LÔØi noùI ÑAÀu caùc Giaùm ñoác thaân meán
27 .1 Giaùo Hoäi, söï hieäp thoâng ñöôïc quyeàn bính phuïc vuï
tải về 1.65 Mb.
|
- Điều hướng trang này:
- 2 29 .2 Caùc Tu hoäi
- 2 36 .3. Tu hoäi Saleâdieâng
2 27 .1 Giaùo Hoäi, söï hieäp thoâng ñöôïc quyeàn bính phuïc vuï Coâng ñoàng Vatican II coáng hieán cho chuùng ta moät hình aûnh veà Giaùo Hoäi nhö laø moät daân toäc soáng hieäp thoâng vôùi Thieân Chuùa vaø vôùi chính mình, ñang chuyeån mình höôùng tôùi söï thaùnh thieän qua söï khôûi höùng cuûa Thaùnh Thaàn. D
Nhöõng ñieàu naøy cuõng ñuùng ñoái vôùi ñaëc suûng cuûa quyeàn bính. Ñaëc suûng naøy phaûi ñöôïc duøng chæ ñeå xaây döïng ñoaøn chieân trong chaân lyù vaø söï thaùnh thieän maø thoâi. Ngöôøi coù quyeàn phaûi ghi nhôù raèng ai laøm lôùn phaûi trôû thaønh thaáp beù, vaø keû laøm ñaàu phaûi haàu thieân haï.85 Cha khoâng maáy khoù khaên ñeå bieát raèng giaù trò cuûa coäng theå lôùn lao bieát bao vaø giaù trò naøy ñöôïc lieân keát vôùi ñaëc suûng cuûa quyeàn bính nhö theá naøo. Ngöôøi ta thöôøng nhaán maïnh ñieåm naøy. Thaät quan troïng cho ngöôøi phaûi thöïc thi quyeàn bính laø phaûi yù thöùc raèng quyeàn bính ñöôïc kyù thaùc cho hoï nhaèm xaây döïng coäng theå vaø raèng cuõng nhö söï vaâng phuïc ñoái vôùi vaán ñeà naøy, noù ñöôïc lieân keát vôùi maàu nhieäm Ñöùc Kitoâ, ngöôøi Toâi Tôù cuûa Chuùa Cha vaø cuûa Giaùo Hoäi. Ñieàu naøy töông ñöông vôùi noùi raèng nhôø ôn Chuùa, cha caøng hieåu ñaày ñuû hôn maàu nhieäm khoå naïn, cheát vaø phuïc sinh cuûa Chuùa Gieâsu vaø maàu nhieäm Giaùo Hoäi, cha caøng bieát roõ hôn phuïc vuï coù nghóa laø gì. Vì theá chuùng ta khoâng neân ngaïc nhieân veà chieàu saâu cuûa loøng trung thaønh vaø tình yeâu Don Bosco daønh cho Giaùo Hoäi. Chuùng ta cuõng ñöøng laáy laøm laï veà söï kieän laø ñoái vôùi ngaøi khoâng coù meät nhoïc naøo laø ñaùng keå khi leân quan ñeán vieäc phuïc vuï Giaùo Hoäi vaø Ñöùc Thaùnh Cha.86 “Cha meät nhoïc tí xíu, nhöng ích lôïi cuûa Giaùo Hoäi laø treân heát, treân caû lôïi ích cuûa Tu hoäi chuùng ta.”87 Tình yeâu vaø söï gaén boù saâu xa cuûa Don Bosco ñoái vôùi Giaùo Hoäi phaûi ñöôïc coi laø moät ôn vaø nguoàn söùc maïnh vaø söï chaéc chaén trong nhöõng giaây phuùt khoù khaên. Ñoù laø moät aân ñieån ngoaïi thöôøng ñöôïc ñi xuoáng tôùi chuùng ta qua kinh nghieäm cuûa Ñaáng Saùng Laäp thaùnh thieän cuûa chuùng ta.
C
aùc Tu hoäi laø nhöõng coäng ñoaøn hieäp thoâng vôùi Giaùo Hoäi. Caùc Tu hoäi coù moät thieän ích chung cuûa mình vaø coù chöùc naêng rieâng cuûa mình. Caùc Tu hoäi caàn maãn ñaùp traû lôøi môøi goïi cuûa Thieân Chuùa qua vieäc ñaøo luyeän maø caùc Tu hoäi cung öùng. Vaø caùc Tu hoäi hieán mình ñeå coâng taùc theo nhöõng phöông caùch vaø hình thaùi khaùc nhau vaøo cuõng moät vieäc toâng ñoà cuûa Giaùo Hoäi.88 Caùc Tu hoäi ñöôïc sinh ñoäng vaø höôùng daãn vaøo traùch vuï naøy nhôø quyeàn bính ñôøi tu. Nhöõng thöïc taïi thieâng lieâng naøy, khi giaùm ñoác hieåu vaø soáng, coù theå giuùp ngaøi yù thöùc saâu saéc taùc vuï cuûa ngaøi coù yù nghóa gì. Nhöõng chaân lyù naøy hoã trôï vaø nuoâi döôõng ngaøi. Chuùng baûo ñaûm söï höõu hieäu cuûa taùc vuï ngaøi. Nhöõng vaên kieän Lumen Gentium vaø Perfectae Caritatis89 ñònh vò caùc Tu hoäi trong khung maàu nhieäm Ñöùc Kitoâ vaø Giaùo Hoäi ñöôïc xem laø söï hieäp thoâng cuûa caùc aân ñieån khaùc nhau. Ngöôøi tu só gaéng vöôn tôùi moät thieän ích chung, haàu coù theå trung thaønh giöõ caùc cam keát maø vieäc tuyeân khaán tu trì cuûa hoï haøm chöùa, vaø tieán xa treân ñöôøng ñöùc aùi trong nieàm vui thieâng lieâng.90 Noùi caùch khaùc, hoï coù moät muïc tieâu vöôn ñeán. AÁy laø, lôùn leân trong ñöùc aùi nhôø vieäc theo Ñöùc Kitoâ. Hoï phaûi laø daáu chæ vaø ngöôøi mang tình yeâu cuûa Ngöôøi. Hoï cuõng ñöôïc phuù ban nhöõng phöông theá ñeå ñaït tôùi muïc tieâu naøy: tuyeân khaán vaø moät loái soáng laøm hoï coù theå thöïc thi caùc lôøi khaán aáy. B
Taát caû caùc Tu hoäi tham döï vaøo ñôøi soáng cuûa Giaùo Hoäi: “chính vì thieän ích cuûa Giaùo Hoäi maø caùc Tu hoäi coù nhöõng ñaëc tính vaø chöùc naêng rieâng cuûa mình.”92 Caùc Tu hoäi phaûi thöïc thi vieäc canh taân trong ñôøi soáng cuûa Giaùo Hoäi vaø trong nhöõng choïn löïa vieäc toâng ñoà cuûa mình. Nhöõng khuûng hoaûng chuùng ta kinh nghieäm ngaøy nay, tröôùc heát lieân quan ñeán sinh hoaït cuûa Giaùo Hoäi, bôûi vì chuùng ñoàng thôøi laø nhöõng khuûng hoaûng veà söï thaùnh thieän vaø söï uy tín. Do caùc hoaït ñoäng cuûa mình laãn do söï linh höùng maø caùc Tu hoäi mang laïi, caùc tu só phaûi laø nhöõng maãu möïc trong nhöõng tình huoáng maø nôi ñoù ñang xaûy ra nhöõng thay ñoåi lôùn lao veà vaên hoùa vaø nôi ñoù nhöõng thaùch ñoá lôùn lao cuûa lòch söû vaø caùc daân toäc ñang troài hieän. Vieäc theo Ñöùc Kitoâ, sequela Christi, laø moät ñieàu hoaøn toaøn khaùc vôùi moät thöù baét chöôùc Ngöôøi suoâng, voán thöôøng bò taùch khoûi lòch söû vaø nhöõng thöïc teá. S
Nhöõng coäng ñoaøn naøy goàm nhöõng con ngöôøi ñöôïc thaùnh hieán coù thieän ích cuûa chính hoï vaø coâng vieäc canh taân ñaëc tröng cuûa hoï ñöôïc sinh ñoäng vaø höôùng daãn nhôø ñaëc suûng cuûa quyeàn bính ñôøi tu. Töø ñaây naûy ra moät nhu caàu khaù khaån caáp laø luùc naøy phaûi baøn ñeán moät vaøi yù töôûng caên baûn veà nguoàn goác vaø baûn chaát cuûa quyeàn bính ñôøi tu, taàm quan troïng cuûa vieäc phuïc vuï maø quyeàn bính ñem laïi, nhu caàu phaûi canh taân ñöôøng loái thöïc thi quyeàn bính, vaø yù nghóa cuûa söï mieãn tröø maø noù ñöôïc höôûng. Ñaây laø nhöõng khaùi nieäm cha ñaõ quen thuoäc vaø tröïc tieáp lieân quan ñeán cha. Chuùng bao goàm nhöõng ñaëc tính nôi caên tính cuûa cha nhö moät beà treân, nguoàn goác cuûa caên tính naøy, tính hieäu quaû cuûa noù, vaø nhöõng moái lieân heä taát yeáu maø cha phaûi coå xuùy haàu aân ñieån maø cha mang laáy seõ khoâng bò ngheøo ñi hay thaäm chí bò chính cha xao nhaõng trong thöïc teá. Baèng khoâng, laøm theá naøo cha coù theå laøm chöùng cho noù? Maëc daàu “beà treân caàn taám loøng hôn caùi ñaàu,”96 thì taám loøng vaãn caàn ñöôïc nuoâi döôõng baèng ñoäng löïc thaâm saâu vaø baát bieán. a 33 . Nguoàn goác vaø baûn chaát cuûa quyeàn bính trong ñôøi tu
b 34 . Linh ñaïo cuûa quyeàn bính trong ñôøi tu Do chính baûn chaát cuûa mình, quyeàn bính trong ñôøi tu nhaïy caûm ñaëc bieät vôùi nhöõng giaù trò thieâng lieâng bôûi vì “ñôøi tu laø ñôøi soáng trong Thaàn khí.”102 Nhöõng giaù trò thieâng lieâng thaám nhieãm ñôøi soáng caù nhaân vaø coäng theå. N
Kieân nhaãn khoâng bao giôø ñöôïc trôû thaønh söï nuoâng chieàu uûy mò, tìm caùch ñöôïc quaàn chuùng öa thích, söï döûng döng hay laø söï lo laéng quaù ñaùng veà vieäc gaây ra khoù chòu. Kieân nhaãn ñeán töø thöøa nhaän söï moûng doøn nhaân loaïi vaø töø nieàm xaùc tín raèng loøng nhaân haäu cuûa Tin Möøng chöõa laønh nhöõng khuyeát ñieåm vaø laàm loãi moät caùch hieàn töø, khi noù laø tình yeâu chaân thaät ñoái vôùi ngöôøi sa ngaõ. Söï cöông nghò laø moät thöù söùc maïnh vò tha, giuùp ngöôøi khaùc caûm thaáy nhöõng ñoøi hoûi cao caû cuûa tình yeâu Thieân Chuùa vaø nhu caàu caàn phaûi thaéng vöôït söï nguoäi laïnh hay söï baát tuaân. Söùc maïnh vaø söï hieàn dòu khoâng bao giôø ñoái khaùng nhau, nhöng phaûi luoân ñi cuøng vôùi nhau. Trong Thaùnh Kinh, Thaàn khí ñöôïc so saùnh vôùi côn baõo taùp vaø vôùi laøn gioù hiu hiu. Neáu cha deã daïy ñoái vôùi Thaàn Khí, cha seõ phaûi vöøa cöông nghò, vöøa nhaân töø. Cha seõ phaûi bieát ñoái dieän vôùi nhöõng quaù phaïm ra sao, ñang khi vaãn kheùp maét laøm ngô tröôùc söï yeáu ñuoái nhaân loaïi. Cha khoâng ñöôïc nhoû nhen, nhöng cuõng khoâng ñöôïc voâ taâm voâ tính. Cha phaûi chinh phuïc söï tín nhieäm cuûa caùc hoäi vieân baèng caùch queân nhöõng laàm loãi hoï ñang chaân thaønh gaéng söùc söõa chöõa; nhöng cha cuõng phaûi ñoøi hoûi haàu daãn veà laïi hay gìn giöõ söï trung thaønh cuûa nhöõng keû ñöôïc Thaàn khí Chuùa trao phoù cho cha coi soùc. Don Bosco dieãn taû nhöõng thaùi ñoä naøy baèng nhöõng kieåu noùi quen thuoäc vôùi chuùng ta: “Beà treân phaûi coù ba phaåm tính naøy: ngaøi phaûi mau tha thöù, chaäm phaït vaø raát nhanh queân.”103 Giaùm ñoác phaûi “anh huøng trong vieäc chòu ñöïng nhöõng yeáu ñuoái cuûa ngöôøi khaùc.”104 Tuy nhieân, giaùm ñoác cuõng “caàn phaûi ra leänh.”105
2 36 .3. Tu hoäi Saleâdieâng Moïi ñoaøn suûng coù ñöôïc ôn trieån khai tieàm löïc cuûa mình trong moâi tröôøng lòch söû noù hieän soáng. Noù coù khaû naêng ñaùp öùng nhöõng vaán ñeà do caùc neàn vaên hoùa khaùc nhau ñem laïi, vaø nhöõng kích thích ñeán töø Giaùo Hoäi, theo moät caùch saùng taïo vaø hôïp nhaát. Noù laøm ñieàu naøy qua moät phong thaùi ñaëc thuø trong sinh ñoäng vaø cai quaûn, thaùnh hoùa vaø hoaït ñoäng toâng ñoà.106 Coù leõ ñaây laø ñieàu Don Bosco coù trong trí khi ngaøi noùi veà “baûn sao ñeïp” cuûa Tu hoäi maø ta phaûi taïo neân. Caàn phaûi lieân tuïc toâ ñieåm laïi “baûn sao ñeïp” aáy. Ñaây chính laø ñöôøng loái cha phaûi nghó ñeán khi baét tay vaøo vieäc sinh ñoäng vaø cai quaûn. Ñieàu aáy chaéc chaén seõ giuùp daân chuùng vaø caùc Tu hoäi chu toaøn coâng vieäc duy nhaát naøy vaø phaùt trieån ñoaøn suûng cuûa hoï.107 a 37 . Baûn chaát vaø quyeàn bính cuûa Tu hoäi Don Bosco vieát: “Tu hoäi Saleâdieâng cuûa thaùnh Phanxicoâ Saleâ qui tuï caùc linh muïc, tö giaùo vaø giaùo daân (nhaát laø nhöõng ngöôøi thôï) muoán cuøng nhau laøm vieäc thieän cho nhau vaø cho ngöôøi khaùc.”108 Ta nhìn thaáy khía caïnh cuûa vieäc caàn ñeán nhau vaø phuïc vuï laãn nhau109 trong söï hieäp nhaát cuûa caùc phaàn töû, ñöôïc lieân keát vôùi nhau baèng daây ñöùc aùi, vaø trong hoaït ñoäng ña daïng vaø boå sung nhaém ñeán hieäu quaû toâng ñoà.110 Caùc ngöôøi Saleâdieâng soáng vaø tieán böôùc trong ñöùc aùi nhaèm ñem laïi moät söï phuïc vuï cho ngöôøi treû trong Giaùo Hoäi nhö moät söï traûi roäng cuøng moät tình yeâu aáy voán keát hieäp hoï vôùi Ñöùc Kitoâ vaø vôùi nhau. Trong trí Don Bosco, ñöùc aùi naøy ñöôïc höôùng daãn vaø nuoâi döôõng baèng moät loaïi quyeàn bính ñöôïc laøm giaøu nhôø aân suûng cuûa taùc vuï linh muïc. Ñaây laø nguoàn söùc maïnh vaø söùc maõnh lieät, khi noù coá gaéng ñaùp laïi nhöõng daáu chæ thôøi ñaïi, vaø nhöõng ñoøi hoûi cuûa moät kyû nguyeân môùi trong lòch söû, trong söï trung thaønh vôùi nhöõng muïc tieâu cuûa mình.111
T
heo Hieán luaät chuùng ta, beà treân ñöôïc ban cho ‘quyeàn cai quaûn’ ñích thöïc, ñieàu aáy thaät roõ raøng.112 Quyeàn bính cuûa ngaøi coù ñaëc tính toân giaùo taän baûn chaát, vaø ñöôïc coi laø moät söï phuïc vuï trong vieäc tìm kieám thaùnh yù Thieân Chuùa ñeå giöõ gìn söï hieäp nhaát vaø caên tính Saleâdieâng.113 Ñaøng khaùc, caùc coäng theå chuùng ta ngaøy nay ñang gia taêng yù thöùc laø raát caàn phaûi coù vieäc sinh ñoäng haàu coù theå thaät söï ñöôïc phuùc aâm hoùa vaø trôû thaønh nhöõng ngöôøi loan baùo Tin Möøng. Vaäy, sinh ñoäng vaø laáy quyeát ñònh laø hai chöùc naêng cuûa quyeàn bính. Chuùng luoân saùnh vai beân nhau maëc duø phaân bieät nhau, theo nhöõng tình traïng loaïi bieät vaø vôùi nhöõng möùc ñoä khaùc nhau. Chuùng coù cuøng moät muïc ñích: laøm cho coäng theå vaø caù nhaân taêng tröôûng trong ôn goïi cuûa hoï. Coù moät soá ngöôøi nghó raèng quyeàn bính cuûa beà treân chæ heä taïi ôû söï sinh ñoäng. Ñieàu naøy khoâng ñuùng. Sinh ñoäng cuõng khoâng phaûi laø khu ñoäc quyeàn daønh rieâng cho beà treân. Trong caùc coäng theå cuõng coù nhöõng ngöôøi sinh ñoäng khaùc nhau nhöng khoâng coù quyeàn cai quaûn. Thöïc vaäy, töø ngöõ ‘sinh ñoäng’ coù nghóa tröôùc tieân laø gôïi yù, thuùc ñaåy, thuyeát phuïc. Noù giaû ñònh khaû naêng ñoái thoaïi, laéng nghe vaø phaân ñònh.114 Baát kyø ai coù nhöõng phaåm tính naøy ñeàu laø moät ngöôøi sinh ñoäng ñuùng nghóa. Ñ
aøng khaùc, söï sinh ñoäng laø moät khía caïnh quan troïng cuûa vieäc cai quaûn, vaø laø moät caùch thöùc tieâu bieåu ñeå thöïc thi quyeàn bính. V
ì theá, cha phaûi cai quaûn baèng vieäc sinh ñoäng. Don Bosco dieãn taû nhö theá naøy: “Traùch vuï chính cuûa giaùm ñoác laø phaân coâng ñeå thöïc hieän vaø baûo ñaûm coâng vieäc aáy ñöôïc thöïc thi.”115 Neáu beà treân ra leänh, ngaøi phaûi laøm theá theo ñaëc suûng Saleâdieâng. Noùi caùch khaùc, phong thaùi cuûa ngaøi phaûi luoân laø cuûa moät ngöôøi sinh ñoäng, khoâng chuùt coù tính chaát chuyeân cheá hoaëc bi quan yeám theá, nhöng coù thaåm quyeàn, nghóa laø hôïp vôùi tinh thaàn gia ñình vaø vôùi nhöõng nhu caàu cuûa thôøi ñaïi chuùng ta.116 Don Bosco cho Don Rua, vò giaùm ñoác taïi Mirabello chuaån möïc naøy: “Con haõy coá laøm cho ngöôøi ta yeâu meán hôn laø neå sôï con; khi con ra leänh hay söûa loãi, haõy luoân cho thaáy roõ con haønh ñoäng vì thieän ích cuûa ngöôøi khaùc chöù khoâng phaûi do tính boác ñoàng.”117 Cha cuõng phaûi sinh ñoäng baèng vieäc cai quaûn. Tieán böôùc theo yù ngay laønh maø thoâi thì khoâng ñuû. Cha phaûi ñaït tôùi nhöõng muïc tieâu cuûa mình: “Neáu moät hoäi, gioáng nhö chuùng ta, muoán tieán boä thì caàn phaûi ñöôïc toå chöùc toát ñeïp. Luoân phaûi coù nhöõng ngöôøi ra leänh vaø nhöõng ngöôøi vaâng phuïc… trong thaân mình, phaûi coù moät trí tueä ñieàu khieån nhöõng vaän haønh cuûa noù.”118 c. Sinh ñoäng moät coäng theå Saleâdieâng coù nghóa laø gì? N
höõng thaùi ñoä taân tieán vaø nhöõng ñöôøng loái hoaït ñoäng phuø hôïp vôùi thôøi ñaïi vaø hoaøn caûnh chuùng ta soáng, chaéc chaén phaûi ñöôïc thaùp nhaäp vaøo caùch thöùc thöïc thi quyeàn bính. Xeùt moät maët cha laø moät ngöôøi sinh ñoäng do coâng vieäc, hay neáu cha thích, theo ôn goïi. Nhöng cha phaûi coá gaéng ñaït ñöôïc kinh nghieäm veà caùch thöùc ñeå caùc nhoùm soáng vaø laøm vieäc vôùi nhau, vaø hoïc ñeå phaùt trieån nhöõng naêng khieáu vaø taøi naêng caù nhaân cuûa mình. Cha phaûi bieát caùch thöùc ñeå hoäi nhaäp moät ngöôøi vaøo trong moät nhoùm, ñeå ñöa ra moät ñeà taøi ñaëc thuø, ñeå ñeà xuaát hay ñeà nghò, ñeå ñoùn nhaän lôøi pheâ bình. Cha phaûi coù khaû naêng taïo ñöôïc tin töôûng vaø tín nhieäm cuõng nhö coå voõ söï taêng tröôûng cuûa nhöõng ngöôøi khaùc, baèng caùch môøi goïi hoï tieán leân vaø maïo hieåm. D
aàu phaûi haønh ñoäng caùch teá nhò vaø ñuùng ñaén, cha cuõng phaûi coù theå coå voõ nhoùm vaø caùc caù nhaân baøn ñeán moät vaøi ñeà taøi caùch saùng taïo haàu ñaït ñöôïc chaân lyù qua ñoái thoaïi chaân chính. Cuoái cuøng, cha phaûi coù khaû naêng toång hôïp vaø toång keát; cha phaûi bieát laøm sao ñeå traân troïng caùc hoaït ñoäng ñaõ ñöôïc thöïc hieän, nhöng cha cuõng phaûi coù theå vaïch ra nhöõng haïn cheá vaø nhöõng laàm lôõ. Ñaây laø ñieàu maø ngaøy nay ngöôøi ta ñoøi hoûi ôû baát kyø ngöôøi sinh ñoäng naøo. Tuy nhieân trong ñôøi soáng tu trì, söï sinh ñoäng coù moät yù nghóa ñaëc bieät cuûa noù. Ñaây laø vì nguoàn maïch cuûa noù, nhöõng thaùi ñoä vaø nhöõng ñieàu kieän noù ñoøi hoûi, vaø nhöõng muïc tieâu cuûa noù. Sinh ñoäng moät coäng ñoaøn Kitoâ höõu khoâng theå bò giôùi haïn vaøo nhöõng khía caïnh phöông phaùp, daãu coù theå höõu ích, hay vaøo vieäc phaùt trieån caùc taøi naêng vaø moái töông quan cuûa nhoùm. Ñuùng hôn noù döïa treân thaùi ñoä deã daïy ñoái vôùi Thaàn khí, Ñaáng sinh ñoäng ñeä nhaát cuûa toaøn Daân Chuùa vaø laøm ta coù khaû naêng phaân ñònh yù nghóa cuûa nhöõng thuùc ñaåy lieân lyû cuûa Ngaøi trong ñôøi soáng chuùng ta vaø qua khaép lòch söû.119 Khía caïnh naøy ñaùng ñöôïc nhaán maïnh bôûi vì coù theå noùi, ñaáy laø coát loõi khoa linh ñaïo cuûa beà treân. Khaùc vôùi ngöôøi sinh ñoäng trong theá traàn, beà treân trong ñôøi tu khi phuïc vuï söï sinh ñoäng, bieát roõ mình laø coäng söï vieân thaáp heøn vaø laø khí cuï thuaàn thuïc cuûa Thaàn khí, haàu giuùp ngöôøi khaùc soáng trong tinh thaàn vaâng phuïc ñöôïc ñaâm reã trong ñöùc tin vaø ñöùc aùi hoaøn haûo. Nhö vaäy, vieäc ñaàu tieân ngaøi phaûi laøm laø hieán mình caùch thuaàn thuïc cho Thaùnh Thaàn haèng sinh ñoäng lieân tuïc. Ngaøi khoâng bao giôø coù theå cho ngöôøi khaùc ñieàu hoï chôø ñôïi nôi ngaøi tröø phi ngaøi kinh nghieäm Thieân Chuùa caùch chaân thaät vaø saâu saéc. Ñuùng laø ñoâi khi caùc coäng theå ñoøi hoûi ñieàu haàu nhö khoâng theå ñöôïc.120 Trong töøng traïng huoáng, boån phaän cuûa cha laø tìm kieám vaø caàu xin coù ñöôïc moät linh thò roõ raøng veà yù nghóa ôn goïi cuûa cha vaø cuûa ngöôøi khaùc. Cha phaûi tìm kieám khoâng phaûi lôïi ích rieâng mình, nhöng cuûa ngöôøi khaùc. Cha phaûi haønh ñoäng caùch xaùc tín raèng cha khoâng phaûi laø chuû nhaân oâng cuûa nhoùm hay cuûa nhöõng caù nhaân trong ñoù. Cha phaûi haân hoan nhaän ra raèng traùch vuï cuûa cha laø khaùm phaù ra nhöõng aân ñieån cuûa hoï vaø giuùp hoï phaùt trieån chuùng. Ñaây laø caùch thöùc Don Bosco toùm keát nhöõng boån phaän naøy: “Chuùng ta haõy coi nhöõng ngöôøi maø chuùng ta phaûi thöïc thi quyeàn bính treân hoï laø con caùi chuùng ta. Chuùng ta haõy ñaët mình phuïc vuï hoï nhö Chuùa Gieâsu, Ñaáng ñaõ ñeán ñeå vaâng phuïc, chöù khoâng phaûi ñeå ra leänh. Chuùng ta neân xaáu hoå veà baát cöù ñieàu gì nôi chuùng ta gioáng vôùi tinh thaàn hoáng haùch. Tìm thaáy nieàm vui lôùn lao trong vieäc phuïc vuï ngöôøi khaùc laø caùch cai quaûn cuûa chuùng ta. Ñoù laø caùch Chuùa Gieâsu ñoái xöû vôùi caùc Toâng ñoà.”121
Hieán luaät chuùng ta nhaán maïnh ñeán yù nghóa quyeàn bính cuûa giaùm ñoác;122 nhöõng muïc tieâu tröôùc maét vaø toái haäu cuûa quyeàn bính naøy; phöông phaùp vaø phöông theá ngaøi thoâng thöôøng neân söû duïng; vaø cuoái cuøng laø nhöõng quyeát ñònh beà treân phaûi laáy sau khi coäng theå cuøng phaân ñònh; vaø chuùng ñem laïi cho ngöôøi tu só moät loái ñöôøng vöõng chaéc ñeå theo.
Quyeàn bính luoân luoân vaø tieân vaøn laø söï ‘phuïc vuï Thieân Chuùa’. Traùch vuï neàn taûng cuûa cha laø giuùp coäng theå vaø moãi phaàn töû trong ñoù ‘phuïc vuï Thieân Chuùa’ theo Hieán luaät. Cha laøm ñieàu naøy baèng caùch söû duïng nhöõng phöông theá ñaëc öu nôi quyeàn bính cuûa cha. Do vaäy, neáu ta nhaán maïnh nhieàu veà boån phaän sinh ñoäng cuûa cha thì ñieàu aáy khoâng chuùt haøm yù giôùi haïn hay haï thaáp khía caïnh khaùc cuûa söï phuïc vuï cuûa cha. Giaùm ñoác laø moät ngöôøi sinh ñoäng vaø cuõng laø beà treân cuûa coäng theå. Ngaøi thöïc söï chòu traùch nhieäm cai quaûn coäng theå,123 vaø ngaøi coù quyeàn laáy nhöõng quyeát ñònh thích hôïp.124 Ñieàu naøy coù nghóa raèng giaùm ñoác ñích thaân coù quyeàn bính, theo nghóa ñöôïc SCRIS noùi ñeán khi traû lôøi cho lôøi phaøn naøn raèng “söï thöû nghieäm nhöõng hình thöùc cai quaûn khaùc nhau gaây ra nhieàu vaán ñeà vaø nghi ngôø, ñaëc bieät lieân quan ñeán quyeàn theå nhaân cuûa beà treân. Caâu traû lôøi laø theá naøy:125 “Theo tinh thaàn cuûa Coâng Ñoàng ñaïi keát Vatican II126 vaø toâng huaán Evangelica Testificatio soá 25, cuõng nhö löu yù ñeán nhöõng tham khaûo hôïp phaùp vaø nhöõng giôùi haïn do luaät chung vaø luaät rieâng cuûa caùc doøng tu laäp neân, caù nhaân caùc beà treân coù quyeàn bính.”127 Moät caùch töï nhieân, phaïm vi quyeàn bính cuûa cha phaûi ñöôïc hieåu theo dieän cuûa luaät chung trong Giaùo Hoäi vaø luaät cuûa Tu hoäi chuùng ta. Ñoaøn suûng Saleâdieâng vaø söù meänh rieâng maø cha ñöôïc môøi goïi thöïc thi cho pheùp chuùng ta nhìn quyeàn bính cuûa cha theo vieãn caûnh rieâng cuûa noù. Hieán luaät vaïch ra raèng giaùm ñoác “cai quaûn coäng theå vôùi söï coâng taùc cuûa ban coá vaán ngaøi.”128 Nhö vaäy, khi laáy nhöõng quyeát ñònh veà nhöõng vaán ñeà loaïi bieät coù taàm quan troïng naøo ñoù, beà treân theo nhöõng phöông phaùp tham khaûo voán ñaûm baûo cho ngaøi nhöõng ngöôøi khaùc tham gia ñaày ñuû vaøo tieán trình laáy quyeát ñònh.129 Loaïi quyeàn bính caù nhaân maø cha coù ñöôïc ñoøi buoäc cha ñi ñeán nhöõng quyeát ñònh vaø thi haønh chuùng vôùi söï coäng taùc cuûa nhöõng hoäi vieân khaùc.
B 47 aûn vaên cuûa khoaûn Hieán luaät 94, nhö ñöôïc Toång Tu nghò 21 hieäu ñính, vieát: “Trong coäng theå, ñeå chu toaøn söù meänh ñöôïc trao phoù cho chuùng ta, taát caû chuùng ta ñeàu vaâng phuïc daàu phaûi chu toaøn nhöõng traùch vuï khaùc nhau. Trong nhöõng vaán ñeà coù taàm quan troïng, chuùng ta cuøng quy tuï laïi ñeå tìm thaùnh yù Thieân Chuùa baèng cuoäc trao ñoåi huynh ñeä vaø kieân nhaãn, cuõng nhö vôùi yù thöùc saâu saéc veà söï chia seû traùch nhieäm. Beà treân thöïc thi vieäc phuïc vuï cuûa quyeàn bính baèng caùch laéng nghe caùc hoäi vieân, khích leä moïi ngöôøi ñoùng goùp vaø coå xuùy söï nhaát trí trong ñöùc tin vaø ñöùc aùi. Ngaøi keát thuùc giai ñoaïn tìm kieám chung baèng caùch laáy nhöõng quyeát ñònh thích hôïp maø thöôøng xuaát phaùt töø söï ñoàng quy caùc yù kieán. Vì theá taát caû chuùng ta cam keát coäng taùc tích cöïc vaø chaân thaønh thöïc thi caùc quyeát ñònh aáy, ngay caû khi chuùng khoâng töông hôïp vôùi quan ñieåm rieâng cuûa chuùng ta.”130 Khoaûn naøy vaø nhöõng khoaûn khaùc nöõa131 trong Hieán luaät chuùng ta laø chìa khoùa cho ta hieåu caùch thöùc Saleâdieâng thöïc thi meänh leänh sau ñaây cuûa Perfectae Caritatis: “Caùch thöùc cai quaûn phaûi phuø hợp vôùi nhöõng traïng huoáng hieän taïi, vôùi nhöõng nhu caàu cuûa vieäc toâng ñoà, vôùi nhöõng ñoøi hoûi cuûa neàn vaên hoùa vaø vôùi nhöõng hoaøn caûnh xaõ hoäi vaø kinh teá.”132 Qua töøng coäng theå, Tu hoäi taêng tröôûng nhö moät thaân theå soáng ñoäng, ñöôïc Thaùnh Thaàn sinh ñoäng. Nhöng coäng theå aáy cuõng hieän höõu nhö moät cô cheá xaõ hoäi, coù quy luaät cuûa mình, vaø leä thuoäc vaøo nhöõng löïc löôïng ñang hoaït ñoäng trong neàn vaên hoùa maø coäng theå ngaäp chìm vaøo.133 Vieäc quyeát ñònh xem ta phaûi nhaän nhöõng naêng löïc naøo laø nhöõng nguyeân lyù taùc ñoäng cuûa kinh nghieäm maø ngöôøi Saleâdieâng ñöôïc môøi goïi ñeå soáng nhö nhöõng moân ñeä cuûa Don Bosco, tuøy thuoäc vaøo chính baûn chaát cuûa kinh nghieäm aáy. noù trôû thaønh thöôùc ño vaø tieâu chuaån ñeå choïn löïa. Sau moät thôøi kyø tìm kieám cam go vaø vaát vaû,134 Toång Tu Nghò 21 moät ñaøng ñaõ nhaán maïnh ñeán nhu caàu tham gia vaø ñoàng traùch nhieäm trong vieäc thi haønh quyeàn bính, ñaøng khaùc laïi nhaán maïnh raèng caàn moät thaùi ñoä phaân ñònh thieâng lieâng. Thaùi ñoä naøy phaûi höôùng daãn cuoäc tìm kieám vaø nhöõng tieán trình ñi ñeán quyeát ñònh.
Ta caàn nhieàu aân ñieån vaø taùc vuï ñeå xaây döïng coäng theå vaø quyeàn bính laø moät trong nhöõng aân ñieån naøy. Nhöng theo nhöõng phaïm vi laø söï uy tín vaø nhöõng tình huoáng khaùc nhau, ngöôøi coù quyeàn bính phaûi ñöôïc trôï giuùp do nhöõng ngöôøi san seû vieäc thöïc thi nhöõng traùch nhieäm naøy. Traùch nhieäm haøng ñaàu cuûa cha laø xin ngöôøi khaùc tham gia. Boån phaän ñaëc bieät cuûa nhöõng ngöôøi coù quyeàn laø kích thích moïi ngöôøi quan taâm vaø tham gia tích cöïc. Ñaây laø phöông caùch thöïc tieãn truy nhaän söï tröôûng thaønh cuûa caùc coäng söï vieân cuûa cha135 vaø noù bieåu loä tinh thaàn gia ñình nhö noù ñöôïc tìm thaáy nôi söï hieäp thoâng cuûa moät nhoùm caùc hoäi vieân cuøng laøm vieäc ñeå ñaït ñöôïc cuøng nhöõng muïc tieâu.136 Traùch vuï thöù hai cuûa cha laø cung caáp nhöõng ñoäng cô cho vieäc tham gia. Giaùm ñoác vaø caùc hoäi vieân phaûi naém vöõng moät khoùe nhìn roõ raøng veà caùc khía caïnh seõ daãn ñeán vieäc hieåu ñuùng söï tham gia coù nghóa laø gì. Trong boái caûnh Giaùo Hoäi, ñoäng cô laøm neàn taûng cho moïi söï san seû quyeàn bính laø theá naøy: “Ñieàu thuoäc veà moät ngöôøi thì thuoäc veà moïi ngöôøi”, daãu vì nhöõng lyù leõ khaùc nhau vaø baèng nhöõng caùch thöùc khaùc nhau. Vaäy, khoâng ai coøn coù theå ñöôïc ñoùng kín trong chính mình vaø thi haønh coâng vieäc cuûa mình caùch caù nhaân chuû nghóa. Chuùng ta ñi tôùi nguyeân taéc boå sung baèng vieäc coâng nhaän giaù trò ñoäc ñaùo cuûa caùc caù nhaân vaø coäng theå: “Quyeàn bính thuoäc baát kyø loaïi naøo laø thuoäc moïi bình dieän phaûi ñeå cho caáp thaáp hôn vaø caùc caù nhaân coù theå haønh ñoäng vaø quyeát ñònh.”137 Ñaây laø moät trong nhöõng khía caïnh cuûa loøng meán thöông trong Heä Thoáng Döï Phoøng. Söï boå sung töï baûn tính ñoøi phaûi taûn quyeàn, voán laø “moät söï töï laäp ñuùng ñaén vaø coù traùch nhieäm vaø nhö theá laø moät söï phaân phoái quyeàn bính chính ñaùng giöõa nhöõng cô quan cai quaûn khaùc nhau.”138 Caùc hoäi vieân phaûi cuøng nhau laøm vieäc trong khi thöïc thi caùc hoaït ñoäng cuûa mình vaø ñem laïi söï phuïc vuï ña daïng bôûi vì nhöõng hoaøn caûnh thöôøng phöùc taïp, nhöõng vaán ñeà vaø caùc giaûi ñaùp thaät raéc roái. Theo nghóa naøy söï tham gia tích cöïc coù nghóa laø chòu traùch nhieäm chung veà ôn goïi vaø söù meänh Saleâdieâng cuûa chuùng ta.139 C
uoái cuøng ta neân noùi raèng ngheä thuaät cuûa giaùm ñoác laø phaûi thaáy raèng san seû traùch nhieäm ñöôïc thöïc thi ñuùng ñaén. Ngaøi duøng quyeàn bính ñeå ñaûm baûo raèng theá quaân bình cuûa hieäp nhaát khoâng bò ñaûo loän. Caùch cha can thieäp vaøo caùc hoaït ñoäng cuûa caùc hoäi vieân seõ khoâng gaây ra baát an hay choáng ñoái neáu cha ñeå cho moãi ngöôøi coù laõnh vöïc töï laäp rieâng. Söï kieän laø coù nhöõng vai troø khaùc nhau giaû ñònh raèng caùc hoäi vieân bieát caùch san seû traùch nhieäm. Thoâng thöôøng hoï ñeàu bieát theá. Nhöng cha seõ thaáy khaû naêng naøy coù nhieàu möùc ñoä khaùc nhau. Moät soá ngöôøi saün saøng tham gia hoaøn toaøn; soá khaùc chæ tôùi moät möùc ñoä naøo ñoù; vaø coù nhöõng ngöôøi hoaøn toaøn khoâng thích. Moät soá hoäi vieân giöõ im laëng vaø khoâng thoâng tri, nhöng ñoàng yù cho nhöõng ngöôøi khaùc tham gia. Coäng theå chaáp nhaän hoï theo ñuùng thöïc traïng cuûa hoï vôùi moät söï thoûa thuaän ngaàm. Cha ñöøng eùp. Phaûn öùng coù theå raát tieâu cöïc. Cha cuõng coù theå tình côø gaëp tröôøng hôïp moät hoäi vieân khoâng chuùt im laëng, nhöng coâng khai gaây haán vaø baát ñoàng vôùi moïi hình thöùc tham gia. Ñoâi khi nhoùm coù moät tinh thaàn coäng theå toát ñeïp ñeán noãi coù theå tieáp thu moät ngöôøi nhö theá maø khoâng gaây taùc haïi naøo. Nhöng tình traïng coù theå ñe doïa cho ñôøi soáng coäng theå. Trong tröôøng hôïp ñoù cha coù nhieäm vuï phaûi nghieân cöùu nhöõng phöông caùch vaø trao ñoåi vôùi Giaùm tænh haàu ñi tôùi moät giaûi phaùp döùt khoaùt. Ñaøng khaùc, yù thöùc raèng khaû naêng tham gia coù theå ñöôïc phaùt trieån quaû laø quan troïng. Ta coù theå laøm ñieàu naøy trong khung caûnh coäng theå môøi goïi trao ñoåi vaø thoâng hieäp. Chính nôi ñaây maø vieäc ñaøo luyeän lieân tuïc thöôøng ñöôïc thöïc hieän, döôùi traùch nhieäm cuûa giaùm ñoác.140 Traùch nhieäm naøy caàn phaûi ñöôïc trieån khai theo moät ñöôøng loái coù toå chöùc, nhaát laø trong nhöõng coäng theå coù caùc hoäi vieân soáng chung nhöng khoâng coù vieäc toâng ñoà chung; hoaëc laø trong nhöõng nôi maø ñôøi soáng cuûa coäng theå tu só ñuùng nghóa phaûi ñöôïc haøi hoøa vôùi moät vieäc toâng ñoà coù nhieàu coäng söï vieân giaùo daân. Coäng theå Saleâdieâng thöïc teá khoâng trôû thaønh moät coäng theå hoãn taïp (nghóa laø goàm caû nhöõng ngöôøi khoâng phaûi laø tu só) maø khoâng maát ñi caên tính cuûa mình.141 Ñaøng khaùc, caû hai Toång Tu Nghò Ñaëc Bieät vaø Toång Tu Nghò 21 nhaán maïnh raèng nhöõng ngöôøi coù traùch nhieäm treân caáp tænh caàn phaûi cung caáp nhöõng chæ daãn thích hôïp ñeå thöïc thi quyeàn bính trong coäng theå ñöôïc goïi laø nhöõng coäng theå nhoû, “communitaø piccole.”142 Ñieàu naøy cuõng aùp duïng cho nhöõng coäng theå coù raát ít hoäi vieân. Trong truyeàn thoáng chuùng ta, ta tìm thaáy nhöõng qui chieáu thöôøng xuyeân cho nhöõng thaùi ñoä vaø nhu caàu caên baûn ñöôïc baøn ñeán ôû treân kia. Vaäy chuùng döôøng nhö trôû thaønh nhöõng neùt thöôøng haèng cuûa tinh thaàn chuùng ta.143
Ñoái thoaïi laø phöông caùch ñaëc thuø nhôø ñoù caùc ngoâi vò thoâng giao vôùi nhau vaø cuøng nhau thoâng giao vôùi Thieân Chuùa, nhaèm ñeå hieåu bieát vaø chu toaøn thaùnh yù Ngaøi. Ñoái thoaïi vôùi moät ngöôøi coù nghóa laø coù theå cho hoï moät caâu traû lôøi thaúng thaén vaø chaân thaønh maø khoâng coâng thöùc hoùa moät phaùn ñoaùn lieân quan ñeán con ngöôøi cuûa hoï. Cha coù khaû naêng ñoái thoaïi neáu cha thöôøng xuyeân saün saøng cho vaø tieáp nhaän laïi loaïi ñaùp traû aáy, vaø nhö theá thoâng truyeàn cho ngöôøi khaùc raèng cha tieáp nhaän hoï, kính troïng hoï voâ ñieàu kieän maëc daàu cha khoâng ñoàng yù vôùi quan ñieåm cuûa hoï. N
eáu thieáu döï theá noäi taâm naøy, thaät seõ voâ ích ñeå noùi veà naêng ñoäng taäp theå hay veà nhöõng phöông phaùp thoâng giao khaùc. Khoâng coù döï theá noäi taâm naøy, söï san seû quyeàn bính seõ khoâng ích chi. Ñoái thoaïi vôùi Thieân Chuùa coù nghóa laø ñaët mình, nhö caù nhaân vaø coäng theå, trong tình traïng tìm kieám thaùnh yù Thieân Chuùa. Chuùa Thaùnh Thaàn daãn chuùng ta nhìn ñôøi soáng theo caùch thöùc Ñöùc Kitoâ phuïc sinh ñaõ nhìn xem; löôïng giaù vaø laáy nhöõng quyeát ñònh vaø haønh ñoäng hôïp vôùi nhöõng tieâu chuaån cuûa Ngöôøi; laøm cho nhöõng öu tieân cuûa Ngöôøi thaønh cuûa chuùng ta; choáng laïi ñieàu Ngöôøi choáng ñoái; ñoàng nhaát chính mình vôùi nhöõng tình caûm saâu xa nhaát cuûa Ngöôøi. Baèng caùch naøy Chuùa Gieâsu trôû thaønh chuaån möïc toái haäu cho ñôøi soáng chuùng ta trong moät tieán trình lieân tuïc taäp söï khieâm toán. Bôûi vì chuùng ta phaûi nhôù raèng söï phaân ñònh luoân can döï ñeán moät tieán trình cuûa söï deã daïy, haàu vò Thaày soáng trong ta coù theå höôùng ñaïo vaø soi saùng chuùng ta; yù muoán cuûa chuùng ta phaûi thuaàn thuïc ñeå chuùng ta coù theå saün saøng ñöôïc daãn daét trong caùc hoaït ñoäng haèng ngaøy cuûa mình. V
Vieäc hoaïch ñònh vaø nhöõng vaán ñeà khaùc cuûa vieäc quaûn trò thoâng thöôøng caàn moät loaïi phaân ñònh thoâng thöôøng: baàu khí caàu nguyeän, chaêm chuù laéng nghe Lôøi Chuùa, ñöôïc taêng cöôøng ñuùng tröôùc khi vaø baét ñaàu hoäi hoïp. S
Tuøy theo nhöõng nhu caàu cuûa mình, caùc gia ñình tu só ñaõ thöøa nhaän nhöõng kyõ thuaät ñaõ ñöôïc toâi luyeän vaø coù nhöõng möùc ñoä phöùc taïp khaùc nhau. Chuùng ta haõy laáy moät vaøi thí duï töø ñôøi soáng cuûa Don Bosco. Khi vaán naïn naûy sinh laø coù theå thaønh laäp Tu Hoäi Con Meï Phuø Hoä, Don Bosco khoâng tin vaøo yù kieán rieâng cuûa mình maø thoâi. Ngaøi trieäu taäp Hoäi ñoàng ngaøy 24 thaùng Tö, 1871; sau khi giaûi thích raèng ngaøi trieäu taäp caùc thaønh vieân laïi ñeå cuøng baøn thaûo moät vaán ñeà coù taàm quan troïng lôùn lao, ngaøi noùi cho hoï bieát ñieàu ngaøi ñang suy nghó vaø cuõng cho hoï bieát nhieàu aùp löïc beân ngoaøi khaùc nhau ñaõ baét ngaøi phaûi nghó ñeán vieäc thaønh laäp aáy. Ñoaïn ngaøi noùi tieáp: “Cha môøi goïi anh em suy tö veà vaán ñeà naøy tröôùc nhan thaùnh Chuùa vaø caân nhaéc nhöõng lyù do thuaän vaø nghòch ñeå sau ñoù ta coù theå ñi ñeán quyeát ñònh seõ laøm vinh danh Chuùa hôn vaø möu ích cho caùc linh hoàn. Vì theá, suoát thaùng naøy (ngaøi noùi ñeán thaùng Naêm) chuùng ta seõ daâng nhöõng kinh nguyeän coäng theå vaø caù nhaân theo yù naøy: xin Thieân Chuùa ôn höôùng daãn caàn thieát cho vaán ñeà quan troïng naøy.” Nhöõng thaønh vieân rôøi khoûi phoøng hoïp vôùi aán töôïng saâu xa.144 Cuoái thaùng aáy, Don Bosco laïi trieäu taäp phieân hoïp vaø xin töøng ngöôøi cho bieát yù kieán, khôûi ñaàu laø Don Rua. Hoï ñeàu nhaát trí uûng hoä tieán haønh döï ñònh. Don Bosco keát luaän: “Toát, nay chuùng ta chaéc chaén raèng Thieân Chuùa cuõng muoán chuùng ta laøm moät ñieàu gì ñoù cho caùc thanh thieáu nöõ.”145 Nhö ta coù theå thaáy phöông phaùp naøy thaät ñôn giaûn, höõu hieäu vaø thieâng lieâng. Trong ñoù ta coù theå phaân thaønh vaøi giai ñoaïn:
Каталог: greenstone -> collect -> vietname -> index -> assoc assoc -> CUÛa tu hoäi saleâdieâng roma 10 thaùng 6, 1971 – 5 thaùng 1, 1972 thô giôÙi thieäu cuûa cha beà treân caû roma, ngaøy 31 thaùng 01 naêm 1972 assoc -> Da mihi animas, cetera tolle” Văn kiện Tổng Tu nghị cg26 – ttn 26 Roma, 23. 02 – 12. 04. 2008 CÔng báo ban tổng cố VẤN tải về 1.65 Mb. Chia sẻ với bạn bè của bạn:
|