III. Mét sè vÊn ®Ò tån t¹i cña ch¨n nu«i ViÖt nam
III.1 Quy m« ch¨n nu«i nhá, chñ yÕu lµ ch¨n nu«i tËn dông
§©y lµ mét ®Æc ®iÓm rÊt næi bËt cña s¶n xuÊt ch¨n nu«i cña ViÖt Nam. Nh×n chung quy m« ch¨n nu«i cña c¸c hé cßn rÊt nhá, manh món, chñ yÕu lµ ch¨n nu«i tËn dông; ch¨n nu«i c«ng nghiÖp mÆc dï ®ang cã xu thÕ ph¸t triÓn m¹nh nhng cßn chiÕm tû träng rÊt thÊp. Theo ®iÒu tra cña ViÖn Ch¨n nu«i Quèc gia n¨m 1997, tû lÖ hé ch¨n nu«i lîn víi quy m« tõ 1-2 con chiÕm trªn 80% sè hé ch¨n nu«i toµn quèc. Tû lÖ nµy tËp trung nhiÒu ë miÒn nói phÝa B¾c, B¾c Trung Bé vµ T©y Nguyªn. Trong khi ®ã, sè hé ch¨n nu«i lîn tõ 10 con trë lªn chØ chiÕm trªn 2%, tËp trung nhiÒu ë §«ng Nam Bé (B¶ng 3.1). HiÖn nay quy m« ph¸t triÓn ch¨n nu«i cña c¸c hé ®· lín h¬n nhng còng cho thÊy quy m« ch¨n nu«i cña c¸c hé ë ViÖt Nam vÉn rÊt nhá, tÝnh chuyªn m«n ho¸ cha cao. HÇu hÕt c¸c hé ch¨n nu«i ®Òu tham gia c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt n«ng nghiÖp kh¸c, chñ yÕu lµ trång trät.
B¶ng 3.1 Quy m« ch¨n nu«i lîn ë ViÖt Nam theo vïng n¨m 1997 (%)
Quy m«
|
C¶ níc
|
MNTD phÝa B¾c
|
§BSH
|
B¾c Trung Bé
|
Nam Trung Bé
|
T©y Nguyªn
|
§«ng Nam Bé
|
§BSCL
|
1-2 con
|
82,4
|
88,9
|
79,8
|
85,8
|
78,3
|
84,0
|
72,6
|
74,0
|
3-5 con
|
11,7
|
10,5
|
10,5
|
12,1
|
14,3
|
12,1
|
11,5
|
11,6
|
6-10 con
|
3,9
|
0,6
|
6,3
|
1,7
|
5,2
|
3,1
|
10,2
|
7,2
|
11-20 con
|
1,6
|
0,0
|
3,1
|
0,4
|
2,2
|
0,7
|
3,7
|
5,5
|
21-30 con
|
0,3
|
0,0
|
0,4
|
0,0
|
0,0
|
0,1
|
1,1
|
1,2
|
31-40 con
|
0,1
|
0,0
|
0,0
|
0,0
|
0,0
|
0,0
|
0,5
|
0,4
|
>40 con
|
0,1
|
0,0
|
0,0
|
0,0
|
0,0
|
0,0
|
0,4
|
0,3
|
Tæng
|
100
|
100
|
100
|
100
|
100
|
100
|
100
|
100
|
Nguån: Kim Anh, Ch¨n nu«i lîn ë miÒn B¾c ViÖt Nam, 2000
HiÖn nay, trang tr¹i ch¨n nu«i víi quy m« t¬ng ®èi lín, tõ 50-100 con n¸i (cã trang tr¹i lªn tíi 200 con n¸i7) hay hµng ngµn con gµ ®ang ph¸t triÓn m¹nh. §©y lµ nh÷ng trang tr¹i ch¨n nu«i theo kiÓu c«ng nghiÖp, ¸p dông gièng tiªn tiÕn, ch¨n nu«i theo quy tr×nh kü thuËt chuyªn m«n. ChÊt lîng thÞt lîn cña c¸c trang tr¹i lín t¬ng ®èi cao, tû lÖ n¹c cã thÓ ®¹t 55-60% nhng gi¸ thµnh ch¨n nu«i cao. NÕu b¸n theo gi¸ trong níc c¸c trang tr¹i sÏ bÞ lç, s¶n phÈm cña hä chØ ®Ó xuÊt khÈu vµ ®îc kh¸ch hµng níc ngoµi, chñ yÕu lµ tõ Hång K«ng, rÊt a chuéng. S¶n lîng thÞt s¶n xuÊt t¹i c¸c trang tr¹i ch¨n nu«i chØ chiÕm kho¶ng 10% s¶n lîng toµn quèc, chñ yÕu vÉn lµ c¸c hé ch¨n nu«i nhá.
Do ch¨n nu«i nhá, c¸c hé gia ®×nh chñ yÕu tËn dông thøc ¨n thõa, thøc ¨n xanh vµ thøc ¨n th« lµ chñ yÕu. Tû lÖ c¸c hé sö dông thøc ¨n c«ng nghiÖp chÊt lîng cao cho ch¨n nu«i cßn thÊp vµ chñ yÕu lµ cho gièng lai/ngo¹i. Theo ®iÒu tra cña IFPRI-Bé NN&PTNT, tû lÖ hé sö dông thøc ¨n c«ng nghiÖp nu«i lîn néi chØ chiÕm 2,5% cho gµ néi chiÕm 4% (B¶ng 3.2).
B¶ng 3.2 Tû lÖ c¸c lo¹i thøc ¨n sö dông cho ch¨n nu«i (%)
Lo¹i
|
Nguyªn liÖu th«
|
Thøc ¨n xanh
|
Thøc ¨n c«ng nghiÖp
|
Lîn néi
|
55,5
|
42
|
2,5
|
Lîn lai/ngo¹i
|
60,1
|
23
|
16,8
|
Gµ néi
|
92,2
|
3,8
|
4
|
Gµ lai/ngo¹i
|
38,9
|
1,9
|
59,2
|
VÞt néi
|
88,2
|
2,4
|
9,4
|
VÞt lai/ngo¹i
|
67,8
|
8,8
|
23,4
|
Bß néi
|
17,2
|
82,8
|
-
|
Bß c¶i tiÕn
|
27,7
|
70,3
|
2
|
Nguån: IFPRI- BNN&PTNN, 1999
Do quy m« s¶n xuÊt cha lín, ch¨n nu«i c«ng nghiÖp cßn ph¸t triÓn ë møc ®é thÊp nªn hÇu hÕt c¸c hé gia ®×nh vµ trang tr¹i ch¨n nu«i sö dông lao ®éng gia ®×nh lµ chñ yÕu.
Theo ®iÒu tra cña IFPRI- Bé NN&PTNT, cã tíi trªn 92% hé chØ sö dông lao ®éng gia ®×nh cho ho¹t ®éng ch¨n nu«i. C¸c hé ch¨n nu«i cã quy m« lín th× tû lÖ nµy thÊp h¬n, kho¶ng 66% (B¶ng 3.3).
B¶ng 3.3 Tû lÖ hé chØ sö dông lao ®éng gia ®×nh trong ch¨n nu«i
Quy m« hé ch¨n nu«i
|
Tû lÖ hé chØ sö dông lao ®éng gia ®×nh (%)
|
Trong ch¨n nu«i
|
Trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp
|
Nhá
|
96,77
|
65,68
|
Trung b×nh
|
88,91
|
59,05
|
Lín
|
66,97
|
44,80
|
B×nh qu©n
|
92,22
|
62,26
|
Nguån: §iÒu tra IFPRI- BNN&PTNT, 1999
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |