDTW). C¸c s¶n phÈm v¶i sîi cña c¸c doanh nghiÖp §TNN nh×n chung ®· cã chç ®øng trªn thÞ trêng néi ®Þa vµ xuÊt khÈu sang khu vùc. Tuy nhiªn cÇn ph¶i thÊy r»ng, tiÒm n¨ng cña ngµnh may mÆc trong níc kh¸ lín. Do ®ã, tham gia AFTA c¸c doanh nghiÖp cÇn:
- TËn dông thêi c¬ vµ u ®·i theo CEPT, cÇn ®Èy m¹nh xuÊt khÈu c¸c s¶n phÈm sîi sang c¸c níc trong khu vùc.
- Nghiªn cøu thÞ trêng ngµnh may mÆc trong níc ®Ó s¶n xuÊt ra nh÷ng lo¹i v¶i dÖt cã chÊt lîng cao ®Ó phôc vô nhu cÇu s¶n xuÊt may mÆc cao cÊp vµ xuÊt khÈu, thay thÕ nhËp khÈu.
- TËn dông thêi gian b¶o hé tèi ®a ®èi c¸c s¶n phÈm v¶i dÖt ®Ó n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm, h¹ gi¸ thµnh... c¹nh tranh víi hµng nhËp khÈu.
Riªng s¶n phÈm ¸o len xuÊt khÈu, hiÖn nay Nhµ m¸y ®· më réng thÞ trêng xuÊt khÈu sang Mü. N¨m 1998 c«ng ty ®Çu t bæ sung mét sè thiÕt bÞ cña §µi Loan ®¹t tr×nh ®é trung b×nh trong khu vùc Ch©u ¸ vµ thÕ giíi. §Çu nh÷ng n¨m 90 ®Õn nay c«ng ty ®· x©y dùng ph©n xëng ®an len, trang bÞ c¸c lo¹i MMTB cña NhËt vµ §µi Loan ®¹t tr×nh ®é trung b×nh trªn thÕ giíi. S¶n phÈm dÖt len cña c«ng ty ®ñ tiªu chuÈn xuÊt khÈu (90%) sang thÞ trêng EU, Thôy SÜ, NhËt B¶n. Tuy nhiªn ®Ó tiÕp tôc më réng thÞ trêng xuÊt khÈu, c«ng ty cÇn tiÕp tôc ®Çu t thiÕt bÞ ®an ¸o len vµ thiÕt bÞ kÐo sîi len FANCY phôc vô ®an ¸o xuÊt khÈu, t¨ng c«ng suÊt nhµ m¸y lªn 1-1,2 triÖu s¶n phÈm/n¨m ®Ó ®Èy m¹nh xuÊt khÈu s¶n phÈm dÖt len sang c¸c níc Mü vµ Nga. C¶i tiÕn qu¶n lý, ¸p dông hÖ thèng qu¶n lý chÊt lîng theo tiªu chuÈn ISO 9000, n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, tiÕt kiÖm chi phÝ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh. Chó ý ®Õn viÖc ®µo t¹o nguån nh©n lùc cho lÜnh vùc nµy ®Ó chñ ®éng vÒ lao ®éng trong qu¸ tr×nh më réng s¶n xuÊt. TËn dông u ®·i ®Ó cã thÓ t×m kiÕm nh÷ng nguån nguyªn liÖu víi chi phÝ thÊp tõ c¸c níc ASEAN.
3) S¶n phÈm giµy dÐp: §ång Nai víi ®Æc thï ngµnh da giµy chñ yÕu tËp trung trong lÜnh vùc s¶n xuÊt s¶n phÈm giµy dÐp, lÜnh vùc s¶n xuÊt da nguyªn liÖu hÇu nh kh«ng cã. Nh×n chung c¸c doanh nghiÖp §TNN cã tr×nh ®é c«ng nghÖ tiªn tiÕn, chÊt lîng s¶n phÈm cã th¬ng hiÖu vµ uy tÝn trªn thÕ giíi, c¸c doanh nghiÖp §TNN cña §ång Nai hÇu hÕt lµ cña c¸c tËp ®oµn cã c¸c c«ng ty con ë nhiÒu níc Ch©u ¸, do ®ã cã thÞ trêng æn ®Þnh, ph¸t triÓn nhanh. Doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh cã quy m« lín nh C«ng ty Bitis’, s¶n phÈm cña c«ng ty ®· cã uy tÝn thÞ trêng trong níc vµ xuÊt khÈu nhiÒu níc trªn thÕ giíi.
Doanh nghiÖp QD§P cã C«ng ty Cao su mµu, n¨m 1993 trang bÞ 2 d©y chuyÒn s¶n xuÊt gåm d©y chuyÒn giÇy dÐp cña §µi Loan vµ d©y chuyÒn giÇy thÓ thao cña Hµn Quèc, nh×n chung c¸c d©y chuyÒn nµy thuéc lo¹i trung b×nh so víi c¸c nhµ m¸y kh¸c trong níc nhÊt lµ c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi trªn ®Þa bµn tØnh vµ khu vùc. Mét bé phËn ®îc c¬ khÝ hãa cao nh kh©u gß r¸p, mét bé phËn kh¸c cã møc thñ c«ng cao nh kh©u keo d¸n. Qu¸ tr×nh ®Çu t c¸c d©y chuyÒn nµy kh«ng ®ång bé nªn kh«ng ph¸t huy hÕt c«ng suÊt thiÕt bÞ. Giai ®o¹n ®Çu c«ng ty gÆp khã kh¨n do kh¶ n¨ng canh tranh kÐm so víi c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi, hiÖn nay t×nh h×nh khã kh¨n ®· gi¶m bít. S¶n phÈm cña c«ng ty cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh trung b×nh trong níc vµ khu vùc. Kh¶ n¨ng s¸ng t¹o mÉu m· ®Ó thùc hiÖn mua nguyªn liÖu b¸n thµnh phÈm cßn h¹n chÕ. §Ó tiÕp tôc ph¸t triÓn, ®øng v÷ng trªn thÞ trêng, Doanh nghiÖp cÇn thùc hiÖn mét sè biÖn ph¸p:
- Kh¾c phôc c¸c ®iÓm yÕu kÐm, tån t¹i nh÷ng n¨m tríc ®Ó l¹i, chuÈn bÞ dù ¸n ®Çu t ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ míi, trªn c¬ së MMTB hiÖn cã tõng bíc ®Çu t bæ sung MMTB phï hîp ®Ó khai th¸c thÞ trêng trong níc vµ ®Èy m¹nh xuÊt khÈu.
- §Çu t theo híng mua nguyªn liÖu b¸n thµnh phÈm, gi¶m h×nh thøc gia c«ng. Tõng bíc ®Çu t cho c«ng t¸c nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn, x©y dùng nguån nh©n lùc cho viÖc nghiªn cøu s¸ng t¸c mÉu m· theo nhu cÇu thÞ trêng. So víi c¸c doanh nghiÖp §TNN, hiÖn nay doanh nghiÖp khã cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh trong lÜnh vùc s¶n xuÊt giµy thÓ thao, do ®ã cÇn ph¸t huy s¶n phÈm giµy thêi trang, nghiªn cøu s¶n phÈm míi ®Ó cã thÓ n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt.
- Ngoµi viÖc ph¸t huy thÞ trêng hiÖn cã, tiÕp tôc ®Èy m¹nh viÖc xóc tiÕn th¬ng m¹i, më réng thÞ trêng sang c¸c níc khu vùc Trung §«ng nh Ir¾c, Ch©u ¢u nh Ukraine, Sec, Ba Lan... ®Ó ®Èy m¹nh xuÊt khÈu. Nghiªn cøu thªm thÞ trêng c¸c níc khu vùc nh Campuchia, Lµo... ®Ó cã thÓ xuÊt khÈu c¸c s¶n phÈm giµy thêi trang khi thùc hiÖn lÞch tr×nh CEPT.
- Khi cã thÞ trêng, cÇn nhanh chãng nghiªn cøu më réng s¶n xuÊt t¹i ®Þa ®iÓm míi, thuËn lîi cho s¶n xuÊt, do hiÖn nay vÞ trÝ hiÖn h÷u kh«ng cßn kh¶ n¨ng ®Ó ph¸t triÓn. Quan t©m ®Õn viÖc ®µo t¹o nguån nh©n lùc nhÊt lµ ®éi ngò thiÕt kÕ mÉu m·, tiÕp thÞ, c¸c bé kü thuËt, qu¶n lý... Thùc hiÖn hÖ thèng qu¶n lý chÊt lîng theo tiªu chuÈn ISO 9000. TËn dông nguån nguyªn liÖu trong níc ®· s¶n xuÊt ®îc víi chÊt lîng ®¶m b¶o ®Ó h¹n chÕ viÖc nhËp khÈu, gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt.
III.4.5. KiÕn nghÞ vÒ lÞch tr×nh gi¶m thuÕ.
Tõ viÖc ®¸nh gi¸ t¸c ®éng cña viÖc tham gia AFTA ®èi víi c¸c s¶n phÈm, kiÕn nghÞ vÒ lÞch tr×nh gi¶m thuÕ ®èi víi c¸c s¶n phÈm nh sau:
1) C¸c s¶n phÈm may mÆc: s¶n phÈm quÇn ¸o may s½n thuéc danh môc gi¶m thuÕ, thùc hiÖn theo bíc gi¶m nh trªn lµ phï hîp víi cam kÕt.
2) C¸c s¶n phÈm dÖt: C¸c s¶n phÈm nh sîi, ¸o len, kh¨n n»m trong danh môc gi¶m thuÕ (I), thùc hiÖn lÞch tr×nh gi¶m thuÕ nh ®· dù kiÕn ®Ó c¸c doanh nghiÖp cã c¬ héi ®Èy më réng thÞ trêng xuÊt khÈu sang ASEAN vµ cã thÓ nhËp nguyªn liÖu tõ ASEAN víi møc thuÕ thÊp lµ phï hîp. S¶n phÈm sîi Polyester cã thuÕ xuÊt b»ng 0% do trong níc s¶n xuÊt cha ph¸t triÓn nªn kh«ng ¶nh hëng ®Õn s¶n xuÊt trong níc. Riªng s¶n phÈm v¶i dÖt, theo lÞch tr×nh cò dù kiÕn ®a vµo c¾t gi¶m tõ n¨m 2002. Tuy nhiªn hiÖn nay ®Ó ph¸t triÓn lÜnh vùc may mÆc kh«ng chØ dõng l¹i kh©u gia c«ng nªn viÖc ph¸t triÓn ngµnh dÖt v¶i lµ rÊt cÇn thiÕt, do ®ã dù kiÕn ®îc ®a vµo gi¶m thuÕ chËm nhÊt vµo n¨m 2003 ®Ó b¶o hé s¶n xuÊt trong níc cho c¸c doanh nghiÖp dÖt v¶i cã thêi gian ph¸t triÓn s¶n xuÊt lµ phï hîp.
3) S¶n phÈm giµy dÐp: C¸c s¶n phÈm giµy dÐp cã mòi da hiÖn nay ®ang ®îc nhµ níc b¶o hé víi lÞch tr×nh chËm nhÊt vµo n¨m 2003. Tuy nhiªn s¶n phÈm giµy dÐp cña chóng ta vµ c¸c níc ASEAN chñ yÕu xuÊt khÈu vµo thÞ trêng ngoµi ngoµi ASEAN, trong khi ®ã s¶n phÈm giµy dÐp hiÖn t¹i ®ang cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh tèt. Do ®ã ®èi víi mÆt hµng giµy dÐp ®Ò nghÞ lÞch tr×nh gi¶m thuÕ cã thÓ ®îc thùc hiÖn sím h¬n 1 n¨m (vµo n¨m 2002), ®Ó c¸c doanh nghiÖp, nhÊt lµ c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t trong níc tranh thñ u ®·i tõ mét sè níc ASEAN, më réng thÞ trêng xuÊt khÈu.
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |