TỪ VỰNG VÀ THÀNH NGỮ ANH-VIỆT

TỪ VỰNG VÀ THÀNH NGỮ ANH-VIỆT

(a): adjective; (adv): adverb; (conj): conjunction;

(n): noun; (prep): preposition; (v): verb
Verse - Kệ 167
Mean (a) : Ti tiện, đê hèn.

End (n) : Mục đích.

Embrace (v) : Ôm chặt, ghì chặt.

Upholder (n) : Người ủng hộ, người duy trì.

Mirage (n) : Ảo vọng, huyển hóa.

View (v) : Nhìn xem, quan sát.
Verse - Kệ 171
Flounder (v) : Lúng túng, loạng choạng.
Verse - Kệ 172
Illumine (v) : Chiếu sáng, soi sáng.
Verse - Kệ 175
Swan (n) : Con thiên nga.

Psychic (a) : Tâm linh.

Psychic powers : Thần thông, năng lực tâm linh.

Host (n) : Chủ nhân, đám đông.

One law : Pháp nhất thừa.

Indifferent (a) : Lãnh đạm, dửng dưng.
Verse - Kệ 177
Verily (adv) : Quả thật, đúng vậy.

Miser (n) : Kẻ hà tiện, người keo kiệt.

Celestial (a) : Thuộc thiên giới.

Praise (v) : Ca ngợi, tán dương.

Liberality (n) : Tính hào phóng.
Verse - Kệ 178
Sole (a) : Duy nhất, độc nhất.

Sovereignty (n) : Quyền tối cao.

Lordship (n) : Quyền chiếm hữu.

Stream-winner : Tu đà hoàn, Nhập lưu, người nhập dòng nước.

--- o0o ---

Phẩm XIV

Ta.m buddhamanantagocara.m apada.m kena padena nessatha. -- 179

no conquered (passion) of his in this world follows him -

that trackless Buddha of infinite range,

by which way will you lead him? -- 179

Bặt khát vọng trên đời,

Trí lực Phật vô lượng.

Cám dỗ sao được ư?

Ta.m buddhamanantagocara.m apada.m kena padena nessatha. -- 180

embroiling craving to lead (to any life),

him the trackless Buddha of infinite range,

- by which way will you lead him? -- 180

Bặt ái dục trên đời,

Trí lực Phật vô lượng,

Cám dỗ sao được ư?

Devaa-pi tesa.m pihayanti sambuddhaana.m satiimata.m. -- 181

who delight in the peace of renunciation (i.e., Nibbaana),

such mindful perfect Buddhas

even the gods hold (most) dear. -- 181

Thích an tịnh viễn ly,

Bậc chánh giác, chánh niệm,

Chư thiên cũng kính qui.

Kiccha.m saddhammasavana.m kiccho buddhaana.m uppaado. -- 182

Hard is the life of mortals.

Hard is the hearing of the Sublime Truth.

Rare is the appearance of the Buddhas. -- 182

Khó thay sống vui tươi!

Khó thay nghe diệu pháp!

Khó thay Phật ra đời!

Sacittapariyodapana.m eta.m buddhaana saasana.m. -- 183

to cultivate good,

to purify one's mind,

this is the Teaching of the Buddhas. -- 183

Tu tập mọi hạnh lành

Giữ tâm ý trong sạch.

Ðó là lời Phật dạy.

Nibbaa.na.m parama.m vadanti buddhaa

Na hi pabbajito paruupaghaatii

Sama.no hoti para.m vihe.thayanto. -- 184

Nibbaana is supreme, say the Buddhas.

He, verily, is not a recluse who harms another.

Nor is he an ascetic who oppresses others. -- 184

Nhẫn nhục hạnh tối cao,

Niết bàn quả tối thượng,

Xuất gia nhiễu hại người,

Ðâu còn sa môn tướng!
Anuupavaado anuupaghaato paatimokkhe ca sa.mvaro

Matta~n~nutaa ca bhattasmi.m panta~nca sayanaasana.m

Adhicitte ca aayogo eta.m buddhaana saasana.m. -- 185
Not insulting, not harming,

restraint according to the Fundamental Moral Code (Paatimokkha),

moderation in food, secluded abode,

intent on higher thoughts,

- this is the Teaching of the Buddhas. -- 185
185. Chớ hãm hại hủy báng.

Giới căn bản nghiêm trì.

Ăn uống có tiết độ.

An trụ nơi viễn ly.

Chuyên tu tập thiền định.

Lời chư Phật nhớ ghi!

Appassaadaa dukhaa kaamaa iti vi~n~naaya pa.n.dito. -- 186

does contentment arise in sensual pleasures.

Of little sweetness, and painful,

are sensual pleasures. -- 186

Dục lạc vẫn chưa vừa,

Càng khoái lạc say sưa,

Ắt khổ nhiều, vui ít.

Ta.nhakkhayarato hoti sammaasambuddhasaavako. -- 187

even in heavenly pleasures.

The disciple of the Fully Enlightened One

delights in the destruction of craving. -- 187

Chẳng thích lạc chư thiên.

Ðệ tử bậc Chánh giác,

Quyết diệt tham ái liền.

Aaraamarukkhacetyaani manussaa bhayatajjitaa. -- 188

betake themselves

- to hills, woods, groves,

trees, and shrines. -- 188

Tìm nhiều chỗ nương vào,

Hoặc rừng thẳm núi cao,

Hoặc vườn cây đền tháp.

N-eta.m sara.namaagamma sabbadukkhaa pamuccati. -- 189

no such refuge is supreme.

Not by resorting to such a refuge

is one freed from all ill. -- 189

Chưa tối thượng phước điền,

Người nương tựa như vậy,

Thoát sao hết ưu phiền!

Cattaari ariyasaccaani sammappa~n~naaya passati. -- 190

for to the Buddha, the Dhamma, and the Sangha,

sees with right knowledge

the four Noble Truths -- 190

Chánh pháp và thánh tăng,

Dùng chánh kiến thấy rõ,

Bốn thánh đế thường hằng.

Ariya~nca.t.tha'ngika.m magga.m dukkhuupasamagaamina.m, -- 191

the Transcending of Sorrow

and the Noble Eightfold Path

which leads to the Cessation of Sorrow. -- 191

Ba vượt khổ, xuất trần,

Bốn là đường tám nhánh,

Tận diệt khổ, khổ nhân.

Eta.m sara.namaagamma sabbadukkhaa pamuccati. -- 192

This, indeed, is refuge supreme.

By seeking such refuge

one is released from all sorrow. -- 192

Là tối thượng phước điền,

Người nương tựa như vậy,

Giải thoát hết ưu phiền.

Yattha so jaayati dhiiro ta.m kula.m sukhamedhati. -- 193

such a man is not born everywhere.

Where such a wise man is born,

that family thrives happily. -- 193

Vì không hiện khắp nơi,

Bậc trí sanh ở đâu,

Gia tộc đó an lạc.

Sukhaa sa'nghassa saamaggi samaggaana.m tapo sukho. -- 194

Happy is the teaching of the sublime Dhamma.

Happy is the unity of the Sangha.

Happy is the discipline of the united ones. -- 194

Vui thay Pháp thuyết minh!

Vui thay Tăng hòa hợp!

Vui thay Giới tu hành!

Papa~ncasamatikkante ti.n.nasokapariddave. -- 195

whether Buddhas or their disciples;

those who have overcome the impediments

and have got rid of grief and lamentation, -- 195

Chư Phật hay môn đồ,

Các bậc sạnh chướng ngại,

Ðoạn ưu khổ tế thô.

Na sakkaa pu~n~na.m sa'nkhaatu.m imettamapi kenaci. -- 196

such peaceful and fearless Ones

cannot be measured by anyone

as such and such. -- 196

Bậc vô úy, tịch tịnh,

Thật vô lượng vô biên,

Không thể nào lường định.