TỔ CHỨC DẠY HỌC HỢP TÁC CÓ SỰ HỖ TRỢ CỦA GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ VÀO MÔN TIN HỌC CƠ BẢN Nguyễn Thị Tân Tiến
Trường Đại học Y Dược Thái Nguyên
TÓM TẮT
Định hướng cơ bản của việc đổi mới giáo dục là chuyển từ nền giáo dục mang tính hàn lâm, xa rời thực tiễn sang một nền giáo dục chú trọng hình thành năng lực hành động, phát huy tính chủ động sáng tạo của người học. Đó là xu hướng trong cải cách phương pháp giảng dạy ở các trường đại học nói chung và trường Đại học Y Dược – Đại học Thái Nguyên nói riêng. Một trong những phương pháp đáp ứng được những yêu cầu trên là dạy học hợp tác. Việc tổ chức dạy học hợp tác có hỗ trợ giáo án điện tử vào môn Tin học cơ bản sẽ kích thích sự hợp tác của sinh viên trong hoạt động học, tăng cường khả năng tiếp thu kiến thức và đặc biệt phát triển khả năng xã hội của sinh viên.
Từ khóa: phương pháp dạy học, dạy học hợp tác, tin học cơ bản, học tích cực, dạy tích cực.
ORGANIZATION OF COOPERATIVE TEACHING WITH SUPPORT OF ELECTRONIC SYLLABUS IN BASIC INFORMATIC SUBJECT
Nguyen Thi Tan Tien
Thai Nguyen University of Medicine and Pharmacy
SUMMARY
The basic orientation of education innovating is referred to transform the academic education into the new one that could stimulate the creative and active ability of learner. This is also trend of reforming the teaching method not only in Universities, but also in Thai Nguyen University of Medicine – Pharmacy. One of methods that meet the above requirement is a cooperative teaching. The organization of cooperative teaching with the assistant of electronic syllabus in a basic informatics subject will stimulate the cooperative of student in learning activity. Hence, students could enhance the absorbent of knowledge and especially develop the skill social ability of student.
Keywords: Cooperative teaching, teaching method , active teaching, the basic computerization
I. GIỚI THIỆU
Dạy học hợp tác là mô hình dạy học mà trong đó sinh viên dưới sự hướng dẫn, tổ chức, điều khiển của giảng viên, các hoạt động riêng biệt của từng cá nhân được liên kết với nhau trong hoạt động chung nhằm giải quyết nhiệm vụ học tập. Dạy học hợp tác khơi dậy được tiềm năng sáng tạo của sinh viên, bên cạnh đó còn huy động và hội tụ tiềm năng trí tuệ của cả tập thể.
Phương pháp dạy học hợp tác là phương pháp dạy học có rất nhiều điểm mạnh và Tin học cơ bản là môn học có nhiều điều kiện thuận lợi để thực hiện phương pháp dạy học mới này. Vì vậy, tổ chức dạy học hợp tác có sự hỗ trợ của giáo án điện tử nhằm giúp sinh viên nắm vững tri thức, hình thành các kỹ năng tham gia thực hành xã hội và góp phần xây dựng phương pháp dạy học môn Tin ở các trường Đại học nói chung và trường Đại học Y – Dược – Đại học Thái Nguyên nói riêng.
1. Mục đích nghiên cứu
Nghiên cứu cơ sở lí thuyết của dạy học hợp tác để xây dựng cách tổ chức bài học nhằm góp phần nâng cao chất lượng dạy học sinh học 11 ở trường phổ thông.
2. Nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài
- Tìm hiểu cơ sở lí thuyết và thực tiễn của dạy học hợp tác.
- Thiết kế và tổ chức bài học tin học cơ bản theo dạy học hợp tác.
- Tiến hành thực nghiệm sư phạm để kiểm tra tính khả thi của đề tài.
3. Đối tượng và khách thể nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu: Dạy học hợp tác trong dạy học tin học cơ bản cho sinh viên đại học chính quy trường Đại học Y Dược Thái Nguyên.
- Khách thể nghiên cứu: Quá trình dạy học tin học cho đối tượng sinh viên đại học chính quy trường Đại học Y Dược Thái Nguyên.
5. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp nghiên cứu lí thuyết: Sử dụng các phương pháp phân tích tổng hợp, hệ thống hoá, khái quát hoá nguồn tài liệu lí luận và thực tiễn có liên quan để xây dựng cơ sở lí thuyết cho quá trình nghiên cứu.
- Phương pháp thực nghiệm sư phạm: Tổ chức thực nghiệm sư phạm tại các trường THPT để kiểm tra tính khả thi của phương án đã đề xuất.
Sử dụng phần mềm Excel xử lí các số liệu trước và sau thực nghiệm.
II. DẠY HỌC HỢP TÁC CÓ HỖ TRỢ CỦA GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ VÀO GIẢNG DẠY TIN HỌC CƠ BẢN
Dạy học hợp tác
Hợp tác là cùng nhau hoàn thành những mục đích chung. Đó là việc sử dụng các nhóm nhỏ sao cho các cá nhân làm việc cùng nhau để đạt thành tích chung của nhóm gắn liền với mục tiêu của mỗi cá nhân.
Dạy học hợp tác được xây dựng trên cơ sở của thuyết làm việc đồng đội, thuyết sự hợp tác tập thể và thuyết dạy lẫn nhau [1]
Phương pháp dạy học hợp là phương pháp dạy học trong đó thông qua làm việc nhóm sinh viên sẽ lĩnh hội được tri thức, giáo viên chỉ là người tổ chức, hướng dẫn và điều khiển - đáp ứng được yêu cầu đổi mới phương pháp dạy học đồng thời h́ình thành, rèn luyện kỹ năng làm việc hợp tác cho học sinh.
Trong phương pháp dạy học hợp tác, lớp học được chia thành các nhóm nhỏ, tuỳ mục đích yêu cầu của vấn đề học tập, các nhóm được phân chia ngẫu nhiên hoặc có chủ định, cố định hay thay đổi trong từng phần của tiết học, được giao cùng một nhiệm vụ hay những nhiệm vụ khác nhau.
Quá trình học tập nhóm có thể tóm tắt như sau:
Bước 1: Lập kế hoạch tổ chức dạy học hợp tác
Để có thể tổ chức học tập cho SV, GV cần xác định rõ mục tiêu cụ thể của từng bài học: Mục tiêu về kiến thức, mục tiêu về các kỹ năng hợp tác.
Bước 2: Tổ chức nhóm học hợp tác:
GV phân nhóm và giao nhiệm vụ cho mỗi nhóm
SV được tự do quan sát, thảo luận và ghi chép lại.
Trong khi các nhóm làm việc, GV tuỳ theo sự phát triển của SV có thể hướng dẫn hay chỉ ra một số lỗi lầm để các em tự sửa chữa.
Sau khi thảo luận, các nhóm sẽ trình bày kết quả thảo luận.
GV ghi nhận, sửa chữa và tổng kết, SV ghi kết quả cuối cùng - đó là kiến thức cần lĩnh hội.
Như vậy, trong phương pháp dạy học hợp tác, hoạt động chính là hoạt động của học sinh, học sinh chủ động chiếm lĩnh kiến thức, giáo viên chỉ là người hướng dẫn, theo dơi và định hướng. Chính vì thế, dạy học hợp tác được xem là một trong những phương pháp có vai trò chủ yếu nhằm phát huy cao độ tính tích cực, chủ động và sáng tạo của người học.
Dạy học hợp tác một số tình huống có hỗ trợ giáo án điện tử điển hình trong môn Tin học cơ bản.
Tình huống dạy học hợp tác phải thỏa mãn các tiêu chí sau:
Tình huống có tác dụng gợi ra ra vấn đề, gợi động cơ.
Nhiệm vụ đề ra phải vừa sức đối với sv, sv thấy có nhu cầu hợp tác với nhau
Tạo ra môi trường hợp tác để thể hiện mối quan hệ mật thiết giữa vai trò các nhân với vai trò tập thể
Thiết kế tình huống dạy học hợp tác có hỗ trợ của giáo án điện tử
Thiết kế tình huống dạy học hợp tác phải thể hiện rõ ý định của GV trong việc định hướng, tổ chức hoạt động. Thể hiện rõ các hoạt động dạy học cần diễn ra, các nhiệm vụ cho các nhóm, dự kiến cách thức đánh giá, cho điểm [5]
Có thể thiết kế tình huống dạy học hợp tác theo 4 bước sau:
Bước 1: Xác định mục tiêu
Bước 2: Chọn nội dung
Bước 3: Thiết kế tình huống cụ thể, bao gồm các nhiệm vụ sau:
Đề ra nhiệm vụ cho sinh viên
Dự kiến các cách nghĩ của sv, hướng giải quyết khắc phục
Dự kiến những mâu thuẫn của nhóm khi thảo luận
Bước 4: Tổ chức thảo luận học tập hợp tác
GV phân chia nhóm, tổ chức cho SV học tập theo nhóm. Nhiệm vụ của SV là đưa ra ý kiến, thảo luận để tìm ra kiến thức.
GV tổng hợp, kết luận và phát triển vấn đề
2.3. Thiết kế giờ học hợp tác có sự hỗ trợ của giáo án điện tử vào môn Tin học cơ bản
Các bước để thiết kế một giờ dạy học tập hợp tác môn Tin học cơ bản
Bước 1: Xác định mục tiêu học về kiến, thức, thái độ, kĩ năng, tư duy.
Bước 2: Xem xét nội dung, chương trình để có cách phân bố thời gian hợp lý cho nội dung cần dạy trong tiết học.
Bước 3: Khảo sát thực tiễn về tình hình SV
Bước 4: Thiết kế bài dạy
2.4. Minh họa
Bài giảng lý thuyết: Các hàm cơ sở dữ liệu trong Excel
Bước 1: Xác định mục tiêu học về kiến thức, thái độ, kỹ năng, tư duy.
Bước 2: Xem xét nội dung, chương trình để có cách phân bố thời gian hợp lý cho nội dung cần dạy trong tiết học.
Bước 3: Khảo sát thực tiễn về tình hình mọi mặt của SV, điều kiện học tập
Bước 4: Thiết kế bài dạy
Chuẩn bị
Lập phiếu học tập cho hoạt động nhóm, các bảng trình chiếu, ví dụ và kết luận về kiến thức.
Hướng dẫn SV cách làm việc theo nhóm: mỗi SV phải có ý thức chuẩn bị kiến thức ở nhà, khi thảo luận các thành viên trong nhóm phải tham gia đóng góp ý kiến của mình, lắng nghe ý kiến của các thành viên khác, hướng dẫn thành viên khác còn chưa hiểu vấn đề.
Tự bầu nhóm trưởng, thư ký
Phân công trách nhiệm của các thành viên trong nhóm
Điều hành:
Tổ chức cho SV thảo luận và đưa ra các yêu cầu của phiếu học tập
Tổ chức từng nhóm thuyết trình trong khoảng thời gian quy định
Tổ chức cho các nhóm tự đánh giá và đánh giá lẫn nhau
Phát phiếu học tập cho từng SV trong nhóm và mỗi nhóm có thêm một phiếu để ghi lại kết luận của nhóm.
Các nhóm tiến hành thảo luận
Phiếu 1: Cho bảng tính Excel. Thực hiện các yêu cầu
Tính tổng viện phí của các bệnh nhân điều trị tại khoa Nội.
Tính tổng viện phí của các bệnh nhân nam, điều trị tại khoa Nội mà có bảo hiểm.
Vì sao phải sử dụng các hàm cơ sở dữ liệu.
Phiếu 2:
Có bao nhiêu loại vùng tiêu chuẩn, so sánh các loại vùng tiêu chuẩn.
Tại sao phải liên kết các vùng tiêu chuẩn
Phiếu 3:
Có bao nhiêu hàm cơ sở dữ liệu
Nêu có pháp chung, ý nghĩa, chức năng của các hàm cơ sở dữ liệu
Phiếu 4: Cho bảng tính Excel, vận dụng các công thức để thực hiện các yêu cầu
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |