Mục lục lời nóI ĐẦU
tải về 1.24 Mb. Chế độ xem pdf
|
| Chương 6
CHẨN ĐOÁN MÔ TẢ LÀ MỘT NGHỆ THUẬT Trình bệnh là nơi chứng tỏ khả năng trình bày của bạn. Biến sự ghi chép trong giấy thành lời kể sống động thu hút người nghe. Nếu trước đây các bậc thầy trong y học, từ Hippocrates đến Sir William Osler đều mô tả chi tiết tỉ mỉ, chính xác các triệu chứng y học làm người nghe hình dung ra ngay, thì ngày nay chúng ta không có thì giờ làm như vậy. Sự mô tả được biểu diễn thành những con số gẫy gọn, đáng tin cậy hơn. Tại sao chúng ta lại phải đi vào những chi tiết rườm rà, tốn nhiều thì giờ, để mô tả khi nghe tim? Chúng ta đã có siêu âm tim, thông tim, CT scan…chính xác hơn nhiều những gì mà thời ông Osler thế kỷ trước chưa có. Trí tuệ nhân tạo (AI) cho nhiều chẩn đoán chính xác còn hơn chuyên gia. Do đó không lấy gì ngạc nhiên khi thấy kỹ năng khám lâm sàng của SV YK và ngay cả BS ngày càng rơi rụng như lá mùa thu. Vậy thì có ích lợi gì khi phải thực hành kỹ năng lâm sàng? Người ta đã chỉ ra rằng chính vì sự giảm thiểu kỹ năng lâm sàng đã đưa tới sự chậm trễ trong chẩn đoán, sự phung phí các thiết bị chẩn đoán, điều trị sai, và các hậu quả tai hại do sự lạc mất tư duy nhận xét của người thầy thuốc. Mọi trường phái y học đều đồng ý khai thác bệnh sử đầy đủ sẽ quyết định chính xác 90% chẩn đoán. Vì vậy, việc mô tả chi tiết, đầy đủ, chính xác là một kỹ năng cần thiết, cần được huấn luyện. Hãy xem cách mô tả của 2 SV về một BN nam 67 tuổi bị đau chân như sau: SV1: “Ba tháng qua, người bệnh bị đau cả 2 chân khi ông ta đi bộ chừng nửa khu phố. Đau giảm khi nghỉ.” SV 2: 42 “Ba tháng qua, người bệnh bị đau và tê cả 2 mông và mặt sau đùi khi ông ta đi bộ chừng nửa khu phố. Đau giảm khi người bệnh ngồi xuống nghỉ, nhưng nếu đứng nghỉ thì vẫn đau. Người bệnh còn cho biết nếu ông ta đứng đợi xe buýt hay đứng rửa chén độ 10 phút thì cũng đau. Và nếu ngồi xuống thì bớt.” Nếu ta xem cách mô tả của SV 1, nó có vẻ là bệnh đi cách hồi (intermittent claudication) do hẹp động mạch chi dưới. Còn cách mô tả của SV 2 thì đó chính là dạng cách hồi giả, không do hẹp ĐM chi dưới, mà là do hẹp ống sống thắt lưng. Sự phân biệt giữa đi cách hồi và đi cách hồi giả khá quan trọng, vì nó quyết định các xét nghiệm chẩn đoán kế tiếp và phương thức xử trí hoàn toàn khác hẳn nhau. Một chẩn đoán sai ban đầu sẽ lệch đi 1 dậm, hoang phí các xét nghiệm và làm chậm quá trình điều trị. tải về 1.24 Mb. Chia sẻ với bạn bè của bạn:
|