TAÄp san vaät lí soá 06 RƯỜng thpt huơng trà TỔ VẬt lí – ktcn taøi lieäu löu haønh noäi boä Vuõ khí haït nhaân

Vuõ khí haït nhaân ñôn giaûn laø laáy naêng löôïng töø quaù trình phaân haïch. Moät vaät lieäu coù khaû naêng phaân raõ ñöôïc laép raùp vaøo moät khoái löôïng tôùi haïn, trong ñoù khôûi phaùt moät phaûn öùng daây chuyeàn vaø phaûn öùng ñoù gia taêng theo toác ñoä cuûa haøm muõ, giaûi thoaùt moät naêng löôïng khoång loà. Thoâng thöôøng vuõ khí nhö vaäy ñöôïc goïi laø bom nguyeân töû, coøn goïi laø bom A.

Caùc loaïi vuõ khí cao caáp hôn thì laáy naêng löôïng nhieàu hôn töø quaù trình nhieät haïch. Trong loaïi vuõ khí naøy, böùc xaï nhieät töø vuï noå phaân raõ haït nhaân ñöôïc duøng ñeå nung noùng vaø neùn ñaàu mang tritium, deuterium, hoaëc liti, töø ñoù xaûy ra phaûn öùng nhieät haïch vôùi naêng löôïng ñöôïc giaûi thoaùt lôùn hôn raát nhieàu. Thoâng thöôøng vuõ khí nhö vaäy ñöôïc goïi laø bom khinh khí, coøn goïi laø bom hydro, bom H hay bom nhieät haïch. Noù coù theå giaûi thoaùt moät naêng löôïng lôùn hôn haøng ngaøn laàn so vôùi bom nguyeân töû.

Naêng löôïng töø vuï noå vuõ khí haït nhaân thoaùt ra ôû boán loaïi sau ñaây:

• 
  AÙp löïc — 40-60% toång naêng löôïng
  
• 
  Böùc xaï nhieät — 30-50% toång naêng löôïng
  
• 
  Böùc xaï ion — 5% toång naêng löôïng
  
• 
  Böùc xaï dö (buïi phoùng xaï) — 5-10% toång naêng löôïng
  

Bom haáp daãn

Bom haáp daãn

Caùc teân löûa ñaïn ñaïo laø caùc teân löûa coù chaát noå, ñöôïc maùy tính hoaëc ngöôøi ñieàu khieån, sau khi phoùng thì chuùng chæ chòu aûnh höôûng cuûa löïc haáp daãn vaø löïc caûn cuûa khoâng khí gaây ra. Teân löûa ñaïn ñaïo duøng ñeå mang caùc ñaàu ñaïn vôùi taàm xa töø möôøi cho ñeán vaøi traêm km. Caùc teân löûa ñaïn ñaïo lieân luïc ñòahoaëc caùc teân löûa ñaïn ñaïo vöôït ñaïi chaâu ñöôïc phoùng töø caùc taøu ngaàm coù theå theo caùc loä trình döôùi quyõ ñaïo hoaëc quyõ ñaïo vôùi taàm xa xuyeân luïc ñòa. Caùc teân löûa ñaàu tieân chæ coù theå mang moät ñaàu ñaïn, thöôøng vôùi söùc coâng phaù khoaûng megaton. Caùc teân löûa nhö vaäy yeâu caàu phaûi coù khaû naêng hoaït ñoäng vôùi tính chính xaùc raát cao ñeå ñaûm baûo phaù huûy muïc tieâu.

Teân löûa haønh trình mang ñaàu ñaïn haït nhaân

Teân löûa haønh trình coù theå mang ñaàu ñaïn haït nhaân, bay ôû ñoä cao raát thaáp, khoaûng caùch ngaén vaø ñöôïc daãn ñöôøng bôûi caùc heä thoáng ñieàu khieån beân trong hoaëc beân ngoaøi (nhö heä thoáng ñònh vò toaøn caàu - GPS) laøm cho chuùng khoù coù theå bò ñoái phöông phaùt hieän vaø ngaên chaën. Teân löûa haønh trình khoâng theå mang nhieàu ñaàu ñaïn neân khoâng theå coâng phaù nhieàu muïc tieâu. Moãi teân löûa nhö vaäy chæ mang moät ñaàu ñaïn maø thoâi. Tuy nhieân, do goïn nheï neân teân löûa haønh trình quy öôùc coù theå ñöôïc phoùng ñi töø caùc beä phoùng di ñoäng treân maët ñaát, töø caùc chieán haïm hoaëc töø caùc maùy bay chieán ñaáu

Quaû caàu löûa phaùt ra töø vuï thöû nghieäm Castle Bravo

Lieân Xoâ cheá taïo vaø thöû nghieäm vuõ khí haït nhaân ñaàu tieân vaøo naêm 1949. Caû Hoa Kyø vaø Lieân Xoâ ñeàu phaùt trieån vuõ khí haït nhaân nhieät haïch vaøo nhöõng naêm giöõa cuûa thaäp nieân 1950. Vieäc phaùt minh ra caùc teân löûa hoaït ñoäng oån ñònh vaøo nhöõng naêm 1960 ñaõ laøm cho khaû naêng mang caùc vuõ khí haït nhaân ñeán baát kyø nôi naøo treân theá giôùi trong moät thôøi gian ngaén trôû thaønh hieän thöïc. Hai sieâu cöôøng cuûa chieán tranh Laïnh ñaõ chaáp nhaän moät chieán dòch nhaèm haïn cheá vieäc chaïy ñua vuõ khí haït nhaân nhaèm duy trì moät neàn hoøa bình mong manh luùc ñoù.

Vuõ khí haït nhaân töøng laø bieåu töôïng cho söùc maïnh quaân söï vaø söùc maïnh quoác gia. Vieäc thöû nghieäm haït nhaân thöôøng ñeå kieåm tra caùc thieát keá môùi cuõng nhö laø göûi caùc thoâng ñieäp chính trò. Moät soá quoác gia khaùc cuõng phaùt trieån vuõ khí haït nhaân trong thôøi gian naøy, ñoù laø Anh Quoác, Phaùp, Trung Quoác. Naêm thaønh vieân cuûa "caâu laïc boä caùc nöôùc coù vuõ khí haït nhaân" ñoàng yù moät thoûa hieäp haïn cheá vieäc phoå bieán vuõ khí haït nhaân ôû caùc quoác gia khaùc maëc duø coù ít nhaát hai nöôùc (AÁn Ñoä, Nam Phi) ñaõ cheá taïo thaønh coâng vaø moät nöôùc (Israel) coù theå ñaõ phaùt trieån vuõ khí haït nhaân vaøo thôøi ñieåm ñoù. Vaøo ñaàu nhöõng naêm 1990, nöôùc keá thöøa Lieân Xoâ tröôùc ñaây laø nöôùc Nga cuøng vôùi Hoa Kyø cam keát giaûm soá ñaàu ñaïn haït nhaân döï tröõ ñeå gia taêng söï oån ñònh quoác teá. Maëc duø vaäy, vieäc phoå bieán vuõ khí haït nhaân vaãn tieáp tuïc. Pakistan thöû nghieäm vuõ khí ñaàu tieân cuûa hoï vaøo naêm 1998, CHDCND Trieàu Tieân coâng boá ñaõ phaùt trieån vuõ khí haït nhaân vaøo naêm 2004.

Vuõ khí haït nhaân laø moät trong nhöõng vaán ñeà troïng taâm cuûa caùc caêng thaúng veà chính trò quoác teá vaø vaãn ñoùng vai troø quan troïng trong caùc vaán ñeà xaõ hoäi töø khi noù ñöôïc khôûi ñaàu töø nhöõng naêm 1940. Vuõ khí haït nhaân thöôøng ñöôïc coi laø bieåu töôïng phi thöôøng cuûa con ngöôøi trong vieäc söû duïng söùc maïnh cuûa töï nhieân ñeå huûy dieät con ngöôøi.

Hôn hai ngaøn vuï noå haït nhaân sau ñoù laø do vieäc thöû nghieäm haït nhaân, chuû yeáu laø do caùc quoác gia sau ñaây thöïc hieän: Hoa Kyø, Lieân Xoâ, Phaùp, Anh, Trung Quoác, AÁn Ñoä vaø Pakistan.

Hieän coù moät hieäp öôùc quoác teá ñeå choáng vieäc phoå bieán vuõ khí haït nhaân laø Hieäp öôùc khoâng phoå bieán vuõ khí haït nhaân, hay ñöôïc bieát ñeán vôùi teân NPT (vieát taét cuûa teân tieáng Anh: Nuclear Non-Proliferation Treaty).

Cô quan quoác teá cuûa Lieân Hieäp Quoác giaùm saùt caùc vaán ñeà lieân quan tôùi vuõ khí haït nhaân laø Cô quan Naêng löôïng Nguyeân töû Quoác teá.

Moät sao baét ñaàu töø moät ñaùm maây co suïp laïi cuûa caùc vaät chaát vôùi thaønh phaàn cô baûn laø

Kính thieân vaên chia laøm 3 loaïi, khuùc xaï, phaûn xaï vaø loaïi toå hôïp(keát hôïp cuûa khuùc xaï vaø phaûn xaï). Nhöng troïng taâm ôû ñaây laø hai loaïi kính thieân vaên khuùc xaï vaø phaûn xaï.