Bẫy
Chú giải
Mắc kẹt trong ấn tượng đầu tiên Đoán vội khi vừa thu thập chứng cứ ban
đầu mà không lý tới các chứng cứ khác nẩy
sinh
Chủ tâm xác định
Chỉ tìm các yếu tố xác định bệnh, bỏ qua
các yếu tố loại trừ bệnh
Quen thấy
Nghĩ ngay đến ca bệnh hay gặp
Đợt bệnh
Giống như bệnh cảnh quen thấy (về không
gian), chẩn đoán thường được gắn dễ dàng
hơn khi có đợt bệnh xuất hiện liên tiếp (về
thời gian)
Dạng ngoài
Nhác trông qua từ xa là chẩn đoán ngay
(doorway diagnostic)
Cố chấp
Không từ bỏ chẩn đoán mà mình đã tốn
nhiều công sức với nó
Cố ý
Chỉ muốn chẩn đoán đó, gạt các chẩn đoán
khác ra ngoài
Đơn giản hóa
Ca bệnh phức tạp được đơn giản hóa bằng
cách không lý tới một số bệnh cảnh
Người SV trong bước đầu chẩn đoán chưa có kỹ năng nầy, nó sẽ được tiếp nhận
dần qua sự chỉ dạy của người đi trước hơn là tự nghiệm ra. SV vẫn phải bắt đầu
bằng cái tổng thể trong các bệnh lý, nếu không muốn bị các lổ hổng trong kiến
thức. Do đó khi là SV, chớ bao giờ tiên đoán vì dễ xảy ra sai lầm, sẽ làm hao tốn
thì giờ hơn nữa. Xem 2 thí dụ sau đây:
CA BỆNH 1
Khám một người bệnh ung thư phổi và suy tim, đang khó thở, thấy có tràn dịch
màng phổi 2 bên. Tràn dịch màng phổi 2 bên thường là dịch thấm, nên BS chọc
hút màng phổi và cho furosemide. Vài ngày sau người bệnh càng khó thở hơn
và tràn dịch nhiều hơn, kết quả dịch trong màng phổi là dịch tiết với tế bào ung
thư. Đây là sự kết luận vội vàng dựa theo dấu hiệu tràn dịch 2 bên thường là
dịch thấm, và cho điều trị trước khi xá định chẩn đoán.
CA BỆNH 2
Người bệnh nhập viện vì viêm phổi, 3 dòng tế bào máu đều giảm với bạch cầu
trung tính giảm nhẹ. Chuyên khoa huyết học được tư vấn, với chẩn đoán giảm
tế bào máu do nhiễm khuẩn, cho xuất viện về nhà điều trị với kháng sinh uống.
51
Ba tuần sau người bệnh trở lại với bạch cầu giảm tệ hơn, sốt và nhiễm trùng
máu, được xác định là ung thư máu cấp dòng tủy bào (AML). Chẩn đoán ban đầu
dựa vào nguyên nhân thông thường của giảm 3 dòng tế bào máu là do nhiễm
trùng mà bỏ qua các nguyên nhân khác.
52
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |