Người dịch: Bs Vương Văn Quý Lời giới thiệu


Bảng phụ lục 1: Các tổn thương do bệnh võng mạc đái tháo đường



tải về 3.55 Mb.
trang8/34
Chuyển đổi dữ liệu07.01.2018
Kích3.55 Mb.
#35854
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   34

Bảng phụ lục 1: Các tổn thương do bệnh võng mạc đái tháo đường


(xem hình ảnh trong phụ lục sau)

Tổn thương

Mô tả

Những điều cần lưu ý

khi đánh giá

Vi phình mạch

Các chấm đỏ, hình cầu riêng rẽ với kích thước khác nhau. Đây có thể là một sự khởi phát hình thành tân mạch rồi thoái triển hoặc chỉ là biểu hiện yếu thành mạch do mất cấu trúc bình thường.

Những tổn thương này dễ nhìn thấy nhất khi chụp mạch huỳnh quang.

Xuất huyết dạng chấm

Khó phân biệt xuất huyết dạng chấm với các vi phình mạch vì có hình ảnh giống nhau nhưng xuất huyết dạng chấm có kích thước đa dạng hơn.

Thuật ngữ xuất huyết dạng chấm / vi phình mạch hay được sử dụng.

Xuất huyết dạng vết

Hình thành ở nơi có những búi mao mạch bị tắc, tạo ra các cục máu đông trong bề dày võng mạc.

Tổn thương này có thể quan sát được nhờ chụp mạch huỳnh quang ở phía trên lớp rối ngoài và khác với các xuất huyết dạng chấm hoặc ngọn lửa, không che khuất lớp mao mạch phía trên hơn về phía bề mặt võng mạc.

Xuất tiết dạng cục bông

Những tổn thương này là đầu đứt của các sợi trục tế bào hạch bị phồng lên do tích tụ các chất sợi trục, tạo thành ở bờ vùng bị tắc mạch.

Xuất tiết dạng cục bông không chỉ gặp trong BVMĐTĐ và không phải là dấu hiệu tăng nguy cơ hình thành tân mạch. Ví dụ: Tổn thương này có thể gặp ở bệnh cao huyết áp, HIV/AIDS.

Các bất thường vi mạch nội võng mạc

Đây là tàn dư của các mao mạch giãn sau khi mạng lưới mao mạch giữa tiểu động - tĩnh mạch bị tắc trên diện rộng. Các tổn thương kèm theo bao gồm:

  • Tĩnh mạch xoắn, ngoằn ngoèo (các ổ tăng sinh tế bào nội mô tĩnh mạch không dẫn đến hình thành tân mạch);

  • Tĩnh mạch đúp (hiếm gặp);

  • Vòng tĩnh mạch (được cho là do tắc mạch nhỏ và mở vòng tuần hoàn bên) và

  • Võng mạc tái nhợt và mạch máu trắng.

Những tổn thương này dễ thấy nhất trên chụp mạch huỳnh quang.

Các tổn thương hoàng điểm trong BVMĐTĐKTS:

  • Phù hoàng điểm

  • Bệnh mạch máu lớn

Võng mạc bị dày lên do lớp màng ngăn ngoài bị tổn thương làm thoát dịch, tích tụ lại (phù ngoài tế bào) hoặc là do thiếu ô-xy làm tích tụ dịch trong các tế bào võng mạc (phù trong tế bào) và có thể khu trú hoặc toả lan.

Hình thành xuất tiết cục bông và xuất huyết hình ngọn lửa do tắc tiểu động mạch, không tắc mao mạch, thường xảy ra ở lớp sợi thần kinh của võng mạc.



Phù hoàng điểm có thể được đánh giá bằng khám mắt với hình ảnh 3 chiều hoặc ánh sáng hồng ngoại khi có xuất tiết nội võng mạc.

Các tổn thương đĩa thị

Phù đĩa thị đôi khi xảy ra ở những bệnh nhân ĐTĐ (diabetic papillopathy - bệnh thị thần kinh ĐTĐ).

Với bệnh thị thần kinh ĐTĐ, TL thường không bị tổn hại đáng kể.


Bảng phụ lục 2: Các tổn thương do bệnh võng mạc đái tháo đường tăng sinh




Tổn thương

Mô tả

Những điều cần lưu ý

khi đánh giá

Tân mạch đĩa thị

Tân mạch đĩa thị thường phát sinh từ các tĩnh mạch trên đĩa thị hoặc cách đĩa thị ≤ 1 đường kính đĩa thị.

Để phân biệt tân mạch đĩa thị với các mạch máu nhỏ bình thường, cần nhớ là mạch máu bình thường luôn nhỏ dần và không quay ngược về phía đĩa thị trong khi tân mạch luôn quay vòng ngược về phía đĩa thị, có thể tạo nên một đám rối trong vòng mạch với đỉnh vòng mạch rộng hơn phần nền.

Tân mạch ngoài đĩa thị

Những tân mạch này thường phát sinh ở ranh giới giữa võng mạc lành và vùng võng mạc có tắc mao mạch.

Cần phân biệt với các bất thường vi mạch nội võng mạc, xảy ra ở trong vùng võng mạc có tắc mao mạch.

Các vị trí tân mạch khác

Tân mạch mống mắt (proliferative -iridopathy bệnh mống mắt tăng sinh) ít gặp nhưng thường do thiếu máu nặng nề hơn.

Sự hình thành tân mạch trên màng hyaloid trước ít gặp sau cắt dịch kính nếu điều trị la-de võng mạc chu biên chưa đầy đủ.



Soi góc tiền phòng trong những trường hợp này sẽ giúp phát hiện tân mạch góc tiền phòng với nguy cơ glô-côm tân mạch.

Tăng sinh xơ

Trong bệnh võng mạc tăng sinh xơ, các tân mạch phát triển trên nền các tế bào thần kinh đệm.




Theo “BritishThe Royal College of Ophthalmologists Diabetic Retinopathy Guidelines - December 2012”.

Bảng phụ lục 3: Thiết bị khám, đánh giá BVMĐTĐ sẵn có hiện nay và ưu, nhược điểm





Tổn thương

Mô tả

Những điều cần lưu ý khi đánh giá

Soi đáy mt trc tiếp#

  • Là một lựa chọn cho khám tầm soát

  • Phải làm giãn đồng tử

Ưu đim

  • Cơ động

  • Không đắt

Nhược điểm

  • Cần giãn đồng tử

  • Trường quan sát hẹp

  • Độ nhạy thấp: thậm chí với cán bộ đã được tập huấn và với chiếu sáng lọc đỏ khó phát hiện các bất thường vi mạch nhỏ.

  • Hiệu quả thấp hơn khám đèn khe với đồng tử giãn.

  • Không có bằng chứng hồi cứu

Soi đáy mt gián tiếp#

  • Là một lựa chọn cho khám tầm soát

  • Phải làm giãn đồng tử

Ưu điểm

  • Cơ động

  • Trường quan sát rộng

  • Tương đối không đắt

Nhược điểm

  • Cần làm giãn đồng tử

  • Độ nhạy thấp: thậm chí với cán bộ đã được tập huấn và với chiếu sáng lọc đỏ khó phát hiện các bất thường vi mạch nhỏ.

  • Hiệu quả thấp hơn khám đèn khe với đồng tử giãn.

Sdụng đèn khe

  • Cần có trong khám lâm sàng

Ưu điểm

  • Trường quan sát rộng

Nhược điểm

  • Cần làm giãn đồng tử

  • Không cơ động

  • Cần thấu kính đặc dụng

  • Không có bằng chứng hồi cứu

Chp ảnh đáy mt không giãn đồng t

  • Khuyến nghị sử dụng cho khám tầm soát

Ưu điểm

  • Trường quan sát rộng

  • Người được tập huấn không phải là cán bộ y tế cũng có thể sử dụng được

  • Không cần giãn đồng tử trong 80-90% các trường hợp

  • Có loại cơ động, có thể mang đến khám tại cộng đồng

  • Có thể kết nối với máy vi tính và lưu trữ hình ảnh lâu dài

  • Cho phép so sánh khách quan kết quả của từng bệnh nhân, giữa các nhóm bệnh nhân ở thời gian khác nhau, do các cán bộ khác nhau thực hiện

  • Có thể được sử dụng làm công cụ tư vấn trực tiếp cho bệnh nhân

  • Sẵn có để truy cứu khi cần đánh giá năng lực của người khám tầm soát và kiểm nghiệm kết quả

  • Có bằng chứng hồi cứu

Nhược điểm

  • Tương đối đắt

  • Cần có phòng tối để làm giãn đồng tử hoàn toàn

Chụp ảnh đáy mt không giãn đng tử cho mt có đng tgiãn

  • Là một lựa chọn cho khám tầm soát




Ưu điểm

  • Như trên, với sự khác biệt là ảnh chụp chất lượng tốt hơn

Nhược điểm

  • Như trên

  • Cần làm giãn đồng tử

Chụp ảnh đáy mt có giãn đồng tử (chp ảnh đáy mt thưng quy)

  • Nên được trang bị ở Các trung tâm

Ưu điểm

  • Trường quan sát rộng

Nhược điểm

  • Cần làm giãn đồng tử

  • Đắt tiền

  • Đèn chụp ảnh gây co đồng tử trong thời gian dài

Chụp mch hunh quang

  • Nên được trang bị ở các trung tâm

Ưu điểm

  • Là cách duy nhất để đánh giá vi tuần hoàn

Nhược điểm

  • Là một can thiệp xâm nhập và cần đánh giá tình trạng sức khoẻ toàn thân

  • Đắt tiền

  • Cần làm giãn đồng tử và phải do cán bộ y tế chuyên sâu thực hiện

OCT

  • Nên được trang bị ở các trung tâm

Ưu điểm

  • Là một trong những cách tốt nhất để đánh giá phù hoàng điểm (Độ dày và phù nội võng mạc)

Nhược điểm

  • Đắt tiền

  • Cần làm giãn đồng tử và phải do cán bộ y tế chuyên sâu thực hiện

Pt huỳnh quang đáy mt tđng

  • Là một lựa chọn cho những cơ sở có điều kiện nguồn lực tốt.

  • Vai trò chưa được xác định rõ ràng

  • Là một chẩn đoán hình ảnh, cho các thông tin về trao đổi chất của biểu mô sắc tố võng mạc.


Каталог: downloads
downloads -> CỘng hòa xã HỘi chủ nghĩa việt nam độc lập Tự do Hạnh phúc
downloads -> CỘng hoà XÃ HỘi chủ nghĩa việt nam
downloads -> CHÍnh phủ  CỘng hoà XÃ HỘi chủ nghĩa việt nam
downloads -> NĐ-cp cộng hòa xã HỘi chủ nghĩa việt nam độc lập – Tự do – Hạnh phúc
downloads -> Ủy ban nhân dân tỉnh bà RỊa vũng tàU
downloads -> Ủy ban nhân dân cộng hòa xã HỘi chủ nghĩa việt nam thành phố CẦn thơ Độc lập Tự do Hạnh phúc
downloads -> BỘ y tế Số: 19/2011/tt – byt cộng hoà XÃ HỘi chủ nghĩa việt nam
downloads -> THỦ TƯỚng chính phủ CỘng hoà XÃ HỘi chủ nghĩa việt nam
downloads -> THÔng tư Ban hành Quy chế công nhận trường trung học cơ sở, trường trung học phổ thông và trường phổ thông có nhiều cấp học đạt chuẩn quốc gia

tải về 3.55 Mb.

Chia sẻ với bạn bè của bạn:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   34




Cơ sở dữ liệu được bảo vệ bởi bản quyền ©hocday.com 2024
được sử dụng cho việc quản lý

    Quê hương