TIẾN TRÌNH VẬN ĐỘNG LÝ LUẬN VĂN HỌC

TIẾN TRÌNH VẬN ĐỘNG LÝ LUẬN VĂN HỌC

Evolution Progress of Literary Theories

1. 
   Mã học phần: LIT 4054
   
2. 
   Số tín chỉ: 02
   
3. 
   Học phần tiên quyết: không
   
4. 
   Ngôn ngữ giảng dạy: tiếng Việt
   
5. 
   Giảng viên (họ và tên, chức danh, học vị, đơn vị công tác):
   

1. 
   Họ và tên: Đoàn Đức Phương
   

Học vị: PGS.TS

Đơn vị công tác: Khoa Văn học – Trường ĐH KHXH&NV – ĐH Quốc gia Hà Nội

2. 
   Họ và tên:
   

Học vị: TS.

Đơn vị công tác: Khoa Văn học – Trường ĐH KHXH&NV – ĐH Quốc gia Hà Nội

1. 
   Họ và tên: Lý Hoài Thu
   

Học vị: PGS.TS

Đơn vị công tác: Khoa Văn học – Trường ĐH KHXH&NV – ĐH Quốc gia Hà Nội (Cán bộ nghỉ hưu)

6. 
   Mục tiêu của học phần (kiến thức, kĩ năng, thái độ):
   

7. 
   Chuẩn đầu ra của học phần (kiến thức, kĩ năng, thái độ):
   

- Về kỹ năng: Nắm vững và ứng dụng thành thạo những kiến thức LLVH vào nghiên cứu văn học, phê bình văn học, giảng dạy văn học.

- Về năng lực: Có khả năng tổng hợp thông tin về LLVH; tích cực, chủ động viết bài, công trình nghiên cứu về LLVH và ứng dụng LLVH trong thực tế.

- Về thái độ: Có tinh thần khách quan, có đạo đức khoa học, trung thực trong khoa học; độc lập, tự tin, có óc phê phán và tinh thần duy lý, chấp nhận cái mới, sáng tạo.

8. 
   Phương pháp kiểm tra, đánh giá:
   

Nội dung kiểm tra, đánh giá	Hình thức kiểm tra, đánh giá	Phần trăm điểm
Kiểm tra - đánh giá thường xuyên
1. Tinh thần, thái độ học tập (đi học, chuẩn bị bài, nghe giảng…)	- Điểm danh - Kiểm tra chuẩn bị bài - Quan sát trên lớp	10% (1 điểm)
Kiểm tra đánh giá giữa kỳ
2. Kiểm tra giữa môn	Bài viết 120 phút tại lớp	30% (3điểm)
3. Thi hết môn	Có 1 trong 3 hình thức: thi vấn đáp, thi viết, tiểu luận cuối kì.	60% (6 điểm)
Kết quả môn học		100% (10 điểm)

9. 
   Giáo trình bắt buộc (tác giả, tên giáo trình, nhà xuất bản, năm xuất bản):
   

7.1.2. Trần Đình Sử. Lý luận phê bình văn học, NXB Hội Nhà văn, H, 1996.

7.1.3. Nhiều tác giả. Một số vấn đề lý luận và lịch sử văn học, NXB Hội Nhà văn, H, 1999.

7.1.4. Nguyễn Nghĩa Trọng. Văn hóa, văn nghệ trong đổi mới, những vấn đề lý luận và thực tiễn, NXB Đại học Sư phạm, H, 2002.

7.1.5. Cao Hồng. Một chặng đường đổi mới lý luận văn học (1986 - 2011), NXB Hội Nhà văn, H, 2012.

10. 
    Tóm tắt nội dung học phần (mỗi học phần tóm tắt khoảng 120 từ
    

Môn học cũng đưa ra các hướng ứng dụng những thành tựu LLVH vào thực tiễn học tập, giảng dạy ngữ văn, nghiên cứu, phê bình văn học.

11. 
    Nội dung chi tiết học phần :
    

Học phần hướng tới phân tích, luận giải các vấn đề LLVH trong tiến trình vận động qua các giai đoạn văn học Việt Nam thế kỷ XX và đầu thế kỷ XXI.

1. 
   Quan niệm văn chương cổ điển đầu thế kỷ
   

1.1.2. Sáng tác theo các thể loại cổ

1.1.3. Tính dân tộc trong nghiên cứu văn học

1.2. Giới thiệu lý thuyết văn chương hiện đại của phương Tây

1.2.1. Giới thiệu quan niệm triết học, mỹ học phương Tây

1.2.2. Lý thuyết mới về tiểu thuyết, kịch, thơ

1.2.3. Tính dân tộc và tính hiện đại trong giao lưu văn học

1.3.1. Quan niệm về văn học

1.3.2. Quan niệm về đặc trưng của văn học

1.3.3. Quan niệm về bản chất xã hội, lịch sử của văn học

2.1.1. Vai trò và chức năng của văn nghệ

2.1.2. Nâng cao tính đảng trong văn nghệ

2.1.3. Nội dung xã hội chủ nghĩa và tính chất dân tộc của văn nghệ

2.2.1. Văn học phục vụ chính trị

2.2.2. Thế giới quan và vốn sống

2.2.3. Phương pháp sáng tác hiện thực xã hội chủ nghĩa

2.3.1. Phương pháp xã hội học mác xít

2.3.2. Các phương pháp nghiên cứu truyền thống

2.3.3. Các phương pháp nghiên cứu hiện đại

3.1.1. Đổi mới tư duy

3.1.2. Văn nghệ là một giá trị văn hóa

3.1.3. Phát huy bản sắc dân tộc trong hội nhập

3.2.1. Vấn đề văn học và chính trị

3.2.2. Vấn đề văn học phản ánh hiện thực

3.2.3. Vấn đề chủ nghĩa hiện thực và hiện thực xã hội chủ nghĩa

3.3.1. Sự đổi thay, bổ sung của lý luận văn học

3.3.2. Giới thiệu các lý thuyết mới

3.3.3. Các hướng nghiên cứu mới

ĐỀ CƯƠNG HỌC PHẦN

ĐẶC ĐIỂM LỊCH SỬ VĂN HỌC VIỆT NAM

Historical Features of Vietnamese Literature

Chức danh: Giảng viên

Học hàm, học vị: Phó giáo sư, Tiến sĩ

Nơi công tác: Khoa Văn học - Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn - Đại học Quốc gia Hà Nội

Chức danh: Giảng viên

Học hàm, học vị: Phó giáo sư, Tiến sĩ

Nơi công tác: Khoa Văn học - Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn - Đại học Quốc gia Hà Nội

5.3. Trần Ngọc Vương

Chức danh: Giảng viên

Học hàm, học vị: Giáo sư, Tiến sĩ

6. Mục tiêu của học phần:

Môn học cung cấp kiến thức mang tính khái quát và tổng hợp về đặc điểm lịch sử văn học Việt Nam từ Trung đại sang Cận - Hiện đại và Đương đại. Sau khi hoàn thiện học phần này, sinh viên sẽ có được một hệ thống kiến thức cơ bản, hoàn chỉnh về đặc điểm lịch sử văn học viết Việt Nam hơn mười thế kỉ qua chia thành hai thời đại lớn là Trung đại và Hiện đại. Môn học hướng tới giúp sinh viên hình thành khả năng vận dụng các kiến thức đã học trong phân tích, đánh giá, so sánh các vấn đề của văn học sử cũng như những vấn đề mới phát sinh của lịch sử văn học dân tộc. Qua đây, môn học cũng góp phần định hình ở sinh viên thái độ khách quan, đúng mực và nghiêm túc trước các vấn đề của ngành nghiên cứu văn học nói chung và nghiên cứu lịch sử văn học Việt Nam Trung đại và Hiện đại nói riêng.

- Nắm được tiến trình vận động và phát triển của lịch sử văn học Việt Nam.

- Nắm được những đặc điểm cơ bản của văn học Việt Nam trung đại trong tương quan với văn học Việt Nam hiện đại.

- Nắm được mối liên hệ mang tính khu vực của văn học Việt Nam trung đại với khu vực Đông Á và mối liên hệ mang tính quốc tế hóa của văn học Việt Nam hiện đại.

- Áp dụng được những kiến thức đã học trong việc trình bày những hiểu biết của mình về lịch sử văn học Việt Nam.

- Ứng dụng những kiến thức đã học từ môn học để phân tích, đánh giá, so sánh các vấn đề của văn học viết dân tộc, văn học khu vực và thế giới.

7.3. Thái độ:

- Trân trọng các giá trị truyền thống và hiện đại của văn học viết Việt Nam thời trung đại và hiện đại.

- Khách quan trong nhìn nhận và đánh giá các sự kiện, vấn đề của văn học dân tộc, văn học khu vực và văn học thế giới.

8. Phương pháp kiểm tra đánh giá:

8.1. Kiểm tra - đánh giá thường xuyên

Điểm chuyên cần trên lớp được đánh giá qua các hoạt động làm bài tập, thuyết trình theo nhóm, tham gia vào các hoạt động thảo luận trên lớp (10%).

Điểm viết bài luận giữa kì theo chủ đề do giảng viên lựa chọn (30%).

Điểm viết bài tiểu luận cuối kỳ (60%).

- Câu 1: Những đặc điểm cơ bản của văn học Việt Nam trung đại thế kỉ X - XIX.

- Câu 2: Những khía cạnh cơ bản của văn học yêu nước thời đại Lí - Trần.

- Câu 3: Những đặc điểm cơ bản của văn học Việt Nam nửa sau thế kỉ XVIII - nửa đầu thế kỉ XIX.

- Câu 4: Tính thời sự và tính duy lí của văn học Việt Nam nửa sau thế kỉ XIX.

- Câu 5: Những đặc điểm cơ bản của Văn học Việt Nam giai đoạn 1900-1945.

- Câu 6: Những tiêu chí nhận diện văn học Việt Nam hiện đại nửa đầu TK XX.

- Câu 7: Những đặc điểm cơ bản của văn học Việt Nam giai đoạn 1945-1975.

- Câu 8: Hãy so sánh để thấy được sự khác biệt giữa văn học giai đoạn 1945-1975 với văn học giai đoạn từ năm 1975 đến hết TK XX.

9. Giáo trình bắt buộc:

1. 
   Học liệu bắt buộc
   

1. 
   Trần Ngọc Vương (Chủ biên) (2007), Văn học Việt Nam thế kỷ X - XIX: Những vấn đề lý luận và lịch sử, NXB Giáo dục, Hà Nội.
   

3. Lê Trí Viễn (1987), Đặc điểm lịch sử văn học Việt Nam, NXB Đại học và Trung học chuyên nghiệp, Hà Nội.

4. Phan Cự Đệ - Trần Đình Hượu - Nguyễn Trác - Nguyễn Hoành Khung - Lê Chí Dũng - Hà Văn Đức, Văn học Việt Nam (1900 - 1945), NXB Giáo dục, Hà Nội (Tái bản nhiều lần).

5. Phan Cự Đệ (Chủ biên), Văn học Việt Nam thế kỷ XX, Nxb Giáo dục, H. 2004.

1. Đinh Gia Khánh - Bùi Duy Tân - Ma Cao Chương, Văn học Việt Nam thế kỉ X - nửa đầu thế kỉ XVIII, NXB Giáo dục, Hà Nội (Tái bản nhiều lần).

2. Nguyễn Lộc, Văn học Việt Nam nửa sau thế kỉ XVIII - hết thế kỉ XIX, NXB Giáo dục, Hà Nội (Tái bản nhiều lần).

3. Phan Cự Đệ, Tiểu thuyết Việt Nam hiện đại (2 tập), Nxb Đại học và Trung học chuyên nghiệp (1974, 1977).

4. Phan Cự Đệ, Văn học lãng mạn Việt Nam 1930-1945, Nxb Giáo dục, H 1991.

5. Hà Minh Đức, Thơ và mấy vấn đề trong thơ Việt Nam hiện đại, Nxb Khoa học xã hội. 1974.

- Phòng Tư liệu Khoa Văn học, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội), 336 Nguyễn Trãi, Thanh Xuân, Hà Nội

- Trung tâm Thông tin Thư viện Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội), 336 Nguyễn Trãi, Thanh Xuân, Hà Nội

10. Tóm tắt nội dung học phần:

Nội dung môn học xoay quanh những đặc điểm chính của văn học Việt Nam trung đại và hiện đại. Lịch sử văn học dân tộc được nhìn từ cái nhìn ngoại quan (các yếu tố ngoài văn học như bối cảnh lịch sử - chính trị - xã hội – kinh tế…) và nội quan (các yếu tố nội tại của văn học như lực lượng sáng tác, chủ đề - đề tài, hình tượng trung tâm, quan điểm thẩm mĩ, ngôn ngữ, thể loại) trong mối quan hệ khu vực và quốc tế. Môn học cũng sẽ nhìn lịch sử văn học viết Việt Nam như một quá trình liên tục từ trung đại sang hiện đại với những kế thừa ở những điểm rẽ ngoặt như “văn học giao thời” hay “văn học đương đại”. Những hạn chế, khuyết thiếu của một nền văn học chịu ảnh hưởng của quan điểm văn học Nho giáo (thời trung đại) hay bị tác động của điều kiện chiến tranh (thời hiện đại) cũng phần nào được chỉ ra để người học có thể có thái độ khách quan nhất trong một cái nhìn tổng thể về những đặc điểm cơ bản của lịch sử văn học dân tộc.

1. 
   Những đặc điểm cơ bản của văn học Việt Nam Trung đại thế kỉ X – XIX
   
2. 
   Văn học Việt Nam trung đại và mối quan hệ với Văn học khu vực và Văn học dân gian
   

2.1 Loại hình tác giả trong văn học Việt Nam trung đại thế kỉ X – nửa đầu thế kỉ XVIII

2.2 Ngôn ngữ và thể loại văn học Việt Nam thế kỉ X – nửa sau thế kỉ XVIII

2.3 Chủ đề - đề tài và hình tượng trung tâm trong văn học Việt Nam thế kỉ X – nửa đầu thế kỉ XVIII

3.1 Loại hình tác giả trong văn học Việt Nam trung đại nửa sau thế kỉ XVIII – nửa đầu thế kỉ XIX

3.2 Chủ đề - đề tài và hình tượng trung tâm trong văn học Việt Nam trung đại nửa sau thế kỉ XVIII – nửa đầu thế kỉ XIX

3.3 Ngôn ngữ và thể loại trong văn học Việt Nam trung đại nửa sau thế kỉ XVIII – nửa đầu thế kỉ XIX

4.1 Loại hình tác giả trong văn học Việt Nam trung đại nửa sau thế kỉ XIX

4.2 Chủ đề - đề tài và hình tượng trung tâm trong văn học Việt Nam trung đại nửa sau thế kỉ XIX

4.3 Ngôn ngữ và thể loại trong văn học Việt Nam trung đại nửa sau thế kỉ XIX

5.1. Bối cảnh lịch sử - xã hội – văn hóa.

5.2. Những chặng đường phát triển của văn học.

Chương 6: Những đặc điểm cơ bản của văn học Việt Nam giai đoạn 1900-1945: 06 tiết

6.1. Văn học đổi mới theo hướng hiện đại hóa.

6.2. Văn học phát triển với nhịp độ nhanh chóng, khẩn trương.

6.3. Sự phân hóa văn học với hai bộ phận (hợp pháp và bất hợp pháp) và các khuynh hướng khác nhau.

7.1. Bối cảnh lịch sử - xã hội – văn hóa.

7.2. Những chặng đường phát triển của văn học.

Chương 8: Những đặc điểm cơ bản của văn học Việt Nam giai đoạn 1945 – 1975: 06 tiết

8.1. Văn học vận động theo hướng cách mạng hóa gắn bó sâu sắc với vận mệnh chung của đất nước.

8.2. Văn học hướng về đại chúng.

8.3. Nền văn học mang đậm khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn.

9.1. Văn học đổi mới cách nhìn nhận, tiếp cận con người và hiện thực đời sống trong mối quan hệ đa dạng, phức tạp: 05 tiết

9.2. Văn học chủ yếu mang khuynh hướng thế sự, đời tư.

9.3. Văn học vận động theo khuynh hướng dân chủ hóa, mang tính nhân bản, nhân văn sâu sắc.