Isra’ & Mi’raj (Dạ Hành & Thăng Thiên) Liệt kê, trình bày và phân tích tính trung thực hay không trung thực của các Hadith liên quan

« أُتِيتُ بِالْبُرَاقِ - وَهُوَ دَابَّةٌ أَبْيَضُ فَوْقَ الْحِمَارِ وَدُونَ الْبَغْلِ - يَضَعُ حَافِرَهُ عِنْدَ مُنْتَهَى طَرْفِهِ - فَرَكِبْتُهُ فَسَارَ بِى حَتَّى أَتَيْتُ بَيْتَ الْمَقْدِسِ فَرَبَطْتُ الدَّابَّةَ بِالْحَلْقَةِ الَّتِى يَرْبِطُ فِيهَا الأَنْبِيَاءُ ثُمَّ دَخَلْتُ فَصَلَّيْتُ فِيهِ رَكْعَتَيْنِ ثُمَّ خَرَجْتُ فَجَاءَنِى جِبْرِيلُ عَلَيْهِ السَّلاَمُ بِإِنَاءٍ مِنْ خَمْرٍ وَإِنَاءٍ مِنْ لَبَنٍ فَاخْتَرْتُ اللَّبَنَ قَالَ جِبْرِيلُ أَصَبْتَ الْفِطْرَةَ. ثُمَّ عُرِجَ بِنَا إِلَى السَّمَاءِ الدُّنْيَا فَاسْتَفْتَحَ جِبْرِيلُ فَقِيلَ وَمَنْ أَنْتَ قَالَ جِبْرِيلُ. قِيلَ وَمَنْ مَعَكَ َالَ مُحَمَّدٌ. فَقِيلَ وَقَدْ أُرْسِلَ إِلَيْهِ قَالَ َدْ أُرْسِلَ إِلَيْهِ. فَفُتِحَ لَنَا فَإِذَا أَنَا بِآدَمَ فَرَحَّبَ وَدَعَا لِى بِخَيْرٍ ثُمَّ عُرِجَ بِنَا إِلَى السَّمَاءِ الثَّانِيَةِ فَاسْتَفْتَحَ جِبْرِيلُ فَقِيلَ وَمَنْ أَنْتَ قَالَ جِبْرِيلُ. فَقِيلَ وَمَنْ مَعَكَ قَالَ مُحَمَّدٌ. فَقِيلَ وَقَدْ أُرْسِلَ إِلَيْهِ َالَ قَدْ أُرْسِلَ إِلَيْهِ. قَالَ فَفُتِحَ لَنَا فَإِذَا أَنَا بِابْنَىِ الْخَالَةِ يَحْيَى وَعِيسَى فَرَحَّبَا وَدَعَوَا لِى بِخَيْرٍ ثُمَّ عُرِجَ بِنَا إِلَى السَّمَاءِ الثَّالِثَةِ فَاسْتَفْتَحَ جِبْرِيلُ فَقِيلَ مَنْ أَنْتَ قَالَ جِبْرِيلُ. فَقِيلَ وَمَنْ مَعَكَ قَالَ مُحَمَّدٌ. فَقِيلَ وَقَدْ أُرْسِلَ إِلَيْهِ َال وَقَدْ أُرْسِلَ إِلَيْهِ.

((Ta được đưa tới chỗ của con Buraq – nó là một con vật cưỡi máu trắng và dài, nó to hơn con lừa nhưng không lớn hơn con la, mỗi một bước sải của nó đi xa một tầm nhìn – Ta đã cưỡi trên nó cho tới khi đến ngôi đền Maqdis – Jerusalem, Ta đã buộc nó tại chỗ dành cho các vị Nabi buộc vật cưỡi của họ. Sau đó, Ta vào Thánh đường, dâng lễ nguyện hai Rak-at rồi trở ra ngoài. Đại Thiên thần Jibril mang đến cho Ta một cốc rượu và một cốc sữa, Ta đã chọn lấy cốc sữa, Jibril bảo: Ngươi đã chọn theo bản chất tự nhiên⁽¹⁰⁾.

{Và TA đã đưa y lên một nơi trên cao} [Chương 19 – Maryam, câu 57].

(Hadith được ghi lại bởi Ahmad (4/148), ngôn từ là của ông, Muslim (259) từ đường dẫn Hamad bin Salmah: Thabit Al-Banani thuật lại từ lời của Anas bin Malik rằng Thiên sứ của Allah e nói … cùng với những lời dẫn khác có sự bổ túc của Muslim).

Và trong lời dẫn khác của Ahmad (3/152, 247) lại có đề cập rằng Người e đã đọc câu kinh:

﴿ إِنَّآ أَعۡطَيۡنَٰكَ ٱلۡكَوۡثَرَ ١ ﴾ [سورة الكوثر: 1]

{Quả thật, TA đã ban cho ngươi Al-Kawthar (một con sông nơi Thiên Đàng)} [Chương 108 – Al-Kawthar, câu 1].

Và Người e nói:

« أُعْطِيتُ الْكَوْثَرَ فَإِذَا هُوَ نَهَرٌ يَجْرِى وَلَمْ يُشَقَّ شَقًّا فَإِذَا حَافَتَاهُ قِبَابُ اللُّؤْلُؤِ فَضَرَبْتُ بِيَدِى إِلَى تُرْبَتِهِ فَإِذَا هُوَ مِسْكَةٌ ذَفِرَةٌ وَإِذَا حَصَاهُ اللُّؤْلُؤُ »

“Ta được ban cho Kawthar, đó là một con sông chảy không chẻ nhánh, hai bờ của nó là ngọc trai, khi Ta chạm tay của Ta xuống đất của nó thì toàn là xạ hương thơm ngát và những hạt sỏi trong nó là ngọc trai”.

Và đây là một phần của Hadith nói về sự thăng thiên giống như nó được nói trong một đường dẫn. Bởi vậy, tôi mới đề cập nó ở đây.

Và trong một lời dẫn đến từ Hamad bin Salmah, ông kể lại từ Thabit Albana-ni và Sulayman Attami-mi rằng Anas đã thuật lại, Thiên sứ của Allah e nói:

« أَتَيْتُ (وَفِيْ رِوَايَةٍ: مَرَرْتُ) عَلَى مُوسَى لَيْلَةَ أُسْرِىَ بِى عِنْدَ الْكَثِيبِ الأَحْمَرِ وَهُوَ قَائِمٌ يُصَلِّى فِى قَبْرِهِ » أخرجه مسلم (164)، والنسائي في ((قيام الليل))، وأحمد (3/148 و248).

((Ta đã gặp (trong một lời dẫn khác: Ta đã đi ngang qua) Musa tại đồi cát màu đỏ vào đêm mà Ta được đưa đi dạ hành, Người đứng dâng lễ nguyện Salah trền mộ của Người)) (Muslim (164), Annasa-i trong (Dâng lễ nguyện Salah trong đêm), và Ahmad (3/148, 248)).

(Phần nói thêm): Sau khi trích dẫn lời Hadith này của Ahmad, học giả Hafizh Ibnu Kathir nói: (Muslim cũng dẫn với nội dung này, và đó là lời dẫn có nội dung và bối cảnh đúng nhất của Sharik (sẽ được đề cập đến một lát nữa đây). Học giả Albayhaqi nói: Nội dung và bối cảnh này là bằng chứng nói lên rằng sự kiện thăng thiên của Nabi e vào đêm mà Người được đưa đi dạ hành từ Makkah đến ngôi đền thiêng Maqdis – Jerusalem là sự thật không có sự nghi ngờ gì nữa).

Một đường dẫn truyền khác đến từ Albana-ni kể lại lời của Anas t được Annasa-i ghi nhận ở phần đầu của ((Lễ nguyện Salah)):

« أَنَّ الصَّلَوَاتِ فُرِضَتْ بِمَكَّةَ وَأَنَّ مَلَكَيْنِ أَتَيَا رَسُولَ اللهِ -صلى الله عليه وسلم- فَذَهَبَا بِهِ إِلَى زَمْزَمَ فَشَقَّا بَطْنَهُ وَأَخْرَجَا حَشْوَهُ فِى طَسْتٍ مِنْ ذَهَبٍ فَغَسَلاَهُ بِمَاءِ زَمْزَمَ ثُمَّ كَبَسَا جَوْفَهُ حِكْمَةً وَعِلْمًا » وسنده صحيح

“Quả thật, các lễ nguyện Salah được ban hành tại Makkah. Hai vị Thiên thần đã đến gặp Thiên sứ của Allah e, họ đưa Người đến chỗ nước Zamzam và xẻ lòng ngực của Người, họ lấy ra một cái chậu bằng vàng và rửa lòng ngực của Người bằng nước Zamzam, sau đó, họ nén vào trong đó sự khôn ngoan và kiến thức” (Đường dẫn truyền trung thực).

@ Lời dẫn đến từ Sharik bin Abi Namr. Ông nói: Tôi đã nghe Anas bin Malik t nói (trong một lời dẫn khác: Anas bin Malik kể cho chúng tôi nghe):

((Vào đêm mà Thiên sứ của Allah e được đưa đi dạ hành từ Thánh đường Ka’bah rằng đó là trước khi Người được mặc khải, có ba vị Thiên thần đến với Người trong lúc Người đang ngủ trong Thánh đường Alharam. Một trong ba vị nói: Người nào trong số họ (Nabi nằm ngủ cùng với Hamzah và Ja’far)? Một vị khác nói: Người chính giữa, đó là người tốt nhất trong bọn họ. Một vị trong bọn họ nói: Hãy lấy người tốt nhất trong bọn họ.

Trong cái đêm đó, Người e đã không nhìn thấy các vị Thiên thần đó cho tới khi họ đến vào đêm khác nữa thì Người mới nhìn thấy họ bằng trái tim của Người, bởi lẽ Nabi e, mắt của Người thì ngủ nhưng trái tim của Người không ngủ, các vị Nabi đều như thế, mắt của họ ngủ nhưng trái tim của họ không ngủ. Họ không nói gì với Người mà chỉ khiêng Người đi và đặt Người xuống cạnh giếng nước Zamzam. Rồi sau đó, đại Thiên thần Jibril xẻ lòng ngực của Người từ phần giáp cổ đến phần giáp bụng, Đại Thiên thần rửa lòng ngực của Người với nước Zamzam bằng chính tay của mình, khi đã sạch, Đại Thiên thần lấy cái chậu bằng vàng bên trong có một cái chậu bằng vàng (nhỏ hơn) chứa đầy đức tin Iman và sự khôn ngoan đổ vào, sau đó Đại Thiên thần đóng lòng ngực của Người lại.

[Theo Ibnu Jarir: Sau đó, Người cưỡi con Buraq dạ hành đến ngôi đền Maqdis – Jerusalem. Tại đó, Người đã làm Imam dâng lễ nguyện Salah cùng với các vị Nabi và các Thiên sứ]⁽¹²⁾.

Sau đó, Người được đưa lên tầng trời hạ giới, Đại Thiên thần gõ cửa trời thì được các Thiên thần trên trời hỏi: Ai vậy? Đại Thiên thần đáp: Jibril. Họ hỏi tiếp: Ai đi cùng với ngài? Đại Thiên thần đáp: Đi cùng ta là Muhammad. Họ lại hỏi: Y được lệnh đến ư? Đại Thiên thần đáp: Đúng vậy. Họ nói: Rất vinh dự chào đón! Rồi họ loan báo với các Thiên thần trên trời. Tất cả những cư dân trên trời đều không biết Allah muốn điều gì ở trái đất cho tới khi Ngài cho họ biết.

Trong tầng trời hạ giới, Người e đã gặp được Nabi Adam. Đại Thiên thần Jibril đã nói với Người: Đây là người cha của ngươi, hãy chào Salam đến ông ta. Người e chào Salam và được Adam đáp lại và nói: Rất vịnh hạnh chào đón vị Nabi, đứa con của ta!

Và trong tầng trời hạ giới có hai con sông chảy ra. Người e hỏi: Hai con sông này là gì vậy? Đại Thiên thần nói: Đây là sông Nil và Al-firat, tức nguồn của hai con sông đó.

Trong tầng trời này, Người e tiếp tục được dẫn đi, Người thấy có một con sông khác nữa bên trên là một tòa lâu đài bằng ngọc trai và ngọc thạch xanh biếc, rồi khi người chạm tay vào con sông thì một mùi thơm của xạ hương ngào ngạt tỏa ra. Người hỏi: Đây là gì vậy? Đại Thiên thần Jibril nói: Đây là con sông Kawthar mà Thượng Đế của ngươi đã che giấu dành cho ngươi.

Sau đó, Người được đưa lên tầng trời thứ hai. Các Thiên thần trong tầng trời này cũng hỏi như các Thiên thần của tầng trời thứ nhất. Ai đây? Đại Thiên thần đáp: Jibril. Họ hỏi tiếp: Ai đi cùng với ngài? Đại Thiên thần đáp: Muhammad e. Họ hỏi: Y được lệnh đến phải không? Đại Thiên thần đáp: Vâng, đúng vậy. Họ nói: Rất vinh dự chào đón!

Kế đến, Người e được đưa lên tầng trời thứ ba và các Thiên thần ở đó cũng nói giống như các Thiên thần của tầng trời thứ nhất và thứ hai đã nói.

Tiếp sau đó là Người e được đưa lên tầng trời thứ thư, rồi tầng trời thứ năm, tầng trời thứ sáu rồi đến tầng trời thứ bảy. Các Thiên thần của các tầng trời đó cũng nói giống như các tầng trời trước đó. Và trong mỗi tầng trời đều có các vị Nabi, ở tầng trời thứ hai là Nabi Idris, Nabi Harun ở tầng trời thứ tư, còn Nabi trong tầng trời thứ năm thì tôi không nhớ tên, và Nabi Ibrahim thì ở tầng trời thứ sáu, Nabi Musa thì ở tầng trời thứ bảy bởi được Allah nói chuyện trực tiếp. Nabi Musa nói: Thưa Thượng Đế của bề tôi! Bề tôi không nghĩ là Ngài sẽ đưa một ai khác lên cao hơn bề tôi.

Sau đó Người e được đưa lên bên trên tầng trời thứ bảy, một nơi cao hơn, nơi mà chỉ có Allah mới rõ về nó. Người được đưa lên đến cây Sidrah Muntaha, {rồi Người tiến đến gần} (Chương 53 – Annajm, câu 8) Đấng Quyền Lực, Thượng Đế rất mực Oai nghiêm, {khoảng cách rất gần chỉ bằng hai cây cung hoặc gần hơn} (Chương 53 – Annajm, câu 9). Sau đó, Allah sắc lệnh năm mươi lễ nguyện Salah cho Người e và cộng đồng của Người mỗi ngày đêm.

Sau đó, Người e được đưa trở xuống cho đến chỗ của Musa. Musa hỏi thăm Người: Này Muhammad, Thượng Đế của em đã sắc lệnh điều gì cho em? Nabi e nói: Ngài đã qui định cho tôi một ngày đêm năm mươi lễ nguyện Salah. Nabi Musa nói: Quả thật, cộng đồng của em sẽ không thể gánh nỗi, em hãy quay trở lên xin Thượng Đế của em giảm bớt cho họ đi. Thế là Người e quay sang Đại Thiên thần Jibril giống như ra hiệu cho ngài về điều đó. Jibril bảo nếu ngươi thực sự muốn thì cứ quay trở lên. Người e đã được đưa trở lên cầu xin Thượng Đế, Người thưa: Lạy Thượng Đế của bề tôi! Xin Ngài hãy giảm bớt cho bề tôi bởi quả thật cộng đồng của bề tôi sẽ không đủ sức gánh vác bổn phận này. Thế là, Ngài đã giảm bớt mười lễ nguyện Salah.

Sau đó, Người e trở xuống đến chỗ Nabi Musa thì lại được người hỏi thăm, và cứ như vậy Nabi Musa đã đề nghị Người e trở lên xin Thượng Đế của Người nhiều lần cho tới khi chỉ còn lại năm lễ nguyện Salah.

Sau đó, khi chỉ còn lại năm lễ nguyện Salah, Nabi Musa cũng hỏi thăm: Này Muhammad, thề bởi Allah chứng giám, quả thật ta đã từng trải qua với dân chúng Israel, điều lệnh được ban xuống cho họ còn ít hơn thế mà họ không thể gánh vác, họ còn bỏ bê huống chi cộng đồng của em với thân thể, trái tim, đôi mắt và đôi tai mềm yếu hơn. Em nên quay trở lên xin Thượng Đế của em giảm bớt nữa đi. Và mỗi lần như vậy, Nabi e thường quay sang nhìn Jibril để tỏ ý về điều đó nhưng Jibril không hề tỏ vẻ khó chịu.

Thế là Người được đưa trở lên, Người thưa: Thưa Thượng Đế của bề tôi! Quả thật, cộng đồng của bề tôi, cơ thể của họ, trái tim của họ và sự nghe nhìn của họ rất yếu mềm, xin Ngài hãy giảm bớt cho bầy tôi. Allah, Đấng Quyền lực phán: Này Muhammad! Người e thưa: Bề tôi xin nghe và vâng lệnh! Ngài phán: Quả thật, lời của TA sẽ không được thay đổi giống như những gì TA đã sắc lệnh cho Ngươi trong Kinh sách. Tuy nhiên, mỗi một ân phước sẽ được nhân lên mười lần, và năm mươi lễ nguyện Salah được ghi trong quyển Kinh mẹ có nghĩa là năm lễ nguyện Salah TA qui định cho Ngươi.

Nhưng Nabi Musa vẫn đề nghị Người e trở lên xin Thượng Đế của Người giảm tiếp tục. Thế là Thiên sứ của Allah e nói: Này Musa, thề bởi Allah, quả thật tôi lấy làm hổ thẹn với Thượng Đế của tôi về những gì mà tôi cứ trái lệnh Ngài.

Thế là Người e được đưa hạ phạm với sự nhân danh Allah.

Sau đó, Người e tỉnh giấc và thấy mình trong Masjid Haram (Makkah).)).

Hadith này do Albukhari ghi lại (3570, 7517), Muslim (262), và một lời dẫn khác được Albukhari ghi lại có sự bổ sung thêm chi tiết mà trong Hadith Muslim không có: ((và thấy mình nằm ngủ trong Masjid Haram)). Aqabah nói: Bối cảnh câu chuyện trong Hadith này giống như Hadith của Thabit Albana-ni, tuy nhiên có một số chi tiết được đề cập trước sau khác nhau đồng thời cũng có một số chi tiết được bổ sung và bớt đi.

Hadith này cũng được Ibnu Jarir ghi lại (15/3 – 5), tuy nhiên trong nội dung có một số chi tiết không trùng khớp. Ông ghi nhận nói rằng hai con sông Nil và Firat là ở tầng trời thứ hai còn sông Kawthar thì ở tầng trời thứ ba trong khi trong ghi nhận của Albukhari là ở tầng trời hạ giới. E rằng sự không trùng khớp này là do chính Sharik và ông là một trong các học trò của hai học giả đó và được Al-Hafizh đánh giá trong (Taqrib) về mức độ học thuộc lòng là (Trung thực nhưng hay mắc lỗi).

Bằng chứng cho điều đó là trong chính Hadith này tại một số chi tiết. Bởi điều này, nên Imam Muslim đã không thuật lại lời Hadith như đã nói trên, và cũng bởi điều này mà Ibnu Kathir nói trong bộ (Tafseer) của ông:

((Và điều đó như Muslim đã nói. Quả thật Sharik bin Abdullah bin Abu Namr đã làm hỗn độn trong Hadith này, khả năng ghi nhớ của ông tồi không chính xác và chắc chắn, điều này sẽ được nói rõ trong các Hadith khác, và có một số học giả lại lấy sự ngủ làm phần mở đầu cho những gì đã xảy ra sau đó. Allah là Đấng biết rõ nhất.

Và quả thật, AlHafzh Albayhaqi đã nói: Trong Hadith của Sharik có phần nói thêm một chi tiết được trường phái của những ai khẳng định rằng Nabi e đã nhìn thấy Thượng Đế, Đấng Tối Cao. Chi tiết đó là: (( {rồi Người tiến đến gần} (Chương 53 – Annajm, câu 8) Đấng Quyền Lực, Thượng Đế rất mực Oai nghiêm, {khoảng cách rất gần chỉ bằng hai cây cung hoặc gần hơn} (Chương 53 – Annajm, câu 9) )). Bà A’ishah và Ibnu Mas-ud cùng với Abu Huroiroh đều cho rằng cách hiểu đúng nhất là hai câu kinh này chỉ muốn nói Nabi e đã nhìn thấy Đại Thiên Thần Jibril. Và điều này cũng là điều được Albayhaqi  nhận định và kết luận là đúng bởi quả thật Abu Zhar đã có hỏi Thiên sứ e: Thưa Thiên sứ của Allah! Người có nhìn thấy Thượng Đế của Người không? Người nói:

« نُورٌ أَنَّى أَرَاهُ » وفي رواية « رَأَيْتُ نُورًا »

“Chỉ toàn là ánh hào quang thì làm sao nhìn thấy được Ngài” và trong một lời dẫn khác: “TA chỉ nhìn thấy ánh hào quang”(Hadith dó Muslim ghi lại).

Còn về câu kinh:

{Rồi Người tiến đến gần} (Chương 53 – Annajm, câu 8).

Ý nghĩa câu kinh muốn nói Đại Thiên thần Jibril u giống như được khẳng định trong Hadith xác thực do Albukhari và Muslim ghi nhận từ lời thuật của A’ishah – Người mẹ của những người có đức tin – và Ibnu Mas’ud cùng với một Hadith khác do Muslim ghi nhận từ Abu Huroiroh. Và không có thông tin nào nói rằng các vị Sahabah có sự bất đồng nhau về lời giải thích ý nghĩa câu kinh này.)). Đến đây là đã hết nội dung trích dẫn của Ibnu Kathir.

Tôi (Albani) nói: Hãy tham khảo thêm sách của tôi ((Bóng mát của Thiên Đàng được trích dẫn từ Kitab Sunnah)) (1/191).

Còn lời thuật của Sharik ở phần đầu của Hadith: ((đó là trước khi Người được mặc khải)). Học giả Al-Hafizh Ibnu Hajar nói trong (AlFath) (13/ 480):

((Al-Khatabi, Ibnu Hazm, Abdul- Haq, thẩm phán Iyadh và Annawawi đã phản bác chi tiết đó. Annawawi nói: Lời tường thuật của Sharik về điều này có nghĩa là phản lại lời của các Ulama, và một trong những điều ngược lại với họ là lời ((đó là trước khi Người được mặc khải)), điều này hoàn toàn sai không được chấp nhận bởi tất cả giới học giả - Ulama- đều đồng thuận và thống nhất rằng việc ban hành lễ nguyện Salah là vào đêm Isra’ – dạ hành thì làm sao có thể nói sự việc đó trước khi Người e nhận mặc khải.

Và Shariq được cho là đã đơn độc tường thuật điều này và việc đơn độc tường thuật thì cần phải xem xét lại. Tuy nhiên, đồng thuận với y là Kathir bin Khunais và Nun Musghar theo đường dẫn đến từ Anas như đã được Sa-eed bin Yahya bin Sa-eed Almawi trong sách (Almaghazi))). Kết thúc nội dung trích dẫn của Ibnu Hajar.

Tôi (Albani) nói: Điều này theo tôi không nói lên cái sai của lời được nói mà nó chỉ đưa ra một giả định rằng đó là đêm thứ nhất được biểu hiện rõ trong ngữ cảnh, còn chi tiết: “cho tới khi họ đến vào đêm khác nữa” không mang ý nghĩa như trong ngữ cảnh được nói bởi vì nó đã không được chỉ rõ thời gian cụ thể giữa hai lần đến của các Thiên thần trong hai đêm đó, điều này cho một giả định rằng lần đến thứ hai của các Thiên thần là sau khi Người e đã tiếp nhận sứ mạng Nabi và đó là thời điểm xảy ra sự kiện Isra’ (dạ hành) và Mi’raj (thăng thiêng). Và với lập luận này, Ibnu Hajar đã khẳng định trong sách (Alfath: 13/480) để phản hồi lại cho những quan điểm nói rằng ông ấy (Sharik) đã đi ngược lại với quan điểm đã được thống nhất.

Tuy nhiên, Al-Hafizh Ibnu Hajar lại nhấn mạnh ở những chi tiết khác mà Sharik đã tường thuật khác với những người dẫn truyền khác, có khoảng mười chi tiết như vậy hoặc nhiều hơn, và ông đã lần lượt phân tích từng điểm sai cho từng chi tiết hoặc là dựa trên lập luận dẫn truyền một cách đơn lẻ hoặc là dựa trên lập luận suy diễn.

Và trên thực tế rằng một số chi tiết khác biệt đó không thể có câu trả lời thỏa đáng ngay cả những gì được Ibnu Hajar phân tích, tiêu biểu như các điểm sau đây:

((Thứ tư: Điểm trái ngược của ông (Sharik) trong lời thuật Hadith là về địa điểm của Sidrah Muntaha, ông nói rằng nó ở bên trên tầng trời thứ bảy, nơi mà chỉ có Allah mới biết rõ về nó, trong khi ai cũng biết rằng Sidrah Muntaha là ở trong tầng trời thứ bảy hoặc thứ sáu như đã được nói ở phần trên.

Thứ năm: Điểm trái ngược khác nữa là về hai con sông Nil và Firat, ông nói nguồn của hai con sông đó là ở trong tầng trời hạ giới, trong khi ai cũng biết rằng nhiều các lời thuật khác khẳng định rằng hai con sông đó là ở tầng trời thứ bảy và chúng nằm phía dưới của cây Sidrah Muntaha.

Thứ bảy: Ông nói con sông Kawthar ở trong tầng trời hạ giới còn đa số các lời dẫn khác của những người dẫn truyền khác rằng nó ở trong Thiên Đàng như đã được đề cập.

Thứ tám: Còn về sự tiến gần đến Allah thì đa số các lời dẫn trong các Hadith đều nói rằng đó là Jibril như đã đề cập.

Thứ mười một: Sự trở lên của Người e gặp Thượng Đế sau khi đã giảm còn năm lễ nguyện thì trong đa số các Hadith khác đều nói rằng Nabi Musa u khuyên Người trở lên sau khi đã giảm xuống còn năm lễ nguyện Salah thì Người đã từ chối.

Thứ mười hai: Ông đã nói thêm chi tiết một cái chậu khác nhỏ hơn trong một cái chậu.)).

Tôi (Albani) nói: Bởi lẽ đó, thật không vững lòng để đón lấy điều hữu ích từ Hadith ngoài việc chỉ biết bám theo nó, tuy nhiên, AlHafizh Ibnu Hajar đã khẳng định một số nội dung của Hadith là tốt.

Hơn nữa, Hadith từ Anas được dẫn truyền bởi nhiều đường dẫn truyền khác nhau, trong đó đa số các lời dẫn đều được dẫn truyền một cách tóm lược và ngắn gọn, chỉ có một số khác là có độ dài. Do đó, chúng tôi cũng muốn trình bày chúng để nói về các đường dẫn truyền của chúng, sau đó chúng tôi sẽ chọn lọc những điều hữu ích từ chúng nếu chúng tuân theo các điều kiện của chúng tôi.