Đặc điểm người dùng tin và nhu cầu tin ở Học viện

2.1.1.3. Đặc điểm người dùng tin và nhu cầu tin ở Học viện

• 
  Đối tượng người dùng tin tại Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn
  

Học viện là một trong những cơ sở đào tạo nguồn lực về Công nghệ Thông tin và Bưu chính Viễn thông cho đất nước. Chính vì vậy hoạt động giảng dạy, học tập, nghiên cứu là hoạt động chủ đạo đóng vai trò quan trọng trong Học viện. Đây không chỉ là quá trình tiếp nhận thông tin mà còn là quá trình sáng tạo, chuyển giao tri thức theo nhiều chiều khác nhau. Cùng với yêu cầu đổi mới nội dung và phương pháp giảng dạy đòi hỏi người học phải chủ động hơn, sáng tạo hơn trong quá trình tiếp cận với thông tin, tri thức, khuyến khích người học tìm hiểu nhiều tài liệu suy nghĩ, nghiên cứu và sáng tạo đưa ra được những phương thức, cách thức giải quyết được những vấn đề đó.

Người dùng tin là thành phần không thể thiếu trong hoạt động của các Cơ quan Thông tin - Thư viện. Người dùng tin với nhu cầu tin của họ là định hướng cho hoạt động thông tin của Cơ quan Thông tin - Thư viện. Nghiên cứu kỹ các đặc điểm của người dùng tin, nắm bắt được nhu cầu thông tin và đáp ứng kịp thời, đầy đủ, chính xác nhu cầu tin của người dùng tin là một trong những nhiệm vụ quan trọng của Thư viện nói chung và các cơ quan Thông tin - Thư viện các Học viện nói riêng.

Người dùng tin tại Trung tâm TT-TV HVCNBCVT là toàn bộ cán bộ công nhân viên, giảng viên, cán bộ nghiên cứu khoa học, nghiên cứu sinh, học viên cao học, sinh viên các hệ đào tạo chính quy, từ xa, tại chức, chuyên tu trong trường. Qua khảo sát thực tế hoạt động của Trung tâm Thông tin - Thư viện Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông tôi chia đối tượng người dùng tin trong Học viện thành 3 nhóm chính sau:

* Sinh viên:

Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông có số lượng sinh viên tương đối lớn. Trong tất cả các nhóm bạn đọc đến Thư viện, sinh viên chiếm tỷ lệ cao nhất 70-80%, bao gồm sinh viên tất cả các khóa, các khoa, các hệ dào tạo: Chính quy, tại chức, từ xa…trong đó chủ yếu là sinh viên hệ chính quy.

Sinh viên thường có thời gian không ổn định, hoàn toàn phụ thuộc vào chương trình học do Học viện quy định, ngoài ra phải tham gia thêm các hoạt động ngoại khóa khác.

Sinh viên chưa có điều kiện tiếp cận với những nguồn thông tin mang tính chất tổng hợp, mặt khác trình độ ngoại ngữ còn hạn chế nên khó khăn trong việc tìm kiếm thông tin, nhất là đối với những nguồn tin ngoại văn.

Đội ngũ cán bộ nghiên cứu, giảng dạy của Học viện là lực lượng quyết định quá trình đào tạo và nghiên cứu trong Học viện. Họ vừa là người sử dụng thông tin, đồng thời họ cũng là người tái tạo ra thông tin.

Cán bộ nghiên cứu là giảng viên của Học viện là những người có trình độ học vấn cao, họ có quỹ thời gian tương đối ổn định để thu thập thông tin, chọn lọc thông tin trực tiếp phục vụ cho công việc nghiên cứu và giảng dạy của mình.

Đây là những người dùng tin hiểu rõ được nguồn tin và loại thông tin nào mà họ cần và có khả năng tự mình xử lý thông tin đó để tạo ra những thông tin mới, đồng thời tự mình khai thác thông tin thông qua các công cụ tra cứu tìm kiếm được nguồn thông tin cần thiết. Đây là đối tượng dùng tin có trình độ tin học và ngoại ngữ để tìm kiếm thông tin, đọc, nghiên cứu các tài liệu chuyên ngành để phục vụ cho công tác nghiên cứu và giảng dạy.

Đây là đối tượng bạn đọc có trình độ học vấn, trình độ ngoại ngữ, họ là những giảng viên đại học, cán bộ quản lý giáo dục…Với quỹ thời gian tương đối ổn định, phải hoàn thành đề tài nghiên cứu trong thời gian nhất định, nên các học viên cao học luôn là những bạn đọc tích cực của Trung tâm.

• 
  Nhu cầu tin của người dùng tin tại Học viện Công nghệ Bưu chính
  

Việc nắm bắt các nhu cầu tin của người dùng tin có ý nghĩa quan trọng trong hoạt động Thông tin - Thư viện, thông qua việc nắm bắt nhu cầu tin của người dùng tin mà Trung tâm có thể đáp ứng một cách đầy đủ, kịp thời và chính xác những nhu cầu tin đó. Đây cũng là nhiệm vụ hàng đầu của Trung tâm nói riêng và các Thư viện của các Học viện nói chung.

Trong quá trình học tập, 2 năm đầu tiên sinh viên được trang bị những kiến thức cơ bản nên nhu cầu tin chủ yếu của đối tượng này chủ yếu là sách giáo trình về các môn học như: Tâm lý, Tài liệu lý luận chính trị, Pháp luật…và những thông tin mang tính chất cơ bản, tổng hợp.

Quá trình 2 năm cuối khóa sinh viên được trang bị những kiến thức chuyên ngành khi đó nhu cầu tin của đối tượng này chủ yếu là các tài liệu mang tính chất chuyên ngành, và nhu cầu về tài liệu tham khảo nhằm phục vụ cho công việc học tập của mình.

- Nhóm người dùng tin là cán bộ giảng dạy, nghiên cứu:

Do đặc thù về công việc nên nhu cầu tin của họ rất đa dạng, phức tạp nhưng có trọng điểm, họ có nhu cầu lớn đối với các sách tham khảo, đặc biệt là tài liệu sách tham khảo nước ngoài. Đây là tài liệu quan trọng giúp họ biên soạn giáo trình, chuẩn bị bài giảng hay tìm kiếm nguồn thông tin từ các tài liệu để thực hiện các đề tài nghiên cứu khoa học.

Nhu cầu tin của đối tượng này là tài liệu tại các phòng mượn, phòng đọc, ngoài ra các tài liệu như: Từ điển, sổ tay, sách tra cứu…Bên cạnh đó có thể là những tài liệu phi ấn phẩm: Đĩa CD-ROM, CSDL hay các tài liệu tham khảo có giá trị với họ.

- Người dùng tin là học viên cao học, nghiên cứu sinh:

Sau sinh viên, nhóm bạn đọc là các thành viên cao học, Nghiên cứu sinh là lực lượng đông đảo thường xuyên sử dụng Thư viện phục vụ học tập, nghiên cứu. Với đối tượng này tài liệu học sử dụng rất đa dạng: Sách tham khảo, tài liệu ngoại văn, báo, tạp chí, và nhiều nhất là các đề tài nghiên cứu khoa học, luận án Tiến sĩ, luận văn Thạc sĩ. Có thể nói nhóm bạn đọc là Học viên cao học và nghiên cứu sinh là đối tượng có nhu cầu về tài liệu thông tin đa dạng có trọng điểm và mục đích rõ ràng.