Bé n ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn n ng th n


§¸nh gi¸ hîp t¸c quèc tÕ vÒ nghiªn cøu gièng c©y rõng



tải về 2.45 Mb.
trang2/15
Chuyển đổi dữ liệu13.08.2016
Kích2.45 Mb.
#17713
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15
§¸nh gi¸ hîp t¸c quèc tÕ vÒ nghiªn cøu gièng c©y rõng:

- T¹o chuyÓn biÕn ®¸ng kÓ kiÕn thøc vµ ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu c¶i thiÖn gièng c©y rõng ë n­íc ta, gióp c¸n bé ViÖt Nam tiÕp cËn c¸c ph­¬ng ph¸p chän gièng tiªn tiÕn, ®Æc biÖt lµ trong thêi kú ®Çu.

- T¹o nguån gièng hÕt søc phong phó (c¶ vÒ loµi c©y vµ xuÊt xø) cho kh¶o nghiÖm gièng vµ chän gièng. Cã thÓ nãi, tÊt c¶ c¸c gièng quèc gia vµ gièng tiÕn bé kü thuËt ®­îc c«ng nhËn ®Õn nay ®Òu lµ nh÷ng gièng ®­îc nhËp th«ng qua c¸c dù ¸n hîp t¸c quèc tÕ.

- T¨ng ®¸ng kÓ nguån vèn vµ thiÕt bÞ cho c«ng t¸c nghiªn cøu vµ s¶n xuÊt gièng, t¹o thuËn lîi to lín cho c¶i thiÖn gièng.

- Tuy vËy hîp t¸c quèc tÕ míi tËp trung ë mét sè c¬ quan nghiªn cøu vµ s¶n xuÊt vµ còng chñ yÕu lµ cho c¸c gièng c©y ngo¹i lai.

1.6.2. HTQT trong lÜnh vùc s¶n xuÊt, cung øng gièng c©y l©m nghiÖp

- Dù ¸n tiÒn tiªu cña FAO/UNDP (1 n¨m, 1987), nh»m hç trî trang thiÕt bÞ phôc vô c«ng t¸c thu h¸i, chÕ biÕn, b¶o qu¶n h¹t gièng c©y rõng cho C«ng ty gièng vµ phôc vô trång rõng. KÕt qu¶, ®· x©y dùng ®­îc 2 kho l¹nh ®Ó b¶o qu¶n h¹t gièng dµi h¹n vµ cung cÊp c¸c trang thiÕt bÞ vÒ thu h¸i, chÕ biÕn h¹t gièng cho c¸c c¬ së s¶n xuÊt trong C«ng ty.

- Dù ¸n VIE/86/026/A/01/12 cña FAO/UNDP (3n¨m, 1989-1992), nh»m t¨ng c­êng kh¶ n¨ng s¶n xuÊt vµ cung øng gièng c©y l©m nghiÖp cho C«ng ty gièng vµ phôc vô trång rõng. KÕt qu¶, Dù ¸n ®· tæ chøc c¸c khãa ®µo t¹o vµ cung cÊp trang thiÕt bÞ cho hai phßng kiÓm nghiÖm (ë Hµ Néi vµ Thµnh phè Hå ChÝ Minh) vµ c¸c trang thiÕt bÞ phôc vô nghiªn cøu vÒ vËt hËu vµ sinh häc h¹t gièng. Kh¶ n¨ng b¶o qu¶n ®­îc t¨ng c­êng ®· cho phÐp duy tr× l©u h¬n chÊt l­îng sinh lý cña nhiÒu lo¹i h¹t gièng. Dù ¸n còng ®· tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ c¸c th«ng tin vÒ c¸c loµi vµ xuÊt xø Th«ng, B¹ch ®µn, vµ tuyÓn chän c¸c nguån gièng phôc vô trång rõng.

- Dù ¸n gièng l©m nghiÖp ViÖt Nam (VTSP) (6 n¨m 1999-2004) do DANIDA (V­¬ng quèc §an M¹ch) tµi trî, do C«ng ty gièng l©m nghiÖp trung ­¬ng, c¸c XÝ nghiÖp gièng vïng vµ c¸c Së NN&PTNT thùc hiÖn, nh»m t¨ng c­êng n¨ng lùc vµ kiÖn toµn tæ chøc ngµnh gièng c©y l©m nghiÖp ViÖt Nam.



KÕt qu¶: Dù ¸n ®· tiÕn hµnh nhiÒu khãa tËp huÊn vµ héi th¶o nh»m n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n, qu¶n lý cho c¸n bé lµm c«ng t¸c gièng vµ n©ng cao nhËn thøc cho ng­êi sö dông gièng; hç trî c¸c trang thiÕt bÞ hiÖn tr­êng, phßng thÝ nghiÖm; x©y dùng c¸c m« h×nh b¶o tån ngo¹i vi, kÕt hîp t¹o nguån gièng cho mét sè loµi c©y b¶n ®Þa quÝ; tiÕn hµnh c¸c nghiªn cøu øng dông nh­ nghiªn cøu vËt hËu, sinh häc h¹t gièng, thö nghiÖm loµi trªn c¸c vïng sinh th¸i trong c¶ n­íc; ®iÒu tra nguån gièng, thiÕt lËp m¹ng l­íi s¶n xuÊt vµ cung øng gièng c©y l©m nghiÖp ë c¸c tØnh miÒn Trung; x©y dùng vµ ®­a vµo ¸p dông qui chÕ qu¶n lý gièng vµ qu¶n lý chuçi hµnh tr×nh gièng c©y l©m nghiÖp cÊp tØnh, b­íc ®Çu thu ®­îc kÕt qu¶ kh¶ quan.

Ngoµi ra, viÖc hîp t¸c, trao ®æi th«ng tin, vËt liÖu gièng víi c¸c n­íc trong khu vùc nh­: Trung Quèc, Lµo, C¨m Pu Chia, Th¸i Lan, Indonesia, Malaysia,…®· ®­îc thiÕt lËp, mang l¹i nh÷ng th«ng tin, kinh nghiÖm tèt ®Ó ¸p dông vµo s¶n xuÊt.



1.7. Đánh giá chung về công tác giống cây lâm nghiệp

1.7.1. Những kết quả đạt được

Hơn 10 năm trở lại đây, công tác giống đã được ngành và nhà nước hết sức quan tâm, đã có nhiều chương trình, dự án đầu tư cho nghiên cứu cũng như sản xuất cung ứng giống, tăng cường năng lực cho ngành giống về đội ngũ cán bộ, về cơ sở vật chất, trang thiết bị kỹ thuật, nhờ vậy mà giống cây lâm nghiệp đã đạt được các kết quả bước đầu, cụ thể là:

- Đã xây dựng được một hệ thống nguồn giống với tổng diện tích 5.817 ha, trong đó rừng giống và vườn giống 374,9 ha, rừng giống chuyển hoá 4.618,7 ha, bảo đảm cung cấp một khối lượng lớn hạt giống (1.030 tấn hạt/năm) phục vụ các dự án trồng rừng, đặc biệt là dự án 661.

- Xây dựng được 2000 v­ên ­¬m, trong ®ã cã 192 v­ên gi©m hom (c«ng suÊt 115 triÖu c©y/n¨m), 43 phßng nu«i cÊy m« (c«ng suÊt 18 triÖu c©y/n¨m), cung cÊp ®ñ c©y con cho trång rõng (kho¶ng 745 triÖu c©y con/n¨m).



- H×nh thµnh hÖ thèng tæ chøc s¶n xuÊt vµ cung øng gièng cho trång rõng tõ trung ­¬ng ®Õn vïng, ®Õn ®Þa ph­¬ng.

- C«ng t¸c nghiªn cøu ®· tËp trung vµo kh¶o nghiÖm loµi, xuÊt xø, chän läc c©y tréi, kh¶o nghiÖm hËu thÕ, kh¶o nghiÖm dßng v« tÝnh; lai t¹o gièng míi; nh©n gièng sinh d­ìng (gi©m hom vµ nu«i cÊy m«); øng dông di truyÒn ph©n tö vµo chän gièng vµ b¶o tån nguån gen c©y rõng; chÕ biÕn vµ b¶o qu¶n h¹t gièng. KÕt qu¶ lµ: 30 xuÊt xø ( thuéc c¸c nhãm loµi th«ng, keo, b¹ch ®µn, trµm, phi lao, l¸t hoa) ®­îc c«ng nhËn lµ gièng tiÕn bé kü thuËt; 3 gièng Keo lai ®­îc c«ng nhËn lµ gièng quèc gia, 8 dßng keo lai, 7 dßng b¹ch ®µn ®­îc c«ng nhËn gièng tiÕn bé kü thuËt; 31 dßng thuéc 8 tæ hîp cã ­u thÕ lai cao (keo vµ b¹ch ®µn) ®­îc c«ng nhËn lµ gièng tiÕn bé kü thuËt, ®· x©y dùng ®­îc v­ên gièng di ®éng ®Ó lai gièng. NhiÒu kÕt qu¶ nghiªn cøu ®· ®­îc ®­a vµo s¶n xuÊt lµm t¨ng ®¸ng kÓ n¨ng suÊt vµ hiÖu qu¶ cña trång rõng.

- Nh©n gièng hom ®­îc ¸p dông réng r·i trong s¶n xuÊt, nu«i cÊy m« còng ®­îc ¸p dông ë nhiÒu c¬ së s¶n xuÊt.

- C«ng t¸c qu¶n lý gièng cã nhiÒu tiÕn bé, ®· ban hµnh nhiÒu v¨n b¶n qu¶n lý gièng, trong ®ã quan träng nhÊt lµ Ph¸p lÖnh gièng c©y trång (2004) vµ Quy chÕ qu¶n lý gièng c©y trång l©m nghiÖp (2005). NhiÒu c¬ së s¶n xuÊt, nhiÒu dù ¸n trång rõng ®· qu¶n lý chÆt kh©u gièng, b¶o ®¶m ®­a gièng tèt vµo trång rõng.

- Hîp t¸c quèc tÕ ®· ®­îc ®Èy m¹nh, gióp ViÖt Nam tiÕp cËn víi c¸c ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu tiªn tiÕn; n©ng cao tr×nh ®é c¸n bé; t¨ng nguån vèn vµ thiÕt bÞ ; t¹o nguån gièng hÕt søc phong phó ®Ó kh¶o nghiÖm vµ chän gièng.

Nh÷ng kÕt qu¶ trªn ®©y ®· ®ãng gãp ®¸ng kÓ vµo t¨ng n¨ng suÊt, hiÖu qu¶ trång rõng, ®­a n¨ng suÊt rõng trång b×nh qu©n tõ 5-6 m3/ha/n¨m lªn 10-15 m3/ha n¨m, nhiÒu khu rõng thÝ nghiÖm ®¹t trªn 30 m3/ha/n¨m.



1.7.2. Nh÷ng tån t¹i

- HÖ thèng nguån gièng cßn thiÕu vÒ sè l­îng, chñng lo¹i, chÊt l­îng cña c¸c nguån gièng ch­a cao, ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu sö dông gièng ®­îc c¶i thiÖn cho trång rõng. Ngay gièng cã chÊt l­îng di chuyÒn ®­îc c¶i thiÖn ë møc ®é thÊp (tõ rõng gièng tuyÓn chän trë lªn) còng chØ ®¸p øng ®­îc 40% nhu cÇu trång rõng. HÖ thèng nguån vËt liÖu sinh d­ìng ch­a phong phó, sè l­îng loµi c©y sö dông nh©n gièng sinh d­ìng cßn Ýt, sè l­îng c¸c dßng v« tÝnh ­u viÖt cßn h¹n chÕ, kü thuËt s¶n xuÊt c©y con b»ng nh©n gièng sinh d­ìng cßn thÊp.

- Tæ chøc s¶n xuÊt vµ cung øng gièng tõ trung ­¬ng ®Õn ®Þa ph­¬ng cßn yÕu, kh«ng æn ®Þnh, thiÕu sù ®iÒu phèi thèng nhÊt gi÷a c¸c ®¬n vÞ gièng tõ trung ­¬ng ®Õn ®Þa ph­¬ng, sù phèi hîp gi÷a c¸c c¬ së s¶n xuÊt, cung øng vµ sö dông gièng kh«ng chÆt chÏ

- ThiÕu nh÷ng chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®Ó t¹o ra gièng míi còng nh­ ®­a gièng míi vµo s¶n xuÊt. ThiÕu chÝnh s¸ch huy ®éng mäi thµnh phÇn kinh tÕ tham gia x©y dùng, ph¸t triÓn gièng c©y l©m nghiÖp.

- Qu¶n lý gièng ch­a chÆt chÏ, ch­a h×nh thµnh tæ chøc vµ x©y dùng quy chÕ ®Ó qu¶n lý chuçi hµnh tr×nh gièng tõ nguån gièng ®Õn s¶n xuÊt cung øng gièng, b¶o ®¶m ®­a gièng tèt ®Õn tay ng­êi trång rõng.

- Míi tËp trung vµo viÖc nghiªn cøu gièng c©y nhËp néi mäc nhanh mµ ch­a chó ý ®Çy ®ñ ®Õn viÖc c¶i thiÖn gièng cho c©y b¶n ®Þa, c©y gç lín, c©y l©m s¶n ngoµi gç.

- VÉn cßn tån t¹i t­ t­ëng nÆng vÒ khèi l­îng, diÖn tÝch trång rõng mµ coi nhÑ chÊt l­îng rõng trång, tr«ng chê vµo sù bao cÊp cña Nhµ n­íc ë mét sè ®Þa ph­¬ng.



1.7.3. Nguyªn nh©n:

Nguyªn nh©n kh¸ch quan :

C©y l©m nghiÖp lµ nh÷ng loµi c©y cã chu kú kinh doanh dµi ; loµi c©y sö dông trong trång rõng rÊt phong phó, l¹i lu«n thay ®æi theo thÞ tr­êng ; chÊt l­îng h¹t gièng và c©y con, ®Æc biÖt lµ chÊt l­îng di truyÒn khã kiÓm tra. V× vËy, c«ng t¸c nghiªn cøu còng nh­ s¶n xuÊt cung øng gièng gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n. C¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh, cung øng gièng l©m nghiÖp diÔn ra trªn mét ph¹m vi réng, ë nhiÒu tØnh, nhiÒu vïng, cã nhiÒu thµnh phÇn tham gia nªn rÊt khã qu¶n lý, kiÓm so¸t c¸c ho¹t ®éng ®Ó n©ng cao chÊt l­îng gièng.



Nguyªn nh©n chñ quan:

  1. Ch­a cã mét ®Þnh h­íng cô thÓ, l©u dµi vµ thèng nhÊt vÒ s¶n xuÊt, cung øng vµ c¶i thiÖn gièng.

  2. ThiÕu quy ho¹ch x©y dùng m¹ng l­íi nguån gièng chÊt l­îng cao trong ph¹m vi c¶ n­íc dÉn ®Õn t×nh tr¹ng võa thiÕu võa thõa, nhiÒu loµi c©y cã nhu cÇu lín trong s¶n xuÊt th× kh«ng cã nguån gièng tèt ®Ó cung cÊp, ng­îc l¹i cã nhiÒu nguån gièng ®­îc thiÕt lËp nh­ng kh«ng cã nhu cÇu trong s¶n xuÊt.

  3. Ch­a g¾n kÕt chÆt chÏ gi÷a kÕ ho¹ch trång rõng víi kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, cung øng gièng, dÉn ®Õn cung vµ cÇu kh«ng phï hîp, viÖc x©y dùng vµ thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt gièng th­êng bÞ ®éng.

  4. NhËn thøc vÒ tÇm quan träng vµ lîi Ých cña viÖc sö dông gièng tèt trong trång rõng ch­a cao, cßn ch¹y theo sè l­îng.

  5. Nh÷ng chÝnh s¸ch vµ c¸c v¨n b¶n ph¸p quy trong viÖc qu¶n lý s¶n xuÊt vµ sö dông gièng ch­a ®­îc hoµn thiÖn, hiÖu lùc thùc thi kh«ng cao, do vËy trong thùc tÕ cßn thiÕu sù chØ ®¹o thèng nhÊt vµ gi¸m s¸t chÆt chÏ viÖc s¶n xuÊt vµ l­u th«ng gièng.

  6. §Çu t­ cho ngµnh gièng trong nh÷ng n¨m tr­íc ®©y ch­a ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn rõng vµ ®Çu t­ ch­a ®óng h­íng.

1.8. Nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n trong ph¸t triÓn gièng c©y l©m nghiÖp

1.8.1. ThuËn lîi

- ChiÕn l­îc l©m nghiÖp quèc gia ®· ®­îc x©y dùng, triÓn khai vµ bæ sung cho giai ®o¹n tíi (2006-2020). C¸c môc tiªu, ®Þnh h­íng ph¸t triÓn ngµnh ®­îc ®Ò xuÊt, lµm c¬ së cho viÖc x©y dùng, ph¸t triÓn ngµnh gièng nh»m phôc vô kÞp thêi cho c¸c ch­¬ng tr×nh trång rõng.

- Ph¸p lÖnh gièng c©y trång ®· ®­îc ban hµnh cïng víi c¸c v¨n b¶n ph¸p qui cña Nhµ n­íc ®­îc triÓn khai thùc hiÖn tõ trung ­¬ng ®Õn ®Þa ph­¬ng sÏ dÇn dÇn ®­a c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt, cung øng gièng vµo nÒ nÕp. Dùa trªn néi dung cña Ph¸p lÖnh gièng c©y trång, Bé N«ng nghiÖp vµ PTNT ®· ban hµnh vµ triÓn khai thùc hiÖn Qui chÕ qu¶n lý gièng c©y trång l©m nghiÖp, trong ®ã träng t©m lµ thùc hiÖn qu¶n lý chuçi hµnh tr×nh gièng c©y trång l©m nghiÖp .

- Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc trong thêi gian qua vÒ nghiªn cøu chän, t¹o gièng; ¸p dông c«ng nghÖ cao (m«, hom) vµo s¶n xuÊt, t¨ng c­êng c¬ së vËt chÊt, x©y dùng c¬ chÕ chÝnh s¸ch lµ nh÷ng c¬ së quan träng cho ph¸t triÓn ngµnh gièng l©m nghiÖp trong t­¬ng lai.

- Qu¸ tr×nh x©y dùng vµ ph¸t triÓn ngµnh l©m nghiÖp nãi chung vµ gièng c©y l©m nghiÖp nãi riªng ®­îc nhiÒu tæ chøc trong vµ ngoµi n­íc hç trî m¹nh mÏ, ®Æc biÖt lµ “Ch­¬ng tr×nh hç trî ngµnh l©m nghiÖp vµ ®èi t¸c” vµ DANIDA (§an M¹ch), CSIRO (Australia).

- C¸c Dù ¸n trång rõng sö dông nguån vèn viÖn trî n­íc ngoµi (KfW, JICA), vèn vay ­u ®·i (WB, ADB), c¸c dù ¸n liªn doanh liªn kÕt, c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n, c¸c c¬ së trång rõng s¶n xuÊt, v.v… lu«n mong muèn nhËn ®­îc gièng tèt ®Ó trång rõng ®¹t n¨ng suÊt vµ chÊt l­îng cao.



1.8.2. Khã kh¨n

- N©ng cao n¨ng suÊt vµ hiÖu qu¶ cña trång rõng ®Ó n©ng cao søc c¹nh tranh cña s¶n xuÊt l©m nghiÖp lµ mét ®ßi hái cÊp b¸ch cña ngµnh l©m nghiÖp, trong ®ã gièng ®ãng vai trß then chèt, nh­ng hiÖn tr¹ng gièng c©y l©m nghiÖp cßn nhiÒu bÊt cËp. §©y lµ mét th¸ch thøc lín ®èi víi ph¸t triÓn gièng trong t­¬ng lai.

- ThiÕu quü ®Êt phï hîp ®Ó x©y dùng c¸c nguån gièng chÊt l­îng cao.

- Thêi gian x©y dùng c¸c nguån gièng ®­îc c¶i thiÖn ®Ó ®­a vµo phôc vô trång rõng dµi, trong khi s¶n xuÊt l¹i yªu cÇu ph¶i cã ngay gièng tèt ®¸p øng nhu cÇu trång rõng tr­íc m¾t.

- C¸c ch­¬ng tr×nh trång rõng ë c¸c vïng sinh th¸i réng kh¾p trong toµn quèc sö dông mét tËp ®oµn c©y trång ®a d¹ng, phong phó vÒ chñng lo¹i, ngµy mét lín vÒ khèi l­îng; do ®ã, ®Ó s¶n xuÊt vµ cung øng ®ñ gièng cã chÊt l­îng cao sÏ gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n.

- Trang thiÕt bÞ, c¬ së vËt chÊt phôc vô c«ng t¸c gièng (c¶ trong nghiªn cøu, lÉn s¶n xuÊt), tuy ®· ®­îc c¶i thiÖn, nh­ng cßn thiÕu vµ l¹c hËu, kh«ng ®¸p øng yªu cÇu c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ c«ng t¸c gièng.

- §éi ngò c¸n bé cßn thiÕu vÒ sè l­îng vµ ch­a ®¹t yªu cÇu vÒ chÊt l­îng.


2. NHỮNG DỰ BÁO

2.1. Dự báo về trồng rừng

Muốn xây dựng chiến lược giống cây Lâm nghiệp cần phải dự báo tương đối chính xác được nhu cầu giống, đặc biệt là giống của một số loài cây trồng ưu tiên để từ đó xác định được các mục tiêu chiến lược về xây dựng rừng giống, vườn giống, mạng lưới cung ứng giống, vườn ươm cũng như định hướng nghiên cứu, chọn tạo, cải thiện giống cho các loài cây này.

Dự báo được thực hiện theo nhiều cách tiếp cận khác nhau, để cuối cùng chọn được một số liệu dự báo có thể chấp nhận được. Cụ thể, theo các cách tiếp cận sau: (i) Từ nhu cầu gỗ (theo chiến lược lâm nghiệp đang xây dựng và chiến lược đã được Bộ Nông nghiệp và PTNT phê duyệt tại quyết định số 199/QĐ-BNN-PTLN ngày 22/1/2002); (ii) từ kết quả thực hiện và kế hoạch trồng rừng dự án trồng mới 5 triệu ha rừng đến 2010 và đặc biệt (iii) dựa vào diện tích rừng, quỹ đất đai hiện có và mục tiêu xây dựng một lâm phận quốc gia 16,7 triệu ha với độ che phủ 43%, tương ứng 14,3 triệu ha rừng.

- Các dự báo về trồng rừng được thực hiện theo 2 giai đoạn (giai đoạn phát triển: từ nay đến 2015 và giai đoạn định hình: từ sau 2015), cho các mục tiêu cụ thể:

+ Trồng rừng phòng hộ, đặc dụng (bao gồm cả khoanh nuôi có trồng bổ sung ).

+ Rừng sản xuất: Trồng cây cung cấp gỗ (gỗ nhỏ, gỗ lớn), trồng cây đặc sản, trồng cây phân tán, làm giàu rừng.

- Từ các nhu cầu trồng rừng, xác định nhu cầu giống. Nhu cầu giống được dự tính cho các loài cây trồng chủ lực.

- Từ nhu cầu giống sẽ đề xuất các mục tiêu chiến lược: Nhu cầu vườn giống, rừng giống; vườn ươm; mạng lưới cung ứng giống, khu vực hoá nguồn giống; chiến lược nghiên cứu chọn tạo, cải thiện giống.

Theo cách tiếp cận trên, có kết quả tính toán như bảng 2.1 (phụ lục 7). Qua bảng này, có thể thống nhất một số con số sau:

Tổng diện tích rừng trồng có vào năm 2015 là 3.935.000 ha, trong đó:

+ Rừng phòng hộ và đặc dụng 1.292.000 ha.

+ Rừng sản xuất là 2.643.000 ha, trong đó: Rừng cung cấp gỗ lớn: 750.000 ha, rừng cung cấp gỗ nhỏ: 1.543.000 ha, rừng đặc sản: 350.000 ha.

Từ những tổng hợp ở bảng trên có thể dự báo về trồng rừng cho giai đoạn phát triển và giai đoạn ổn định như sau:


      1. Dự báo về nhu cầu trồng rừng trong giai đoạn phát triển

2.1.1.1. Dự báo trồng rừng phòng hộ và đặc dụng:

- Rừng phòng hộ và đặc dụng sẽ ổn định vào năm 2010.

Từ 2006-2010 cần trồng 291.000 ha, mỗi năm cần trồng khoảng 59.000 ha.

- Ngoài ra hàng năm còn cần khoanh nuôi có trồng bổ sung 20.000 ha.



2.1.1.2. Dự báo trồng rừng sản xuất:

  • Rừng sản xuất sẽ định hình vào năm 2015.

Tổng diện tích cần trồng trong giai đoạn từ 2006-2015 là 1.209.000 ha, trong đó 259.000ha cây nguyên liệu, 750.000 ha cây gỗ lớn và 200.000 ha cây đặc sản và lâm sản ngoài gỗ. Như vậy hàng năm cần trồng là:

+ Trồng rừng cây nguyên liệu chu kỳ ngắn mọc nhanh khoảng 26.000 ha/năm với các loài chủ yếu là keo, bạch đàn, thông, tràm, đước, tre luồng.

Ngoài ra theo chiến lược lâm nghiệp, nhu cầu gỗ rừng trồng bình quân trong giai đoạn này là khoảng 5.550.000 m3/năm, có nghĩa hàng năm cần khai thác và trồng lại 132.000 ha.

Như vậy tổng diện tích trồng rừng sản xuất gỗ nhỏ mọc nhanh trong giai đoạn phát triển là 158.000 ha/năm.

+ Trồng rừng gỗ lớn 75.000 ha/năm trong đó các loài chủ yếu là keo, thông, bạch đàn, xoan, tếch, lát, sao, dầu, huỷnh , giổi.

+ Trồng rừng cây lâm sản ngoài gỗ 20.000ha/năm với các loài cây chủ yếu là thông nhựa, quế, hồi, thảo quả, gió trầm , bời lời, trám, tre, luồng, trúc, song mây,...



2.1.1.3. Dự báo trồng cây phân tán:

Trong những năm thập kỷ 80 trở về trước phong trào trồng cây phân tán phát triển mạnh mẽ, có năm đạt tới 350 triệu cây, chủ yếu ở vùng đồng bằng và trung du. Sau này phong trào giảm dần. Theo thống kê năm 2001 - 2004 trồng được 1,1 tỷ cây phân tán, bình quân 275.000.000 cây/năm.

Đây là một thế mạnh cần được phát huy trong tương lai không chỉ ở vùng đồng bằng mà ở cả trung du lẫn vùng núi và cần áp dụng các tiến bộ về giống, về thâm canh đối với cây trồng phân tán với mục đích cung cấp chủ yếu là gỗ lớn, sau đó là gỗ nhỏ, củi và lâm sản ngoài gỗ, nhằm giảm sức ép đối với rừng tự nhiên.

Theo thống kê kinh nghiệm, cây trồng phân tán thường 40% thuần tuý là cây ăn quả thuộc nông nghiệp, như táo, soài, bưởi, nhãn, vải... còn 60% là cây cho gỗ (như bạch đàn, keo, tràm cừ, gáo, gạo, xoan, muồng đen, lát...); cây ăn quả thuộc lâm nghiệp (như trám, sấu, me …); cây đặc sản (như Hoa hòe, bời lời đỏ, tre, mây...)

Nếu chấp nhận mức trồng 200 triệu cây phân tán/năm, trong đó 60% là cây lâm nghiệp (tương ứng 60.000 ha/năm) thì hàng năm cần cung cấp 120.000.000 cây con, trong đó khoảng 50% là keo và bạch đàn (vừa cho gỗ nhỏ vừa cho gỗ lớn, tương ứng 60 triệu cây), 50% là các loài cây khác (chủ yếu cho gỗ lớn và cây lâm sản ngoài gỗ, tương ứng 60 triệu cây).

2.1.1.4. Dự báo làm giàu rừng:

Thực tế, khó dự báo chính xác về nhu cầu làm giàu rừng vì phụ thuộc vào vốn và vào chủ rừng, nên ở đây chủ yếu dựa vào một số dữ liệu làm căn cứ để quy định hoặc xác định khối lượng cần làm giàu. Các căn cứ đó là: diện tích rừng nghèo và rừng non, diện tích và khối lượng khai thác rừng tự nhiên. Từ đó tính toán theo những quy định sau :

- Các tỉnh có khai thác rừng tự nhiên đều phải làm giàu (hiện tại khoảng 20 tỉnh).

- Các Lâm trường có khai thác rừng tự nhiên đều phải làm giàu (hiện tại khoảng 110 lâm trường).

- Trong giai đoạn trước mắt (2006 - 2010) do khối lượng khai thác ít nên giá thành khai thác cao, chấp nhận mức làm giàu thấp. Cụ thể: Ít nhất khai thác 1 ha rừng tự nhiên phải làm giàu 1 ha, tương ứng trên phạm vi toàn quốc cứ khai thác 30 m3 gỗ phải làm giàu 1 ha. Như vậy trong giai đoạn 2006 – 2010, hàng năm làm giàu khoảng 5.000 - 6.000 ha.

- Trong giai đoạn 2010 – 2015: Cứ khai thác 1 ha phải làm giàu 1,5 ha, tương ứng khai thác 20 m3 gỗ phải làm giàu 1 ha. Như vậy giai đoạn này làm giàu khoảng 10.000 ha/năm

- Vì hạn chế khai thác chỉ là biện pháp tình thế, sau năm 2010 khối lượng khai thác cần tăng và nên tăng, vì vậy trong giai đoạn định hình từ 2015 trở đi làm giàu 20.000 ha/năm.

­Các loài cây chủ yếu làm giầu rừng là : giổi, mỡ, lát hoa, sao, dầu rái, huỷnh, lim xanh, dẻ cau, dẻ bốp, muồng đen, trám đen, trám trắng, vạng…

2.1.2. Dự báo nhu cầu trồng rừng trong giai đoạn định hình

2.1.2.1. Đối với rừng phòng hộ:

Sau khi định hình, diện tích rừng trồng phòng hộ và đặc dụng có khoảng 1.240.000 ha (trong đó khoảng 1 triệu ha rừng phòng hộ ). Đối với rừng đặc dụng không tiến hành khai thác, đối với rừng phòng hộ có khả năng khai thác với các phương thức khai thác, lợi dụng khác nhau, cụ thể:

- 30% diện tích ở các vùng rất xung yếu sẽ không khai thác, chỉ tiến hành chặt cây phù trợ khi cây trồng chính phát triển tốt. Trường hợp cây trồng chính phát triển không tốt thì để lại cây phù trợ với mật độ hợp lý.

- 30% diện tích sẽ khai thác chọn, lợi dụng tái sinh tự nhiên để duy trì thường xuyên tình trạng rừng ở các khu vực rất xung yếu và xung yếu.

- 40% diện tích (khoảng 516.700 ha) chặt thay thế trồng lại. Với luân kỳ thay thế 30 năm như vậy một năm sẽ chặt và trồng lại là 17.200 ha.

2.1.2.2. Đối với rừng sản xuất:

- Trồng rừng: Theo thống kê ở bảng 2.1., khi định hình sẽ có 2.643.000 ha rừng trồng sản xuất. Theo phân tích ở mục 2, diện tích rừng gỗ lớn cần 750.000 ha và cây đặc sản 350.000 ha (tổng cộng 1.100.000ha), còn lại là rừng gỗ nhỏ 1.543.000 ha (2.643.000-1.100.000).

Khi định hình, rừng gỗ lớn (chu kỳ 30 năm) hàng năm chặt và trồng lại 25.000 ha, rừng đặc sản (chu kỳ 40 năm) hàng năm chặt và trồng lại 8.750ha, rừng gỗ nhỏ (chu kỳ 10 năm) hàng năm chặt và trồng lại 154.300 ha.

- Đối với trồng cây phân tán : duy trì như giai đoạn phát triển.

- Làm giàu rừng: 20.000 ha/năm.

Tổng hợp nhu cầu tạo rừng trong các giai đoạn được trình bầy trong bảng 2.2 (phụ lục 7)


2.1.3. Dự báo trồng rừng theo vùng

Dự báo trồng rừng theo vùng dựa vào những dữ liệu sau: (i) Diện tích rừng trồng, diện tích đất trống trọc theo vùng hiện có (phụ lục 8), (ii) Diện tích rừng trồng có đến giai đoạn ổn định, theo vùng (phụ lục 9), (iii) Các dự báo trồng rừng toàn quốc ở phần trên.



2.1.3.1. Dự báo trồng rừng theo vùng trong giai đoạn phát triển:

Tổng diện tích trồng rừng theo vùng, trong giai đoạn phát triển được trình bầy trong phụ lục 10. Diện tích trồng rừng hàng năm theo vùng được trình bầy trong bảng 2.3. (phụ lục 7).



2.1.3.2. Dự báo trồng rừng theo vùng trong giai đoạn ổn định:

Diện tích rừng trồng theo vùng có đến giai đoạn ổn định được trình bầy trong phụ lục 11. Diện tích trồng rừng hàng năm theo vùng, trong giai đoạn ổn định được trình bầy trong bảng 2.4. (phụ lục 7)


2.2. Dù b¸o trång rõng theo chñng loµi c©y trång

2.2.1. Nh÷ng c¨n cø

- Theo dù b¸o nhu cÇu trång rõng theo môc ®Ých (môc 2).

Tõ b¶ng 2.2. (phô lôc 7) rót ra nhu cÇu trång rõng hµng n¨m cho c¶ 5 ph­¬ng thøc gåm trång míi, khoanh nu«i trång bæ sung rõng phßng hé + ®Æc dông, trång rõng s¶n xuÊt, lµm giµu, trång ph©n t¸n nh­ sau:


Giai ®o¹n

Gç lín (ha/n¨m)

Gç nhá (ha/n¨m)

LSNG (ha/n¨m)

Céng (ha/n¨m)

2006-2010

162.700

229.300

20.000

412.000

2011-2015

130.160

200.040

20.000

350.200

2016-2020

80.160

196.360

8.750

285.270

§©y lµ c¨n cø ®Þnh h­íng ®Ó lùa chän chñng loµi vµ x¸c ®Þnh nhu cÇu vÒ gièng ®¸p øng môc tiªu phï hîp víi ph­¬ng thøc trång.



- Theo dù th¶o danh môc loµi c©y ­u tiªn cho trång rõng vµ phôc håi rõng cña dù ¸n gièng c©y l©m nghiÖp (DANIDA/ C«ng ty Gièng c©y L©m nghiÖp Trung ­¬ng / 2004). Bao gåm 75 loµi c©y (gç lín: 25 loµi, gç nhá: 27 loµi, L©m s¶n ngoµi gç: 23 loµi)

§©y lµ c¨n cø ®Þnh h­íng cô thÓ h¬n ®Ó lùa chän vµ x¸c ®Þnh chñng loµi c©y cho c¶ trång rõng phßng hé vµ s¶n xuÊt theo c¸c ph­¬ng thøc trång cho giai ®o¹n tr­íc m¾t.

- Theo danh môc c¸c loµi c©y chñ yÕu cho trång rõng s¶n xuÊt ë 9 vïng sinh th¸i l©m nghiÖp ban hµnh kÌm theo Q§ 16/2005 ngµy 15/3/2005 cña Bé tr­ëng Bé N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n.

QuyÕt ®Þnh nµy ®· x¸c ®Þnh c©y trång theo 3 tiªu chuÈn víi 14 tiªu chÝ cô thÓ, trong ®ã tËp trung cho t¹o rõng nguyªn liÖu s¶n xuÊt hµng hãa sím cho thu ho¹ch, chó träng c©y gç lín mäc nhanh vµ cã kh¶ n¨ng trång trªn diÖn réng trong giai ®o¹n 2006-2010. Bao gåm 50 loµi c©y (gç lín mäc nhanh: 25 loµi, gç nhá: 13 loµi, LSNG: 12 loµi). Vïng T©y B¾c 10 loµi, Trung T©m 12 loµi, §«ng B¾c 13 loµi, §ång b»ng s«ng Hång 12 loµi, B¾c trung bé 14 loµi, T©y Nguyªn 14 loµi, §«ng Nam Bé 14 loµi, T©y Nam Bé 10 loµi.

§©y lµ c¨n cø cô thÓ ®Ó lùa chän vµ x¸c ®Þnh loµi c©y chñ yÕu cho trång rõng s¶n xuÊt trong giai ®o¹n tr­íc m¾t.

2.2.2. Tiªu chuÈn lùa chän chñng loµi c©y trång rõng chñ yÕu

- C¸c tiªu chuÈn lùa chän:

(i) §¸p øng môc tiªu phßng hé vµ s¶n xuÊt g¾n víi t¹o ®­îc nguån nguyªn liÖu vµ cã hiÖu qu¶.

(ii) Phï hîp víi ®iÒu kiÖn khÝ hËu, ®Êt ®ai vµ lËp ®Þa g©y trång.

(iii) N¾m ®­îc kü thuËt g©y trång.

(iv) Cã nguån gièng vµ kü thuËt nh©n gièng.

- C¸c møc ®é ­u tiªn:

+ ¦u tiªn 1: C¬ b¶n ®¹t ®­îc 4 tiªu chuÈn, võa ®­îc ®­a vµo g©y trång ph¸t triÓn tõ giai ®o¹n 2006- 2010, võa hoµn thiÖn kü thuËt, võa n©ng cao chÊt l­îng gièng.

+ ¦u tiªn 2: TËp trung gi¶i quyÕt vÒ kü thuËt vµ ®Æc biÖt vÒ gièng ®Ó ®­a vµo g©y trång ph¸t triÓn tõ giai ®o¹n 2011 trë ®i.

2.2.3. Nh÷ng dù b¸o vÒ chñng loµi c©y trång chñ yÕu

C¨n cø vµo tiªu chuÈn vµ møc ®é ­u tiªn lµm nÒn t¶ng ®Ó ®­a ra c¸c dù b¸o chñng loµi c©y trång chñ yÕu phôc vô trång rõng cho giai ®o¹n 2006-2010. Tæng qu¸t vµ chi tiÕt xem phô lôc 12 kÌm theo.



2.2.3.1. Dù b¸o nhãm chñng loµi c©y trång chñ yÕu ph©n theo giai ®o¹n

* Giai ®o¹n tõ 2006-2010

Tæng sè cã 47 loài c©y, ph©n nhãm theo môc ®Ých sö dông:

- Gç lín cã 18 loµi: B«ng gßn, d¸i ngùa, dÇu r¸i, g¸o, g¹o, giæi, huûnh, l¸t, lim xanh, lim xÑt, muång ®en, re gõng, sao ®en, tÕch, tr¸m ®en, tr¸m tr¾ng, xµ cõ, xoan ta. Ngoµi ra cßn bao gåm c¶ nh÷ng loµi võa cho gç nhá võa cho gç lín nh­ c¸c loµi th«ng, keo, b¹ch ®µn, mì.

- Gç nhá cã 19 loµi: B¹ch ®µn liÔu, b¹ch ®µn caman, b¹ch ®µn tªrª, b¹ch ®µn ur«, bÇn, bå ®Ò, ®­íc, keo lai, keo l¸ liÒm, keo l¸ trµm, keo tai t­îng, mÊm, mì, phi lao, sa méc, th«ng ba l¸, th«ng caribª, th«ng ®u«i ngùa, trµm cajuputi (tràm Úc), trµm l¬ca.

- LSNG cã 20 loµi: B¸t ®é, bêi lêi ®á, chÌ ®¾ng, cä khiÕt, cä phÌn, dÎ ¨n qu¶, håi, luång, mai, m©y n­íc, quÕ, sa nh©n, sÊu, th¶o qu¶, tr¸m lÊy qu¶, trÇm dã, trÈu, tre gai, tróc, xoan chÞu h¹n.

* Giai ®o¹n tõ 2011

Tæng sè 77 loµi, ngoµi 47 loµi c©y giai ®o¹n 2006 bæ sung thªm 30 loµi c©y, ph©n nhãm theo môc ®Ých sö dông nh­ sau:

- Gç lín cã 19 c©y: chiªu liªu, chß chØ, dÇu song nµng, dÎ ®á, dÎ gai, gi¸ng h­¬ng, géi nÕp, l¸t mªxic«, lâi thä, ng©n hoa, nhéi, s÷a, såi ph¶ng, t«ng dï, v¹ng, vªn vªn, vèi thuèc, xoan méc, xoan nhõ.

- Gç nhá cã 5 c©y: B¹ch ®µn pelita, dÎ Yªn ThÕ, m¾c r¹c, tèng qu¸n sñ, xoan ®µo.

- L©m s¶n ngoµi gç cã 6 c©y: M¾c ca, m¾c mËt, song mËt, tr«m, ­¬i, vÇu.

2.2.3.2. Dù b¸o nhãm chñng loµi c©y trång chñ yÕu ph©n theo ph­¬ng thøc trång

* Giai ®o¹n tõ 2006-2010

- Trång míi vµ trång bæ sung cho rõng phßng hé vµ ®Æc dông cã 24 loµi:

+ Gç lín cã 10 loµi: DÇu r¸i, giæi, l¸t, lim xanh, lim xÑt, muång ®en, sao ®en, tr¸m ®en, tr¸m tr¾ng, th«ng ba l¸.

+ Gç nhá cã 7 loµi: §­íc, keo lai, keo l¸ liÒm, keo l¸ trµm, keo tai t­îng, phi lao, tràm caju.

+ LSNG cã 7 loµi: M©y n­íc, sÊu, th¶o qu¶, dã trÇm, tre gai, xoan chÞu h¹n.



- Trång lµm giµu rõng:

+ Gç lín cã 10 loµi (gièng nh­ trång míi vµ trång bæ sung cho rõng phßng hé, ®Æc dông).

+ Gç nhá: kh«ng.

+ L©m s¶n ngoµi gç cã 4 loµi: M©y n­íc, sÊu, th¶o qu¶, dã trÇm.



- Trång ph©n t¸n:

+ Gç lín cã 15 loµi: B«ng gßn, dÇu r¸i, g¸o, g¹o, giæi, l¸t, lim xanh, lim xÑt, muång ®en, sao ®en, tÕch, tr¸m ®en, tr¸m tr¾ng, xµ cõ, xoan ta.

+ Gç nhá cã 18 loµi: C¸c loµi b¹ch ®µn liÔu, caman, tªrª, ur«, ®­íc, keo lai, keo l¸ liÒm, keo l¸ trµm, keo tai t­îng, mÊm, mì, phi lao, sa méc, c¸c loµi th«ng ba l¸, caribª, ®u«i ngùa, trµm caju, trµm l¬ ca.

+ L©m s¶n ngoµi gç cã 17 loµi: B¸t ®é, bêi lêi, chÌ ®¾ng, cä khiÕt, cä phÌn, diÔn, dÎ ¨n qu¶, håi, luång, mai, m©y n­íc, quÕ, sÊu, dã trÇm, trÈu, tre gai, tróc, xoan chÞu h¹n.



- Trång rõng s¶n xuÊt tËp trung:

+ Gç lín cã 16 loµi: B«ng gßn, d¸i ngùa, dÇu r¸i, g¸o, g¹o, giæi, huûnh, l¸t, lim xanh, lim xÑt, muång ®en, tÕch, tr¸m ®en, tr¸m tr¾ng, xµ cõ, xoan ta.

+ Gç nhá cã 16 loµi: C¸c loµi b¹ch ®µn liÔu, caman, tªrª, ur«, bå ®Ò, ®­íc, keo lai, keo l¸ liÒm, keo l¸ trµm, keo tai t­îng, mì, phi lao, sa méc, c¸c loµi th«ng ba l¸, th«ng ®u«i ngùa, th«ng caribe.

+ L©m s¶n ngoµi gç cã 18 loµi: Gièng trång ph©n t¸n vµ bổ sung thªm th¶o qu¶, .



* Giai ®o¹n 2011 trë ®i

TiÕp tôc trång 45 loµi c©y (2006-2010), trång thªm 30 loµi ph©n theo ph­¬ng thøc vµ môc ®Ých trång nh­ sau:



- Trång míi vµ trång bæ sung (phßng hé ®Æc dông).

+ Gç lín cã 20 loµi: chiªu liªu, chß chØ, dÇu song nµng, dÎ ®á, dÎ gai, gi¸ng h­¬ng, géi nÕp, l¸t mªxic«, lâi thä, ng©n hoa, nhéi, re gõng, s÷a, såi ph¶ng, t«ng dï, v¹ng, vªn vªn, vèi thuèc, xoan méc, xoan nhõ.

+ Gç nhá cã 4 loµi: DÎ Yªn ThÕ, m¾c r¹c, tèng qu¸n sñ, xoan ®µo.

+ LSNG cã 5 loµi: M¾c mËt, song mËt, tr«m, ­¬i, vÇu.



- Trång lµm giµu:

+ Gç lín cã 20 loµi (gièng nh­ c©y trång míi vµ trång bæ sung ®· nªu trªn).

+ Gç nhá cã 3 loµi: DÎ Yªn ThÕ, tèng qu¸n sñ, xoan ®µo.

+ L©m s¶n ngoµi gç cã 5 loµi (gièng nh­ c©y trång míi vµ trång bæ sung ®· nªu trªn).



- Trång ph©n t¸n:

+ Gç lín cã 5 loµi: l¸t mªxic«, ng©n hoa, nhéi, s÷a, t«ng dï.

+ Gç nhá cã 2 loµi: B¹ch ®µn pelita, tèng qu¸n sñ.

+ L©m s¶n ngoµi gç cã 5 loµi: M¾c ca, m¾c mËt, song mËt, tr«m, vÇu.



- Trång s¶n xuÊt tËp trung:

+ Gç lín cã 12 loµi: L¸t mªxic«, lâi thä, ng©n hoa, nhéi, såi ph¶ng, s÷a, t«ng dï, v¹ng, vªn vªn, vèi thuèc, xoan méc, xoan nhõ.

+ Gç nhá cã 2 loµi: B¹ch ®µn pelita, tèng qu¸n sñ.

+ L©m s¶n ngoµi gç cã 4 loµi: M¾c ca, song mËt, tr«m, vÇu.



2.3. Dù b¸o nhu cÇu gièng phôc vô trång rõng

C¨n cø vµo kÕ ho¹ch trång rõng hµng n¨m ë môc 2.2, nhu cÇu c©y con, h¹t gièng ®­îc tÝnh to¸n nh­ sau:



2.3.1. Nhu cÇu c©y con (b¶ng 2.5, 2.6, phô lôc 7)

Tæng sè c©y con cÇn gieo ­¬m trong giai ®o¹n ph¸t triÓn lµ 757,2 triÖu c©y/n¨m (gç lín: 258,6 triÖu c©y, gç nhá: 458,6 triÖu c©y, ®Æc s¶n: 40 triÖu c©y).

Tæng sè c©y con cÇn gieo ­¬m trong giai ®o¹n ®Þnh h×nh lµ 539.3 triÖu c©y/n¨m (gç lín:129,1 triÖu c©y, gç nhá 392,7 triÖu c©y, ®Æc s¶n: 17,5 triÖu c©y).

2.3.2. Nhu cÇu gièng cho trång rõng giai ®o¹n ph¸t triÓn (2006-2015)

Tõ b¶ng 2.5 (phô lôc 7), cã thÓ cô thÓ hãa kÕ ho¹ch trång rõng vµ khèi l­îng gièng t­¬ng øng cÇn s¶n xuÊt vµ cung cÊp hµng n¨m theo loµi c©y, theo môc ®Ých nh­ phô lôc 13.

Tæng hîp nhu cÇu và khả năng cung cấp giống phục vụ trồng rừng hàng năm theo loài c©y trong giai đoạn ph¸t triển (2006-2015) ®ược tr×nh bầy trong bảng 2.7. (phô lôc 7).

2.3.3. Nhu cÇu gièng cho trång rõng giai ®o¹n ®Þnh h×nh (2016-2020).

C¨n cø vµo b¶ng 2.6 (phô lôc 7), cã thÓ cô thÓ hãa kÕ ho¹ch trång rõng vµ khèi l­îng gièng cÇn s¶n xuÊt vµ cung cÊp hµng n¨m theo loµi c©y trång chÝnh nh­ phô lôc 14.

Tổng hợp nhu cầu và khả năng cung cấp giống hàng năm theo loài c©y trồng chÝnh trong giai ®o¹n ®Þnh h×nh (2016-2020) ®­îc cô thÓ ho¸ trong bảng 2.8. (phô lôc 7).

2.4. Dù b¸o vÒ diÖn tÝch nguån gièng phôc vô trång rõng

H¹t gièng hiÖn nay chñ yÕu ®­îc thu h¸i tõ c¸c nguån gièng cã chÊt l­îng di truyÒn thÊp nh­ rõng gièng chuyÓn hãa, l©m phÇn tuyÓn chän, l©m phÇn x¸c ®Þnh hoÆc thu h¸i x« bå. NÕu tiÕn hµnh x©y dùng ®ñ diÖn tÝch nguån gièng ®­îc c¶i thiÖn theo cét 7 b¶ng 2.7 (phô lôc 7) th× c¸c nguån gièng nµy ch­a thÓ phôc vô cho kÕ ho¹ch trång rõng cña giai ®o¹n ph¸t triÓn, trong khi ®Õn giai ®o¹n ®Þnh h×nh sÏ kh«ng sö dông hÕt c«ng suÊt cña sè diÖn tÝch nµy, g©y l·ng phÝ. V× vËy, tr­íc m¾t sÏ tiÕn hµnh x©y dùng thªm mét sè diÖn tÝch rõng gièng chuyÓn hãa cho c¸c loµi cã nhu cÇu sö dông nhiÒu gièng, ®ång thêi x©y dùng c¸c nguån gièng chÊt l­îng cao cho nhu cÇu cña giai ®o¹n ®Þnh h×nh (b¶ng 2.9, phô lôc7).



2.5. Dù b¸o vÒ nhu cÇu v­ên ­¬m vµ nh©n gièng v« tÝnh phôc vô trång rõng

Trong giai ®o¹n ph¸t triÓn, mçi n¨m cÇn s¶n xuÊt tõ 757.200.000 c©y gièng trë lªn, do vËy sè l­îng v­ên ­¬m vµ phßng nu«i cÊy m« còng ph¶i t¨ng lªn t­¬ng øng míi ®¸p øng ®­îc nhu cÇu c©y gièng cho c¸c ch­¬ng tr×nh trång rõng. Víi tû lÖ c©y gièng s¶n xuÊt tõ c«ng nghÖ m«, hom chiÕm 1/3 trong tæng l­îng c©y con hµng n¨m, trong ®ã c©y con s¶n xuÊt tõ nu«i cÊy m« b»ng 1/5, hÖ thèng nh©n gièng cÇn ®­îc x©y dùng nh­ b¶ng 2.10 (phô lôc 7)



3. QUAN ĐIỂM, MỤC TIÊU PHÁT TRIỂN GIỐNG CÂY LÂM NGHIỆP

3.1. Quan điểm

- Giống phải được coi là biện pháp quan trọng nhất làm tăng năng suất và hiệu quả của trồng rừng.

- Phát triển giống cây lâm nghiệp phải phù hợp với chiến lược phát triển lâm nghiệp quốc gia 2006-2020, phù hợp với kế hoạch trồng rừng theo từng mục đích (phòng hô, sản xuất), phù hợp với phát triển công nghệ chế biến trong tương lai và dáp ứng yêu cầu xuất khẩu.

- Phát triển giống lâm nghiệp phải đồng bộ và toàn diện, hài hoà giữa lĩnh vực nghiên cứu và sản xuất; coi trọng cả cây gỗ nhỏ, cây gỗ lớn, cây lâm sản ngoài gỗ; cả cây bản địa và cây ngoại lai.

- Ngiên cứu và sử dụng giống tốt phải đi đôi với nghiên cứu và áp dụng các biện pháp thâm canh cao và quản lý hữu hiệu.

- Phát triển giống cây lâm nghiệp phải theo hướng hiện đại hoá với công nghệ cao (công nghệ gen, công nghệ sinh học, di truyền phân tử), phù hợp với xu thế phát triển của các nước trong khu vực và bảo đảm hội nhập quốc tế.


3.2 Mục tiêu

3.2.1. Mục tiêu chung:

Xây dựng ngành giống lâm nghiệp hiện đại, bảo đảm cung cấp đủ giống có chất lượng cao phục vụ công tác trồng rừng, ¸p dông khoa häc c«ng nghÖ míi vµ truyÒn thèng theo h­­íng sö dông ­u thÕ lai, ®ång thêi gi÷ ®­­îc tÝnh ®a d¹ng sinh häc, tõng b­íc ¸p dông c«ng nghÖ sinh häc trong lai t¹o gièng. H×nh thµnh hÖ thèng s¶n xuÊt vµ dÞch vô gièng c©y l©m nghiÖp ®­îc qu¶n lý chÆt chÏ, phï hîp víi c¬ chÕ thÞ tr­­êng.



3.2.2. Mục tiêu cụ thể:

  • Về cung cấp giống:

Trên cơ sở quy hoạch cấp Quốc gia và cấp tỉnh, từng bước xây dựng hệ thống nguồn giống chất lượng cao trong phạm vi cả nước để:

+ Đến năm 2010: Bảo đảm cung cấp 60% giống từ nguồn giống được công nhận, trong đó 40% giống từ nhân giống sinh dưỡng cho trồng rừng.

+ Đến năm 2015: Bảo đảm cung cấp 80% giống từ nguồn giống đựơc công nhận, trong đó 50% giống từ nhân giống sinh dưỡng cho trồng rừng.


  • Về quản lý:

+ Đến hết năm 2006 hoàn thiện và xây dựng đầy đủ các văn bản có liên quan đến quản lý giống cây lâm nghiệp (các thông tư hướng dẫn, quy chế, định mức…) và đến năm 2008 hoàn thành các tiêu chuẩn kỹ thuật về giống cây lâm nghiệp.

+ Hoàn thiện tổ chức bộ máy và các công cụ quản lý để có thể kiểm soát chất lượng giống cây trồng lâm nghiệp theo thủ tục giám sát chuỗi hành trình giống đối với toàn bộ các loài cây trồng chính trong phạm vi cả nước vào năm 2007.



  • Về nghiên cứu:

+ Chọn tạo được nhiều giống mới có năng suất cao, có khả năng chống chịu sâu bệnh hại và những nhân tố khí hậu bất lợi (đối với cây mọc nhanh đạt năng suất bình quân 30 m3/ha/năm , đối với các loài cây gỗ lớn đạt 15m3/ha/năm) cho các rừng được trồng từ sau năm 2020.

  • Về nguồn lực:

+ Công tác đào tạo: Đến năm 2010, về cơ bản bảo đảm đủ số cán bộ, nhân viên hoạt động trong lĩnh vực giống, bao gồm cả nghiên cứu, sản xuất và cung ứng giống

+ Trang thiết bị, vật tư kỹ thuật: Đến năm 2010, các trang thiết bị quan trọng được hiện đại hoá ngang bằng với các nước trong khu vực.

+ Hình thành mạng lưới sản xuất và cung ứng giống theo hướng xã hội hoá nghề giống cây lâm nghiệp với nhiều thành phần kinh tế (doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp tư nhân, hộ gia đình và cá nhân).

4. CÁC NỘI DUNG CHIẾN LƯỢC

4.1. §Þnh h­íng vÒ s¶n xuÊt, cung øng gièng c©y l©m nghiÖp

4.1.1. §Þnh h­íng loµi c©y ­u tiªn ph¸t triÓn gièng

- Tiªu trÝ lùa chän loµi c©y ­u tiªn:

+ Loài cây ưu tiên là các loài cây trồng chính đã được Bộ Nông nghiệp và PTNT công bố.

+ Phù hợp với mục đích trồng rừng: Đối với rừng sản xuất (gỗ lớn, gỗ nhỏ, lâm sản ngoài gỗ) sớm cho thu hoạch, có giá trị và hiệu quả kinh tế cao, tiềm năng thị trường lớn; đối với rừng phòng hộ (đầu nguồn, chống cát, chắn sóng lấn biển) có khả năng phòng hộ theo từng mục đích phòng hộ cụ thể.

+ Nắm chắc kỹ thuật gây trồng, đặc biệt kỹ thuật thâm canh.

+ Có nguồn giống dồi dào, đạt chất lượng tốt.

+ Hiện đang hoặc trong tương lai sẽ được gây trồng nhiều.

+ Chưa bị sâu bệnh và không có tác dụng xấu đối với môi trường.

- Chọn loài cây ưu tiên:

+ Nhóm loài cây lấy gỗ phục vụ trồng rừng kinh tế, bao gồm các loài cây:

* Gỗ lớn: Dầu rái, tếch, xoan ta, thông caribê, sao đen, keo các loại

* Gỗ nhỏ: Các giống được công nhận của các loài bạch đàn, keo, tràm.

+ Nhóm loài cây trồng làm giầu rừng, trồng bổ sung trong khoanh nuôi rừng: giổi xanh, giổi nhung, lát hoa, re gừng, chiêu liêu, sồi phảng, huỷnh, vạng trứng, xoan đào, muồng đen.

+ Nhóm loài cây lâm sản ngoài gỗ: Quế, hồi, sở, trám ăn quả, tre trúc, mây nếp, bời lời, Song mây, trầm dó, thông nhựa.

+ Nhóm loài cây trồng rừng phòng hộ:

* Phòng hộ đầu nguồn: Giống các loài cây trong làm giàu rừng.

* Phòng hộ đất cát ven biển: Xoan chịu hạn, trôm, phi lao, keo chịu hạn (A. tumida, A. tolurosa, A. dificilis),

* Phòng hộ đất ngập nước: tràm, đước, vẹt, mấm trắng, cóc ....



4.1.2. §Þnh h­íng x©y dùng hÖ thèng nguån gièng.

X¸c ®Þnh ®­îc c¸c nguån gièng hiÖn cã, x©y dùng thªm vµ qu¶n lý tèt hÖ thèng nguån gièng trong c¶ n­íc lµ yÕu tè quan träng nhÊt ®Ó ®¶m b¶o cung cÊp ®ñ gièng cã chÊt l­îng di truyÒn ®­îc c¶i thiÖn cho nhu cÇu trång rõng, ®ång thêi c¸c nguån gièng còng lµ n¬i cung cÊp nh÷ng vËt liÖu c¬ b¶n cho ch­¬ng tr×nh c¶i thiÖn, n©ng cao chÊt l­îng gièng c©y rõng. §Ó x©y dùng vµ qu¶n lý nguån gièng cÇn cã quy ho¹ch hÖ thèng s¶n xuÊt gièng hîp lý cho c¸c loµi c©y ­u tiªn t¹i c¸c vïng cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc ra hoa kÕt qu¶ vµ cÇn thùc hiÖn nh÷ng néi dung sau:



Каталог: Media -> AuflaNews -> Attachment
Attachment -> CHÍnh phủ CỘng hòa xã HỘi chủ nghĩa việt nam độc lập – Tự do – Hạnh phúc
Attachment -> Trung tâm thông tin công nghiệp và thưƠng mạI
Attachment -> Các Tổng cục, Cục, Vụ, Ban Đổi mới và qldnnn, Thanh tra Bộ, Văn phòng Bộ
Attachment -> Bản dự thảo để các đơn vị góp ý trước ngày 20/9/2011 B…BỘ NÔng nghiệP
Attachment -> THỦ TƯỚng chính phủ ­­­­­­­­­ Số: /QĐ-ttg DỰ thảO
Attachment -> HIỆP ĐỊnh về quy tắc thanh toán trong liên vận hành khách và HÀng hóA ĐƯỜng sắt quốc tế do Ủy ban osjd tái bản
Attachment -> HỒ SƠ thị trưỜng vưƠng quốc hà lan mục lụC
Attachment -> TỔng cục lâm nghiệp số: 287 /QĐ – tcln-vp cộng hoà XÃ HỘi chủ nghĩa việt nam
Attachment -> CỤC ĐƯỜng sắt việt nam

tải về 2.45 Mb.

Chia sẻ với bạn bè của bạn:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15




Cơ sở dữ liệu được bảo vệ bởi bản quyền ©hocday.com 2024
được sử dụng cho việc quản lý

    Quê hương