SẮc tu bách trưỢng thanh quy ht. Phước Sơn và Lý Việt Dũng Việt Dịch

chúng, phúng tụng đại Phật đảnh vạn hạnh thủ

Lăng nghiêm thần chú, xưng dương Thánh hiệu. Sở

tụy thù lợi tư nghiêm Thánh giá.

Phục nguyện, thần du bát cực, tưởng vân xa phong

mã lai. Lâm vị chứng trung thiên thọ ngọc điện

quỳnh lâu khoái lạc. Thập phương tam thế vân vân.”

NHỮNG NGÀY GIỖ KỴ CỦA QUỐC GIA

(Tiên đế của triều đình)

[1114c29] Đến ngày kỵ các Tiên đế băng hà, cách

trước đó một đêm, khố ty báo với đường ty, lệnh cho

hành giả bẩm báo trụ trì cùng lưỡng tự và thông

báo cho đại chúng treo bài hiệu tụng đọc kinh, tụ

tập trên pháp tòa có an trí ngự tòa. Dùng giấy màu

vàng mà viết bài vị Thánh hiệu (tiên đế), trang

nghiêm đặt để hương, hoa, đèn, bàn tiệc cúng dường.

Đến kỳ, thỉnh chuông tăng đường tập họp đại chúng,

chờ trụ trì đến dâng hương, dâng trà thang. Duy-na

đọc chú Lăng nghiêm. Tụng đọc xong, hồi hướng

rằng: “Châu mỗ, chùa mỗ, trụ trì truyền pháp là bề

tôi tăng mỗ, vào ngày mỗ, tháng mỗ, cung gặp ngày

thánh kỵ của Thánh hoàng mỗ. Kính cẩn tập họp

tăng chúng cả chùa tụng niệm thần chú đại Phật

đảnh vạn hạnh thủ Lăng nghiêm, xưng dương Thánh

hiệu (Phật hiệu). Gom góp lợi ích to lớn là nhằm tư

nghiêm cho Thánh giá.

Phục nguyện, thần hồn của cố Thánh hoàng chu du

bát cực, tưởng sẽ đi xe mây, cưỡi ngựa gió đến đây

chứng trung thiên, thọ dụng khoái lạc nơi điện ngọc,

lầu quỳnh. Mười phương ba đời chư Phật mỗ v.v…”.
*祈禱

[1115a08] 凡有祈禱。須如法嚴治壇場。鋪陳供

養。住持專心加謹。僧眾各務整肅。知事內外提督

應辦。大小寮舍巡警齋潔。或有官員拈香。恭勤迎

送。預期庫司稟覆住持。先付意旨。維那知會。堂

司行者報眾掛祈禱牌。齋粥二時鳴鐘集眾諷經。或

看藏經。或四大部經。或三日五日七日。隨時而

行。如祈晴祈雨。則輪僧十員廿員。或三五十員。

分作幾引。接續諷誦。每引諷大悲呪消災呪大雲

呪。各三七遍。謂之不斷輪。終日諷誦。必期感

應。方可滿散懺謝。其疏意各列于后。

KỲ ĐẢO

trị đàn tràng, phô trần cúng dường. Trụ trì chuyên

tâm gia cẩn, tăng chúng các vụ chỉnh túc, tri sự nội

ngoại đề đốc ứng biện. Đại tiểu liêu xá tuần cảnh

trai khiết. Hoặc hữu quan viên niêm hương, cung

cần nghinh tống. Dự kỳ khố ty bẩm phúc trụ trì, tiên

phó ý chỉ. Duy-na tri hội, đường ty hành giả báo

chúng quải kỳ đảo bài. Trai chúc nhị thời, minh

chung tập chúng phúng kinh. Hoặc khán tạng kinh,

hoặc tứ đại bộ kinh, hoặc tam nhật, ngũ nhật, thất

nhật, tùy thời nhi hành. Như kỳ tình, kỳ vũ, tắc luân

tăng thập viên, trấp viên, hoặc tam, ngũ thập viên,

phân tác kỷ dẫn, tiếp tục phúng tụng. Mỗi dẫn

phúng Đại bi chú, Tiêu tai chú, Đại vân chú, các tam thất biến, vị chi bất đoạn luân. Chung nhật

phúng tụng, tất kỳ cảm ứng, phương khả mãn tán

sám tạ. Kỳ sớ ý các liệt vu hậu.

CẦU ĐẢO

[1115a08] Phàm có cầu đảo nên y theo pháp tắc mà

thiết trí nghiêm túc đàn tràng, bày biện nghi thức và

lễ vật cúng dường. Trụ trì phải chuyên tâm thêm

phần kính cẩn. Tăng chúng ai có phần vụ phải thi

hành cho nghiêm túc, tri sự trong ngoài đề khởi đôn

đốc ứng biện. Liêu xá bất cứ lớn nhỏ đều phải tuần

rảo giám sát cho tề chỉnh sạch sẽ. Nếu có quan viên

đến dâng hương thì phải cung kính cần mẫn đón tiếp

tiễn đưa. Dự liệu kỳ hạn, khố ty trình thưa trụ trì,

trước tiên trao dặn ý chỉ, duy-na và tri sự hội họp

bàn bạc. Hành giả đường ty thông báo đại chúng treo

bài hiệu Cầu đảo. Cơm cháo hai buổi xong phải thỉnh

chuông tập họp chúng tụng niệm kinh, hoặc xem Đại

tạng kinh, hoặc xem Tứ đại bộ kinh. Hoặc cứ ba ngày,

năm ngày, bảy ngày, tùy lúc mà cử hành. Như cầu

tạnh mưa hay cầu mưa xuống, tức cử tăng luân phiên,

mỗi phiên 10 người hay 20 người, hoặc năm ba chục

người, phân ra làm mấy nhóm tiếp tục tụng niệm.

Mỗi nhóm tụng chú Đại bi, chú Tiêu tai, chú Đại vân,

mỗi lần hai mươi mốt biến, gọi là không đứt đoạn

liên tục luân lưu, tất phải tụng suốt ngày, tới lúc có cảm ứng thì mới hoàn mãn có thể phân tán sám tạ (ý

trong sớ đều tuần tự ghi ở sau).

*

* *祈晴

無寧處。蓋眾生共業所感。惟上天覆燾無私。由

是謹發誠心。啟建祈晴道場。每日命僧諷誦經

呪。仰扣諸聖。所冀祈求晴霽。速賜感彰。伏願

掃頑雲於四野。陰沴潛消。麗杲日於中天。容光

必照。俾五行各順其序。而萬彙悉遂其生。

KỲ TÌNH

[1115a19] Thiết kiến, dâm vũ vi lệ, vật dụng bất

thành. Bách xuyên hoành lưu, dân vô ninh xứ. Cái

chúng sanh cộng nghiệp sở cảm, duy thượng thiên

phúc đảo vô tư.

Do thị cẩn phát thành tâm, khải kiến kỳ tình đạo

tràng. Mỗi nhật mệnh tăng phúng tụng kinh chú,

ngưỡng khấu chư Thánh, sở ký kỳ cầu tình tễ, tốc tứ

cảm chương. Phục nguyện, tảo ngoan vân ư tứ dã

âm lệ, tiềm tiêu. Lệ cảo nhật ư trung thiên, dung

quang tất chiếu. Tí ngũ hành các thuận kỳ tự, nhi

vạn vị (vựng) tất toại kỳ sanh.

[1115a19] Nếu gặp mưa dầm gây tai hại, vật dụng

không thành. Trăm sông cuồn cuộn tuôn chảy, dân

chúng không có nơi nào được an ổn. Ấy chẳng qua

là cộng nghiệp của chúng sanh cảm ứng, chứ trời

cao thì vô tư chuyện che trùm.

Do vậy, cẩn phát tấm tâm thành, kiến lập đạo tràng

cầu mưa dầm ngưng tạnh. Mỗi ngày bảo chư tăng

phúng tụng kinh chú, cúi xin chư Thánh, chuyện

người đời cầu tạnh mưa trong trời, phải mau ban

phát cảm ứng. Cúi xin quét sạch mây mù ương

bướng nơi hoang dã ở bốn phương, nước ứ đọng

phải ngầm tiêu rút hết, treo mặt trời sáng rỡ giữa

không trung, ánh sáng nhất định chiếu soi, khiến

cho ngũ hành (kim, mộc, thủy, hỏa, thổ) được thuận

theo trật tự thiên nhiên của chúng mà muôn vật đều

thỏa lòng cuộc sống của mình.

*

* *

[1115a26] 切見。亢陽為災百物就槁。匪上天之降

罰。由下民之多愆。惟諸佛開慈悲之門。而神呪

有祈禳之應。由是謹發誠心。啟建祈雨道場。每

日命僧。諷誦經呪。仰扣諸聖。所冀祈求雨澤。

速賜感通。伏願拯生靈於塗炭。厥維艱哉。起雲

龍于山川。俾霶[雨/沱]矣。庶茲多稼亦乃有秋。

KỲ VŨ

tựu cảo, phỉ thượng thiên chi giáng phạt, do hạ dân

chi đa khiên, duy chư Phật khai từ bi chi môn, nhi

thần chú hữu kỳ đảo chi ứng. Do thị, cẩn phát thành

tâm, khải kiến kỳ vũ đạo tràng. Mỗi nhật mệnh

tăng phúng tụng kinh chú, ngưỡng khấu chư Thánh,

sở ký kỳ cầu vũ trạch, tốc tứ cảm thông. Phục

nguyện, chửng sanh linh ư đồ thán, quyết duy gian

tai, khởi vân long vu sơn xuyên, tí bàng bái hĩ. Thứ

tư đa giá, diệc nãi hữu thu.

CẦU MƯA RƠI

[1115a26] Nếu như gặp nắng hạn gay gắt gây tai hại,

muôn vật đều bị khô héo. Chẳng phải trời cao giáng

hình phạt mà do dân tình dưới thế làm lắm điều sai

trái. Duy chỉ có chư Phật mở cửa từ bi mà việc niệm

thần chú cầu đảo có được cảm ứng (khiến mưa rơi).

Do đó mà phải cẩn phát tấm lòng thành, kiến lập đạo

tràng cầu mưa, mỗi ngày sai tăng chúng tụng kinh

đọc chú. Cúi xin chư Thánh, đối với chuyện cầu đảo

xin ban ơn trạch mưa rơi, phải gấp ban cho niềm cảm

thông. Phục nguyện, cứu vớt sinh linh nơi chốn lầm

than, chấm dứt gian khổ khô hạn, khởi rồng mây nơi núi sông, khiến mưa tuôn ào ào, ngõ hầu các loại

gieo trồng hôm nay có cơ thu hoạch vậy.

祈雪

降雪。淨下土之祲氛。庸致瓣香之誠。願集六花

之瑞。由是謹發誠心。啟建祈雪道場。每日命

僧。諷誦經呪。仰扣諸聖。所冀祈求雨雪。速賜

感通。伏願彤雲千里潤澤。八荒六府三事用修。

草木咸若。二氣五行順序。神人以和。

KỲ TUYẾT

[1115b04] Thiết kiến thời đông hằng ôn, khủng

sanh vật chi tỳ lệ, duy thiên giáng tuyết, tịnh hạ thổ

chi tẩm phân, dung trí biện hương chi thành, nguyện

tập lục hoa chi thụy. Do thị cẩn phát thành tâm,

khải kiến kỳ tuyết đạo tràng. Mỗi nhật mệnh tăng

phúng tụng kinh chú, ngưỡng khấu chư Thánh, sở ký

kỳ cầu vũ tuyết, tốc tứ cảm thông. Phục nguyện,

đồng vân thiên lý nhuận trạch, bát hoang, lục phủ,

tam sự dụng tu, thảo mộc hàm nhược. Nhị khí, ngũ

hành thuận tự, thần nhân dĩ hòa.

CẦU TUYẾT RƠI

[1115b04] Nếu gặp mùa đông mà khí ấm kéo dài, lo

cho sinh vật bị tai hại, dịch bệnh. Duy chỉ có trời

tuôn tuyết rơi xuống mới làm trong sạch các hơi khí độc xấu dưới đất. Do đó cần đến thành ý kính trọng,

nguyện tập điềm lành của lục hoa. Do vậy kính cẩn

khải phát tâm thành, thiết lập đàn tràng cầu tuyết

rơi. Mỗi ngày sai tăng chúng phúng tụng kinh chú,

cúi xin chư Thánh đối với các nguyện vọng cầu xin

tuyết rơi, hãy mau ban cho sự cảm thông! Cúi xin

mây đỏ ngàn dặm nhuận trạch khiến bát hoang, lục

phủ, tam sự dụng tu, cỏ cây đều thuận thời tiết; hai

khí, ngũ hành thuận theo trật tự thiên nhiên, thần và

người đều hòa hợp.

*

* *

[1115b10] 切見。飛蝗蔽天。惟凶荒之可慮。遺孽

入地。恐滋蔓之難圖。匪假神功之驅除。雖極人

力而罔措。由是謹發誠心。啟建遣蝗道場。每日

命僧。諷誦經呪。仰扣諸聖。所冀驅遣蟲蝗速賜

消殄。伏願滌之風雨。掃種類以無遺。投之江

河。隨業感而自化。民安其業物遂其生。

KHIỂN HOÀNG

[1115b10] Thiết kiến phi hoàng tế thiên, duy hung

hoang chi khả lự. Di nghiệt nhập địa, khủng tư man

chi nan đồ. Phỉ giả thần công chi khu trừ, tuy cực

nhân lực nhi võng thố. Do thị cẩn phát thành tâm,

khải kiến khiển hoàng đạo tràng, mỗi nhật mệnh

tăng phúng tụng kinh chú, ngưỡng khấu chư Thánh,

sở ký khu khiển trùng hoàng, tốc tứ tiêu điễn.

Phục nguyện, địch chi phong vũ, tảo chủng loại dĩ

vô di. Đầu chi giang hà, tùy nghiệp cảm nhi tự hóa.

Dân an kỳ nghiệp, vật toại kỳ sinh.

CẦU ĐUỔI SÂU VÀNG HẠI LÚA

[1115b10] Nếu gặp sâu hoàng bay mịt trời, là điều

mất mùa đói kém phải lo, di nghiệt nhập địa (đẻ

trứng xuống đất) e sanh sôi nảy nở lan rộng, về sau

không thể trừ được. Nếu không nhờ đến công trừ đuổi

của thần thì tuy đã làm hết sức người cũng chẳng ra

làm sao cả! Do vậy kính cẩn khải phát thành tâm,

kiến lập đạo tràng đuổi sâu hoàng. Mỗi ngày sai

tăng chúng phúng tụng kinh chú, cúi xin chư Thánh

đối với các nguyện vọng đuổi trừ sâu hoàng, hãy mau

ban cho tình trạng tiêu trừ dứt sạch!

Phục nguyện, cúi mong nổi mưa gió trừ hết quét sạch

các loài sâu hại lúa không còn sót con nào, cuốn trôi

chúng ra sông rạch, theo nghiệp cảm mà tự hóa (chết)

hết. Dân an nghiệp thịnh, muôn vật vui hoà.

*

* *

[1115b17] 此日而食。占五紀之或乖。畏天之威。

虞六沴之將作。故徇民情而救護。盍依佛力以禱

禳。由是謹發誠心。命僧諷誦經呪。用伸救護。

所冀日精速賜還光。伏願五色開而黃道明。照臨

下土。群陰消而陽德盛。昭回于天。

NHẬT THỰC

[1115b17] Thử nhật nhi thực, chiêm ngũ kỷ chi

hoặc quai. Úy thiên chi uy, ngu lục lệ chi tương tác.

Cố tuẫn dân tình nhi cứu hộ. Cái y Phật lực dĩ đảo

nhương. Do thị cẩn phát thành tâm, mệnh tăng

phúng tụng kinh chú, dụng thân cứu hộ. Sở ký nhật

tinh, tốc tứ hoàn quang.

Phục nguyện ngũ sắc khai nhi hoàng đạo minh,

chiếu lâm hạ thổ. Quần âm tiêu nhi dương đức thịnh,

chiêu hồi vu thiên.

MẶT TRỜI BỊ ĂN

[1115b17] Mỗi lần mặt trời bị ăn là ảnh hưởng xấu

đến năm kỷ (60 năm). Sợ oai trời, lo sáu thứ tai lệ

tương tác, cho nên thuận theo dân tình mà cứu hộ,

nên nương vào sức Phật mà cầu nhương. Do vậy

kính cẩn khải phát thành tâm, sai tăng chúng tụng

đọc kinh chú, bày tỏ chuyện xin cứu hộ. Theo

nguyện vọng cầu cho mặt trời trong sáng lại thì hãy

mau hoàn trả lại ánh sáng!

Cầu mong cho năm sắc mở mà hoàng đạo sáng, để

chiếu xuống dưới đất. Các thứ âm u tiêu tan hết mà

dương đức thịnh, chiêu hồi lại trên trời.

*

* *

[1115b22] 月耀陰精而主夜。所賴照臨。天示咎徵

于下民。於焉薄食。既戒既懼。以禱以禳。由是

謹發誠心。命僧諷誦經呪。用伸救護。所冀月華

速賜還明。伏願妖蟇滅跡。清光現大地山河。顧

兔長生。萬象納廣寒宮殿。

[1115b27] 報恩章終。

勅修百丈清規卷第一

NGUYỆT THỰC

[1115b22] Nguyệt diệu âm tinh nhi chủ dạ, sở lại

chiếu lâm. Thiên thị cữu trưng vu hạ dân, ư diên

bạc thực. Ký giới, ký cụ, dĩ đảo, dĩ nhương. Do thị

cẩn phát thành tâm, mệnh tăng phúng tụng kinh chú,

dụng thân cứu hộ. Sở ký nguyệt hoa, tốc tứ hoàn

minh. Phục nguyện, yêu mô diệt tích, thanh quang

hiện đại địa sơn hà, cố thỏ (thố) trường sanh, vạn

tượng nạp Quảng Hàn cung điện.

[1115b27] Báo ân chương chung.

Sắc tu Bách Trượng thanh qui quyển đệ nhất MẶT TRĂNG BỊ ĂN

[1115b22] Ánh sáng mặt trăng âm tinh chủ về đêm,

chỗ nhờ cậy là ánh trăng chiếu xuống. Trời biểu thị

điềm xấu cho hạ dân bằng cách cho mặt trăng bị che

khuất. Ấy là phải nên giới ý, phải nên lo sợ mà cầu

đảo, cầu nhương (cầu cúng cho tai qua nạn khỏi). Do

vậy kính cẩn khải phát thành tâm, nhờ tăng chúng

phúng tụng kinh chú, dụng thân cứu hộ (bày tỏ

chuyện xin cứu hộ). Đối với nguyện vọng thấy mặt

trăng rạng rỡ hãy mau ban trả ánh sáng!

Cúi mong, con ễnh ương yêu tinh mất dấu tích, ánh

sáng trong trẻo hiện khắp núi sông đất đai, thỏ ngọc

trường sanh, muôn hiện tượng thu vào cung điện

Quảng Hàn.

[1115b27] Chương Báo ân hết

Sắc tu Bách Trượng thanh qui quyển 1 hết

*

* *
Quyển Thứ 2

大智壽聖禪寺住持臣僧德煇奉 勅重編

大龍翔集慶寺住持臣僧大訴奉 勅校正

報本章第三

始。窮萬世而莫知其終。佛與眾生均有是性。悟

之而登妙覺。迷之而流浪生死。從劫至劫六道異

趣。業報展轉無有窮已。所賴聖訓洋洋堪作依

怙。吾徒忝形服預法系。遵其行之為律。宣其言

之為教。傳其心之為禪。而循吾所謂大本者。以

同夫佛之全體妙用。始可稱佛子而續慧命也。其

於諱日追悼。豈世禮哉。

* *

SẮC TRÙNG BIÊN

ĐẠI LONG TƯỜNG TẬP KHÁNH TỰ TRỤ TRÌ THẦN TĂNG ĐẠI HÂN PHỤNG

SẮC HIỆU CHÍNH

*

BÁO BỔN CHƯƠNG ĐỆ TAM

thiên địa nhi mạc tri kỳ thỉ. Cùng vạn thế nhi mạc

tri kỳ chung. Phật dữ chúng sanh quân hữu thị tánh.

Ngộ chi nhi đăng diệu giác, mê chi nhi lưu lãng

sanh tử. Tùng kiếp chí kiếp, lục đạo dị thú, nghiệp

báo triển chuyển, vô hữu cùng dĩ. Sở lại Thánh

huấn dương dương kham tác y hỗ. Ngô đồ thiểm

hình phục dự pháp hệ, tuân kỳ hạnh chi vi Luật,

tuyên kỳ ngôn chi vi Giáo, truyền kỳ tâm chi vi

Thiền, nhi tuần ngô sở vị đại bổn giả, dĩ đồng phù

Phật chi toàn thể diệu dụng, thỉ khả xưng Phật tử

nhi tục huệ mạng dã. Kỳ ư húy nhật truy điệu, khởi

thế lễ tai!

SẮC TU BÁCH TRƯỢNG THANH QUI QUYỂN 2

* *

TRỤ TRÌ CHÙA THIỀN ĐẠI TRÍ THỌ THÁNH LÀ TĂNG BỀ TÔI

TRỤ TRÌ CHÙA ĐẠI LONG TƯỜNG TẬP KHÁNH LÀ TĂNG BỀ

TÔI ĐẠI HÂN PHỤNG SẮC CHỈ HIỆU CHÍNH

*

CHƯƠNG 3 - BÁO BỔN

trời, nhưng không ai biết thuở ban đầu của nó. Cùng

muôn đời nhưng không ai biết lúc cùng tận của nó.

Phật và chúng sanh đều có tánh này, nếu ngộ tánh ấy

thì lên diệu giác, nếu mê tánh ấy thì trôi lăn trong

sanh tử. Từ kiếp này sang kiếp khác, sáu đường nẻo

lạ, nghiệp báo cứ xoay vần mà không có lúc dứt vậy.

Chỗ nhờ cậy là lời dạy dỗ của Thánh mênh mang có

thể làm nơi nương tựa. Hàng tu sĩ dùng hình phục

hèn mọn lạm dự pháp hệ, tuân theo hạnh của chư

Thánh gọi là Luật, tuyên lời lẽ của chư Thánh gọi là

Giáo, truyền tâm của chư Thánh gọi là Thiền, nhưng

phải tuân theo cái mà chúng ta cho là căn bản lớn

nhất để đồng với diệu dụng toàn thể của Phật thì mới

có thể gọi là Phật tử nối tiếp huệ mạng của Phật.

Việc truy điệu các Thánh trong các ngày giỗ kỵ, há là

lễ của thế tục sao?

*

* *

[1115c18] 先期堂司率眾財送庫司。營供養。請製

疏僉疏(聖節禮同)至日庫司嚴設花亭。中置佛降

生像。於香湯盆內。安二小杓佛前。數陳供養

畢。住持上堂祝香云(佛誕令辰。某寺住持遺教。

遠孫比丘某甲。虔爇寶香。供養本師釋迦如來大

和尚。上酬慈蔭。所冀法界眾生念念諸佛出現于

世)次趺坐云(四月八日。恭遇本師釋迦如來大和

尚降誕令辰。率比丘眾。嚴備香花燈燭茶果珍

羞。以伸供養。住持遺教遠孫比丘某甲。陞于此

座舉唱宗乘。所集殊勳上酬慈蔭。下與法界眾生

同伸希有之慶)次說法竟。白云(下座各具威儀詣

大佛殿。浴佛諷經謹白)下座。領眾同到殿上。向

佛排立定。住持上香三拜。不收坐具。進前上湯

進食請客侍者遞上。燒香侍者捧置于几畢。復位

三拜再上香。下嚫點茶。又三拜收坐具。維那揖

班上香。大眾展拜。住持跪爐。維那白佛云(一月

在天影涵眾水。一佛出世各坐一華。白毫舒而三

界明。甘露洒而四生潤)宣疏畢。舉唱浴佛偈云

(我今灌沐諸如來。淨智莊嚴功德聚。五濁眾生令

離垢。同證如來淨法身)行道浴佛將畢。舉楞嚴

呪。回向云(上來諷經功德。回向真如實際莊嚴無

上佛果菩提。四恩等報三有齊資。法界有情同圓

種智。十方三世一切佛云云)。

疏語

[1116a05] 大海湛然獨聽潮音之震蕩。太虛廓爾。

俾群靈咸成正覺從五濁示現降生脫珍服著垢衣委

身以徇舍化城登寶所携手同歸初度重臨大恩莫報

伏願扇真風於末世揭慧日於中天。無佛無魔法法

宣揚玉偈。非垢非淨塵塵灌沐金軀。

PHẬT GIÁNG ĐẢN

[1115c18] Tiên kỳ, Đường ty suất chúng tài tống

Khố ty dinh cúng dường, thỉnh chế sớ, kiểm sớ

(Thánh tiết lễ đồng). Chí nhật, Khố ty nghiêm thiết

hoa đình, trung trí Phật giáng sanh tượng ư hương

thang bồn nội, an nhị tiểu thược. Phật tiền phu trần

cúng dường tất, trụ trì thượng đường chúc hương vân:

“Phật đản lệnh thần, mỗ tự Trụ trì di giáo viễn tôn

Tỷ-kheo mỗ giáp, kiền nhiệt bảo hương, cúng dường

bổn sư Thích-ca Như Lai đại Hòa thượng, thượng thù

từ ấm. Sở ký pháp giới chúng sanh niệm niệm chư

Phật xuất hiện vu thế?”. Thứ phu tọa vân: “Tứ

nguyệt bát nhật, cung ngộ bổn sư Thích-ca Như Lai

đại Hòa thượng giáng đản lệnh thần, suất tỉ-kheo

chúng, nghiêm bị hương, hoa, đăng, chúc, trà, quả,

trân tu, dĩ thân cúng dường. Trụ trì di giáo viễn tôn

Tỷ-kheo mỗ giáp, thăng vu thử tòa, cử xướng Tông

thừa. Sở tập thù huân, thượng thù từ ấm, hạ dữ pháp

giới chúng sanh, đồng thân hy hữu chi khánh”. Thứ

thuyết pháp cánh, bạch vân: “Hạ tòa các cụ uy nghi,

nghệ đại Phật điện, dục Phật phúng kinh. Cẩn bạch!”.

Hạ tòa, lãnh chúng đồng đáo điện thượng, hướng

Phật bài lập định. Trụ trì thượng hương tam bái, bất

thu tọa cụ, tấn tiền thượng thang, tấn thực. Thỉnh

khách Thị giả đệ thượng. Thiêu hương thị giả phủng

trí vu kỷ tất, phục vị tam bái, tái thượng hương, hạ

sấn, điểm trà. Hựu tam bái thu tọa cụ. Duy-na ấp ban

thượng hương. Đại chúng triển bái. Trụ trì quỵ lô.

Duy-na bạch Phật vân: “Nhất nguyệt tại thiên, ảnh

hàm chúng thủy. Nhất Phật xuất thế, các tọa nhất hoa. Bạch hào thư, nhi tam giới minh. Cam lộ sái, nhi

tứ sanh nhuận”. Tuyên sớ tất, cử xướng dục Phật kệ

vân:

“Ngã kim quán dục chư Phật Như Lai,

Ngũ trược chúng sanh linh ly cấu,

Đồng chứng Như Lai tịnh pháp thân.”

Hành đại dục Phật tương tất, cử Lăng nghiêm chú,

hồi hướng vân: “Thượng lai phúng kinh công đức,

hồi hướng chân như thực tế trang nghiêm vô thượng

Phật quả bồ-đề. Tứ ân đẳng báo, tam hữu tề tư.

Pháp giới hữu tình đồng viên chủng trí. Thập

phương tam thế nhất thiết Phật vân vân.”

Sớ ngữ:

chấn đãng

Thái hư khuếch nhĩ, duy chiêm cảnh vĩ chi hoành trần.

Do, bổn đại nhi tích chương

Ức, thời chí nhi cơ ứng

Tí quần linh hàm thành chánh giác

Tùng ngũ trược thị hiện giáng sanh

Thoát trân phục, trước cấu y, ủy thân dĩ tuẫn

Xả hóa thành, đăng bảo sở, huề thủ đồng qui

Sơ độ trùng lâm

Đại ơn mạc báo

Phục nguyện,

Phiến chân phong ư mạt thế

Yết huệ nhật ư trung thiên

Vô Phật vô ma, pháp pháp tuyên dương ngọc kệ

Phi cấu phi tịnh, trần trần quán mộc kim khu.

LỄ PHẬT ĐẢN

[1115c18] Trước đó, Đường ty quyên tiền của đại

chúng giao cho Khố ty để dinh biện cúng dường, thỉnh

mời chế sớ và kiểm sớ (cùng với lễ chúc thọ Hoàng đế

giống nhau). Đến ngày, Khố ty thiết trí nghiêm túc hoa

đình, trong đó an trí tượng Phật giáng sinh trong chậu

đựng nước thơm, an bài hai cái thìa nhỏ. Trước tượng

Phật trưng bày các món cúng dường xong, Trụ trì

thượng đường chúc hương rằng: “Phật đản tốt ngày,

Trụ trì tại chùa mỗ, Tỷ-kheo mỗ giáp là cháu xa của

di giáo (Phật giáo) kiền thành đốt bửu hương, cúng

dường đức Bổn sư Thích-ca Như Lai đại Hòa thượng,

trên báo đáp bóng che từ bi, dưới những mong chúng

sanh trong pháp giới niệm niệm Phật xuất hiện trong

đời”. Kế Trụ trì ngồi kiết già bẩm báo: “Ngày mùng 8

tháng tư, cung kính gặp ngày tốt lễ Đản sinh của đức

Thích-ca Như Lai đại Hòa thượng. Xin suất lãnh

chúng Tỷ-kheo, sắm sanh đầy đủ hương hoa, trà quả,

thức ăn ngon lành để bày tỏ (thi triển) cúng dường.

Trụ trì là Tỷ-kheo mỗ giáp cháu xa của di giáo (Phật

giáo), lên tòa này cử xướng Tông thừa. Sở tập thù huân, trên báo đáp bóng che từ bi, dưới cùng chúng

sanh trong pháp giới bày tỏ (triển khai) lễ khánh chúc

hy hữu”. Kế thuyết pháp xong bẩm bang rằng: “Xuống

tòa mọi người đều đầy đủ oai nghi đến điện Đại Phật

để tắm Phật và tụng kinh”. Nói xong xuống tòa, suất

lãnh đại chúng cùng lên trên chánh điện, hướng Phật

sắp hàng lập định. Trụ trì dâng hương lạy ba lạy,

không thâu tọa cụ, tiến tới trước dâng thang thủy,

dâng cơm canh. Thị giả thỉnh khách dâng lên, Thị giả

đốt hương tiếp bưng đặt trên bàn hương án. Xong Trụ

trì quay trở lại vị trí lạy ba lạy, dâng hương lần nữa,

dâng tặng phẩm cúng dường, rồi dâng nước trà. Trụ

trì lạy ba lạy rồi cuốn thâu tọa cụ. Duy-na vái chào

các ban mời thượng hương. Đại chúng trải tọa cụ giập

đầu lạy ba lạy, Trụ trì quì trước lư hương, Duy-na

bạch Phật rằng: “Một trăng trên trời , ảnh hiện khắp

mặt nước. Một Phật ra đời, đều ngồi trên tòa hoa. Hào

quang trắng soi trải mà ba cõi sáng trưng, nước cam

lồ rưới mà tứ sanh được thấm nhuần”. Duy-na tuyên

đọc sớ xong, cử xướng kệ tắm Phật rằng:

“Con nay tắm rửa các Như Lai,

Tịnh trí trang nghiêm công đức tụ,

Chúng sanh ngũ trược lìa cáu bẩn,

Đồng chứng tịnh pháp thân Như Lai.”

Lúc cử hành tắm Phật gần xong, đọc chú Lăng nghiêm,

hồi hướng rằng: “Công đức tụng niệm kinh chú vừa qua, hồi hướng cho chân như thực tế trang nghiêm vô

thượng Phật quả bồ-đề. Bốn ơn báo đều, ba cõi cùng

trọn, hữu tình trong pháp giới cùng tròn đầy chủng trí.

Mười phương ba đời, tất cả Phật v.v…”.

Lời văn của sớ:

[1116a05] Biển cả lặng yên, riêng nghe tiếng vang

dội khuấy động của Triều âm

Thái hư rỗng tuếch, chỉ thấy nét dọc ngang phơi bày

của cảnh tượng

Do Bổn lớn mà Tích rõ

Bởi thời đến nên cơ ứng

Khiến quần linh đều thành chánh giác

Từ ngũ trược thị hiện giáng sanh

Cởi áo quý, khoác y dơ, ủy thân tuẫn hình

Bỏ Hóa thành đăng Bảo sở, nắm tay cùng về

Sơ độ trùng lâm

Ơn lớn khó báo

Phục nguyện,

Phẩy gió mát nơi cuối đời

Dựng (mặt) trời huệ tại giữa không

Không Phật không ma, pháp pháp tuyên dương kệ ngọc

Chẳng dơ chẳng sạch, trần trần xối dội thân vàng.

佛成道涅槃

疏僉疏(降誕禮同)住持上堂祝香云(佛成道日。某

寺住持遺教遠孫比丘某甲。奉為法界眾生。虔爇

寶香。供養本師釋迦如來大和尚。上酬慈蔭。次

冀法界眾生同成正覺)次趺坐云(臘月八日。恭遇

本師釋迦如來大和尚成道之辰。率比丘眾。嚴備

香花燈燭茶果珍羞。以伸供養。住持遺教遠孫比

丘某甲。陞于此座舉唱宗乘。所集殊勳上酬慈

蔭。普願法界眾生。發明自己智慧。入微塵剎轉

大法輪)次說法竟。白云(下座各具威儀。詣大佛

殿諷經謹白)下座。領眾殿上展拜跪爐。維那白佛

云(正覺山前睹明星而悟道。大千界內揭慧日以流

煇)宣疏畢。諷經回向。涅槃日。住持先於佛殿拈