“Bàn tay vô hình” là một phép ẩn dụ, một tư tưởng kinh tế do Adam Smith đưa ra trong
này được Adam Smith sử dụng trong ba tác phẩm của ông. Lần đầu tiên là bài luận Lịch sử
Chương 1. Thuyết bàn tay vô hình
31
tâm trí mình, ông ta nghĩ mình sẽ là người hưởng thụ toàn bộ vụ thu hoạch… [Nhưng] khả
năng hấp thụ không tỷ lệ thuận với sự thèm khát... phần còn lại ông ta buộc phải phân phát
cho người khác, những người phục vụ, một cách tốt nhất, trong đó [1] một phần để bản thân
ông ta tiêu dùng, [2] một phần cho những người phục vụ cung điện, [3] cho những người
phân phối và giữ trật tự trong tất cả các lĩnh vực khác nhau của nền kinh tế; tất cả dường như
đều xuất phát từ sự sang trọng và độc đoán của địa chủ, nhưng mọi thứ cần thiết trong cuộc
sống đều được tự động chia sẻ đến những người khác hơn là sự trông chờ vô ích của họ vào
lòng nhân từ hoặc công lý từ địa chủ... Người giàu... được dẫn dắt bởi một bàn tay vô hình,
thực hiện tương tự như sự phân bổ các nhu yếu phẩm cuộc sống trong xã hội, phân bổ đất đai
thành các phần bằng nhau cho các cư dân, và do đó, một cách vô ý thức thúc đẩy sự phát
triển và tạo ra các lợi ích xã hội...”
1
Trong tác phẩm
Tìm hiểu về bản chất và nguồn gốc của cải của các quốc gia, đoạn 9,
chương II, quyển IV, Smith (1776) giải thích thuyết bàn tay vô hình: nếu tất cả các cá nhân
theo đuổi lợi ích riêng của bản thân, mà không hề có ý định hướng đến lợi ích cộng đồng, thì
“bàn tay vô hình” của thị trường tự do sẽ điều khiển quá trình giúp tạo ra lợi ích cộng đồng.
“Khi tất cả các cá nhân cố gắng hết sức tận dụng của cải của mình để phát triển công nghiệp
nội địa, đầu tư để ngành công nghiệp đó tạo ra những giá trị lớn nhất, họ sẽ cần phải lao
động để tạo ra nguồn lợi nhuận hàng năm lớn nhất có thể. Họ không có ý định thúc đẩy lợi
ích cộng đồng, và cũng không biết họ đang thúc đẩy nó nhiều như thế nào. Bằng việc hỗ trợ
phát triển các ngành công nghiệp trong nước hơn là ngành công nghiệp nước ngoài, họ chỉ
có ý định giảm thiểu rủi ro, và việc đầu tư giúp nền công nghiệp tạo ra giá trị tốt nhất, họ
cũng chỉ có ý định tạo ra lợi nhuận của riêng mình; qua sự điều phối của một bàn tay vô
Chia sẻ với bạn bè của bạn: