CHƯƠNG 21: THÁNH LỄ LÀ NGUỒN CẬY TRÔNG CHẮC CHẮN NHẤT CHO NHỮNG NGƯỜI HẤP HỐI

Chẳng ai biết được sự chết thảm khốc đến dường nào, nhưng với kinh nghiệm từ nỗi sợ hãi nơi những người đang bước vào trong cõi chết, ta cũng thấy được rằng chết là một vấn đề nặng nề biết bao. Ta có thể nói như Aristote: “Trong tất cả những điều tệ hại thì cái chết là điều khủng khiếp nhất.” Đó không chỉ vì hồn phải lìa khỏi xác, mà còn hơn thế là bước qua cái cửa đi vào cõi thiên thu, là một cuộc triệu hồi ra trình diện trước tòa Chúa phán xét. Biểu tượng hiển nhiên của những điều sợ hãi dày vò người đang đi vào cõi chết trong sầu khổ và hoảng hốt ấy chính là nhịp tim đập mạnh loạn xạ và mồ hôi vã ra như tắm.

Vào thời điểm căng thẳng đó, bạn khuyên họ phải làm gì? Bởi đâu người đang sinh thì tìm được sự an ủi khi mà họ đã suy sụp tinh thần? Nơi nào người ấy có được sự nâng đỡ để không thể bị ma quỷ lôi kéo vào vực sâu thất vọng? Lời khuyên thường là hãy gắn kết vào lòng thương xót vô hạn của Chúa, tin tưởng và phó thác hoàn toàn vào đó. Tuy nhiên, thánh Grêgoriô lại bảo: “Hãy để cho những kẻ mà lòng dạ làm mọi việc ngay lành tin tưởng vào lòng Chúa xót thương, bởi nó chẳng bao giờ bị lãng quên. Nhưng đừng để cho những kẻ mà lòng dạ chẳng hề làm điều ngay chính có cùng một sự tin tưởng như vậy, bởi như thế họ chỉ tự lừa dối mình mà thôi.”

Nếu có ai hỏi tôi đâu là nơi chắc chắn nhất để người đang đi vào cái chết tìm đặt hết niềm cậy trông, tôi có thể trả lời rằng không có nơi nào cho người ấy đặt trọn niềm trông ngoài Thánh Lễ, dẫu cho rằng trong suốt cuộc đời người ấy vẫn yêu chuộng, hằng ngày tham dự sốt sắng, với trọn ý ngay lành. Điều này được rút ra từ trong Kinh Thánh. Vì Đavít đã nói: Hãy tiến dâng lên lễ tế công chính, và tin tưởng vào Chúa (Tv 4,5). Lễ tế công chính không gì khác hơn là Hiến Lễ trên Bàn Thờ, thỏa theo đức Công minh của Chúa để đền thay cho hình phạt đáng phải chịu vì tội đã phạm và những xúc phạm đến Thiên Chúa tối cao. Lễ tế thời Cựu Ước không đủ sức làm được điều này, vì vậy không thể được gọi chính danh là “Lễ Tế Công Chính”

Vì thế khi Đavít nói: “Hãy tiến dâng Lễ Tế Công Chính, và tin tưởng vào Chúa”, Ngài có ý báo trước cho chúng ta là những Kitô hữu, nhất là các linh mục, siêng năng dâng Thánh Lễ, là Lễ Tế Công Chính, mỗi khi có thể, và đặt hết niềm tin cậy vào Chúa, bởi nhờ đó Chúa nguôi cơn thịnh nộ và tội lỗi chúng ta được đền bồi theo lẽ công bằng, Vua Thánh Đavít kết luận rằng: Trong bình an, vừa nằm tôi đã ngủ, vì một mình Người, lạy Chúa, Người cho tôi phúc sống an toàn (Tv 4,9).

Những lời này khi được thốt ra từ cửa miệng của người tín hữu đang lìa trần chứng tỏ rằng niềm tin cậy có vững vàng hay không là ở giờ chết. Giáo hội minh chứng điều khẳng định này khi dùng những lời sau để nói về người chết: “Xin cho họ được nghỉ ngơi trong bình an”. Vua Đavít nói: “Tôi sẽ nghỉ ngơi trong bình an” Còn Giáo hội khẩn cầu: “Lạy Chúa, xin cho họ được nghỉ yên muôn đời”. Vì vậy, hãy để những người suốt cuộc đời sống theo lời khuyên của vua Đavít mà thường xuyên, thậm chí hằng ngày, cùng với linh mục tiến dâng lên Thiên Chúa lễ tế công chính, được cậy nhờ vào lòng thương xót của Chúa, và khi giờ phút cuối cùng ập đến, hãy cùng với tác giả thánh vịnh nói lên rằng: “Tôi sẽ đi vào giấc ngủ của sự chết trong bình an khi tin tưởng vào Hiến Tế trong Thánh Lễ. Tôi sẽ nghỉ yên trong mồ chờ ngày phán xét chung. Tôi chẳng còn phải sợ chết đời đời, vì Chúa đã cho tôi niềm trông cậy thật. Tôi chẳng ngại sẽ bị hư mất đời đời, bởi vì tôi hằng tiến dâng lên Chúa lễ tế công chính, lễ tế có giá trị muôn đời, đem lại vinh quang bất tận, làm vui thỏa lòng Người và đủ sức đền bồi mọi tội lỗi, xúc phạm của tôi đối với Chúa. Nhờ hồng ân đó tôi được Chúa ban niềm hy vọng được sống đời đời.

Với cách thức như thế, mỗi người có thể bình thản đón chờ giờ chết và giúp mình tránh rơi vào sợ hãi và thất vọng.

TRUYỆN MỘT LINH HỒN NĂNG DỰ THÁNH LỄ HIỆN VỀ VỚI CHA SỞ

Một người đạo đức kia, vốn rất có lòng mộ mến Thánh Lễ. Ông ta cố gắng đi dự lễ mỗi ngày. Khi giờ chết đến ông giục lòng tin cậy vào hiệu quả của Hiến Lễ và ra đi trong an bình. Cha sở của ông rất cảm kích vì lòng đạo đức của người giáo dân này nên tỏ lòng tiếc thương và năng cầu nguyện cho ông. Một ngày kia linh hồn người chết hiện về với cha sở trong dáng vẻ rực rỡ, và khi được hỏi là ai người đó trả lời: “Con là linh hồn người giáo dân trong xứ vừa qua đời mà cha vẫn nhớ cầu nguyện cho đấy!” Vị linh mục hỏi về nơi ông đến là như thế nào, thì được trả lời rằng: “Nhờ ơn Chúa, con nay đã được hưởng hạnh phúc vĩnh cửu rồi. Con nay dù không cần lời cầu nguyện của cha nữa, nhưng con rất cảm ơn cha vì đã thương cầu nguyện cho con.” “Vậy khi còn sống” vị linh mục hỏi thêm, “con đã làm điều gì để đáng được Chúa ân thưởng đặc biệt như thế?” Ông ta trả lời: “Thưa cha, việc chính con đã làm là hằng ngằy sốt sắng tham dự Thánh Lễ. Điều này đã giúp con được ơn chết lành được xét xử nhân từ sau khi qua đời.” “Vậy con dự lễ như thế nào?” vị linh mục lại hỏi. “Bước chân ra khỏi nhà con liền làm dấu Thánh Giá.” Linh hồn đáp “và trên đường đến nhà thờ con đọc kinh Lạy Cha để xin ơn được dự Thánh Lễ xứng đáng. Vào trong nhà thờ, con quì gối trước tượng Chịu Nạn đọc năm kinh Lạy Cha và năm kinh Kính Mừng để kính Năm Dấu Thánh Chúa. Ngoài ra, trong suốt Thánh Lễ, con hình dung mình đứng trên đồi Canvê, mắt nhìn ngắm Chúa Cứu Thế bị đóng đinh. Lúc Mình Thánh Chúa được dâng cao lên, con khiêm cung thờ lạy và dâng trọn linh hồn và thân xác con lên Chúa. Đó là việc con làm hằng ngày, và nay nhờ công nghiệp Máu Châu Báu cùng những vết thương Chúa Kitô mà con được hồng ân lớn lao này.” Nói xong, những lời ấy, linh hồn biến mất, còn vị linh mục thì được an ủi và vỡ lẽ ra nhiều điều.

Câu chuyện thú vị này thích hợp để khích lệ những kẻ yếu nhược và củng cố niềm hy vọng vào hạnh phúc đời đời. Vì chẳng có gì chắc chắn cho ta cậy trông vào giờ chết cho bằng việc tham dự Thánh Lễ hằng ngày một cách sốt sắng.Tôi sẽ giải thích lý do vì sao như thế. Đạo chúng ta dạy rằng chẳng có gì đáng cho ta cậy trông vững vàng và đặt trọn niềm tin, ngoài công nghiệp của Chúa Kitô qua cuộc khổ nạn và cái chết của Người. Công nghiệp ấy hiện diện thực sự trong Thánh Lễ; trước sự chứng kiến của mọi người vây quanh Bàn Thờ với tâm tình cầu khẩn, thờ lạy và hiến dâng. Hơn thế nữa, công nghiệp của Chúa Kitô được thông chia rộng rãi cho hết thảy các linh hồn và mọi người trong cộng đoàn, trừ kẻ đang mắc tội trọng. Vì thế kẻ trông cậy vào Thánh lễ thì cũng vậy, trông vào công nghiệp của Chúa Kitô vào cuộc Khổ nạn và giá Máu Châu Báu của Người.

Nhưng người ta có thể cãi lẽ rằng linh hồn được hưởng công ơn cứu chuộc của Chúa Kitô qua các Bí Tích Hòa Giải và Thánh Thể; như vậy ta có thể trông cậy vào các Bí Tích cũng như vào Hiến Lể. Tôi xin trả lời ngay rằng: giữa việc tiếp cận các Bí Tích và việc tiến dâng Hiến lễ có sự khác biệt rất lớn. Việc trước đòi buộc người tiếp nhận phải có tâm tình xứng hợp; nghĩa là phải có lòng sám hối thực sự để được chịu phép Giải Tội.

Và để chịu phép Thánh Thể phải có một lòng tin mạnh mẽ. Kẻ đến nhận các Bí tích mà không có những tâm tình này có thể khiến cho mình phạm thêm tội mới. Trong một số trường hợp cần phải dựa vào Lời Chúa mạc khải để biết liệu kẻ ấy chịu các phép Bí Tích có xứng đáng không, nhưng điều này không phải lúc nào cũng được như vậy. Còn để dự một Thánh Lễ, không nhất thiết nguời dự phải ở trong tình trạng ân sủng, vì như chúng ta đã nói, nếu kẻ ấy đang ở trong tình trạng tội nặng cũng không khiến mình phạm thêm tội khác nữa, trái lại người ấy có thể được ơn hoán cải nếu biết mở lòng ra để đón nhận ân sủng Chúa. Tóm lại, chẳng phải là chuyện sai lầm khi ai đó tin rằng nhờ Lễ Tế Châu Báu Con Chí Ái tiến dâng, Thiên Chúa với lòng khoan dung vô bờ sẽ tỏ lộ lòng xót thương của Người với kẻ ấy. Con người không ở trong tình trạng tội nặng mà dự Thánh Lễ, dù chẳng sốt sắng lắm thời không những chẳng mắc thêm tội mà còn được bảo đảm chắc chắn rằng nhờ Hy Lễ Mình và Máu Chúa Kitô, người ấy sẽ được thêm ân sủng cũng như được tha các phần phạt về các lỗi phạm của mình.

Đến đây người đọc có thể không đồng ý khi lập luận rằng: vào giờ chết cứ tin cậy vào những khổ hình và cái chết của Chúa Kitô, bởi Chúa Kitô đã chết nhằm mục đích là xóa tội ta đã phạm và gìn giữ ta khỏi chết đời đời. Vì thế ta chỉ cần đặt niềm cậy trông vào cuộc khổ nạn và cái chết của Chúa hơn là vào Thánh Lễ.

Tôi lại xin đáp lời: Chắc hẳn mọi hy vọng của chúng ta đều đặt trên nền tảng cuộc khổ nạn và cái chết của Chúa Kitô, miễn là hồn ta được tận hưởng những hoa trái và công nghiệp phát sinh từ lễ hy sinh ấy, nếu không niềm hy vọng ấy thật là uổng công. Liệu việc Chúa Kitô chịu nhục hình và chịu chết sinh ơn ích gì cho kẻ có tội lỗi cứng lòng, không chịu ăn năn hoặc giả vì thế mà kẻ ấy còn bị luận phạt? Bởi kẻ ấy không được hưởng công nghiệp phát sinh từ cuộc khổ nạn của Chúa Kitô, và lý do tại sao lại thế chính là ở chỗ kẻ ấy không xứng đáng dược hưởng.

Vậy nhờ vào đâu để ta nên xứng đáng đây? Nhờ lòng thống hối thực sự, nhờ việc lãnh nhận các Bí Tích cách xứng hợp, nhờ các việc lành, và trên hết nhờ việc cử hành và tham dự Thánh Lễ sốt sắng; Giáo hội dạy rằng hoa trái phát sinh từ lễ tế đẫm máu, lễ Hy sinh trên Thập giá được hưởng cách sung mãn nhất qua lễ tế không đổ máu, lễ Hy sinh trên Bàn thờ (Công Đồng Trentô). Trong Chương trước Giáo hội cũng dạy rằng Thánh lễ được dựng nên là để cho sức mạnh cứu rỗi của Lễ Hy sinh trên Thập giá được thể hiện qua việc tha thứ các tội lỗi ta phạm mỗi ngày. Bởi thế, khi nhận ra rằng công nghiệp cứu chuộc của Chúa Kitô được ban phát rộng rãi cho chúng ta trong Thánh Lễ, ta mới khẳng định được vì sao ta cần đặt niềm trông cậy ở đó.

Những người có thói quen dự lễ thường xuyên, phấn khởi và cung kính có thể an lòng khi biết rằng, qua việc tiến dâng nhiều Thánh Lễ như vậy, mình đã làm một việc phụng sự tuyệt vời, một lễ tế cao quí đáng được Chúa Cha chấp nhận, rằng với lòng khiêm cung xin ơn tha thứ, hằng ngày mình đã dâng công nghiệp của Đấng Cứu Độ để được xóa sạch hết mọi tội khiên; và qua mỗi Thánh Lễ Con Thiên Chúa sẵn lòng ban Máu Châu Báu của Người làm giá chuộc tội cho mình.

Ai đặt niềm trông cậy trên nền tảng này chẳng bao giờ cậy dựa vào sức mình hay công trạng của mình bao giờ, nhưng cậy trông vào Chúa Kitô, vào ơn cứu chuộc Người ban nhờ tham dự Thánh Lễ. Kẻ ấy trông cậy vào công nghiệp của Chúa Kitô, được hiện tạo hóa trên Bàn Thờ; vào Máu Thánh Chúa tuôn trào cách diệu kỳ trên tâm hồn khi dự lễ. người ấy cậy vào lễ tế cao cả qua tay vị linh mục, được Thiên Chúa vui lòng chấp nhận; dựa vào lời cầu nguyện dâng lên bởi vị chủ tế, bởi chính Chúa Giêsu lên Thiên Chúa Cha hầu bản thân mình được ơn cứu độ. Đó là những nền tảng vững chắc giúp ta có thể được an nghỉ trong bình an.

Niềm trông cậy này quả thật vững chắc đến độ học giả Sanchez phải thốt lên: “Thánh Lễ đem lại cho chúng ta một niềm hy vọng quá ư là vững vàng về cuộc sống mai sau, đến nỗi chỉ có nhờ Đức Tin siêu việt mới có thể xác định được điều đó. Nói cách khác, người nào mà nhận thức được đầy đủ năng quyền vô cùng lớn lao của Thánh Lễ và niềm hy vọng vững chắc nhận được từ đó sẽ vô cùng kinh ngác khi hiểu được rằng, phải nhờ đức tin do Chúa ban thì tâm trí họ mới có thể thông hiểu được. Điều này đã được nhiều vị Giáo hoàng, vào lúc đứng trước cái chết, thừa nhận rằng việc cử hành Thánh Lễ sốt sắng là phương cách chuẩn bị hữu hiệu nhất để đương đầu với kẻ thù cuối cùng này.

Baroniô kể về Thánh Theođorê Stuđita, một người có đức tin lỗi lạc sống vào đầu thế kỷ IX sau C.N. rằng trước khi chết ngài bị bệnh tật dày vò đến nỗi trông chỉ còn như một cái thây ma. Vào lúc bàn tay thần chết đã chạm đến rồi, ngài còn cố nài xin Chúa ban cho một ân huệ cuối cùng, đó là xin cho được sống thêm một ít thời gian đủ để cử hành một Thánh Lễ, hầu chuẩn bị cho cuộc chiến đấu sau cùng. Lời cầu nguyện đó được Chúa chấp thuận: thánh nhân vận hết sức mình chổi dậy khỏi giường bệnh và tự mình bước đi đến nhà thờ, trước sự kinh ngạc của mọi người ở đó. Ngài cử hành Thánh Lễ với hết tâm tình, vì biết rằng đây là lễ tế cuối cùng của đời minh. Xong lễ, ngài trở về phòng riêng, nằm xuống và nhẹ nhàng đi vào giấc ngủ trong tay Chúa.

Baroniô nói về Tarasiô, Thượng Phụ Constantinốp, đã kể rằng dù bị cả thảy bảy chứng bệnh hành hạ, ngài cũng không bỏ cử hành một Thánh Lễ ngày nào. Lòng say mê yêu mến Thiên Chúa ngài coi thường mọi đau đớn phải chịu. Cho đến ngày sau hết của cuộc đời ngài vẫn tiếp tục đứng tại Bàn thờ, bởi đó ngài đáng hưởng được cái chết thánh thiện và niềm hạnh phúc vĩnh cửu.

Nhiều linh mục ghi nhớ trong lòng khi dâng Lễ hằng ngày rằng các ngài đang chuẩn bị một cách tốt nhất trong giờ chết. Thật hạnh phúc biết bao nếu như các ngài giữ được đến chết trong việc làm thánh thiện này, bởi quyền phép siêu nhiên của Thánh Lễ sẽ giúp các ngài nên mạnh mẽ đủ sức chống lại các cám dỗ của Satan và những kẻ thuộc về nó. Thánh Giáo hhoàng Grêgoriô quả quyết rằng: “Hiến lễ là phương thế che chở cho khỏi bị trầm luân. Hơn nữa, nếu như Tổng Lãnh Thiên Thần Raphael đã nói rằng: “Việc bố thí cứu cho khỏi chết và tẩy sạch mọi tội tỗi (Tb 12.9) thời ta còn có thể khằng định nhiều hơn nữa về lễ tế trổi vượt hơn hết rằng lễ tế này cứu vớt linh hồn đang lìa xác khỏi quyền lực sự dữ, tẩy sạch khỏi tội lỗi, được Chúa xót thương và cho thông phần vào sự sống đời đời.

Sau hết, ta hãy nghe lời hứa dành cho những ai có lòng muốn năng tham dự Thánh Lễ mỗi khi có dịp. Chính Chúa Kitô nói với một vị Thánh rằng: “Ta cho con biết rằng Ta luôn ở với kẻ siêng năng và sốt sắng tham dự Thánh Lễ, an ủi và bảo vệ kẻ ấy trong giờ chết và tùy theo số Thánh Lễ nó tham dự khi còn tại thế. Ta sẽ ban ngần ấy thần thánh hộ tống linh hồn khi lìa khỏi xác.” Lời hứa này đem lại biết bao khích lệ. Với những lời ấy, ai mà chẳng sẵn lòng tìm mọi cách tham dự Thánh Lễ? Đúng là ta không buộc phải tin theo những lời này như một tín điều, nhưng những mặc khải này đã được Giáo hội nhìn nhận và được các tin hữu nói chung tin theo từ sáu trăm năm nay rồi.

Lạy Chúa Giêsu, chớ gì lời Chúa hứa được thực hiện nơi con. Vào giờ chết, xin cho con có thể thốt lên lời Thánh vương Đavít rằng: Chúa là nguồn ánh sáng và ơn cứu độ của tôi, tôi còn sợ người nào? Chúa là thành lũy bảo vệ đời tôi, tôi khiếp gì ai nữa? (Tv 27,1). Cậy vì lời Chúa hứa sẽ gửi đến cho con, vào giờ chết nhiều vị thánh để làm bạn và bảo vệ con chống lại kẻ thù từ hỏa ngục theo số Thánh Lễ con sốt sắng tham dự con nào còn phải sợ những kẻ cai quản địa ngục nữa vì chỉ một vị thánh thôi cũng đủ làm cho cả đạo quân quỷ dữ phải biến đi. Vì vậy, lạy Chúa Giêsu nhân từ, xin thực hiện lời Chúa đã nói và đừng để con phải thất vọng. Để xứng đáng được hưởng nhờ lời Chúa phán hứa, con quyết tâm tham dự sốt sắng Thánh Lễ mỗi ngày khi có thể được, và tiến dâng Hy Lễ qua tay vị linh mục để Chúa được chúc tụng và tôn vinh ngày một nhiều hơn.

Một linh hồn vốn trông cậy và tin tưởng vào hiệu quả của Thánh Lễ có thể an tâm rời bỏ đời này để ra trước tòa Chúa phán xét. Ta trông đợi ở đó điều gì?

Thánh Bonifaciô, Tổng giám mục Mayende, trong một bức thư gửi người chị gái có đề cập đôi chút về chuyện này. Số là có một thầy tu trong tu viện kia chết rồi lại được hồi sinh và kể cho thánh nhân chuyện đã xảy ra cho bản thân sau khi lìa trần: Lúc con được đưa đến trước tòa Chúa phán xét, tất cả mọi tội con đã phạm được bày ra trước mắt trông thật gớm ghiếc và khiến con nhớ lại hết tội này đến tội khác: ‘ta là kẻ dương dương tự đắc, khiến mi tôn mình lên trước mặt anh em. Ta là thần dối trá khiến mi sa ngã. Ta đại diện cho những lời xấu xa mà mi thường thốt ra. Ta nuôi dưỡng những ý nghĩ điên rồ để mi đem gieo rắc mê hoặc trong Giáo Hội và nơi khác.’ Tiếp đó con bị cáo tội kịch liệt theo một chuỗi dài như cảu thả, hay quên hoặc chẳng nhận thức được khi đi xưng tội. Ma quỷ cũng có mặt tại đó như những nhân chứng chống lại con. Chúng nhắc con nhớ đến những địa điểm và thời gian cho từng tội đã phạm. Sau đó mới đến một số việc lành con làm được: ‘Tôi là mẫu vâng phục anh đã dành cho bề trên. Tôi là sự chay tịnh anh dùng để đánh phạt thân xác. Tôi là những lời cầu nguyện anh gửi lên trời.’ và v.v… Các Thiên thần làm chứng cho từng điều lành con đã làm.

Điều xảy ra cho thầy dòng đạo đức trong câu chuyện của Thánh Bonifaciô cũng chắc chắn sẽ xảy ra cho bạn, thưa bạn đọc, cho tôi và cho mọi người nam cũng như nữ khi lìa khỏi cõi đời này. Tội lỗi ta đã phạm sẽ bày ra trước mắt ta từng hàng khủng khiếp, việc tốt ta đã làm cũng xuất hiện làm cho ta được an ủi và khích lệ. Nhưng nếu chuyên cần và sốt sắng tham dự Thánh Lễ, ta sẽ thấy một đoàn ngũ thần thánh tiến đến xua tan sợ hãi và làm cho tâm hồn ta được vui mừng, khi nói rằng: “Từ nơi chúng tôi bạn nhận ra được một số Thánh Lễ đã tham dự trên dương thế; chúng tôi sẽ cùng bạn ra trình diện trước tòa Đấng xét xử để bầu chữa cho bạn; sẽ trình bày lòng mộ mến của bạn sâu sắc đến chừng nào, bao nhiêu tội đã đền và bao nhiêu hình phạt đã được xóa bỏ. Hãy can đảm lên vì đã có chúng tôi góp phần xoa dịu nỗi công phẫn của Đấng xét xử và xin Người xót thương bạn.” Thật là một niềm an ủi biết mấy cho linh hồn khốn khổ, ưu phiền khi có được những người nghĩa thiết như vậy đứng ra can thiệp trước vị Thẩm phán công minh!

Ngoài ra, hy vọng bạn sẽ có được kinh nghiệm giống như Chân Phước Nancker. Giám mục thành Breslau vào thế kỷ XIII. Vị giám chức này nổi tiếng về lòng mộ mến Thánh Lễ, khiến ngài luôn tìm cách hiện diện trong Thánh Lễ cử hành hằng ngày tại Nhà Thờ chính tòa. Ngay đúng lúc ngài tắt thở, bà thị trưởng đạo đức nghe tiếng các Thiên thần hát du dương thánh thót đến nỗi bà tưởng mình được đưa lên tận Thiên Đình. Đang khi còn phân vân vì do đâu mà có được niềm vui thú này, bỗng có tiếng nói với bà: “Linh hồn Đức Giám Mục Nancker vừa lìa khỏi xác và được các Thiên thần đón đi đấy.” Người đàn bà tốt lành ấy vội hỏi vì sao vị Giám mục lại được hưởng vinh dự lớn lao và đặc biệt như thế, cũng tiếng nói ấy trả lời: “Nhờ ngài có lòng rất mến mộ Thánh Lễ.”

Mẫu gương như vậy chắc chắn sẽ là động lực thúc đẩy chúng ta năng đi dự Thánh Lễ. Vị Giám mục thánh thiện đã được đưa thẳng về Thiên Đàng chẳng cần phải qua luyện ngục. Ngoài ra ngài còn được các Thiên Thần đón rước trong tiếng hát vui mừng hoan hì. Vì sao? Chính vì lòng ngài mộ mến Thánh Lễ; nhờ thế ngài đã đền bù xong tất cả theo lẽ công minh của Chúa và xứng đáng vào Thiên Quốc trong vinh quang như vậy. Nếu muốn thoát lửa thanh luyện và được một thứ hạng cao trên Thiên đàng, hãy bắt chước gương vị Chân phước này nhiệt tâm tham dự Thánh Lễ. Nếu như ta không thể tham dự nhiều Thánh Lễ như ngài được thì ít nhất cũng biết giục lòng ước ao được làm như thế, Chúa sẽ chấp nhận ý tưởng tốt lành của ta và ban ân cho ta được chết trong hạnh phúc.

CHƯƠNG 22: THÁNH LỄ LÀ NGUỒN ƠN CỨU GIÚP RẤT HIỆU QUẢ CHO KẺ ĐÃ QUA ĐỜI

Ta thật không tưởng tượng được những dày vò đau đớn linh hồn phải chịu trong luyện ngục. Các Giáo phụ dạy rằng đó là những điều cực kỳ khủng khiếp. Thánh Âu-tinh nói rằng lửa để thanh luyện những người được sàng lọc lại cũng không khác gì lửa thiêu đốt kẻ bị chúc dữ. Nếu ta chẳng có bằng chứng nào khác ngoài bằng chứng về tính chất khủng khiếp của lửa luyện ngục, điều đó cũng đủ cho ta tin vào sự thống khổ ghê gớm do nó mang lại và không phải run sợ khi nghĩ về nó. Thánh nhân còn quảng diễn thêm: “Dẫu lửa đó không thiêu đốt đời đời nhưng nó gây đau đớn hơn bất cứ thứ lửa nào trên trần gian. Không có hình khổ nào trên thân xác có thể sánh bằng, đến ngay cả những nhục hình ghê rợn các thánh Tử đạo phải chịu cũng vậy.” Nghe những lời này, ta có thể phần nào mường tượng ra tính chất khốc liệt của những đau khổ ở chốn luyện hình.

Thánh Cyritô, Thượng phụ Alexandria, thà rằng chịu mọi đau đớn có thể tưởng tượng ra được cho đến ngày tận thế còn hơn phải qua một ngày trong luyện ngục. Lạy Chúa tôi, khốn khổ dường nào khi một linh hồn bất hạnh phải ở trong luyện ngục hơn một ngày, khi người ta chọn thà chịu đau khổ trên dương thế cho đến ngày chung thẩm! THÁNH TOMA AQUINÔ còn nói rằng chỉ một tia lửa luyện tội thôi cũng còn tồi tệ hơn mọi thống khổ trong đời này. Những lời này thật khủng khiếp, vượt qua mọi điều suy tưởng. Than ôi, chúng ta là những kẻ tội lỗi đầy mình sẽ nên như thế nào đây khi sau cái chết bị dìm vào lửa thiêu đốt ấy. Chúa ơi! Nỗi thống khổ vô cùng đã dành sẵn cho chúng con rồi. Chẳng còn trông ngóng vào một hy vọng mong manh nào khác, ngoài việc phải trải qua những biện pháp thanh luyện này, bởi chúng ta chẳng thể vào Thiên đàng ngay được khi chúng ta không phải là thánh và hoàn thiện, nhưng còn tệ hơn thế nhiều khi trong mình đầy những dục vọng xấu xa và hằn lên vô vàn dấu tích tội lỗi.

Còn nhiều lời dạy dỗ khác của các Giáo phụ liên quan đến luyện ngục, như THÁNH BERNAĐÔ, ngài nói: “Lửa đời này với lửa luyện ngục khác nhau một trời một vực; lửa đời này ví như lửa vẽ trên tranh thôi, còn lửa luyện ngục mới là lửa thật.” THÁNH NỮ MAĐALÊNA ĐỆ PAZZI, người nhiều lần được thị kiến cảnh luyện ngục, và còn được thấy người anh ruột của mình ở đó, nói rằng đám lửa cháy lớn trên trần gian chỉ như sân chơi so với lửa cháy nơi luyện ngục. Sự so sánh đầy ấn tượng này đủ đem lại cho ta một số nhận thức về khổ hình phải chịu ở luyện ngục và thúc đẩy ta ngay hôm nay hãy lo đền tội mình, bởi ta sẽ chẳng có thể làm được việc này một khi đã phải vào nơi thanh luyện. Hiểu biết này cũng đánh động lòng cảm thông với những linh hôn này hiện đang còn phải chịu khốn khổ trong chốn ngục hình đó.

Có nhiều phương cách giúp những linh hồn đang chịu khổ đau này và cứu họ ra khỏi luyện ngục, nhưng không còn cách nào chắc chắn và hữu hiệu hơn là Hy lễ trong Thánh Lễ. Giáo hội, qua Công Đồng Trento đã tuyên bố về trường hợp này như sau: Công Đồng huấn dụ rằng các linh hồn bị giam trong luyện ngục được hưởng sự trợ giúp của các tín hữu bằng lời cầu nguyện và những việc lành, nhất là nhờ lễ tế được chấp nhận trên Bàn Thờ. Điều này đã được đặt thành một Tín điều, không ai có thể bác bỏ. Điều tương tự đã được vị Tiến Sĩ Thiên Thần, thánh Tôma Aquinô khẳng định trước đó hai thế kỷ: “Các linh hồn trong luyện ngục chẳng có thể được giải cứu bằng bất cứ phương cách nào ngoài Hy Tế trong Thánh Lễ.”

Lý do là vì: trong Thánh Lễ, linh mục và cộng đoàn không những khẩn cầu cho các linh hồn được giải thoát, nhưng đồng thời họ còn dâng lên Chúa lễ tế đền bồi toàn bộ số nợ còn phải kể đến theo sự công minh của Chúa và vì thế làm Người nguôi cơn giận. Điều này hiển nhiên ai cũng hiểu: nếu ai đó vừa xin chủ nợ phóng thích lại vừa trả hết nợ nần vướng mắc chắc chắn sẽ được phóng thích tức thì. Các linh hồn này được ở trong ân sủng Chúa; họ đã được hòa giải với Người trong Bí Tích Hòa Giải. Nhưng họ còn bị giam giữ trong ngục thất hãi hùng này vì vướng mắc trong những hình phạt phải chịu vì tội và những tì vết này còn đang gắn liền với họ. Nếu bạn động lòng trắc ẩn, cầu xin cho họ và chuyển cho họ công trạng từ lời cầu nguyện, bạn làm giảm bớt món nợ họ phải chịu, nhưng chưa đủ để giài cứu họ. Chính vị Thẩm phán đã ban hành bản án nghiêm khắc này: Ta bảo thật cho con biết, con sẽ không ra khỏi đó, trước khi trả hết đồng xu cuối cùng (Mt 5,26). Từ lời này ta biết được sự công minh của Chúa Giêsu: Người tuyên bố không tha một xu nợ nào trong món nợ cả ngàn lượng vàng và phải trả hết không trừ một xu nào. Nhưng nếu ta tham dự Thánh Lễ để cầu cho một linh hồn khốn khổ ở luyện ngục và dâng lễ với ý định đền bồi theo sự công minh Chúa, ắt hẳn ta trả được một phần rất đáng kể cái món nợ kia.

Chúng ta không thể chắc mỗi Thánh Lễ giảm bớt được bao nhiêu hình phạt cho một linh hồn, bởi Thiên Chúa không cho ta biết điều ấy, vì vậy phải có rất nhiều ý kiến về việc này. Tuy nhiên có một điều không ai ngờ vực, đó là: Một Thánh lễ được cử hành hay tham dự khi còn sống có giá trị đền tội hơn Thánh lễ dâng sau khi chết. Theo thánh Anselmô, một Thánh lễ lúc còn sinh tiền thì tương đương với nhiều Thánh lễ sau khi chết. Làm sao tính được chuyện này?

1. Mỗi Thánh Lễ cử hành hay tham dự giúp mình tăng thêm Vinh quang Thiên quốc, Còn Thánh lễ, hoặc cả trăm Thánh lễ cầu cho mình sau khi chết thì không được vậy.

2. Nếu ta tham dự Thánh lễ hoặc cử hành Thánh lễ cầu cho mình khi còn đang trong tình trạng tội lỗi. Chúa có thể khiến ta chán ghét tội lỗi và ban ơn sám hối và nhờ đó ta trở về tình trạng ân sủng; việc này là không thể được sau cái chết, Bởi vì nếu chểnh mảng Thánh Lễ mà ta phải chết trong tình trạng tội lỗi, chẳng có lễ nào cầu cho ta có thể giúp ta trở về tình trạng ân sủng được.

3. Tất cả những Thánh Lễ ta đã tham dự; hoặc được chỉ cho ta sẽ chờ đợi ta vào giờ chết và cùng theo ta đến trước Tòa phán xét để xin ơn tha thứ cho ta, và nếu như chẳng đủ để cứu ta thoát khỏi lửa thanh luyện, thì chí ít ra cũng giúp rút ngắn thời gian bị giam cầm. Nhược bằng nếu chẳng có Thánh Lễ nào cầu cho ta cả đến sau khi chết, ta sẽ phải mỏi mòn trông chờ hồng ân được giảm bớt hình phạt do Thánh Lễ đem lại.

4. Nếu khi còn sinh tiền ta có thể xin lễ cầu cho mình bằng tiền túi kèm theo một số hy sinh của mình lúc nào cũng được, nhưng người chết thì không xin lễ được bởi tiền bây giờ không còn thuộc về họ nữa mà vào trong tay những kẻ thừa kế. Vì thế, e rằng tiền để lại để xin lễ có thể được dùng ít hơn con số người ấy mong đợi.

5. Sau cùng, một Thánh lễ cầu cho ta khi còn sống có khả năng giải thoát linh hồn ta khỏi án phạt vì tội lỗi hơn nhiều Thánh lễ dâng cho ta sau khi chết. Vì thời gian lưu lại trên cõi trần này là thời của ân sủng, sau đó chỉ còn là thời của đền bù mà thôi. Vậy quả là thật dễ dàng cho ta khi giao hòa với Đấng xét xử ngay bây giờ hơn là để đền sau khi lìa đời. Trong cái nhìn của Thiên Chúa thì sự đền tội nhẹ nhàng trong thế gian này còn giá trị hơn bất kỳ sự đền tội nặng nề nào với tính cách bắt buộc trong thế giới tương lai, giống như chúng ta còn biết coi một miếng vàng bé tí có giá trị hơn cả một đống chì.