46 |
C h ư ơ n g 0 1 : H à n h T r a n g
Vũ là dây đàn to, văn là dây đàn nhỏ. Có chỗ chú thích ngày xưa đàn
có năm dây, sau đó thêm vào hai dây gọi là dây vũ và dây văn. Khi
vua Văn Vương bị bắt, con của Văn Vương thêm vào một dây gọi là
dây văn. Khi Vũ Vương lên làm vua lại thêm một dây gọi là dây vũ.
Trong Kiều thì nói đàn có bốn dây. Cung thương là hai trong năm âm
chánh của âm nhạc thời xưa: Cung, thương, giốc, chủy, vũ.
Tiếp theo là những câu tả cái đẹp của khúc đàn Kiều trình diễn.
Nguyễn Du tả Kiều đàn nhiều lần. Lần đầu đàn cho Kim Trọng, lần
thứ hai cho Hoạn Thư và Thúc Sinh, lần thứ ba cho Hồ Tôn Hiến, và
lần cuối là đàn cho Kim Trọng nghe sau mười lăm năm gặp lại. Mỗi
lần như vậy, Nguyễn Du diễn tả một cách khác. Tùy theo tâm trạng
của Kiều mà bản đàn biến thể. (Còn có bốn lần đàn khác, Nguyễn Du
chỉ nói qua.) Ðây là lần đầu tiên, đàn cho Kim Trọng nghe. Cũng là
khúc đàn này, Kim Trọng sau mười lăm năm nghe lại không khổ đau,
vì trong thân tâm nội kết đã chuyển hóa. Ðây là bản đàn, đàn lần đầu
tiên:
Khúc đâu Hán Sở chiến trường,
Nghe ra tiếng sắt tiếng vàng chen nhau.
Khúc đâu Tư Mã Phượng Cầu,
Chia sẻ với bạn bè của bạn: