vốn nhân lực - Thành tựu giáo dục và thách thức trong tương lai
Tóm tắt các yếu tố thành công Phần này phân tích một số yếu tố có thể quan sát để lý giải cho sự thành công của ngành giáo dục Việt
Nam. Báo cáo này cho thấy hệ thống giáo dục của Việt Nam có chung đặc điểm với các hệ thống giáo
dục thành công khác ở Đông Á, đó là cam kết mạnh mẽ của chính phủ đối với công cuộc phát triển giáo
dục, các cơ chế hỗ trợ mang tính trách nhiệm giải trình cao; chi tiêu công tương đối cao với trọng tâm là
đầu tư vào giáo dục phổ thông, các yếu tố đầu vào cơ bản và công bằng trong giáo dục, tỷ lệ chi tiêu cao
cho giáo dục của các hộ gia đình; thu hút và hỗ trợ giáo viên có trình độ thông qua các cơ chế ưu đãi và
bồi dưỡng thường xuyên; đầu tư mạnh vào giáo dục mầm non; cũng như sử dụng kết quả đánh giá một
cách chiến lược. Báo cáo cũng mô tả những điểm tương đồng liên quan đến các khía cạnh văn hóa như
đề cao giáo dục, kỳ vọng cao của các bậc cha mẹ và môi trường kỷ luật cao đối với giáo viên và học sinh.
Những kết luận này cũng nhất quán với kết quả nghiên cứu của Parandekar và Sedmik (2016) khi so
sánh thành tích học tập cao của Việt Nam so với nhóm bảy nước đang phát triển
11
mà một phần nguyên
nhân là do sự siêng năng và kỷ luật cao hơn của học sinh, kỳ vọng và tương tác cao hơn của phụ huynh
với giáo viên cũng như môi trường làm việc kỷ luật cao hơn đối với giáo viên bên cạnh ưu tiên đầu tư cao
đối với giáo dục mầm non và cơ sở vật chất trường học so với mức thu nhập bình quân đầu người. Phân
tích sâu hơn về kết quả PISA 2015 bằng phương pháp Fasher Levitt cho thấy rằng chương trình giáo dục
mầm non nhiều năm, tỷ lệ giáo viên đạt trình độ tiêu chuẩn, kỷ luật trong lớp học cũng như các nguồn tài
liệu giáo dục và giáo viên sẵn có là những yếu tố quan trọng nhất lý giải cho thành công của Việt Nam so
với Indonesia (Ngân hàng Thế giới, 2017). Do đó, mặc dù có một số yếu tố văn hóa xã hội đặc thù và có
thể không dễ dàng lặp lại ở các quốc gia khác, những yếu tố khác liên quan đến hoạch định chính sách là
điều mà lãnh đạo các quốc gia khác có thể tham khảo.
11
Albania, Colombia, Jordan, Indonesia, Peru, Thái Lan và Tunisia.
18 Vốn Nhân lực Việt Nam: Thành tựu Giáo dục và Thách thức trong Tương lai
Vốn Nhân lực Việt Nam: Thành tựu Giáo dục và Thách thức trong Tương lai