SẮc tu bách trưỢng thanh quy ht. Phước Sơn và Lý Việt Dũng Việt Dịch

đứng phía sau.

Về tháng đông, tức đại chúng bỏ mũ đội đầu chống

lạnh xuống để vái chào vấn an, trụ trì chấp tay vái

chào thăng tòa. Thị giả cũng bước theo trụ trì lên

pháp tòa, lấy hộp hương lắp đầy hương bưng dâng

lên. Trụ trì dâng hương chúc thọ Thánh Hoàng xong,

thị giả đón lấy hương dùng tay trái cắm hương vào

lư hương, tay phải đưa hương tiếp theo, vái chào vấn

an đại lược, xuống tòa quay về ban. Đợi trụ trì

chỉnh y (nâng y chỉnh sửa cho trang nghiêm) ngồi

xếp bằng, thị giả trước tiên từ chối ban dẫn chúng

qua dưới pháp tòa, đứng xếp hàng vái chào vấn an.

Thị giả đốt hương dẫn ban chúng lui về vị trí cũ, kế

đến thủ tọa suất lãnh ban tiến ra, đứng xếp hàng

trước pháp tòa, vái chào vấn an. Đại chúng đồng

loạt vái chào vấn an, tri sự chuyển dời ban đứng xếp hàng trước pháp tòa vái chào vấn an. Hành giả theo

sau vái chào vấn an, Đông đường và Tây đường

bước ra đứng dưới pháp tòa vái chào vấn an. Thị

giả lên tòa, tay trái dâng hương, quay người đưa tọa

cụ lên vái chào vấn an (gọi là thay thế chúng thỉnh

pháp), lui ra đứng bên pháp tòa. Hỏi đáp xong, Trụ

trì trình bày sự ý rằng: “Ngày mỗ, tháng mỗ, khâm

duy gặp ngày lễ chúc thiên thọ Thánh Hoàng, chùa

mỗ dự trù vào ngày mỗ, tháng mỗ, cử hành đạo

tràng Kim cang vô lượng thọ, tất cả các ngày trong

tháng, mỗi ngày luân phiên cử một v? Tăng lên

chánh điện phi duyệt kim văn, sáng nay khai khải.

Trụ trì là tăng bề tôi mỗ lên pháp tòa này cử dương

Thánh đế đệ nhất nghĩa. Tập hợp nhân lành lớn

chính là chúc Thánh Hoàng kéo dài Thánh thọ vạn

an”. Trụ trì thuyết pháp xong, cáo bạch rằng: “Sau

khi hạ tòa, các vị đều đầy đủ uy nghi đến Đại Hùng

bửu điện cử hành lễ chúc thiên thọ Thành Hoàng.

Xin kính cẩn cáo bạch!”. Trong ngày lễ chúc thọ

Thánh Hoàng này, tuy dưới pháp tòa có quan viên

thì cũng không nói lời cám ơn bởi tôn quân. Gióng

đại hồng chung cùng chuông trước tăng đường, tập

họp chúng sắp hàng trên chánh điện hướng về phía

Phật mà đứng. Trụ trì lên điện dâng trà thang do

thượng thủ và tri sự dâng lên. Thị giả đốt hương đến

trước tòa Phật rót trà thang. Hiến trà thang xong,

trụ trì quay về vị trí mình mà đứng. Hành giả đánh chập chỏa, duy-na chuyển người đến trước lư hương

vái chào mời trụ trì cắm hương. Thị giả đốt hương

bưng hộp đựng hương, kế đến Đông đường và Tây

đường xuất ban dâng hương (như có trụ trì các chùa

bạn to lớn danh tiếng tình cờ đến chùa thì trụ trì

lệnh cho thị giả mời vị ấy đứng trước lưỡng tự mà

dâng hương). Kế đến lưỡng tự bước ra trước, đứng

đối diện nhau hướng về Phật vái chào vấn an. Cắm

hương xong, lưỡng tự chào kính nhau, chuyển người

quay trở về vị trí cũ. Đại chúng đồng trải tọa cụ

giập đầu lạy ba lạy, lưỡng tự phân ra hai ban đứng

đối diện nhau. Trụ trì đến trước điện Phật quì xuống,

tri khách quì đưa lư hương cầm tay, thị giả quì đưa

hộp đựng hương. Duy-na bạch Phật, tuyên đọc sớ

xong, tri khách quì đón lấy lư hương cầm tay. Trụ trì

cuốn thu tọa cụ, duy-na đọc chú Lăng nghiêm, hồi

hướng rằng: “Phúng tụng bí chương, tập hợp nhân

lành to lớn chủ yếu là nhằm chúc thiên thọ đương

kim Hoàng đế Thánh thọ vạn an, Kim cang vô lượng

thọ Phật v.v…”. Lễ xong, đại chúng phân tán. Mỗi

ngày hành giả đường ty phải soạn tăng bạ luân

phiên, tức là phải dự liệu một ngày trước thỉnh trụ

trì, đầu thủ và chúng tăng, mỗi người đều viết song

tự danh rồi ký tên. Lường tính xem đại chúng nhiều

ít, y theo giới lạp cao thấp mà viết danh sách phân

công, vạch ra ngày qui định trực điện, giáp vòng rồi

thì quay lại người đầu. Lại phải liệt kê ra mục lục các kinh cần đọc niêm yết đối diện với bảng phân

công trực điện treo trên cột trong điện. Đến ngày

các phần vụ đảm đang cần phải nghiêm túc, đánh

đại hồng chung lên chánh điện, theo thứ tự tăng

viên phải đầy đủ uy nghi, ôm hộp hương, lễ Phật,

qui vị, đọc kinh. Khố ty sắm sửa đầy đủ hương và

đèn cầy, chuẩn bị đủ bữa điểm tâm. Duy-na đốt

hương, bày thang thủy. Đến tối thỉnh đại hồng

chung xuống điện. Hành giả đường ty và hành giả

trực chánh điện thường phải hết sức để ý theo dõi,

không để cho xảy ra tình trạng trễ nhác, biếng lười.

Như có các quan viên vào chùa dâng hương thì thỉnh

chuông tập họp chúng, phúng tụng chú Vô lượng thọ,

đọc tôn hiệu Phật Dược sư. Xong, hồi hướng rằng:

“Vị quan mỗ ở tại xứ mỗ vào chùa lễ bái dâng

hương, tăng chúng tụng niệm bí chương (thần chú),

duyên lành to lớn chủ yếu là nhằm chúc đương kim

Thánh Hoàng Thánh thọ vạn an, Kim cang vô lượng

thọ v.v…”. Nếu lễ chúc thiên thọ Thánh hoàng lại

gặp nhằm một trong ba ngày tám (mùng 8, 18, 28)

thì tại điện Phật phải cử hành lễ đọc tụng. Đến

ngày, sau bữa độ trai, hành giả đường ty bẩm báo

trụ trì, lưỡng tự và các liêu phải treo bảng “Niệm

tụng” để thông báo cho đại chúng. Trước buổi vãn

tham, tuần hành lang, đánh vân bản, tập họp chúng

hướng về Phật đứng xếp hàng. Khi trụ trì đến thì

đánh ba tiếng đại bản, kế thỉnh đại hồng chung, đốt hương trở về vị trí. Duy-na bước ra khỏi ban, niệm

tụng rằng: “Gió Hoàng gia mãi phất, đạo đế vương

lan xa. Phật nhật tăng huy, pháp luân thường

chuyển. Vì các duyên do như vừa nêu trên nên niệm

pháp thân thanh tịnh Phật Tỳ-lô-giá-na”. Niệm tôn

hiệu Tỳ-lô-giá-na 10 lần xong hồi hướng rằng:

“Niệm tụng vừa qua, tập hợp nhân lành to lớn là

nhằm chúc thọ đương kim Hoàng đế Thánh thọ vạn

an, thọ như Kim cang vô lượng thọ Phật v.v…”.

Đánh chuông trước tăng đường ba tiếng, đại chúng

vái chào vấn an rồi phân tán.

Hoặc giả lúc trụ trì đến đạo tràng các nơi như quận,

huyện, đô, đạo trở về thì phải đánh chuông tập họp

chúng ra đón tại cổng chùa rồi đưa về thất phương

trượng vái chào vấn an.

[1113c17] Lễ khải kiến chúc thọ Thánh thượng, Cổ

thanh qui có ghi chép rõ ràng. Đường tăng, đường

ty, cấp giấy chứng nhận. Các hành cước tăng mới

tạm đến chùa được khách ty cấp giấy chứng nhận

mang theo bên mình để đối chiếu chứng minh (khi bị

xét hỏi). Bởi thời xưa Tăng và Đạo mỗi năm phải

trình một bảng danh sách đề nghị ai được miễn hay

phải nộp tiền thuế đinh, sau đó quan cứu xét cấp

giấy chứng nhận làm bằng. Cho nên các hành cước

tăng du phương, ngoài đạo cụ và độ điệp mang theo

mình, còn phải có giấy chứng nhận được miễn thuế đinh mỗi năm, có giấy chứng nhận mỗi năm nhập

hạ an cư ở đâu, có giấy chứng nhận đã dự lễ khải

kiến để sẵn sàng trình ra mỗi khi bị xét hỏi. Các thứ

giấy tờ nêu trên hết sức quí giá nên phải lo sợ cẩn

thận giữ gìn. Nay tuy không còn sử dụng các loại

giấy chứng nhận đó nữa, nhưng chép lại các chuyện

này để thấy phép xưa vậy.

Hình thức bảng giấy màu vàng:

[1113c23] Chùa mỗ, ở phủ mỗ, châu mỗ

Ngày mỗ tháng mỗ khâm duy gặp lễ chúc thiên thọ

Thánh hoàng, bổn tự dự trù vào ngày mỗ tháng mỗ

cung kính tụ tập tại Đại hùng bửu điện để cử hành

nghi thức khải kiến đạo tràng Kim cang vô lượng

thọ kéo dài trong một tháng. Mỗi ngày trong tháng

này luân phiên phân công tăng lên trực trên chánh

điện đọc tụng kinh điển chân chánh, tuyên niệm tôn

hiệu Phật, tập hợp duyên lành to lớn là nhằm chúc

thọ đương kim Thánh hoàng Thánh thọ vạn tuế, vạn

tuế vạn vạn tuế.

Cung kính,

Duy Phật nhật sáng rỡ

Trời rồng chiêu cách

Ngày mỗ, tháng mỗ, năm mỗ

Đô giám tự tăng bề tôi mỗ kính cẩn tỏ lời

Trụ trì tăng bề tôi mỗ

Hình thức bảng danh sách các kinh phải đọc:

[1114a07] Nay cụ bị phẩm mục kinh văn phải đọc

như sau:

- Kinh đại phương quảng Phật Hoa nghiêm

- Kinh đại Phật đảnh vạn hạnh thủ Lăng nghiêm

- Kinh đại thừa Diệu pháp liên hoa

- Kinh đại thừa Kim quang minh

- Kinh đại phương quảng Viên giác tu-đa-la liễu nghĩa

- Kinh đại thừa Kim cang bát-nhã ba-la-mật

- Kinh đại nhân vương hộ quốc

Có cụ bị như trước

Ngày mỗ, tháng mỗ

Cương duy tăng bề tôi mỗ dâng bảng

Hình thức bảng danh sách trực điện:

[1114a18] Nay chuẩn bị đầy đủ tất cả mọi ngày

trong tháng cử tăng luân phiên lên chánh điện trực,

tên họ ghi như sau: (Dùng giấy trắng viết)

Ngày mỗ…

- Trụ trì tăng bề tôi.

- Thủ tọa mỗ giáp.

- Thư ký mỗ giáp.

- Tạng chủ mỗ giáp.

- Tri khách mỗ giáp.

- Tây đường mỗ giáp.

Ngày mỗ…

Xưng hô mỗ giáp

Thượng tọa mỗ giáp

Đô tự mỗ giáp

Cụ bị đầy đủ như đã nêu trên.

Ngày mỗ tháng mỗ, đường ty mỗ trình bày đủ.

Lời văn của sớ:

[1114a25] Hữu phục dĩ

Phúc thọ vô tư, càn khôn không sánh được cao dày

Chiếu lâm hữu hách, trời trăng chẳng so nổi sáng đẹp

Biết có khen dồi ngưỡng mộ chỉ tổ nhọc công

Muốn báo đáp nhưng không thể cạn cùng

Duy chỉ phó thác trong khoảng hun đúc nghĩa trọng

bốn ơn nên vắt cạn lòng trung ái, kiền thành cung

kính chúc ba việc:

a- Đẩu xu điện quấn, tiệc pháp mở bày đầy bậc

Thiền sư kiệt xuất (long tượng)

b- Cương vực của Hoàng đế trăm ức, núi sông đều

quy về Thánh lượng

c- Hoa tạng trong ba ngàn thế giới càng đông dày

cơ đồ vĩ đại

Trọn chút lòng cát bụi, chẳng dám biếng trễ sớm tối!

Khâm nguyện

Quỳ long đăng dụng, cảnh tinh sáng rỡ mà thái bình

Lâng phụng trình tường, Thánh nhân tác mà muôn

vật được thấy.

Cẩn kính dâng sớ.

Mãn tán:

Hoa Ưu-bát-la thụy thế, cùng Phật đồng giáng sanh

Cây diêm-phù-đề liền bóng, cùng trời thọ bằng nhau

Cho nên, dưỡng dục duệ chất túc thành, khắc thừa

Thánh mô to lớn

Lớn lao thay càn, cùng cực thay càn, thể càn cư chính

Hội về cực, quy về cực, kiến cực lập trung, đạo ta

đại đồng giúp ích cho thời Thánh chúa thật thịnh trị

Núi rừng vui chuông trống, hóa nhật thư trường, cỏ

cây côn trùng gồm đủ, ơn huệ tẩm thấm

Tường khai chấn túc, tụng chúc hoa phong

Khâm nguyện:

Thùy cung vô vi, trời đất định vị mà muôn vật được hóa

dục. Hun đúc có khí tượng, âm dương hợp lý mà bốn

mùa bình an. Thọ tới muôn năm, gốc cành tươi tốt.

*

* *

[1114b11] 景命好日。月旦。月望。初八。廿三。

四齋日。隔宿堂司行者報眾。掛諷經牌。次早鐘

絕。後鳴僧堂前鐘。集眾登殿。維那舉楞嚴呪。

唱藥師號。嘆佛畢。回向云(某日令辰。某州某寺

住持傳法某僧某。謹集合山僧眾。恭趨寶殿。諷

誦大佛頂萬行首楞嚴神呪。稱揚聖號。所萃洪
因。祝延今上皇帝聖壽萬安。金剛無量壽佛仁王

菩薩云云)。
CẢNH MỆNH TỨ TRAI NHẬT CHÚC TÁN

[1114b11] Cảnh mạng hảo nhật: nguyệt đán, nguyệt

vọng, sơ bát, chấp tam, tứ trai nhật. Cách túc, đường

ty hành giả báo chúng quải phúng tụng bài. Thứ tảo

chung tuyệt hậu, minh tăng đường tiền chung, tập

chúng đăng điện. Duy-na cử Lăng Nghiêm chú,

xướng Dược Sư hiệu, thán Phật tất, hồi hướng vân:

“Mỗ nhật lệnh thần, mỗ châu, mỗ tự, trụ trì truyền

pháp thần tăng mỗ, cẩn tập hiệp sơn tăng chúng,

cung xu bửu điện, phúng tụng Đại Phật đảnh vạn

hạnh thủ Lăng nghiêm thần chú, xưng dương Thánh

hiệu. Sở tụy hồng nhân, chức diên kim thượng Hoàng

đế Thánh thọ vạn an, Kim cang vô lượng thọ Phật,

Nhân Vương bồ-tát vân vân”.

CHÚC TỤNG CÁC NGÀY CẢNH MẠNG VÀ

BỐN NGÀY TRÌ TRAI

[1114b11] Ngày tốt cảnh mạng và 4 ngày trì trai là

mùng 1- ngày rằm- mùng 8 - ngày 23. Đêm trước đó,

hành giả đường ty thông báo chúng, treo bài hiệu

Tụng kinh. Sáng hôm sau, khi hồi chuông lớn vừa

dứt, thỉnh chuông trước tăng đường, tập họp chúng

lên chánh điện, duy-na đọc chú Lăng nghiêm, tuyên

đọc Phật hiệu Dược sư, tán thán Phật xong, hồi hướng rằng: “Ngày mỗ nay là ngày tốt, tại chùa mỗ

ở châu mỗ, trụ trì truyền pháp tăng bề tôi mỗ, kính

cẩn tập họp đại chúng cả chùa, cung kính lên bửu

điện, phúng tụng thần chú Đại Phật đảnh vạn hạnh

thủ Lăng nghiêm, tán dương Thánh hiệu. Gom góp

nhân lành to lớn là để chúc thọ đương kim Hoàng đế

Thánh thọ vạn an, Kim cang vô lượng thọ Phật,

Nhân vương bồ-tát v.v…”.

*

* *

[1114b18] 旦望古來轉藏祝壽。今則必先侵晨登殿。

[1114b19] 御座前祝讚。於禮為恭。或粥罷陞座罷

鳴鐘集眾。往藏殿。維那舉云 “摩訶般若波羅蜜

多” 眾當默念。住持領眾合掌繞藏。行道三匝。

多眾則一匝立定。維那舉大悲呪。回向云(大圓照

中有華藏海。功超造化。道絕明言三光電卷而實

相涵。六合雷奔而湛然寂。不思議海難盡讚揚。

某州某寺住持傳法臣僧某。月旦望令辰。謹集合

山僧眾。恭趨藏殿繞旋行道。稱念摩訶佛母聖

號。運轉天宮法寶輪藏。諷誦大悲圓滿神呪所萃

洪因。端為祝延 今上皇帝聖壽萬安。金剛無量

壽佛仁王。菩薩摩訶薩。摩訶般若波羅密)。
ĐÁN VỌNG TẠNG ĐIỆN CHÚC TÁN

[1114b18] Đán vọng cổ lai chuyển tạng chúc thọ

Kim tắc tất tiên xâm thần đăng điện. Ngự tòa tiền

chúc tán, ư lễ vi cung. Hoặc chúc bãi, thăng tòa bãi,

minh chung tập chúng vãng tạng điện. Duy-na cữ

vân: “Ma-ha-bát-nhã-ba-la-mật-đa”. Chúng đương

mặc niệm. Trụ trì lãnh chúng hiệp chưởng nhiễu tạng,

hành đạo tam táp. Chúng đa tắc nhất táp lập định,

Duy-na cử Đại bi chú, hồi hướng vân: “Đại viên

chiếu trung hữu hoa tạng hãi, cọng siêu tạo hóa, đạo

tuyệt minh ngôn. Tam quang điện quyến nhi thực

tướng hàm. Lục hiệp lôi bôn nhi trạm nhiên tịch. Bất

tư nghì hải, nan tận tán dương. Mỗ châu, mỗ tự trụ trì

truyền pháp thần, tăng mỗ, nguyệt đán vọng lệnh

thần, cẩn tập hiệp sơn tăng chúng, cung xu tạng điện,

nhiễu toàn hành đạo, xưng niệm Ma Ha Phật mẫu

Thánh hiệu, vận chuyển thiên cung pháp bảo luân

tạng, phúng tụng Đại Bi viên mãn thần chú. Sở tụy

hồng nhân, đoan vi chúc diên Kim thượng Hoàng đế

Thánh thọ vạn an. Kim cang vô lượng thọ Phật, Ma-

ha-bát-nhã-ba-la-mật”.

MÙNG MỘT, NGÀY RẰM,

TẠI TẠNG ĐIỆN CHÚC MỪNG TÁN TỤNG

[1114b18] Mùng một, ngày rằm xưa nay di chuyển

quanh tạng điện chúc thọ. Nay tất trời vừa ửng sáng lên điện, trước tòa ngự chúc mừng tán tụng, lễ chủ

yếu là cung kỉnh. Thường hoặc sau khi dùng cháo

sáng xong, hoặc sau khi thăng tòa xong thì dộng

chuông tập họp chúng đến tạng điện. Duy-na cất

tiếng tụng rằng: “Ma-ha-bát-nhã-ba-la-mật-đa”, đại

chúng mặc niệm theo. Trụ trì suất lãnh chúng chấp

tay đi quanh tạng điện ba vòng. Nếu đại chúng đông

quá thì chỉ quanh một vòng rồi lập định. Duy-na đọc

chú Đại bi, hồi hướng rằng: “Trong đại viên Chiếu

kính có biển hoa tạng. Công vượt tạo hóa, đạo dứt

nói năng. Tam quang điện quấn mà thực tướng bao

hàm. Lục hiệp sấm rền mà trạm nhiên tịch tịnh. Biển

bất tư nghì khó tán dương hết. Mỗ châu, mỗ tự trụ trì

truyền pháp là bề tôi tăng mỗ, hôm nay là mùng một,

rằm tốt ngày, kính cẩn tập họp chúng tăng cả chùa,

cung kính đến tạng điện đi vòng quanh hành đạo,

xưng tụng Thánh hiệu Ma ha Phật mẫu, vận chuyển

pháp bảo luân tạng ở thiên cung, tụng niệm thần chú

Đại bi viên mãn. Gom góp nhân lành to lớn là nhằm

chúc thọ đương kim Hoàng đế Thánh thọ vạn an. Kim

cang vô lượng thọ Phật, Nhân vương bồ-tát ma-ha-tát,

ma-ha bát-nhã-ba-la-mật”.

*

* *
71

[1114b27] 齋粥二時下堂。僧眾必須登殿。維那舉無

量壽呪三遍。回向云 “諷誦秘章。所萃洪因。端為

祝延今上皇帝聖壽萬安。金剛無量壽佛云云”。

MỖI NHẬT CHÚC TÁN

[1114b27] Trai chúc nhị thời hạ đường, tăng chúng tất

tu đăng điện. Duy-na cử Vô lượng thọ chú tam biến,

hồi hướng vân: “Phúng tụng bí chương, sở tụy hồng

nhân, đoan vi chúc diên Kim thượng Hoàng đế Thánh

thọ vạn an. Kim cương vô lượng thọ Phật vân vân.”

CHÚC TÁN MỖI NGÀY

[1114b27] Cơm cháo hai thời xong, ra khỏi tăng đường

là tăng chúng phải lên chánh điện. Duy-na tuyên đọc

chú Vô lượng thọ (ba lần) rồi hồi hướng rằng: “Phúng

tụng bí chương (thần chú Đà-ra-ni), gom góp nhân lành

to lớn là nhằm chúc đương kim Hoàng đế Thánh thọ

vạn an, Kim cang vô lượng thọ Phật v.v…”.

*

* *

[1114c02] 至期堂司行者隔宿報眾。掛諷經牌。次

早鳴僧堂鐘。集眾登殿。維那舉楞嚴呪畢白佛(四

齋日同)回向云 “某道某路某寺某月某日。敬遇皇

太子千秋令節。謹集合山僧眾。恭趨寶殿。諷誦

大佛頂萬行首楞嚴神呪。稱揚聖號。所萃良因。

敬祝皇太子睿算千秋殿下。伏願日重輪月重輝。

照臨海宇。山如礪河如帶。鞏固邦基。金剛無量

壽佛云云”。

THIÊN THU TIẾT

chúng, quải phúng kinh bài. Thứ tảo minh tăng

đường chung, tập chúng đăng điện. Duy-na cử Lăng

nghiêm chú tất, bạch Phật (tứ trai nhật đồng), hồi

hướng vân: “Mỗ đạo, mỗ lộ, mỗ tự, mỗ nguyệt, mỗ

nhật, kính ngộ Hoàng thái tử thiên thu lệnh tiết, cẩn

tập hiệp sơn tăng chúng, cung xu bửu điện, phúng

tụng đại Phật đảnh vạn hạnh thủ Lăng nghiêm thần

chú, xưng dương Thánh hiệu. Sở tụy lương nhân,

kính chúc Hoàng thái tử duệ toán thiên thu Điện hạ.

Phục nguyện, nhật trùng luân, nguyệt trùng huy,

chiếu lâm hải vũ. Sơn như lệ, hà như đái, củng cố

ban cơ. Kim cương vô lượng thọ Phật vân vân.”

LỄ CHÚC THỌ HOÀNG THÁI TỬ THIÊN THU

(Lễ chúc thọ sanh nhật Hoàng Thái tử)

[1114c02] Đến kỳ lễ, cách đó một đêm hành giả

đường ty thông báo cho đại chúng, treo bài hiệu

Phúng tụng. Sáng hôm sau thỉnh chuông tăng đường,

tập họp đại chúng lên chánh điện. Duy-na đọc chú Lăng nghiêm xong, bạch Phật (cũng giống như ở lễ

bốn ngày trì trai) hồi hướng rằng: “Mỗ tự tại mỗ

đạo, mỗ lộ, vào ngày mỗ, tháng mỗ, kính cẩn tập

họp tăng chúng toàn sơn môn (toàn chùa) lên bửu

điện, đọc tụng chú Đại Phật đảnh vạn hạnh thủ

Lăng nghiêm, xưng dương Thánh hiệu. Gom góp

nhân lành to lớn là nhằm kính chúc Hoàng Thái tử

Điện hạ anh minh ngàn đời. Lại cầu nguyện mặt

trời vẫn tròn, mặt trăng vẫn sáng, chiếu soi cả thế

giới. Núi như cối xay, sông như đai áo, củng cố cơ

đồ. Kim cương vô lượng thọ Phật v.v…”.

*

* *

行者。覆住持報庫司。掛善月牌于殿門前。具經單

輪差僧簿。每日鳴大鐘登殿。看經祝贊終月而畢。

[1114c12] 始山隋開皇三年詔天下。正五九并六齋

日。各寺建祈禱道場。不得殺生命。取藏經中。

有毘沙門天王。每歲巡按四大部洲。正五九月治

南贍部洲。故禁屠宰。而唐之藩鎮每上任。必犒

士卒不下數萬人。須大烹宰。故以正五九不上

官。為禁殺也。而俗以為忌者非。

[1114c18] 祝釐章終。

[1114c08] Chính, ngũ, cửu vi thiện nguyệt. Dự tiên

nhất nhật, duy-na lệnh đường ty hành giả phúc trụ

trì, báo khố ty, quải Thiện nguyệt bài vu điện môn

tiền. Cụ đơn luân, sai tăng bạ. Mỗi nhật minh đại

chung đăng điện, khán kinh chúc tán, chung

nguyệt nhi tất.

[1114c12] Thỉ, Sơn Tùy Khai Hoàng tam niên chiếu

thiên hạ, chính, ngũ, cửu, tịnh lục trai nhật, các tự

kiến kỳ đảo đạo tràng, bất đắc sát sanh mạng. Thủ

tạng kinh trung, hữu Tỳ sa-môn Thiên vương, mỗi

tuế tuần án tứ đại bộ châu. Chính, ngũ, cửu, nguyệt

trị Nam Thiệm Bộ châu, cố cấm đồ tể, nhi Đường

chi phiên trấn mỗi thượng nhiệm, tất khao sĩ tốt, bất

hạ số vạn nhân, tu đại phanh tể. Cố dĩ chính, ngũ,

cửu bất thượng quan, vi cấm sát dã, nhi tục dĩ vi kỵ

giã phi.

[1114c18] Chúc Ly chương chung.

LỄ CÁC THÁNG TỐT LÀNH

[1114c08] Tháng giêng, tháng 5 và tháng 9 được coi

là những tháng tốt lành. Dự liệu trước đó một ngày,

duy-na lệnh cho hành giả đường ty (liêu duy-na)

bẩm báo Trụ trì, thông báo với khố ty, treo bài hiệu

Tháng tốt lành trước cửa chánh điện, chuẩn bị mục lục các kinh phải đọc, luân phiên sai tăng theo danh

sách trực điện. Mỗi ngày thỉnh đại hồng chung lên

chánh điện, xem kinh, chúc mừng tán tụng đến hết

tháng mới thôi.

[1114c12] Ban đầu do năm thứ 3 niên hiệu Khai

Hoàng nhà Tùy xuống chiếu khắp thiên hạ, trong

những tháng tốt lành là giêng, năm và chín cùng 6

ngày trì trai, các chùa phải kiến lập đạo tràng cầu

đảo, chẳng được sát sanh hại mạng. Do rút ra từ

trong kinh tạng chép có vị Thiên vương Tỳ sa-môn,

mỗi năm tuần du tra xét tứ đại bộ châu. Vào các

tháng giêng, năm và chín, ngài tuần tra Nam Thiệm

bộ châu, cho nên cấm giết mổ muông thú, mà riêng

vào đời nhà Đường các phiên trấn mỗi khi đến nhận

chức vụ tất khao thưởng lính tráng không dưới muôn

người, nên phải giết mổ nấu nướng lớn, cho nên

trong các tháng giêng, tháng 5 và tháng 9 không

cho tới nhận chức vụ để tránh giết mổ, nhưng tục

cho đó là chuyện kiêng kỵ là sai vậy.

[1114c18] Chương Chúc ly hết.

*

* *

[1114c20] 國有禘袷四時之祭。所以昭功德隆本始

重繼嗣也。聖朝崇佛。

[1114c22] 世祖而下。咸各建寺。謂由佛應身以御

天下。化儀既終復歸佛位。在 京官寺。於是設

聖容具佛壇場。月以五祭。設奠展禮如生。而致

夫羹牆之思。洪惟 聖化所被。與佛之教流于無

垠。而吾徒沐恩波濡 聖澤。可不知所自而思所

報効焉。

BÁO ÂN CHƯƠNG ĐỆ NHỊ

chiêu công đức, long bổn thỉ, trọng kế tự dã. Thánh

triều sùng Phật.

[1114c22] Thế Tổ nhi hạ, hàm các kiến tự, vị do

Phật ứng thân dĩ ngự thiên hạ, hóa nghi ký chung,

phục qui Phật vị. Tại kinh, quan tự ư thị thiết Thánh

dung cụ Phật đàn tràng. Nguyệt dĩ ngũ tế, thiết điện

triển lễ như sanh, nhi trí phù canh tường chi tư.

Hồng duy, Thánh hóa sở bị, dữ Phật chi giáo, lưu vu

vô ngân, nhi ngô đồ mộc ân ba, nhu Thánh trạch,

khả bất tri sở tự nhi tư sở báo hiệu diên.

CHƯƠNG 2 - BÁO ÂN

[1114c20] Quốc gia có lễ tế đế và tế hợp bốn mùa,

do đó mà làm sáng rỡ công đức, long thịnh nguồn

gốc, coi trọng nối dõi. Thánh triều nhà Nguyên ta

sùng mộ Phật. [1114c22] Từ Thế tổ trở về sau, mỗi đời đều xây

dựng chùa, bởi cho rằng nhà vua là do Phật ứng

thân để cai trị thiên hạ, khi nào hóa nghi của Hoàng

đế đã xong thì lại quay về cương vị Phật.

Tại các quan tự (chùa do nhà nước cất) ở chốn kinh

sư đều có thiết trí tượng của Thánh Hoàng và đàn

tràng thờ Phật, mỗi tháng tế năm lần, bày bàn thờ

điện mà triển lễ như lúc sanh tiền, lòng tưởng nghĩ

trong niềm ngưỡng mộ tha thiết.

Cung duy, Thánh hóa đầy đủ của Hoàng đế cùng

với sự giáo hóa của Phật lưu truyền khắp nơi không

bờ bến, mà người tu hành chúng ta tắm gội sóng ân,

thấm tẩm Thánh trạch, há chẳng biết nguồn gốc ơn

nghĩa đó từ đâu để mà báo đáp sao?

*

* *

覆住持兩序。報眾掛諷經牌。就法座上。安 御

座。用黃紙寫 聖號牌位。嚴設香花燈燭几筵供

養。至期鳴僧堂鐘。集眾候住持至上香上茶湯。

維那舉楞嚴呪。諷誦畢。回向云 “某州某寺住持

傳法臣僧某。某月某日。恭遇某聖聖忌之辰。謹

集合山僧眾。謹誦大佛頂萬行首楞嚴神呪。稱揚

聖號。所萃殊利資嚴聖駕。伏願神遊八極。想雲

車風馬來。臨位證中天受玉殿瓊樓快樂。十方三

世云云”。

[1114c29] Thượng tân nhật giới kỳ, cách túc khố ty

báo đường ty, lệnh hành giả phúc trụ trì, lưỡng tự,

báo chúng quải phúng kinh bài. Tựu pháp tòa

thượng, an ngự tòa. Dụng hoàng chỉ tả Thánh hiệu

bài vị. Nghiêm thiết hương, hoa, đăng, chúc, kỷ,

diên cúng dường. Chí kỳ, minh tăng đường chung

tập chúng, hậu trụ trì chí thượng hương, thượng trà

thang. Duy-na cử Lăng nghiêm chú, phúng tụng tất,

hồi hướng vân: “Mỗ châu, mỗ tự, trụ trì truyền pháp

thần tăng mỗ, mỗ nguyệt, mỗ nhật, cung ngộ mỗ

Thánh Thánh kỵ chi thần, cẩn tập hợp sơn tăng