III.5. Ngµnh c«ng nghiÖp ®iÖn - ®iÖn tö
III.5.1. LÞch tr×nh gi¶m thuÕ mét sè s¶n phÈm chñ yÕu
LÞch tr×nh gi¶m thuÕ c¸c s¶n phÈm chñ yÕu cña ngµnh c«ng nghiÖp ®iÖn, ®iÖn tö giai ®o¹n 2001-2006 ®Ó tham gia AFTA nh sau:
M· HS
|
Tªn s¶n phÈm
|
T/s%
MFN
|
Ký
hiÖu
|
T/S CEPT (%)
|
00
|
01
|
02
|
03
|
04
|
05
|
06
|
8528
|
20
|
20
|
Tivi
|
50
|
T
|
|
|
|
20
|
15
|
10
|
5
|
8542
|
50
|
00
|
B¶n m¹ch ®iÖn tö
|
0
|
I
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
8543
|
90
|
00
|
BiÕn thÕ trung tÇn
|
0
|
I
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
8543
|
90
|
00
|
Micro moto
|
0
|
I
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
8544
|
20
|
21
|
D©y ®iÖn, c¸p ®iÖn
|
15
|
T
|
|
15
|
15
|
15
|
10
|
10
|
5
|
8504
|
31
|
10
|
M¸y biÕn thÕ
|
30
|
T
|
|
|
|
20
|
15
|
10
|
5
|
8507
|
10
|
91
|
¾c quy
|
30
|
T
|
|
|
20
|
20
|
15
|
10
|
5
|
8501
|
32
|
10
|
§éng c¬ ®iÖn
|
10
|
T
|
|
10
|
10
|
10
|
5
|
5
|
5
|
S¶n phÈm cña ngµnh c«ng nghiÖp ®iÖn, ®iÖn tö chñ yÕu n»m trong danh môc lo¹i trõ t¹m thêi víi nhiÒu s¶n phÈm cã møc thuÕ suÊt (MFN) cao 30-50%. Mét sè s¶n phÈm nh b¶ng m¹nh in ®iÖn tö ... cã thuÕ suÊt b»ng 0% do chñ yÕu nhËp linh kiÖn ®Ó l¾p r¸p, gia c«ng c¸c chi tiÕt, linh kiÖn (mét bé phËn cña thiÕt bÞ) mang tÝnh chÊt ph©n c«ng s¶n xuÊt cña c¸c níc trong khu vùc.
III.5.2. Kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c s¶n phÈm chñ yÕu
Ngµnh c«ng nghiÖp ®iÖn, ®iÖn tö cña ViÖt Nam míi ph¸t triÓn nhanh nh÷ng n¨m gÇn ®©y, c¬ cÊu ngµnh cha hoµn chØnh, ®iÖn tö tiªu dïng chiÕm vai trß chi phèi kho¶ng 40% tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt, thiÕt bÞ viÔn th«ng chiÕm kho¶ng 30% s¶n lîng, m¸y tÝnh kho¶ng 15%, ®iÖn tö c«ng nghiÖp kho¶ng 13%. C¸c nhãm s¶n phÈm ®iÖn tö d©n dông nh ti vi, radio, cassettle ph¸t triÓn m¹nh vµ vît cÇu trong níc, c¸c nhãm kh¸c th× nhËp khÈu lµ chÝnh. Trong vµi n¨m gÇn ®©y hÇu nh c¸c nhµ ®Çu t trong níc hÇu nh cha xuÊt khÈu c¸c s¶n phÈm ®iÖn tö, c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi chØ xuÊt khÈu mét sè lîng h¹n chÕ s¶n phÈm ®iÖn tö tiªu dïng. XuÊt khÈu chñ yÕu d¹ng linh kiÖn ®iÖn tö, m¸y tÝnh...gia c«ng l¾p r¸p lµ chÝnh. C¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng chØ ®¹t kho¶ng 30-40% c«ng suÊt. Bªn c¹nh ®ã tr×nh ®é c«ng nghÖ cña ngµnh ®iÖn tö c¶ níc nh×n chung lµ thÊp, kho¶ng c¸ch vÒ c«ng nghÖ tõ 15-20 n¨m so víi c¸c níc trong khu vùc. Ho¹t ®éng cña ngµnh ®iÖn tö tËp trung chñ yÕu l¾p r¸p CKD, chØ kho¶ng 10% lµ IKD.
§èi víi §ång Nai, ngµnh c«ng nghiÖp ®iÖn, ®iÖn tö lµ ngµnh chiÕm tû träng lín vµ kim ng¹ch xuÊt khÈu cao nhÊt, s¶n xuÊt tËp trung c¸c doanh nghiÖp §TNN vµ c¸c doanh nghiÖp QDTW. Doanh nghiÖp ®Þa ph¬ng cã quy m« nhá vµ chiÕm tû träng kh«ng lín. S¶n phÈm chiÕm tû träng s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu cao lµ b¶ng m¹ch ®iÖn tö. C¸c s¶n phÈm ®iÖn tö tiªu dïng còng n»m trong t×nh tr¹ng chung cña c¶ níc, tuy nhiªn mét sè s¶n phÈm nh c¸p ®iÖn, m¸y biÕn thÕ, ¾c quy... còng rÊt ph¸t triÓn. Tr×nh ®é c«ng nghÖ tiªn tiÕn cña ngµnh so víi c¸c ngµnh kh¸c ®¹t cao. Dùa trªn c¬ së c¸c ph©n tÝch vµ tÝnh to¸n, kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c s¶n phÈm nh sau:
a) S¶n phÈm cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh
- §éng c¬ ®iÖn
- M¸y biÕn thÕ
- B¶ng m¹ch,
- §Õ b¶ng m¹ch ®iÖn tö
- Micro moto
- BiÕn thÕ trung tÇn
- D©y c¸p ®iÖn
- ¾c quy
1) S¶n phÈm m¸y biÕn thÕ, ®éng c¬ ®iÖn: lµ c¸c s¶n phÈm cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh do s¶n xuÊt trong níc nãi chung kh«ng thua kÐm c¸c níc trong khu vùc vµ víi gi¸ thµnh phï hîp. Ngµnh hµng nµy cã s¶n phÈm tiªu thô chñ yÕu thÞ trêng trong níc, cã hÖ sè DRC = 0,98; tû suÊt lîi nhuËn trªn vèn ®¹t cao 25,3% n¨m 2000.
2) B¶ng m¹nh ®iÖn tö, Micro moto, biÕn thuÕ trung tÇn: C¸c s¶n phÈm nµy chñ yÕu cña c¸c tËp ®oµn §TNN lín nh fujitsu, Mabuchi motor...C¸c tËp ®oµn nµy cã c«ng ty con hÇu hÕt ë c¸c níc trong khu vùc, t¹i mçi quèc gia cã thÓ chuyªn l¾p r¸p, gia c«ng mét sè linh kiÖn nhÊt ®Þnh ®Ó l¾p r¸p m¸y vi tÝnh, ti vi ... ThÞ trêng c¸c s¶n phÈm trªn ®îc xuÊt khÈu sang c¸c níc khu vùc nh Philippines, Th¸i Lan, NhËt... ®Ó l¾p r¸p c¸c s¶n phÈm hoµn chØnh. HÖ sè DRC cña ngµnh = 0,97; tû suÊt lîi nhuËn/vèn cña s¶n phÈm b¶ng m¹nh ®iÖn tö lµ 7,3%, biÕn thÕ trung tÇn lµ 23,7% n¨m 2000.
3) D©y c¸p ®iÖn, ¾c quy: HÖ sè DRC cña ngµnh = 0,98. §ång Nai cã nhiÒu nhµ m¸y s¶n xuÊt c¸c lo¹i d©y c¸p ®iÖn trong ®ã ph¶i nãi ®Õn sù ph¸t triÓn m¹nh c¶ 3 khu vùc QDTW, NQD vµ §TNN. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ c¶ níc, c¸c s¶n phÈm nµy ngµy cµng cã thÞ trêng vµ chÊt lîng ngµy mét n©ng cao, c¹nh tranh víi hµng ngo¹i nhËp, tuy nhiªn thÞ trêng chñ yÕu tiªu thô trong níc. Mét sè s¶n phÈm nh d©y ®iÖn tõ, d©y ®ång vµ d©y nh«m trÇn ®· cã xuÊt khÈu sang thÞ trêng Ir¾c, Myanmar. Riªng s¶n phÈm ¾c quy §ång Nai ®· cã uy tÝn trªn thÞ trêng néi ®Þa vµ ®· xuÊt khÈu ®i nhiÒu níc trong vµ ngoµi khu vùc ASEAN nh Singapore, Hång K«ng vµ Trung §«ng.
b) S¶n phÈm cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh cã ®iÒu kiÖn
- Ti vi
Nh×n chung c¸c mÆt hµng ®iÖn tö tiªu dïng cña ViÖt Nam ph¶i c¹nh tranh gay g¾t víi c¸c níc trong khu vùc. Tuy ngµnh cã hÖ sè DRC = 0,97; tû suÊt lîi nhuËn trªn vèn ®¹t 7,5% trong khi ®ang ®îc sù b¶o hé thuÕ cña Nhµ níc, nhng so víi c¸c níc trong khu vùc nh Thai Lan, Singapore, Malaysia... n¨ng lùc s¶n xuÊt cña hä c¸ch kh¸ xa chóng ta. Tham gia AFTA, c¸c s¶n phÈm nµy ph¶i c¹nh tranh gay g¾t trªn thÞ trêng trong níc, nÕu kh«ng chuÈn bÞ c¸c ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó héi nhËp, c¸c doanh nghiÖp sÏ khã cã thÓ ®øng v÷ng ngay trªn thÞ trêng trong níc cha nãi ®Õn xuÊt khÈu.
III.5.3. T¸c ®éng cña AFTA
Qua lÞch tr×nh gi¶m thuÕ vµ ph©n tÝch kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm, t¸c ®éng cña viÖc tham gia AFTA ®èi víi c¸c s¶n phÈm nh sau:
1) S¶n phÈm m¸y biÕn thÕ, ®éng c¬ ®iÖn: Tuy n»m trong danh môc lo¹i trõ t¹m thêi (T) nhng s¶n phÈm ®éng c¬ ®iÖn hiÖn nay ®ang cã thuÕ suÊt 10%, lµ s¶n phÈm cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh nªn viÖc ®a vµo lÞch tr×nh gi¶m thuÕ vµo n¨m 2001 sÏ kh«ng cã t¸c ®éng lín ®Õn viÖc c¹nh tranh s¶n phÈm nµy trªn thÞ trêng néi ®Þa.
Riªng s¶n phÈm m¸y biÕn thÕ, nhÊt lµ c¸c lo¹i c«ng suÊt lín hiÖn nay s¶n xuÊt trong níc ph¶i c¹nh tranh víi c¸c níc trong khu vùc, tuy nhiªn víi møc thuÕ suÊt b¶o hé ®ang ë møc 30% vµ lÞch tr×nh gi¶m thuÕ chËm nhÊt vµo n¨m 2003, c¸c doanh nghiÖp cßn cã thêi gian ®Ó chuÈn bÞ c¸c ®iÒu kiÖn ®Ó t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh s¶n phÈm nªn t¸c ®éng cña viÖc tham gia AFTA ®Õn s¶n phÈm nµy kh«ng lín.
2) C¸c s¶n phÈm b¶ng m¹ch ®iÖn tö, micro moto, biÕn thÕ trung tÇn: nh ®· ph©n tÝch trong kh¶ n¨ng c¹nh tranh, hiÖn nay c¸c s¶n phÈm nµy chñ yÕu xuÊt khÈu ®i thÞ trêng khu vùc vµ víi møc thuÕ suÊt chñ yÕu b»ng 0% nªn kh«ng chÞu t¸c ®éng cña AFTA.
3) S¶n phÈm d©y c¸p ®iÖn, ¾c quy c¸c lo¹i: S¶n phÈm d©y c¸p ®iÖn c¸c lo¹i tuy n»m trong danh môc lo¹i trõ t¹m thêi nh hiÖn nay cã møc suÊt 15%, s¶n xuÊt trong níc hiÖn nay cã c«ng nghÖ tiªn tiÕn, do ®ã ®a vµo lÞch tr×nh gi¶m thuÕ tõ n¨m 2001 sÏ kh«ng t¸c ®éng c¹nh tranh lín víi c¸c níc trong khu vùc.
Riªng ®èi víi s¶n phÈm ¾c quy, hiÖn nay tuy ®· cã xuÊt khÈu sang khu vùc ASEAN nhng nh×n chung s¶n phÈm nµy ph¶i chÞu sù c¹nh trang gay g¾t víi hµng cña Th¸i Lan, nhÊt lµ vÒ chÊt lîng. Do ®ã, tham gia lé tr×nh AFTA, s¶n phÈm ¾c quy sÏ chÞu t¸c ®éng ®¸ng kÓ bëi hµng hãa cña Th¸i Lan. Víi møc thuÕ suÊt u ®·i b»ng 20% vµo n¨m 2002 vµ 5% vµo n¨m 2006, cã thÓ s¶n phÈm ¾c quy cña Th¸i Lan sÏ th©m nhËp thÞ trêng ViÖt Nam.
4) S¶n phÈm ti vi: lµ s¶n phÈm cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh møc trung b×nh, s¶n phÈm ti vi hiÖn nay ®ang ®îc nhµ níc b¶o hé víi møc thuÕ suÊt cao (50%) vµ dù kiÕn ®a vµo lÞch tr×nh gi¶m thuÕ chËm nhÊt vµo n¨m 2003 ®Ó c¸c doanh nghiÖp cã thêi gian thÝch øng víi tiÕn tr×nh héi nhËp AFTA. HiÖn nay s¶n phÈm ti vi ®ang ph¶i c¹nh tranh gay g¾t trªn thÞ trêng néi ®Þa do t×nh h×nh cung cÇu cã xu híng b¶o hoµ. Do ®ã tham gia AFTA, s¶n phÈm ti vi sÏ ph¶i chÞu t¸c ®éng c¹nh tranh gay g¾t víi c¸c níc trong khu vùc nhÊt lµ Malaysia, khi møc thuÕ suÊt gi¶m ®ét ngét xuèng 20% vµo n¨m 2003. NÕu kh«ng cã nh÷ng biÖn ph¸p kÞp thêi, c¸c doanh nghiÖp sÏ mÊt chç ®øng ngay trªn thÞ trêng néi ®Þa (hiÖn nay s¶n phÈm Radio, cassettle cña §ång Nai ®· ph¶i ngng s¶n xuÊt).
III.5.4. BiÖn ph¸p tham gia lé tr×nh AFTA
Tõ ph©n tÝch t¸c ®éng cña AFTA ®Õn c¸c s¶n phÈm, ®Ó tham gia mét c¸ch chñ ®éng, c¸c doanh nghiÖp cÇn thùc hiÖn mét sè biÖn ph¸p nh sau:
1) S¶n phÈm m¸y biÕn thÕ, ®éng c¬ ®iÖn: trªn ®Þa bµn §ång Nai chØ cã duy nhÊt 1 doanh nghiÖp Nhµ níc s¶n xuÊt m¸y biÕn thÕ vµ ®éng c¬ ®iÖn ®ã lµ C«ng ty ThiÕt bÞ ®iÖn 4 – thuéc Tæng C«ng ty ThiÕt bÞ Kü thuËt ®iÖn. HiÖn nay trªn c¶ níc cã 7 nhµ cung cÊp m¸y biÕn thÕ (trong ®ã cã 3 liªn doanh), s¶n phÈm cña c«ng ty ph¶i c¹nh tranh víi c¸c s¶n phÈm cña c¸c doanh nghiÖp trong níc nhÊt lµ ®Êu thÇu c¸c c«ng tr×nh ®iÖn lùc, tuy nhiªn s¶n phÈm cña c«ng ty ®· cã chç ®øng trªn thÞ trêng. MÆc dï kh«ng chÞu t¸c ®éng lín bëi tham gia AFTA, nhng ®Ó héi nhËp kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi, c¹nh tranh víi c¸c s¶n phÈm nªn thÞ trêng trong níc, c«ng ty cÇn thùc hiÖn mét sè biÖn ph¸p sau:
- TiÕp tôc thùc hiÖn kÕ ho¹ch ®Çu t tõng phÇn ®æi míi c«ng nghÖ ®Ó ®ång bé d©y chuyÒn s¶n xuÊt, n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm, h¹ gi¸ thµnh, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh s¶n phÈm.
- Trong xu thÕ ph¸t triÓn cña ViÖt Nam nãi riªng vµ khu vùc ASEAN nãi chung, thÞ trêng ngµnh ®iÖn lu«n ®îc më réng. Do ®ã ngoµi viÖc më réng m¹ng líi tiªu thô trong níc, tham gia ®Êu thÇu c¸c c«ng tr×nh ®iÖn lùc, c«ng ty cÇn ®Þnh híng tíi viÖc xuÊt khÈu, tríc hÕt nghiªn cøu mét sè thÞ trêng trong khu vùc nh Campuchia, Lµo vµ thÞ trêng Trung §«ng ®ang cã tiÒm n¨ng vÒ tiªu thô s¶n phÈm nµy.
2) S¶n phÈm d©y c¸p ®iÖn, ¾c quy: lµ nh÷ng s¶n phÈm thêi gian qua ph¸t triÓn t¬ng ®èi tèt, ngµy cµng më réng thÞ trêng trong níc. C¸c doanh nghiÖp ®· kh«ng ngõng ®Çu t ph¸t triÓn s¶n xuÊt, më réng thÞ trêng xuÊt khÈu, XÝ nghiÖp Thµnh mü ®· ®Çu t 5,2 triÖu USD ®Ó trang bÞ mét sè thiÕt bÞ hiÖn ®¹i nh m¸y phãng ®iÖn côc bé (c¶ níc chØ cã 2 m¸y) vµ l¾p ®Æt d©y chuyÒn s¶n xuÊt c¸p trung thÕ vµ c¸p ngÇm; XÝ nghiÖp ¾c quy §ång Nai nhËp thiÕt bÞ cña Mü vµ Ch©u ¢u ®Ó n©ng c«ng suÊt lªn 450.000 Kwh. Tuy nhiªn cÇn tiÕp tôc thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh vµ më réng thÞ trêng:
- TËn dông n¨ng lùc míi ®Çu t ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Më réng m¹ng líi tiªu thô ra thÞ trêng MiÒn Trung vµ MiÒn B¾c ®Ó t¨ng thÞ phÇn trong níc.
- Gi¸ thµnh mét sè s¶n phÈm d©y c¸p ®iÖn hiÖn nay cao h¬n so víi mét sè doanh nghiÖp kh¸c trong níc do nguyªn liÖu chñ yÕu nhËp khÈu, do ®ã cÇn ph¸t huy nguån nguyªn liÖu trong níc ®Ó gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh. Nghiªn cøu s¶n xuÊt s¶n phÈm míi, chÊt lîng cao thay thÕ nhËp khÈu nh c¸c lo¹i c¸p ngÇm, trung cao thÕ.
- TiÕp tôc më réng thÞ trêng xuÊt khÈu sang khu vùc ASEAN, tËn dông thêi c¬ u ®·i thuÕ theo CEPT ®Ó ®Èy m¹nh xuÊt khÈu sang mét sè níc nh Singapore, Campuchia, Lµo vµ Trung §«ng. Thùc hiÖn theo ph¬ng ch©m thÞ trêng trong níc ®Ó tån t¹i, xuÊt khÈu ®Ó ph¸t triÓn.
- Hoµn chØnh d©y chuyÒn ¾c quy hiÖn cã tõ 300.000Kwh lªn 450.000 Kwh. §Çu t c«ng nghÖ ¾c quy kÝn, chó ý ®µo t¹o lùc lîng c¸n bé, nhÊt lµ lùc lîng ho¹t ®éng xóc tiÕn th¬ng m¹i ®Ó cã thÓ tiÕp cËn thÞ trêng ASEAN nhiÒu h¬n.
3) S¶n phÈm ti vi: HiÖn nay cã 2 doanh nghiÖp ®ang l¾p r¸p ti vi trªn ®Þa bµn tØnh (1 liªn doanh vµ 1 QD). Thêi gian gÇn ®©y s¶n xuÊt ti vi gÆp nhiÒu khã kh¨n vÒ thÞ trêng tiªu thô, s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm ti vi cña c¸c c«ng ty liªn tôc gi¶m qua c¸c n¨m do ph¶i c¹nh tranh kh¸ gay g¾t trong vµ ngoµi níc. Doanh nghiÖp trong níc cã C«ng ty ®iÖn tö Biªn Hßa (QDTW), tuy c«ng nghÖ thiÕt bÞ kh¸ hiÖn ®¹i, t¬ng ®¬ng khu vùc nhng gi¸ thµnh s¶n phÈm vÉn cao do chñ yÕu nhËp linh kiÖn, mét sè linh kiÖn ph¶i nhËp tõ c¸c níc ASEAN nh Singapore. Tham gia AFTA, doanh nghiÖp sÏ gÆp nhiÒu khã kh¨n vÒ thÞ trêng tiªu thô. Do ®ã, víi quü thêi gian kh«ng cßn nhiÒu, ®Ó héi nhËp AFTA, c¸c doanh nghiÖp cÇn gÊp rót thùc hiÖn mét sè biÖn ph¸p sau:
- ThiÕt lËp m¹ng líi tiªu thô trong c¶ níc, t¨ng cêng c«ng t¸c dÞch vô phôc vô kh¸ch hµng nh l¾p ®Æt, b¶o hµnh...®Ó chiÕm thÞ phÇn, giíi thiÖu chÊt lîng s¶n phÈm.
- TiÕp tôc ®Çu t chiÒu s©u, ®Çu t c«ng nghÖ cao (c«ng nghÖ l¾p r¸p SMT) phï hîp ®Ó t¨ng kh¶ n¨ng canh tranh s¶n phÈm khi tham gia héi nhËp AFTA.
- §Çu t s¶n xuÊt s¶n phÈm míi nh tivi mµu mµn h×nh ph¼ng vµ ®Çu DVD, tiÕp tôc nghiªn cøu s¶n phÈm míi.
- T×m hiÓu c¸c ®èi t¸c trong khèi ASEAN ®Ó hîp t¸c vµ ®Çu t theo híng ph©n c«ng chuyªn m«n hãa cao, t¨ng qui m« s¶n xuÊt ®Ó t¨ng c¹nh tranh.
- T×m kiÕm vµ chuÈn bÞ c¸c ®iÒu kiÖn ®Ó tham gia thÞ trêng xuÊt khÈu, nhÊt lµ thÞ trêng c¸c níc l©n cËn nh Lµo, Campuchia.
- ¸p dông hÖ thèng qu¶n lý chÊt lîng theo tiªu chuÈn ISO 9000 ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý, héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ.
III.5.5. KiÕn nghÞ vÒ lÞch tr×nh gi¶m thuÕ
Thêi gian qua Bé Tµi chÝnh ®· tiÕn hµnh rµ so¸t l¹i lÞch tr×nh gi¶m thuÕ mét sè lo¹i s¶n phÈm. Qua ph©n tÝch t¸c ®éng vµ biÖn ph¸p tham gia AFTA cña c¸c s¶n phÈm ngµnh c«ng nghiÖp ®iÖn, ®iÖn tö thêi gian tíi, chóng t«i thÊy lÞch tr×nh gi¶m thuÕ dù kiÕn ®èi víi c¸c s¶n phÈm c«ng nghiÖp ®iÖn, ®iÖn tö nh trªn lµ phï hîp.
III.6. Ngµnh c«ng nghiÖp ho¸ chÊt
III.6.1. LÞch tr×nh gi¶m thuÕ mét sè s¶n phÈm chñ yÕu
LÞch tr×nh gi¶m thuÕ theo CEPT/AFTA ®èi víi mét sè s¶n phÈm chñ yÕu cña ngµnh c«ng nghiÖp hãa chÊt giai ®o¹n 2001-2006 nh sau:
M· HS
|
Tªn s¶n phÈm
|
T/s%
MFN
|
Ký
hiÖu
|
T/S CEPT (%)
|
00
|
01
|
02
|
03
|
04
|
05
|
06
|
3005
|
10
|
10
|
Cao d¸n Salonpas
|
10
|
T
|
|
10
|
10
|
10
|
5
|
5
|
5
|
3103
|
10
|
00
|
Ph©n Super l©n
|
5
|
T
|
|
|
|
5
|
5
|
5
|
5
|
3105
|
20
|
00
|
Ph©n bãn NPK
|
3
|
T
|
|
|
|
3
|
3
|
3
|
3
|
3209
|
10
|
29
|
S¬n
|
30
|
T
|
|
20
|
20
|
20
|
15
|
10
|
5
|
3401
|
20
|
90
|
Bét giÆt
|
50
|
I
|
40
|
20
|
20
|
20
|
15
|
10
|
5
|
3402
|
20
|
20
|
ChÊt tÈy röa
|
20
|
I
|
10
|
10
|
10
|
5
|
5
|
5
|
5
|
3812
|
20
|
00
|
DÇu DOP
|
5
|
I
|
5
|
5
|
5
|
5
|
5
|
5
|
5
|
3904
|
10
|
20
|
H¹t nhùa PVC
|
5
|
I
|
5
|
5
|
5
|
5
|
5
|
5
|
5
|
3904
|
10
|
10
|
Bét nhùa PVC
|
3
|
I
|
3
|
3
|
3
|
3
|
3
|
3
|
3
|
3917
|
23
|
00
|
èng nhùa
|
20
|
I
|
10
|
10
|
10
|
5
|
5
|
5
|
5
|
4011
|
40
|
00
|
Lèp xe m¸y
|
50
|
T
|
|
|
|
20
|
15
|
10
|
5
|
4011
|
50
|
00
|
Lèp xe ®¹p
|
50
|
T
|
|
|
|
20
|
15
|
10
|
5
|
4013
|
90
|
20
|
S¨m xe m¸y
|
50
|
T
|
|
|
|
20
|
15
|
10
|
5
|
4013
|
20
|
00
|
S¨m xe ®¹p
|
50
|
T
|
|
|
|
20
|
15
|
10
|
5
|
6305
|
33
|
00
|
Bao dÖt PP
|
50
|
I
|
35
|
20
|
20
|
20
|
15
|
10
|
5
|
Ngµnh c«ng nghiÖp hãa chÊt lµ ngµnh cã nhiÒu s¶n phÈm trong níc cha s¶n xuÊt ®îc hoÆc trong níc ®· ®¸p øng nhu cÇu, do ®ã cã møc thuÕ suÊt thÊp vµ ®îc ®a vµ trong danh môc c¾t gi¶m (I) nh dÇu DOP, bét giÆt, chÊt tÈy röa, nhùa h¹t, bét PVC, èng nhùa, bao dÖt PP... Mét sè s¶n phÈm trong níc ®· s¶n xuÊt ®îc nhng do kh¶ n¨ng c¹nh tranh kh«ng cao, nªn tuy cã møc thuÕ suÊt thÊp nhng ®îc xÕp trong danh môc lo¹i trõ t¹m thêi (T) vµ ®ang ®îc sù b¶o hé b»ng c¸c biÖn ph¸p phi thuÕ quan nh ph©n bãn. C¸c s¶n phÈm cßn l¹i hiÖn ®ang ®îc b¶o hé th«ng qua c¸c møc thuÕ suÊt (MFN) cao nh s¨m lèp.
III.6.2. Kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c s¶n phÈm chñ yÕu
C¸c s¶n phÈm chñ yÕu cña ngµnh c«ng nghiÖp hãa chÊt §ång Nai tham gia AFTA ®îc ®¸nh gi¸ lµ c¸c s¶n phÈm cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh cã ®iÒu kiÖn, do hiÖn nay c¸c s¶n phÈm trªn s¶n xuÊt chñ yÕu b»ng nguyªn liÖu ngo¹i nhËp, trong ®ã cã nhiÒu nguyªn liÖu nhËp tõ c¸c níc ASEAN nh Singapore, Malaysia, Th¸i Lan... C¸c níc ASEAN cò ®Òu ph¸t triÓn m¹nh c¸c s¶n phÈm nµy. §¸nh gi¸ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cô thÓ c¸c s¶n phÈm nh sau:
1) S¶n phÈm Cao d¸n Salonpas: S¶n phÈm nµy tiªu thô trªn thÞ trêng trong níc, cha cã xuÊt khÈu. HiÖn t¹i ®ang ph¶i c¹nh tranh gay g¾t víi c¸c h·ng s¶n xuÊt kh¸c. So víi c¸c níc ASEAN, nh×n chung s¶n phÈm nµy cha th©m nhËp ®îc thÞ trêng nµy do gi¸ thµnh cßn cao bëi nguyªn liÖu nhËp khÈu.
2) S¶n phÈm ph©n supe l©n, NPK: HiÖn nay chóng ta ®ang cßn ph¶i nhËp khÈu mét sè lîng lín ph©n bãn, trong ®ã nhËp víi kim ng¹ch lín tõ Indonesia. So víi c¸c níc ASEAN, lîi thÕ so s¸nh (RCA) cña ViÖt Nam qu¸ thÊp (RCA=0,1) trong khi ®ã cña In®onesia lµ 1,1; Malaysia lµ 0,4; Philippin lµ 1,5.
3) S¶n phÈm s¬n: s¶n phÈm nµy hiÖn nay ®ang ph¶i c¹nh tranh gay g¾t ngay trªn thÞ trêng néi ®Þa, c¸c s¶n phÈm s¬n cao cÊp dÇn dÇn do c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi chiÕm lÜnh. Nguyªn liÖu s¶n xuÊt hoµn toµn nhËp ngo¹i nªn chi phÝ s¶n xuÊt cao. HÖ sè DRC cña ngµnh lµ 1,07; so víi c¸c níc ASEAN th× lîi thÕ so s¸nh cña ViÖt Nam thÊp h¬n (RCA=0), cña Indonesia vµ Malaysia lµ 0,2; Singapore lµ 0,7 vµ Th¸i Lan lµ 0,3.
4) S¶n phÈm bét giÆt, chÊt tÈy röa: S¶n phÈm nµy còng n»m trong t×nh tr¹ng c¹nh tranh gay g¾t cña nhiÒu h·ng trªn thÞ trêng néi ®Þa, nhÊt lµ cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi. C¸c doanh nghiÖp trong níc ®ang gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n vÒ s¶n xuÊt vµ tiªu thô c¸c s¶n phÈm nµy. HÖ sè DRC cña ngµnh lµ 1,08; hÖ sè lîi thÕ so s¸nh biÓu hiÖn (RCA) cña ViÖt Nam lµ 0,1; c¸c níc cã RCA cao h¬n chóng ta nh Indonesia vµ Malaysia lµ 0,4; Philippin cao nhÊt lµ 1,5.
5) S¶n phÈm dÇu DOP, bét nhùa vµ h¹t nhùa PVC: C¸c s¶n phÈm nµy ®Òu lµ nguyªn liÖu cña ngµnh nhùa, s¶n xuÊt trong níc hiÖn nay vÉn gÆp nhiÒu khã kh¨n do thêng xuyªn ph¶i c¹nh tranh víi qu¸ nhiÒu s¶n phÈm ®Õn tõ nhiÒu níc kh¸c nhau nh Th¸i Lan, Hµn Quèc, NhËt B¶n, §µi Loan, Ên ®é, Brazin...C¸c níc nãi trªn ®Òu cã nÒn c«ng nghiÖp hãa dÇu ph¸t triÓn vµ tiÒm lùc tµi chÝnh m¹nh. So víi c¸c níc ASEAN, hÖ sè so s¸nh biÓu hiÖn RCA cña ViÖt Nam lµ 0; trong khi ®ã cña Th¸i Lan lµ 0,1; Singapore lµ 0,8; Philipin vµ Malaysia lµ 0,2; Indonesia lµ 0,3.
6) èng nhùa, bao dÖt PP: C¸c s¶n phÈm nµy nh×n chung ë §ång Nai cßn qu¸ nhá nhng nã l¹i ®Æc trng cho ngµnh nhùa. HÖ sè DRC cña ngµnh lµ 1,03; so víi c¸c níc ASEAN th× c¸c s¶n phÈm nµy cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh trung b×nh do nguyªn liÖu nhËp ngo¹i lµ chÝnh.
7) S¨m lèp xe ®¹p, xe m¸y: ViÖt Nam chñ yÕu xuÊt khÈu cao su thiªn nhiªn s¬ chÕ, nh÷ng n¨m gÇn ®©y s¶n phÈm s¶n xuÊt tõ cao su nh s¨m lèp xe ®¹p, xe m¸y ®· cã nh÷ng bíc ph¸t triÓn. Tuy nhiªn kh¶ n¨ng c¹nh tranh víi hµng hãa trong khu vùc thùc sù khã kh¨n, trong níc tuy cao su thiªn nhiªn ®ang xuÊt khÈu nhng ph¶i nhËp cao su nguyªn liÖu, mét sè doanh nghiÖp míi ®Çu t cha ph¸t huy ®îc c«ng suÊt, c¸c níc ASEAN vµ Ch©u ¸ còng cã c«ng nghiÖp cao su ph¸t triÓn nh Trung Quèc, Hµn Quèc, Th¸i Lan, Malaysia... HÖ sè DRC cña ngµnh lµ 1,18.
III.6.3. T¸c ®éng cña AFTA
1) S¶n phÈm Cao d¸n Salonpas: ThuÕ suÊt cña s¶n phÈm nµy hiÖn t¹i lµ 10%, n¨m 2001 ®a vµo c¾t gi¶m. Do thuÕ suÊt thÊp vµ hiÖn nay c¸c mÆt hµng nµy chñ yÕu ®îc qu¶n lý b»ng c¸c biÖn ph¸p kü thuËt, nhËp khÈu tõ ASEAN còng kh«ng ®¸ng kÓ, nªn t¸c ®éng cña AFTA còng kh«ng lín.
2) S¶n phÈm ph©n supe l©n, NPK: Ph©n bãn tõ tríc ®Õn nay vÉn lµ mÆt hµng thuéc diÖn c©n ®èi lín cña nÒn kinh tÕ, lµ ®Çu vµo quan träng cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, ®îc qu¶n lý b»ng h¹n ng¹ch, ®Çu mèi nhËp khÈu. Tham gia vµo AFTA, s¶n phÈm ph©n bãn ph¶i c¹nh tranh gay g¾t víi hµng tõ c¸c níc Indonesia (v× hiÖn nay chóng ta nhËp chñ yÕu tõ Indonesia). Võa qua, Thñ tíng chÝnh phñ ®· cã quyÕt ®Þnh sè 46/2001/Q§.TTg ngµy 4/4/2001 vÒ viÖc nhËp khÈu ph©n bãn kh«ng cßn c¬ chÕ giao h¹n ng¹ch vµ ®Çu mèi kinh doanh thùc hiÖn tõ 1/5/2001. ViÖc bá nh÷ng quy ®Þnh nãi trªn sÏ cã nh÷ng t¸c ®éng lín ®Õn s¶n xuÊt trong níc, mÆc dï ngêi n«ng d©n mua ®îc ph©n bãn nhËp khÈu víi gi¸ phï hîp h¬n, tuy nhiªn viÖc b¶o hé s¶n xuÊt trong níc víi møc thuÕ thÊp 3-5% nh hiÖn nay th× søc Ðp c¹nh tranh ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ngµy cµng t¨ng. Do ®ã ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt ph©n bãn ph¶i nhanh chãng n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh s¶n phÈm cña m×nh míi cã thÓ ®øng v÷ng trªn th¬ng trêng.
3) S¶n phÈm s¬n, bét giÆt, chÊt tÈy röa: Víi møc thuÕ suÊt s¬n, bét giÆt... cao nh hiÖn nay (20%) vµ víi ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt nguyªn liÖu ph¶i nhËp khÈu, c¸c s¶n phÈm nµy sÏ bÞ t¸c ®éng m¹nh bëi c¸c s¶n phÈm cña c¸c níc ASEAN trµn vµo chiÕm thÞ phÇn néi ®Þa khi AFTA cã hiÖu lùc.
4) S¶n phÈm dÇu DOP, bét nhùa vµ h¹t nhùa PVC: C¸c s¶n phÈm nµy hiÖn nay ®· cã møc thuÕ suÊt thÊp (3-5%) vµ ®ang c¹nh tranh víi hµng nhËp ngo¹i, do ®ã khi AFTA cã hiÖu lùc, c¸c hµng rµo phi thuÕ quan dì bá, c¸c s¶n phÈm nµy cµng ph¶i c¹nh tranh gay g¾t h¬n, c¸c doanh nghiÖp sÏ gÆp nhiÒu khã kh¨n h¬n.
5) èng nhùa, bao dÖt PP: §©y lµ s¶n phÈm ngµnh nhùa, hiÖn cã møc thuÕ suÊt (10-20%). §èi víi s¶n phÈm èng nhùa d©n dông, do tÝnh ®Æc thï s¶n phÈm cång kÒnh vµ tiªu thô chñ yÕu th«ng qua hÖ thèng ®¹i lý nªn nh×n chung viÖc nhËp khÈu kh«ng thuËn tiÖn, cíc phÝ cao, nªn kh«ng ¶nh hëng lín bëi t¸c ®éng AFTA. Riªng s¶n phÈm bao dÖt PP, tuy hiÖn nay ®· cã thÞ trêng xuÊt khÈu sang ASEAN nh Th¸i Lan, Singapore, nhng víi thuÕ suÊt gi¶m nhanh vµ nguyªn liÖu nhËp tõ ASEAN nh hiÖn nay th× c¸c s¶n phÈm cña ASEAN còng cã thÓ th©m nhËp thÞ trêng néi ®Þa.
6) S¨m lèp xe ®¹p, xe m¸y: Víi thuÕ suÊt cao nh hiÖn nay (50%) vµ hiÖn t¹i ®ang n»m trong danh môc lo¹i trõ t¹m thêi, c¸c s¶n phÈm nµy sÏ gÆp t¸c ®éng m¹nh khi AFTA cã hiÖu lùc. Do ®ã, tham gia AFTA, víi thuÕ suÊt =5% vµo 2006 sÏ lµ mét th¸ch thøc lín ®èi víi c¸c s¶n phÈm nµy, nÕu kh«ng cã nh÷ng biÖn ph¸p thÝch hîp, c¸c s¶n phÈm nµy sÏ ®¸nh mÊt thÞ trêng trong níc.
III.6.4. BiÖn ph¸p tham gia lé tr×nh AFTA
Tõ ph©n tÝch t¸c ®éng cña tham gia AFTA cña c¸c s¶n phÈm ngµnh c«ng nghiÖp hãa chÊt, biÖn ph¸p ®èi víi c¸c doanh nghiÖp nh sau:
1) S¶n phÈm Cao d¸n Salonpas: Trªn ®Þa bµn tØnh cã c«ng ty Hisamitsu (§TNN) cña NhËt ®ang s¶n xuÊt s¶n phÈm nµy. S¶n phÈm chñ yÕu tiªu thô thÞ trêng trong níc, ®Ó tiÕp tôc chiÕm lÜnh thÞ trêng C«ng ty cÇn:
- TiÕp tôc më réng m¹ng líi ®¹i lý b¸n hµng trªn toµn quèc.
- TiÕt kiÖm chi phÝ, gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm, ph¸t triÓn s¶n phÈm míi phï hîp nhu cÇu sö dông cña ngêi tiªu dïng.
- Nghiªn cøu thÞ trêng xuÊt khÈu nhÊt lµ thÞ trêng Lµo, Campuchia... ®Ó tiÕp tôc ®Çu t më réng s¶n xuÊt.
- Phèi hîp víi c¸c c¬ quan chøc n¨ng, t¨ng cêng c«ng t¸c chèng hµng nh¸i, hµng gi¶ ®Ó gi÷ uy tÝn s¶n phÈm.
2) S¶n phÈm ph©n supe l©n, NPK: HiÖn nay trªn ®Þa bµn §ång Nai cã 3 doanh nghiÖp s¶n xuÊt ph©n bãn ®ã lµ Nhµ m¸y supe phèt ph¸t Long Thµnh (QDTW), nhµ m¸y ph©n bãn §ång Nai (QD§P) vµ liªn doanh ph©n bãn ViÖt NhËt. Ngoµi d©y chuyÒn s¶n xuÊt t¬ng ®èi tiªn tiÕn cña C«ng ty ph©n bãn ViÖt NhËt, c¸c doanh nghiÖp nh Nhµ m¸y ph©n bãn §ång Nai ®îc trang bÞ d©y chuyÒn s¶n xuÊt ph©n bãn NPK do ViÖt Nam chÕ t¹o ®a vµo sö dông n¨m 1990 ®¹t tr×nh ®é trung b×nh thÕ giíi, qui m« s¶n xuÊt nhá vµ chØ tiªu thô néi ®Þa, ph¸t huy ®îc 70% c«ng suÊt. Nhµ m¸y Super phèt ph¸t Long Thµnh thuéc C«ng ty ph©n bãn MiÒn Nam lµ c¬ së s¶n xuÊt ph©n l©n lín nhÊt MiÒn Nam, hiÖn ®ang cã 2 d©y chuyÒn s¶n xuÊt chÝnh: D©y chuyÒn s¶n xuÊt superphosphate ®¬n hµm lîng P2O5 h÷u hiÖu 16,5% cã c«ng suÊt 120.000 tÊn/n¨m; D©y chuyÒn s¶n xuÊt axÝt H2SO4 nång ®é 92-98%: 40.000 tÊn/n¨m (chñ yÕu dïng ®Ó s¶n xuÊt ph©n super l©n cña nhµ m¸y). S¶n phÈm ph©n l©n cña nhµ m¸y cung cÊp cho c¸c nhµ m¸y ph©n bãn kh¸c nh B×nh §iÒn 2, An L¹c, Ch¸nh Hng,... lµm nguyªn liÖu s¶n xuÊt ph©n bãn hçn hîp NPK. S¶n phÈm cña nhµ m¸y cã chÊt lîng æn ®Þnh, tiªu thô chñ yÕu trªn thÞ trêng khu vùc phÝa Nam. Tuy nhiªn, hiÖn nay s¶n xuÊt ®ang gÆp khã kh¨n, s¶n lîng gi¶m, do hµng hãa nhËp tõ c¸c níc ASEAN nh Indonesia, Philippin vµ Trung Quèc víi gi¸ rÎ h¬n s¶n xuÊt trong níc. Do ®ã ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh, c¸c doanh nghiÖp cÇn:
- TiÕt kiÖm chi phÝ ®Ó h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, c¹nh tranh víi hµng nhËp khÈu. Nghiªn cøu c¸c h×nh thøc dÞch vô phôc vô, híng dÉn... ®Ó ngêi n«ng d©n tin dïng s¶n phÈm trong níc.
- T¨ng cêng më réng c¸c ®¹i lý b¸n hµng ra MiÒn Trung vµ cã thÓ c¶ miÒn B¾c ®Ó t¨ng kh¶ n¨ng tiªu thô. VËn dông linh ho¹t c¸c h×nh thøc cung øng, tiÕp thÞ, hç trî vËn chuyÓn, kÐo dµi thêi gian thanh to¸n cho ®¹i lý.
- Nghiªn cøu viÖc më réng nhµ m¸y ph©n bãn §ång Nai s¶n xuÊt ph©n NPK n©ng c«ng xuÊt lªn 50.000 tÊn/n¨m, x¸c ®Þnh ph¶i thay ®æi c«ng nghÖ vµ thiÕt bÞ ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn. N¨m 2002 Nhµ m¸y dù kiÕn ®Çu t míi d©y chuyÒn s¶n xuÊt ph©n NPK tiªn tiÕn c«ng suÊt 30.000 tÊn/n¨m ®¹t tiªu chuÈn chÊt lîng quèc tÕ.
- TriÓn khai viÖc më réng nhµ m¸y Super phosphate Long Thµnh theo dù ¸n ®Ó n©ng c«ng suÊt super l©n lªn 200.000 tÊn/n¨m vµ H2SO4 lªn 60.000 tÊn/n¨m.
3) S¶n phÈm s¬n: s¶n xuÊt s¬n trªn ®Þa bµn §ång Nai chñ yÕu doanh nghiÖp §TNN nh c«ng ty IP, c«ng ty Nipont... Doanh nghiÖp trong níc s¶n xuÊt s¬n cã C«ng ty Cæ phÇn S¬n §ång Nai (doanh nghiÖp nhµ níc chuyÓn sang cæ phÇn hãa), thêi gian qua doanh nghiÖp ph¶i c¹nh tranh víi nhiÒu h·ng s¶n xuÊt trong níc, ®Ó tiÕp tôc ®øng v÷ng trªn thÞ trêng, chuÈn bÞ c¸c ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó héi nhËp AFTA, c«ng ty cÇn:
- X¸c ®Þnh thÞ trêng trong níc chñ yÕu tËp trung vµo c¸c lo¹i s¬n níc, bét trÐt têng, s¬n chèng thÊm, c¸ch nhiÖt. Do ®ã c«ng ty cÇn tËp trung më réng thÞ trêng trong níc (miÒn T©y vµ miÒn Trung), t¨ng cêng c«ng t¸c qu¶ng c¸o, khuyÕn m·i, dÞch vô phôc vô kh¸ch hµng.
- §èi víi thÞ trêng xuÊt khÈu tõng bíc nghiªn cøu thÞ trêng c¸c níc trong vµ ngoµi khu vùc ®Ó ký hîp ®ång s¶n xuÊt nh÷ng s¶n phÈm theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng ®Ó th©m nhËp thÞ trêng. Tríc m¾t tËp trung xuÊt khÈu s¬n Sun – Master sang c¸c níc ASEAN.
- TiÕp tôc nghiªn cøu s¶n phÈm keo d¸n giµy, keo d¸n thuèc l¸, sö dông m¸y mãc hiÖn cã.
- TiÕp tôc nghiªn cøu ®Çu t thiÕt bÞ hiÖn ®¹i, phï hîp víi s¶n phÈm. Chó träng ®Õn c«ng t¸c th«ng tin vÒ thÞ trêng, nghiªn cøu thÞ trêng níc ngoµi ®Ó cã thÓ tiÕp tôc xuÊt khÈu c¸c s¶n phÈm s¬n ®Æc thï.
- Quan t©m ®Õn viÖc ®µo t¹o nguån nh©n lùc, nhÊt lµ ®éi ngò KHKT ®Ó nghiªn cøu ra nh÷ng s¶n phÈm tèt, ®¸p øng nhu cÇu trong níc vµ xuÊt khÈu.
4) S¶n phÈm bét giÆt, chÊt tÈy röa: §©y lµ lÜnh vùc mµ c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi ®ang chiÕm u thÕ vÓ s¶n xuÊt còng nh c¹nh tranh vÒ chÊt lîng. Doanh nghiÖp nhµ níc s¶n xuÊt mÆt hµng nµy cã c«ng ty bét giÆt NET (QDTW), ®îc trang bÞ phÇn lín MMTB s¶n xuÊt bét giÆt do ViÖt Nam chÕ t¹o vµ cã 1 hÖ thèng s¶n xuÊt bét giÆt cña Mü ®· sö dông tõ n¨m 1972. C¸c thiÕt bÞ ë tr×nh ®é trung b×nh cña thÕ giíi, riªng MMTB lµm bao b× nhùa vµ ®ãng gãi cña ViÖt Nam chÕ t¹o ë tr×nh ®é l¹c hËu. S¶n phÈm cña c«ng ty c¹nh tranh ngµy cµng khã kh¨n so víi c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi. Tõ n¨m 1999 c«ng ty ph¶i gia c«ng bét giÆt cho Lever. Do ®ã ®Ó tõng bíc c¹nh tranh vµ héi nhËp AFTA, c«ng ty cÇn:
- ChÊt lîng s¶n phÈm lµ kh©u hÕt søc quan träng, do ®ã c«ng ty cÇn nghiªn cøu n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm, mÉu m·... ®Ó lÊy uy tÝn trªn thÞ trêng néi ®Þa. Chó träng c¸c h×nh thøc qu¶ng c¸o, khuyÕn m·i, tiÕp thÞ... ®Ó giíi thiÖu s¶n phÈm ®Õn víi ngêi tiªu dïng.
- M¹nh d¹n ®Çu t hiÖn ®¹i hãa c«ng nghÖ, tríc m¾t ®Çu t tù ®éng hãa tõng phÇn d©y chuyÒn s¶n xuÊt, trang bÞ thªm mét sè thiÕt bÞ hiÖn ®¹i n©ng c«ng suÊt tõ 3 tÊn/h lªn 5 tÊn/h, ®Ó tõng bíc n©ng cao chÊt lîng, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm.
- ViÖc lÊy l¹i thÞ phÇn ®· mÊt tõ c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi cã d©y chuyÒn s¶n xuÊt vµ c«ng nghÖ tiªn tiÕn lµ rÊt khã kh¨n. Do ®ã c«ng ty cÇn nghiªn cøu më réng thÞ trêng Campuchia, §µi Loan.
- Bè trÝ, tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cã ®ñ tr×nh ®é vµ kü thuËt ®Ó tiÕt kiÖm chÝ phÝ, nghiªn cøu ra nh÷ng s¶n phÈm míi cã chÊt lîng ®¸p øng thÞ hiÕu tiªu dïng cña c¸c tÇng líp d©n c.
5) S¶n phÈm dÇu DOP, bét nhùa vµ h¹t nhùa PVC, bao dÖt PP: NÕu so s¸nh víi c¸c níc trong khu vùc ASEAN th× tèc ®é t¨ng nhu cÇu cña ViÖt Nam vÒ PVC hiÖn ®ang ë møc kh¸ cao, kho¶ng trªn 10%/n¨m, chØ ®øng sau Indonesia. Tuy nhiªn nÕu xÐt vÒ mÆt quy m« nhu cÇu th× chØ b»ng 1/3 so víi Th¸i Lan hoÆc Indonesia. HiÖn nay thÞ trêng thuéc c¸c níc ASEAN chØ tËp trung ë mét sè níc dÉn ®Çu lµ Th¸i Lan, Indonesia vµ Malaysia, 03 níc nµy chiÕm kho¶ng 90% s¶n lîng PVC, cung cÊp trªn 70% nhu cÇu khu vùc. HiÖn nay cung cÇu trong khu vùc ®· b·o hoµ, do ®ã c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt s¶n phÈm nµy cÇn:
- TËn dông u ®·i vÒ thuÕ ®Ó cã thÓ nhËp ®îc nh÷ng nguyªn vËt liÖu rÎ tõ c¸c níc ASEAN, tõ ®ã h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh trong níc vµ khu vùc. TÝch cùc t×m kiÕm thÞ trêng míi ngoµi ASEAN.
- ViÖt Nam trong giai ®o¹n hiÖn nay vÉn cßn lîi thÕ vÒ lao ®éng rÎ so víi mét sè níc trong khu vùc, do dã cã thÓ gi¶m ®îc chÝ phÝ gi¸ thµnh so víi khu vùc ®Ó xuÊt khÈu sang mét sè níc nghÌo ASEAN còng nh thÞ trêng ngoµi ASEAN.
6) èng nhùa: S¶n xuÊt èng nhùa trªn ®Þa bµn §ång Nai cã C«ng ty Nhùa §ång Nai (QDTW). Tõ n¨m 1996 - 1999 c«ng ty ®Çu t 02 d©y chuyÒn thiÕt bÞ c«ng nghÖ tõ ch©u ¢u vµ c¸c thiÕt bÞ phô trî cña Hµn Quèc, s¶n xuÊt èng nhùa PVC phôc vô ngµnh níc. N¨m 2000, c«ng ty tiÕp tôc ®Çu t d©y chuyÒn t¬ng tù thø 3 cña Trung Quèc chÕ t¹o n¨m 2000. C¸c d©y chuyÒn ®Òu míi chÕ t¹o cuèi thËp niªn 90 ë tr×nh ®é c«ng nghÖ trung b×nh kh¸ so víi thÕ giíi vµ kh¸ hiÖn ®¹i ë trong níc. ChÊt lîng s¶n phÈm cña c«ng ty t¬ng ®¬ng èng nhùa B×nh Minh vµ cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh t¬ng ®¬ng víi c¸c s¶n phÈm cã uy tÝn trong ngµnh. S¶n phÈm bíc ®Çu cã kh¶ n¨ng xuÊt khÈu tiÓu ng¹ch sang Campuchia. §Ó tiÕp tôc ph¸t triÓn, tham gia AFTA, c«ng ty cÇn:
- Më réng thÞ trêng trong níc th«ng qua hÖ thèng ®¹i lý b¸n hµng, giíi thiÖu s¶n phÈm. VËn dông linh ho¹t c¸c h×nh thøc khuyÕn m·i, qu¶ng c¸o... ®Ó t¨ng kh¶ n¨ng tiªu thô trong níc.
- TiÕp tôc ®Çu t c«ng nghÖ n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm, t¹o s¶n phÈm s¹ch ®Ó cung øng cho ngµnh níc, n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh trong khu vùc ASEAN. §Çu t thªm d©y chuyÒn s¶n xuÊt èng nhùa PVC víi m¸y mãc thiÕt bÞ cña Hµn Quèc theo c«ng nghÖ cña Ch©u ¢u ®Ó n©ng c«ng suÊt cña nhµ m¸y lªn 5.000 tÊn èng nhùa PVC/n¨m.
7) S¨m lèp xe ®¹p, xe m¸y: cã 2 doanh nghiÖp s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm nµy ®ã lµ c«ng ty liªn doanh cao su Kenda (§TNN) vµ xÝ nghiÖp cao su §ång Nai (QDTW). C«ng ty LD cao su Ken da míi ®i vµo ho¹t ®éng nhng hiÖn nay ®· xuÊt khÈu s¶n phÈm ®i trªn 10 quèc gia, trong ®ã cã c¸c níc trong khu vùc ASEAN nh Malaysia, Indonesia. Tuy chÊt lîng s¶n phÈm tèt, nhng gi¸ thµnh s¶n phÈm hiÖn t¹i vÉn cßn cao so víi trong níc vµ khu vùc (20%) do nhµ m¸y míi ®i vµo ho¹t ®éng n¨ng suÊt thÊp, khÊu hao cao, nguyªn liÖu cha chÕ biÕn ®îc t¹i chç cßn ph¶i nhËp.
XN Cao su §ång Nai (thuéc c«ng ty CASUMINA) víi m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn cã phÇn lín lµ m¸y tù chÕ trong níc, nhµ m¸y ®· ®Çu t bæ sung mét sè m¸y mãc thiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ míi cña NhËt vµ §µi Loan nh: n¨m 1997 ®Çu t 02 m¸y h×nh cña h·ng Yokohama, n¨m 1998 ®Çu t m¸y luyÖn kÝn cña §µi Loan...§iÒu khiÓn d©y chuyÒn s¶n xuÊt cña xÝ nghiÖp ®îc thiÕt kÕ theo PLC (Program Logic Control), ®©y lµ kü thuËt hiÖn ®¹i so víi khu vùc vµ thÕ giíi. Cuèi n¨m 1998, C«ng ty ®· ®îc cÊp chøng nhËn ISO 9002. S¶n phÈm cña c«ng ty cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh víi c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi do gi¸ thµnh h¹, ®ång thêi bíc ®Çu ®· xuÊt khÈu sang thÞ trêng Nga. So víi c¸c s¶n phÈm cïng lo¹i trong níc, xÝ nghiÖp lµ ®¬n vÞ duy nhÊt trong níc ®îc cÊp giÊy chøng nhËn tiªu chuÈn JIS K6366, K6367 cña NhËt vµ tiªu chuÈn an toµn DOT5G cña Mü. Dù b¸o c¸c s¶n phÈm nh s¨m lèp xe « t«, xe m¸y, xe ®¹p vµ c¸c lo¹i xe c«ng nghiÖp kh¸c sÏ cã nhu cÇu t¨ng rÊt nhanh trong 10 n¨m tíi v× sè lîng c¸c lo¹i xe kh«ng ngõng t¨ng lªn cïng víi qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp hãa vµ hiÖn ®¹i hãa ®îc ®Èy m¹nh ë níc ta, nhu cÇu c¸c s¶n phÈm nµy cã thÓ t¨ng tõ 10-15% mçi n¨m. Tuy nhiªn, ®Ó tham gia AFTA mét c¸c chñ ®éng, c«ng ty cÇn:
- Ph¸t huy kÕt qu¶ ®· ®Çu t nh÷ng n¨m qua, tiÕp tôc ®Çu t bæ sung m¸y mãc thiÕt bÞ míi, t¨ng n¨ng lùc s¶n xuÊt vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ trêng trong níc vµ xuÊt khÈu cña s¶n phÈm s¨m lèp xe m¸y, xe ®¹p, gi÷ v÷ng thÞ phÇn trong níc vµ më réng vµ ®Èy m¹nh thÞ trêng xuÊt khÈu trong giai ®o¹n ®ang cßn ®îc sù b¶o hé cña nhµ níc.
- TiÕp tôc ®Çu t theo ®Þnh híng cña c«ng ty ®Õn n¨m 2005 doanh thu t¨ng 2 lÇn so víi n¨m 2000. Trªn c¬ së tØnh §ång Nai cã nhiÒu nguyªn liÖu cao su thiªn nhiªn, C«ng ty CASUMINA cÇn nhanh chãng triÓn khai dù ¸n sÏ ®Çu t 01 nhµ m¸y s¶n xuÊt lèp « t« t¹i §ång Nai c«ng suÊt tõ 2-3 triÖu lèp « t«/n¨m, sö dông mÆt b»ng tõ 10-15 ha.
- VÊn ®Ò nguyªn liÖu cho ngµnh s¶n xuÊt s¨m lèp xe lµ hÕt søc quan träng, hiÖn nay nguyªn liÖu chñ yÕu nhËp khÈu, bªn c¹nh ®ã l¹i ph¶i c¹nh tranh víi hµng Th¸i Lan vµ Trung Quèc (lµ c¸c quèc gia cã s¶n xuÊt cao su nguyªn liÖu). HiÖn nay c¸c s¶n phÈm cao su thiªn nhiªn chñ yÕu xuÊt khÈu th« vµ nhËp cao su nguyªn liÖu, do ®ã cÇn nghiªn cøu ®Çu t s¶n xuÊt cao su nguyªn liÖu ®Ó chñ ®éng s¶n xuÊt, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm.
III.6.5. KiÕn nghÞ vÒ lÞch tr×nh gi¶m thuÕ
LÞch tr×nh gi¶m thuÕ ®èi víi c¸c s¶n phÈm trªn võa qua ®· ®îc c¸c ngµnh, ®Þa ph¬ng gãp ý, Bé Tµi chÝnh còng ®· ®iÒu chØnh nh×n chung lµ phï hîp. §èi víi s¶n phÈm ph©n supe l©n, NPK hiÖn n»m trong danh môc lo¹i trõ t¹m thêi vµ thùc hiÖn bíc c¾t gi¶m chËm nhÊt vµ n¨m 2003 lµ phï hîp. Tuy nhiªn hiÖn nay ChÝnh phñ ®· xo¸ bá viÖc nhËp khÈu theo c¬ chÕ h¹n ng¹nh vµ ®Çu mèi nhËp khÈu, th× s¶n xuÊt trong níc ph¶i c¹nh gay g¾t víi hµng nhËp khÈu tõ ASEAN. Do ®ã ®Ó ®iÒu tiÕt vÊn ®Ò nµy vµ hç trî c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt ph©n bãn, ®Ò nghÞ ®iÒu chØnh møc thuÕ suÊt nhËp khÈu tõ 3 vµ 5% hiÖn nay lªn 5 vµ 10% cho ®Õn 2005, ®Ó c¸c doanh nghiÖp t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh s¶n phÈm.
iII. 7. Ngµnh c«ng nghiÖp giÊy
III.7.1. LÞch tr×nh gi¶m thuÕ mét sè s¶n phÈm chñ yÕu
LÞch tr×nh gi¶m thuÕ c¸c s¶n phÈm chñ yÕu cña ngµnh c«ng nghiÖp giÊy giai ®o¹n 2001-2006 ®Ó tham gia AFTA nh sau:
M· HS
|
Tªn s¶n phÈm
|
T/s%
MFN
|
Ký
hiÖu
|
T/S CEPT (%)
|
00
|
01
|
02
|
03
|
04
|
05
|
06
|
4802
|
51
|
00
|
GiÊy in, photo
|
40
|
T
|
|
|
|
20
|
15
|
10
|
5
|
4801
|
00
|
00
|
GiÊy in b¸o
|
20
|
T
|
|
|
|
20
|
15
|
10
|
5
|
4819
|
10
|
00
|
Bao b× giÊy
|
30
|
T
|
|
|
20
|
20
|
15
|
10
|
5
|
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |