TỪ VỰNG VÀ THÀNH NGỮ ANH-VIỆT

TỪ VỰNG VÀ THÀNH NGỮ ANH-VIỆT

(a): adjective; (adv): adverb; (conj): conjunction;

(n): noun; (prep): preposition; (v): verb
Verse - Kệ 116
Haste (n) : Sự vội vã, gấp rút.

Merit (n) : Công đức, công quả.

Accumulation (n) : Sự tích lũy.

Ripen (v) : Chín muồi.

Bear (v) : Sinh sản.
Verse - Kệ 121
Disregard (v) : Bất chấp, coi thường.

Jar (n) : Bình, lọ, vại.

Likewise (conj.) : Cũng vậy.
Verse - Kệ 123
Merchant (n) : Thương gia.

Escort (n) : Người bảo trợ, hộ tống.

Perilous (a) : Nguy hiểm, hiểm nghèo.

Shun (v) : Tránh xa.

Wound (n) : Thương tích.

Ill (n) : Ðiều xấu, việc ác.

Whoso, whoever : Bất cứ ai.

Recoil (v) : Dội lại.

Dust (n) : Bụi.
Verse - Kệ 126
Womb (n) : Dạ con, thai bào.

The wicked (n) : Kẻ ác.

The pious (n) : Người hiếu hạnh.
Verses - Kệ 127-128
Cave (n) : Hang động.

Abide (v) : Trú ngụ.

Consequence (n) : Hậu quả.
--- o0o ---

Phẩm X

Sabbe tasanti da.n.dassa sabbe bhaayanti maccuno

Attaana.m upama.m katvaa na haneyya na ghaataye. -- 129
All tremble at the rod. All fear death.

Comparing others with oneself,

one should neither strike nor cause to srtike. -- 129
129. Hình phạt, ai cũng kinh,

Mất mạng, ai cũng khiếp.

Lấy ta suy ra người,

Chớ giết, chớ bảo giết.

Attaana.m upama.m katvaa na haneyya na ghaataye. -- 130

Comparing others with oneself,

one should neither strike nor cause to strike. -- 130
130. Hình phạt ai cũng kinh,

Sinh mệnh, ai cũng tiếc,

Lây ta suy ra người,

Chớ giết, chớ bảo giết

Attano sukhamesaano pecca so na labhate sukha.m. -- 131

harms with the rod other pleasure-loving beings,

experiences no happiness hereafter. -- 131
131. Ai mưu cầu hạnh phúc,

Bằng cách hại chúng sanh,

Các loài thích an lành,

Ðời sau chẳng hạnh phúc.

Attano sukhamesaano pecca so labhate sukha.m. -- 132

harms not with rod other pleasure-loving beings,

experiences happiness hereafter. -- 132
132. Ai mưu cầu hạnh phúc,

Bằng cách không sát sanh,

Các loài thích an lành,

Ðời sau được hạnh phúc.

Dukkhaa hi saarambhakathaa pa.tida.n.daa phuseyyu ta.m. -- 133

Those thus addressed will retort.

Painful, indeed, is vindictive speech.

Blows in exchange may bruise you. -- 133

Nhiếc người, người nhiếc ta,

Khổ thay lời hiềm hận,

Xung đột mãi lại qua.

Esa patto-si nibbaa.na.m saarambho te na vijjati. -- 134

you have already attained Nibbaana:

no vindictiveness will be found in you. -- 134
134. Nếu tự mình im lặng,

Như chuông nứt nhiều đàng,

Người ấy chứng Niết bàn,

Hận thù không còn nữa.

Eva.m jaraa ca maccu ca aayu.m paacenti paa.nina.m. -- 135

even so do old age and death

drive out the lives of beings. -- 135
125. Như gậy người chăn bò,

Lùa bò ra đồng cỏ,

Già chết cũng thế đó,

Xua người đến diệt vong.

Sehi kammehi dummedho aggida.d.dho-va tappati. -- 136

he does not realize (their evil nature);

by his own deeds the stupid man is tormented,

like one burnt by fire. -- 136

Không biết việc mình làm,

Tự chuốc khổ thở than,

Như bị lửa thiêu đốt.

Dasannama~n~natara.m .thaana.m khippameva nigacchati. -- 137

soon will come to one of these states:- -- 137

Người hiền thiện từ tâm,

Sẽ bị nghiệp hành thân,

Một trong mười oan nghiệt.

Garuka.m vaa-pi aabaadha.m cittakkhepa.m va paapu.ne. -- 138

or even grievous sickness, or loss of mind. -- 138

Hoặc tai biến tổn thân,

Hoặc bịnh ác vô ngần,

Hoặc tán tâm loạn ý.

Parikkhaya.m va ~naatiina.m bhogaana.m va pabha'ngura.m -- 139

or loss of relatives,

or destruction of wealth. -- 139
139. Hoặc bị vua bức bách,

Hoặc bị tội vu oan,

Hoặc quyến thuộc ly tan,

Hoặc gia tài đổ nát.

Kaayassa bhedaa duppa~n~no niraya.m so upapajjati. -- 140

Upon the dissolution of the body

such unwise man will be born in hell. -- 140
140. Hoặc nhà cửa cháy mạt,

Hoặc mất mạng, tán thân,

Kịp đến khi mãn phần,

Chắc chắn đọa địa ngục.

Naanaasikaa tha.n.dilasaayikaa vaa

Raajo ca jalla.m ukku.tikappadhaana.m

Sodhenti macca.m aviti.n.naka'nkha.m. -- 141

nor filth, nor fasting, nor lying on the ground,

nor dust, nor ashes,

nor striving squatting on the heels,

can purify a mortal

who has not overcome doubts. -- 141

Bện tóc, mình trét bùn,

Tuyệt thực,nằm trên đất,

Bôi tro, ngồi xổm chân,

Là sạch được thân tâm,

Nêu chưa dứt nghi hoặc.

Santo danto niyato brahmacaarii

Sabbesu bhuutesu nidhaaya da.n.da.m

So braahma.no so sama.no sa bhikkhu. -- 142

(with passions) subdued, (and senses) controlled,

certain (of the four Paths of Saint-hood), perfectly pure,

laying aside the rod (in his relations)

towards all living beings,

a Braahmana indeed is he, an ascetic is he,

a bhikkhu is he. -- 142
142. Dù trang sức lộng lẫy,

Nhưng nhiếp phục an bình,

Tự chế, tu phạm hạnh,

Không sát hại sanh linh,

Ðó là Bà -la -môn,

Tỳ kheo hay khất sĩ.

Yo ninda.m apabodhati asso bhadro kasaamiva. -- 143

restrained by modesty, avoids reproach,

as a thorough-bred horse (avoids) the whip. -- 143
143. Hiếm thấy ai ở đời,

Biết tự chế khiêm tốn,

Tránh mọi lời thương tổn,

Như ngựa hiền tránh roi.

Aataapino sa.mvegino bhavaatha

Saddhaaya siilena ca viiriyena ca

Samaadhinaa dhammavinicchayena ca

Sampannavijjaacara.naa patissataa

Pahassatha dukkhamida.m anappaka.m. -- 144

even so be strenuous and zealous.

By confidence, by virtue, by effort,

by concentration, by investigation of the Truth,

by being endowed with knowledge and conduct,

and by being mindful,

get rid of this great suffering. -- 144
144. Như ngựa hiền phải roi,

Hãy nhiệt tâm hăng hái,

Giới đức, tín, tinh cần,

Trạch pháp, tu thiền định,

Minh hạnh, tâm chánh tịnh,

Diệt thống khổ ưu phiền.

Daaru.m namayanti tacchakaa attaana.m damayanti subbataa. -- 145

Fletchers bend the shafts.

Carpenters bend the wood.

The virtuous control themselves. -- 145

Tay làm tên vót tên,

Thợ mộc uống gỗ bền.

Bậc trí tự điều phục.