K 15 inh nghieäm cuûa ngaøi laø cha giaûi toäi

Loaïi linh höôùng laøm trong nôi kín ñaùo cuûa toøa giaûi toäi ñoái vôùi Don Bosco coù taàm quan troïng tuyeät möùc. Don Caviglia, moät hoái nhaân thöôøng xuyeân cuûa Don Bosco suoát nhöõng naêm hoïc taïi Valdocco, nhaán maïnh ñeán ñieåm naøy: “Khoâng ai ñaõ töøng ôû nhaø cuûa Don Bosco maø khoâng ñöôïc chæ cho bieát ngay töø ñaàu choã ngaøi giaûi toäi vaø linh höôùng.”⁵⁷ Hieån nhieân vieäc linh höôùng naøy ñi xa hôn ñieàu gaén lieàn vôùi bí tích ñuùng nghóa. Don Bosco nhaán maïnh ñeán moät kieåu linh ñaïo ñôn sô vaø caên baûn, ñoàng thôøi nghieâm khaéc vaø vui töôi cuõng nhö aên khôùp vôùi nhöõng nhu caàu cuûa thanh thieáu nieân vaø lôùp bình daân. Nhöõng ngöôøi höôûng ñöôïc lôïi ích cuûa noù ñeàu noùi raèng Don Bosco ñaõ taïo neân moät baàu khí trong ñoù coù söï kính troïng vaø töï do tinh thaàn. Ngaøi nhaán maïnh ñeán yù thöùc vaø boån phaän, ñeán söï chuù taâm vaøo söï hieän dieän cuûa Thieân Chuùa, ñeán tình yeâu ñoái vôùi Chuùa Gieâsu vaø Meï Maria, ñeán tinh thaàn haõm mình hy sinh, nhö nhöõng phöông theá thaùnh hoùa. Ngaøi muoán taát caû caùc hoái nhaân cuûa mình phaûi caûm nhaän söï tin töôûng saâu xa vaøo Thieân Chuùa, söï thanh thaûn vui töôi, haân hoan vaø khaùt mong queâ trôøi. Ngaøi khoâng muoán coù söï uùy kính hay xao xuyeán. Toaøn boä kinh nghieäm aáy phaûi xaûy ra trong moät baàu khí tình yeâu caû beân ngoaøi laãn beân trong.⁵⁸

Don Bosco coù nhöõng phaåm tính cuûa moät vò linh höôùng öu haïng: phaùn ñoaùn laønh maïnh vaø kinh nghieäm thöïc tieãn. Ngaøi coù tröïc giaùc saâu saéc veà taâm lyù, ñaëc suûng veà tu ñöùc (chaúng haïn haõy nghó ñeán giaác mô daøn hoa hoàng). Ngaøi laø moät nhaø thaàn bí coù moät kieán thöùc taïo baèng kinh nghieäm veà maàu nhieäm Thieân Chuùa vaø nhöõng loái ñöôøng daãn ñeán Ngaøi. Thieân Chuùa ban cho Don Bosco nhöõng aân suûng caù nhaân hoaøn toaøn phi thöôøng: thò giaùc thöù hai, söï phaân ñònh thieâng lieâng, ñoïc bieát nhöõng bí maät löông taâm cuûa daân chuùng, vaø hoàng aân cuûa loøng nhaân haäu lôùn lao.

• 
  
  17
  Linh höôùng caù nhaân
  

Nhöng ñieàu aáy khoâng coù nghóa raèng ngay caû beân ngoaøi toaø giaûi toäi, Don Bosco khoâng phaûi laø moät vò linh höôùng toát (cho caùc taâm hoàn) vaø khoâng nhôø ñeán giao tieáp caù nhaân khi coù theå. Tuy nhieân ngaøi laïi laøm theá theo caùch rieâng cuûa mình. Ngaøi coù ngheä thuaät keùo daøi cuoäc linh höôùng ra ngoaøi bí tích saùm hoái maø khoâng thaát baïi ñeå giöõ ñöôïc caùc giôùi haïn caàn thieát. Nhöõng ai ñi xöng toäi vôùi Don Bosco (Don Bosco khoâng bao giôø laø cha giaûi toäi ñoäc nhaát ôû Nguyeän Xaù, haàu ai naáy ñöôïc baûo ñaûm hoaøn toaøn töï do trong löông taâm) ñaõ tín nhieäm ngaøi vaø söï thaùnh thieän cuûa ngaøi ñeán noãi “hoï khoâng phaân bieät chi caû khi noùi cho ngaøi trong hay ngoaøi toaø giaûi toäi nhöõng vaán ñeà thaàm kín nhaát vaø teá nhò nhaát.”⁵⁹

M
18
oät soá thí duï tieâu bieåu veà loaïi linh höôùng ñích thöïc vaø teá nhò naøy laø “lôøi noùi ræ tai”, moät caùi baét tay, nhöõng söù ñieäp ngaén goïn do ngaøi vieát, vaø noùi ra vaøo luùc baát ngôø nhaát, nhöõng nhaän xeùt thoaùng qua tuøy dòp maø moät hoäi vieân hay moät thieáu nieân seõ thaáy raát coù yù nghóa ñoái vôùi mình. Truyeàn thoáng chuùng ta luoân nhaän bieát thích ñaùng tính lieân tuïc vaø boå sung giöõa linh höôùng trong bí tích saùm hoái vaø ñieàu ñöôïc coáng hieán trong boái caûnh giaùo duïc roäng raõi hôn. Cuøng moät tình cha, tình baïn vaø söï tin töôûng hoaït ñoäng, laøm thöùc tænh nôi thanh thieáu nieân moät yù thöùc veà nhöõng chuyeån ñoäng cuûa aân suûng vaø moät cam keát ñeå bieát nhöõng khuynh höôùng cuûa chính mình vaø taêng tröôûng thieâng lieâng.⁶⁰

• 
  Linh höôùng cho coäng theå
  

Khi moïi vieäc troâi chaûy toát ñeïp ôû Nguyeän Xaù thì chaéc chaén coù moät moâi tröôøng laøm cho vieäc taêng trieån thieâng lieâng ñöôïc deã daøng. Giaùm muc Gaudenzi thuoäc ñòa phaän Novara moät ngaøy kia ñaõ nhaän xeùt: “Baát cöù ai thaêm Nguyeän Xaù ñeàu kinh nghieäm ñöôïc baàu khí thaùnh thieän. Baàu khí ñoù, hoï khoâng deã tìm ñöôïc nôi caùc truôøng khaùc. Döôøng nhö trong nhaø cuûa Don Bosco ngöôøi ta thöïc söï hít thôû höông thôm cuûa Ñöùc Kitoâ.”⁶²

Ñ
19
où cuõng laø moät phong caùch môùi, döïa treân thuyeát nhaân baûn laïc quan cuûa thaùnh Phanxicoâ Saleâ. Noù giuùp chuùng ta bieát caùch “laøm thaønh cuûa chính mình ñieàu gì toát trong theá giôùi vaø khoâng than vaõn thôøi ñaïi mình. Chuùng ta giöõ laáy ñieàu gì coù giaù trò, nhaát laø neáu noù haáp daãn thanh thieáu nieân.”⁶³

3. 
   DON BOSCO, NGÖÔØI HÖÔÙNG ÑAÏO TRONG VIEÄC CAI QUAÛN TU HOÄI: cô caáu, söï vaâng phuïc, hieäp nhaát vaø hieäp thoâng
   

V
20

Ñieàu naøy cho Tu hoäi cô hoäi ñeå vaän haønh, ñeå ghi daáu trong lòch söû, vaø trôû thaønh moät ñöôøng loái gaéng söùc tìm vinh danh Thieân Chuùa, söï thaùnh hoùa cuûa ngöôøi Saleâdieâng vaø phaàn roãi giôùi treû. Don Bosco toå chöùc Tu hoäi vôùi moät caûm thöùc maõnh lieät veà söï vaâng phuïc Thieân Chuùa; ngaøi vun troàng nhaân ñöùc aáy nôi chính mình ñeå thích hôïp ra leänh.⁶⁵ Ngaøi muoán caùc Saleâdieâng coi ñöùc vaâng phuïc nhö nguoàn maïnh söï trung kieân vaø ñaâm boâng keát traùi: “Ñöùc vaâng phuïc hieäp nhaát, kieän cöôøng vaø vôùi ôn Chuùa, ñem laïi nhieàu keát quaû dieäu kyø.”⁶⁶ Ngaøi xem ñoù laø ñieàu kieän tieân quyeát cho baát kyø ai muoán ôû laïi vôùi ngaøi vaø theo ngaøi: “Neáu caùc con muoán lieân keát vôùi cha, caùc con haõy ñeå cha laøm vôùi caùc con ñieàu maø cha ñang laøm vôùi chieác khaên tay naøy.”⁶⁷ Ngaøi coi vaâng phuïc nhö laø baûn leà ñeå xoay chuyeån toaøn Tu hoäi.”⁶⁸ Tieân vaøn, vôùi nhöõng ñieàu kieän thích ñaùng vaø ñöôïc ñöùc tin thuùc ñaåy,⁶⁹ vaâng phuïc ñoái vôùi ngaøi laø con ñöôøng trong ñoù yù Thieân Chuùa ñöôïc bieåu loä: “Ngöôøi tu só khoâng bao giôø laøm yù rieâng mình, nhöng nhôø vaâng phuïc, hoï thi haønh yù Chuùa.”⁷⁰

T
21
ieân vaøn ñoù khoâng phaûi laø vaán ñeà choáng ñôõ caùi khung nhôø nhöõng chuaån möïc tu ñöùc. Ngaøi coù moät taàm nhìn roäng lôùn veà caùch thöùc ngaøi ñöôïc can döï nhö moät ngöôøi cha trong vieäc thaønh laäp vaø kieän cöôøng Tu hoäi, do leänh cuûa Thieân Chuùa: “Chuùng ta phaûi löôïng ñònh caùc vaán ñeà bôûi vì maëc duø Tu hoäi ñöôïc pheâ chuaån, Tu hoäi vaãn phaûi ñöôïc toå chöùc laïi treân moät neàn taûng vöõng chaéc. “Chuùng ta phaûi thaáy nhöõng caù nhaân naøo khoâng thích hôïp cho Tu hoäi … Nhöõng ngöôøi do döï phaûi quyeát ñònh. Moãi ngöôøi haõy löu yù ñeán vaán ñeà cuûa rieâng mình.”⁷¹

Hieäp nhaát laø muïc tieâu ngaøi muoán ñaït tôùi baèng vieäc thöïc thi tình cha trong traùch nhieäm ñieàu haønh Tu hoäi vaø roài ngaøi trao phoù vieäc aáy cho taùc vuï cuûa beà treân. Ngaøi thöôøng trôû laïi ñeà taøi naøy, caùch rieâng trong baøi huaán ñöùc vaøo leã thaùnh Phanxicoâ Saleâ, khi ngaøi tuyeân ngoân nhö laø Ñaááng Saùng Laäp cuûa Tu hoäi: “Ai naáy haõy daùn maét vaøo caùi trung taâm aáy.”⁷² Moãi ngöôøi haõy taäp hôïp laïi quanh ngaøi (Beà Treân Caû) nhö tieâu ñieåm duy nhaát. Beà Treân Caû coù Hieán luaät laøm chæ nam (ngöôøi höôùng ñaïo) cuûa mình. Ngaøi ñöøng bao giôø laïc xa khoûi ñaáy: baèng khoâng thay vì coù moät tieâu ñieåm thì laïi coù tôùi hai tieâu ñieåm: Hieán luaät vaø yù cuûa Beà treân. Toát hôn Beà Treân Caû haõy laø hieän thaân cuûa Hieáân luaät.”⁷³

Söï hieäp nhaát naøy coù nguoàn maïch nôi "tính ñoàng toâng- ñoàng gioáng thieâng lieâng" giöõa Don Bosco vaø nhöõng coäng söï vieân cuûa ngaøi. Ñaây laø moät khía caïnh quan troïng, vaø laø ñieåm Don Bosco thöôøng xuyeân nhaán maïnh: “Ai khoâng suy tö veà baûn chaát caùc Tu hoäi vaø doøng tu seõ khoâng hieåu ñöôïc taàm quan troïng cuûa ñieåm naøy. Coøn ai suy nghó ñeán nhöõng lyù leõ laøm caùc doøng tu suy thoaùi hay taêng tröôûng cuõng nhö nghó ñeán caùi nguyeân nhaân gaây neân chia reõ maø bieát bao Tu hoäi ñaõ töøng kinh nghieäm, seõ thaáy raèng vaán ñeà thoaùt thai töø vieäc thieáu maát tính ñoàng toâng ñoàng gioáng ngay luùc khôûi ñaàu trong vieäc saùng laäp doøng tu aáy.”⁷⁴

Töø kinh nghieäm naøy ñöa ñeán moät lôøi khuyeán caùo cho nhöõng naêm töông lai: “Vì baây giôø chuùng ta ñang baét ñaàu chæ ñònh laøm giaùm ñoác nhöõng ngöôøi ñaõ soáng moät thôøi gian ngaén beân caïnh Don Bosco, neân naûy ra nguy cô laø moái töông giao giöõa nhöõng ngöôøi naøy vaø nhöõng giaùm ñoác khaùc khoâng thaân tình nhö phaûi laø theá.”⁷⁵ Ñeå ñaït ñöôïc söï hieäp nhaát tinh thaàn naøy, Don Bosco muoán chæ coù moät nguyeân taéc quyeàn bính vaø quaûn trò.⁷⁶ Hieåu ñöôïc nhöõng lyù leõ cuûa ngaøi döôøng nhö thaät quan troïng. Trong khi moät ngöôøi cha thieâng lieâng theo nghóa truyeàn thoáng khoâng tröïc tieáp quan taâm ñeán thaùi cöû beân ngoaøi cuûa ngöôøi maø ngaøi höôùng daãn trong nhöõng loái ñöôøng cuûa Chuùa, thì Beà treân Saleâdieâng, nhö ñöôïc Don Bosco nhìn ngaém, laïi mang laáy moät traùch nhieäm toaøn dieän. Nhöng moãi maët cuûa tình traïng toaøn dieän naøy ñeàu ñöôïc nhìn töø nhaõn quan thieâng lieâng. Ngaøi phaûi quan taâm ñeán vieäc quaûn trò taøi saûn vaät chaát, ñeán vieäc cung öùng nhöõng nhu caàu vaät chaát, vaø ñeán vieäc phaân coâng nhaèm hoaøn thaønh söù meänh cuûa coäng theå. Nhöng ngaøi laøm taát caû ñieàu naøy döôùi söï höôùng daãn cuûa Thaùnh Thaàn.

Ñieàu naøy khoâng coù nghóa raèng chính ngaøi phaûi laøm heát moïi vieäc naøy. Nhöng ngaøi phaûi ñaûm baûo raèng nhöõng boån phaän naøy ñöôïc thöïc thi nhaém ñeán muïc ñích thieâng lieâng. Ngaøi phaûi ñaûm baûo raèng coù moät phaåm traät caùc traùch nhieäm trong vieäc cai quaûn coäng theå; vaø raèng nhöõng noã löïc cuûa töøng caù nhaân vaø coäng theå xeùt nhö moät toaøn theå, ñoàng qui vaøo vieäc nhaém ñeán moät cöùu caùnh thieâng lieâng. Laõnh vöïc thieâng lieâng vaø vaät chaát khoâng phaûi laø hai khía caïnh taùch rôøi nhau cuûa ñôøi soáng coäng theå, chæ ñaët caïnh beân nhau maø thoâi.

Töøng caù nhaân ngöôøi tu só vaø coäng theå ñöôïc môøi goïi xa traùnh toäi loãi vaø thöc thi yù Chuùa trong nhöõng hoaøn caûnh cuï theå cuûa ñôøi soáng haèng ngaøy. Hoï ñöôïc keát hôïp vôùi Thieân Chuùa vaø anh em qua vieäc söû duïng caùc söï vaät beân ngoaøi, cuõng nhö qua nhöõng yù höôùng saâu xa nhaát cuûa hoï. Vaø Don Bosco muoán noùi ñeán ñieàu naøy khi yeâu caàu hoï khoâng chæ keát hôïp vôùi giaùm ñoác, nhöng phaûi thöïc haønh ñöùc vaâng phuïc chaân thaät.

M
22
uïc tieâu khaùc nöõa laø tình yeâu huynh ñeä. Noù keát hôïp caùc hoäi vieân laïi vôùi nhau ñeå laøm hoï neân moät loøng moät linh hoàn⁷⁷ vaø moät tinh thaàn toâng ñoà maõnh lieät.

Ta thöôøng thaáy nhöõng göông loaïi bieät veà nhöõng phaåm tính naøy nôi Don Bosco vaø lòch söû Tu hoäâi chuùng ta.

Tình yeâu huynh ñeä maø hoï qui chieáu tôùi laø thöù tình yeâu ñöôïc soáng trong coäng ñoaøn Kitoâ höõu tieân khôûi ôû Gieârusalem. Trong phaàn giôùi thieäu Hieán luaät coù qui chieáu roõ raøng ñeán Cv 4,32. Don Bosco thöôøng xuyeân trích daãn caâu naøy trong caùc buùt tích cuûa ngaøi.⁷⁸ Toång Tu Nghò ñaàu tieân, hoïp taïi Lanzo naêm 1877, ñaõ suy nghó veà baûn vaên naøy vaø vaïch ra moät soá ñaëc tính vaø aùp duïng cuûa noù lieân quan vôùi nhöõng lyù leõ caên baûn cho ñôøi soáng coäng theå.

Tính naêng ñoäng muïc vuï cuûa coäng ñoaøn Kitoâ höõu ôû Gieârusalem baét nguoàn nôi hai söï vöõng chaéc lôùn lao naøy: Ñaáng Phuïc Sinh hieän dieän vaø ñöôïc kinh nghieäm trong vieäc chaêm chæ laéng nghe lôøi Thieân Chuùa, trong kinh nguyeän vaø trong phuïng vuï (trung taâm cuûa phuïng vuï laø cöû haønh Thaùnh Theå) vaø thaàn khí Chuùa hòeân dieän vaø toû loä mình ra qua vieäc keát hieäp caùc phaàn töû trong moät tình huynh ñeä chaân thaät. Noù laø moät coäng theå cuûa nhöõng ngöôøi ñöôïc “goïi vaø ñöôïc sai ñi”, moät coäng theå ñaày tình yeâu muïc töû vôùi nhöõng traùch vuï loaïi bieät vaø döùt khoaùt phaûi thöïc thi “rao giaûng Tin Möøng, xua tröø quyû ma vaø chöõa laønh moïi beänh hoaïn taät nguyeàn.”⁷⁹

4. 
   K
   23
   EÁT LUAÄN
   

ÔÛ ñaây chuùng ta baét gaëp ñöôïc söï töông ñoàng vôùi ñieàu ñöôïc vieát veà caùc vieän phuï lôùn trong sa maïc: “Daàn daàn chòu aûnh höôûng cuûa Thaàn khí Chuùa, caùc vieän phuï ñaõ thaønh coâng trong vieäc ñaøo taïo caùc moân sinh ñaït tôùi söï hoaøn thieän cuûa ñôøi soáng aån tu trong moái daây hieäp thoâng maõnh lieät. Söùc maïnh cuûa Thaùnh Thaàn hoaït ñoäng trong lôøi khuyeân ngaén goïn maø daân chuùng, duø ôû raát xa, ñoå xoâ ñeán nghe hoï noùi … khoâng coù quy luaät naøo trong sa maïc ngoaïi tröø Tin Möøng vaø luaät Thaàn Khí.

“Nhöng luaät Tin Möøng ñöôïc nhaäp theå nôi nhöõng con ngöôøi troåi trang aáy, töøng quen vôùi moïi söï thieáu thoán. Hoï khoâng ban haønh luaät leä; ñuùng hôn chính hoï laø luaät soáng cuûa Thaàn khí. Nhö phaùt ngoân vieân cuûa Thaàn khí, vieän phuï daïy cho nhöõng moân ñeä cuûa mình phaân ñònh tieáng noùi cuûa Thaàn khí.”⁸⁰

Chuùng ta khoâng ngaàn ngaïi aùp duïng nhöõng lôøi naøy cho Don Bosco. Nôi ngaøi chuùng ta chieâm ngöôõng veû huy hoaøng cuûa ñaëc suûng laø tình cha theo chöùc linh muïc, moâït ñaëc suûng soáng maõi trong Tu hoäi aáy nhö laø phaàn gia saûn thieâng lieâng cuûa noù.

Tình cha hay tình hieàn phuï cuûa Don Bosco thì thöôøng haèng vaø oâm aáp moïi söï. Noù thaám nhieãm moïi khía caïnh nôi nhaân caùch vaø söï phuïc vuï cuûa ngaøi, maëc duø nhaán maïnh ñeán traùch vuï thaùnh hoaù vaø ñaøo luyeän keû khaùc.

Chuùng ta muoán gôïi laïi nhöõng khía caïnh phong phuù naøy maø Thaùnh Thaàn tieáp tuïc ban phaùt. Chuùng ta muoán phaân ñònh nhöõng ñoäng cô saâu xa cuûa nhöõng khía caïnh aáy trong gia saûn Giaùo Hoäi, töùc laø caên tính Giaùo Hoäi cuûa caùc Tu hoäâi vaø baûn chaát bieät loaïi cuûa Tu hoäi chuùng ta. Khaûo cöùu naøy seõ giuùp laøm taêng tình cha cuûa giaùm ñoác cuõng nhö vieäc phuïc vuï cuûa ngaøi theâm höõu hieäu.

1. 
   T
   24
   ÌNH CHA VAØ NHÖÕNG BOÁI CAÛNH VAÊN HOÙA
   

Theo cuøng nhöõng ñöôøng neùt naøy, nhöõng yù thöùc heä khaùc chuû tröông raèng giai caáp tröôûng giaû khoâng thaáy ñöôïc nhöõng giaù trò chaân thaät, raèng khaùi nieäm ‘ngöôøi cha’, voán lieân keát chaët cheõ vôùi nhöõng giaù trò aáy, hoaøn toaøn maát heát yù nghóa. Vì leõ naøy, trong cuoäc ñaáu tranh giöõa theá heä naøy vaø theá heä keá tieáp, ñaõ coù söï ñaûo loän caùc giaù trò. Ngöôøi con thì ñaùng giaù hôn ngöôøi cha. Ngöôøi con bieåu thò cho nguyeân lyù taêng tröôûng vaø saùng taïo. Traùi laïi, quyeàn bính vaø kinh nghieäm cuûa ngöôøi cha chæ laø nhöõng ‘hình aûnh vaên hoùa’ coù ít giaù trò hôn nhieàu. Chuùng caøng coù ít ñeå coáng hieán, neân caøng ít coù quyeàn caám ñoaùn.

Nhö vaäy, ‘hình aûnh ngöôøi cha’ naøy ñöôïc chuyeån cho baát kyø ai ôû vò theá coù quyeàn bính. OÂng ñöôïc coi nhö coù tính aùp böùc vaø laø nguoàn maïch cuûa moïi söï thaát baïi; vaø nhö vaäy laø muïc tieâu cuûa choáng ñoái vaø baïo löïc. Tính hieàn phuï nôi con ngöôøi bò huyû dieät vaø tính hieàn phuï hay tình cha cuûa Thieân Chuùa, ñöôïc coi nhö söï hoaøn haûo toái haäu cuûa ñieàu aáy, ngaøy caøng môø nhaït ñi nhö söï luïi taøn cuûa yù thöùc heä toân giaùo.

Cuõng coù nhöõng yù töôûng vaø nhöõng quan taâm khaùc ñang phoå bieán trong vaên hoùa hieän ñaïi. Vaø chuùng hieån nhieân khoâng hoaøn toaøn tieâu cöïc theo dieän chuùng muoán noùi ñoái vôùi tu só. Chuùng ta khoâng baøn ñeán quaù nhieàu nhöõng ñoåi thay lôùn veà phöông dieän vaên hoùa xaõ hoäi, maø dó nhieân ta phaûi ghi nhôù, nhöng ta noùi ñeán nhöõng hieän töôïng loaïi bieät vaø khaù thoâng thöôøng. Chuùng gaén lieàn vôùi nhöõng khía caïnh khaùc nhau cuûa nhöõng moâi tröôøng tu só chuùng ta. Chuùng coù theå ñöôïc xem xeùt theo moät caùch thöùc cho thaáy söï thích ñaùng cuûa chuùng veà phöông dieän xaõ hoäi, vaø noù vaïch ra moät söï öu tieân naøo ñoù cuûa caùc giaù trò. Ngöôøi ta coù theå nghieân cöùu chuùng döôùi dieän nhöõng yù thöùc heä xaõ hoäi, vaø theo ñoù ngöôøi ta ñaùnh giaù vaø soáng nhöõng thöïc taïi nhaân sinh; hoaëc ta coù theå cöùu xeùt chuùng theo khung cuûa “taát caû nhöõng ñieàu ñem laïi söï tinh teá vaø phaùt trieån nhöõng khaû naêng theå lyù vaø trí tueä khaùc nhau cuûa con ngöôøi” vaø chuùng taïo thaønh nhöõng traïng huoáng ñôøi soáng khaùc nhau.⁸¹

Bieát nhöõng hieän töôïng naøy thaät laø quan troïng ñoái vôùi cha. Chuùng coù theå vaø neân ñöôïc so saùnh vôùi nhöõng giaù trò vaø phong thaùi ñôøi tu. Neáu coù giaù trò tích cöïc, chuùng coù theå laø moät söï trôï giuùp. Neáu mang moät noäi dung tieâu cöïc vaø khoâng theå phuø hôp vôùi nhöõng giaù trò cuûa ñôøi tu, chuùng laø moät chöôùng ngaïi vaø coù theå daãn ngöôøi tu só laïc loái. Nhöng duø sao chaêng nöõa, chuùng ñeàu lieân heä tôùi traùch vuï cuûa cha laø ngöôøi cha vaø ngöôøi sinh ñoäng.

Caù nhaân hay coäng theå khoâng theå naøo tieáp tuïc traùch vuï laø phaùt trieån con ngöôøi vaø phuùc aâm hoùa, neáu xa laï vôùi neàn vaên hoùa cuûa hoï. Hoï khoâng theå taêng tröôûng veà phöông dieän thieâng lieâng, baát chaáp moâi tröôøng vaø vaên hoaù cuûa hoï, nhöng phaûi ôû trong vaø cuøng vôùi moâi tröôøng vaø vaên hoùa aáy. Hoï seõ laøm chöùng hoï hoaøn toaøn taän hieán cho Ñöùc Kitoâ theo möùc hoï keát hôïp vôùi Ngöôøi trong boái caûnh cuûa neàn vaên hoùa ñöôïc kitoâ hoùa cuûa hoï.⁸²

2. 
   K
   25
   HOÂI PHUÏC NHÖÕNG GIAÙ TRÒ CUÛA TÌNH CHA SALEÂDIEÂNG
   

C
26

Trong boái caûnh naøy ñieàu chuùng ta saép noùi tôùi döôøng nhö coù theå tröøu töôïng ñoâi chuùt vaø khaù lyù thuyeát. Cha ñang soáng giöõa nhöõng vaán ñeà thöôøng nhaät raát hieäân thöïc, moät soá vaán ñeà coøn laøm ta boái roái nöõa. Moät vaøi yù töôûng döôøng nhö khaù khoù hieåu vaø gioáng nhö moät thöù xa xæ maø nhieàu ngöôøi khoâng kham noåi. Daàu vaäy, nhöõng tö töôûng naøy phaûi thöïc söï giuùp cha nhìn ra chính mình, vaø söï phuïc vuï cha ñöôïc yeâu caàu trao ban trong boái caûnh töï nhieân cuûa noù. Chuùng phaûi giuùp cha hieåu nguoàn goác vaø neàn taûng cuûa vieäc phuïc vuï cha thöïc thi laø gì, cuõng nhö yù nghóa vaø hieäu naêng cuûa söï phuïc vuï aáy.

Thöïc caàn thieát phaûi hieåu ñöôïc baûn chaát cuûa Giaùo Hoäi, hieåu ñöôïc yù thöùc cuûa Giaùo Hoäi veà chính mình, vaø caùch thöùc maø caùc tu hoäâi phaùt sinh, soáng vaø hoaït ñoäng trong Giaùo Hoäi. Ta caàn phaûi hieåu nhöõng neùt laøm chuùng ta thaønh ngöôøi cuûa thôøi ñaïi chuùng ta. Ñaây khoâng phaûi laø moät loaïi kieán thöùc hôøi hôït, chæ chaïm ñeán cha vaø coâïng theå cuûa cha töø beân ngoaøi vaø xa vôøi, nhöng laø moät yù thöùc coáng hieán cho cha söï hieåu bieát saâu xa veà coäng theå vaø söï phuïc vuï cuûa cha, haàu caûm thöùc vaø khaû naêng muïc vuï cuûa cha⁸³ coù theå trôû thaønh di saûn lôùn nhaát cuûa cha.