§inh Xun Tïng Vò träng B×nh TrÇn c ng Th¾ng Hµ NéI, th¸ng 12 N¡M 2003
II. T×nh h×nh chÕ biÕn vµ ThÞ trêng tiªu thô s¶n phÈm ch¨n nu«i
tải về 0.61 Mb.
|
- Điều hướng trang này:
- Lao ®éng
- Mua ®Çu vµo
- T×nh h×nh ho¹t ®éng vµ lîi nhuËn
- II.1.2 Nh÷ng h¹n chÕ cña ngµnh
- §iÒu kiÖn vÒ sinh nghÌo nµn
- Tr×nh ®é c«ng nghÖ thÊp
- ThiÕu thiÕt bÞ lµm l¹nh
II. T×nh h×nh chÕ biÕn vµ ThÞ trêng tiªu thô s¶n phÈm ch¨n nu«i.II.1 T×nh h×nh chÕ biÕnII.1.1 §Æc ®iÓm c¸c c¬ së giÕt mæ vµ chÕ biÕn ë ViÖt Namë ViÖt Nam, c«ng nghÖ giÕt mæ vµ chÕ biÕn s¶n phÈm thÞt cßn cha ph¸t triÓn m¹nh. MÆc dï ViÖt Nam cã mét sè c¸c c¬ së giÕt mæ c«ng nghiÖp quy m« lín nhng hÇu hÕt cha sö dông hÕt c«ng suÊt, mét sè nhµ m¸y ®· ph¶i ®ãng cöa hoÆc ho¹t ®éng cÇm chõng. PhÇn lín c¸c c¬ së giÕt mæ gia sóc cã quy m« nhá, c«ng nghÖ l¹c hËu. C¸c c¬ së chÕ biÕn thÞt còng cã quy m« kh«ng lín. ChØ cã mét sè c¸c c¬ së giÕt mæ cã c«ng suÊt h¬n 10.000 tÊn/n¨m. HÇu hÕt thÞt (kho¶ng 70%) ®îc b¸n ë d¹ng t¬i sèng. PhÇn thÞt cßn l¹i 30% ®îc chÕ thµnh mét sè lo¹i s¶n phÈm nh thÞt ba tª, thÞt quay, thÞt hép, vµ mét sè s¶n phÈm kiÓu ph¬ng t©y nh sóc xÝch, thÞt x«ng khãi. Lao ®éngLao ®éng lµ mét thµnh phÇn trong c¸c ho¹t ®éng giÕt mæ gia sóc vµ chÕ biÕn thÞt. C¬ së giÕt mæ trung b×nh ë ViÖt Nam thuª 4,9 ngêi lµm, lµm viÖc gÇn 6 ngµy trong tuÇn, vµ nhËn møc thï lao trung b×nh kho¶ng 21.900 ®/ngµy. C¸c c¬ së giÕt mæ ë miÒn B¾c cã sè lîng lao ®éng trung b×nh lín nhÊt, vµ tr¶ møc thï lao thÊp nhÊt. Ngîc l¹i, c¸c c¬ së giÕt mæ ë miÒn Nam cã xu híng tr¶ thï lao cao h¬n. TÝnh trung b×nh, c¸c c¬ së giÕt mæ lín h¬n cã thuª 11,2 c«ng nh©n, trong khi ®ã c¬ së nhá h¬n cã kho¶ng 2,8 ngêi. Thï lao tr¶ ë c¸c c¬ së giÕt mæ lín h¬n kh«ng cao h¬n ®¸ng kÓ so víi møc tr¶ c«ng ë c¸c c¬ së giÕt mæ nhá. GÇn nh tÊt c¶ c¸c c¬ së giÕt mæ ®îc së h÷u vµ ®iÒu khiÓn bëi c¸c thµnh viªn cña gia ®×nh. TÝnh trung b×nh, 2,2 thµnh viªn gia ®×nh lµm viÖc 5,6 ngµy trong tuÇn ë mét c¬ së giÕt mæ. 26 % sè c¬ së giÕt mæ còng cã thuª c«ng nh©n cã tay nghÒ. TÝnh trung b×nh, c¸c c¬ së giÕt mæ cã thuª 1,6 c«ng nh©n thêng xuyªn, cã tay nghÒ, lµm viÖc 5,4 ngµy trong tuÇn, vµ kiÕm ®îc kho¶ng 23.400 ®ång/ngµy. Ngoµi ra, t¬ng øng 20% vµ 11% sè c¬ së giÕt mæ còng thuª lao ®éng kh«ng cã tay nghÒ lµm viÖc thêng xuyªn vµ lao ®éng mïa vô. Lao ®éng mïa vô nhËn ®îc møc tiÒn c«ng/ngµy cao h¬n lao ®éng thêng xuyªn kh«ng cã tay nghÒ, nhng hä chØ lµm viÖc cã 2 ngµy trong tuÇn so víi 6 ngµy lµm viÖc/tuÇn cña lao ®éng kh«ng cã tay nghÒ lµm viÖc thêng xuyªn. B¶ng 2.1 §Æc trng cña lùc lîng lao ®éng cña c¬ së giÕt mæ
Nguån: §iÒu tra Bé NN&PTNT-IFPRI, 2001 Chó ý: §iÓm ph©n chia gi÷a hai quy m« xÊp xØ trïng víi tæng doanh thu 2,1 tû ®ång ®èi víi c¸c c¬ së giÕt mæ vµ 650 triÖu ®ång ®èi víi c¸c c¬ së chÕ biÕn thÞt. Mua ®Çu vµoC¬ së giÕt mæ lîn tÝnh trung b×nh mua h¬n 2,4 tû ®ång lîn sèng trong giai ®o¹n tõ th¸ng 7 n¨m 1999 ®Õn th¸ng 6 n¨m 2000; t¬ng ®¬ng kho¶ng 0,05 triÖu tÊn thÞt h¬i (B¶ng 2.2). C¬ së giÕt mæ lîn ë miÒn B¾c vµ miÒn Nam, n¬i cã c¸c vïng tiªu thô chñ yÕu, giÕt mæ khèi lîng nhiÒu h¬n so víi c¸c c¬ së giÕt mæ ë miÒn Trung ViÖt Nam. C¸c c¬ së giÕt mæ lîn quy m« nhá trung b×nh tiÕn hµnh mæ kho¶ng 73800 tÊn thÞt h¬i, hoÆc kho¶ng 2/5 sè ®ã ®îc sö lý bëi c¬ së giÕt mæ ®iÓn h×nh lín. TÝnh theo gi¸ trÞ, lîng mua vµo cña c¸c c¬ së giÕt mæ lín, h¬n gÇn 10 lÇn so víi c¸c c¬ së giÕt mæ nhá. TÝnh chung, xÊp xØ 82% träng lîng h¬i mua vµo lµ tõ c¸c chuång tr¹i cña c¸c hé gia ®×nh vµ 15% tõ ngêi bu«n b¸n. So s¸nh víi c¸c c¬ së giÕt mæ quy m« nhá, c¸c c¬ së giÕt mæ lîn quy m« lín mua phÇn lín h¬n (33%) sè gia sóc cña hä tõ ngêi bu«n b¸n. C¬ së giÕt mæ lín vµ ë miÒn Nam còng mua gÇn 8% sè lîng lîn tõ ngêi ch¨n nu«i lîn hµng ho¸. C¬ së giÕt mæ gia cÇm chñ yÕu ho¹t ®éng ë quy m« nhá h¬n so víi c¸c c¬ së chuyªn giÕt mæ lîn. C¬ së giÕt mæ gia cÇm trung b×nh mæ kho¶ng 22,5 tÊn gia cÇm, víi gi¸ trÞ kho¶ng 370 triÖu ®ång. H¬n 90% sè gia cÇm ®îc mua tõ c¸c hé gia ®×nh, sè cßn l¹i mua tõ ngêi bu«n b¸n B¶ng 2.2 Gi¸ trÞ vµ thµnh phÇn mua theo ®Æc trng cña c¬ së giÕt mæ
Nguån: §iÒu tra Bé NN&PTNT-IFPRI, 2001 T×nh h×nh ho¹t ®éng vµ lîi nhuËnTheo ®iÒu tra cña Bé NN&PTNT-IFPRI, chi phÝ ho¹t ®éng hµng n¨m ®èi víi c¸c c¬ së giÕt mæ trong mÉu ®iÒu tra kh«ng lín, trung b×nh lµ 120 triÖu ®ång. Chi phÝ vËn chuyÓn chiÕm tíi gÇn 34% trong chi phÝ ho¹t ®éng cña c¸c c¬ së giÕt mæ, thuÕ (17,2%), ®iÖn níc (11,6%) vµ thuª lao ®éng (9,1%). Tû lÖ chi phÝ vÒ thuÕ, lao déng, vµ chi phÝ thuª kho tµng vµ thiÕt bÞ trong tæng chi phÝ ho¹t ®éng cña c¸c c¬ së ë miÒn Nam cao h¬n so víi c¸c c¬ së ë miÒn B¾c. Ngîc l¹i, chi phÝ vËn chuyÓn vµ ®iÖn níc chiÕm mét tû lÖ lín h¬n trong tæng chi phÝ ®èi víi c¸c c¬ së giÕt mæ ë miÒn B¾c so víi c¸c c¬ së ë miÒn Nam. Sù kh¸c nhau lín nhÊt trong chi phÝ ho¹t ®éng gi÷a c¬ së giÕt mæ lín vµ c¬ së giÕt mæ nhá lµ chi phÝ ®iÖn níc chiÕm phÇn lín h¬n trong tæng chi phÝ ho¹t ®éng ®èi víi c¸c c¬ së giÕt mæ nhá, vµ chi phÝ lao ®éng chiÕm phÇn lín h¬n ®èi víi c¬ së giÕt mæ lín. B¶ng 2.3 Chi phÝ ho¹t ®éng cña c¬ së giÕt mæ (triÖu ®ång)
Nguån: §iÒu tra Bé NN&PTNT-IFPRI, 2001. So víi c¸c c¬ së giÕt mæ, chi phÝ ho¹t ®éng trung b×nh cña c¸c c¬ së chÕ biÕn ViÖt Nam cßn nhá h¬n, chØ kho¶ng 80 triÖu ®ång/n¨m. C¸c c¬ së chÕ biÕn ë miÒn Nam cã chi phÝ cao h¬n so víi c¸c c¬ së chÕ biÕn ë miÒn B¾c. Cã sù kh¸c nhau lín gi÷a c¸c c¬ së chÕ biÕn lín vµ nhá. Chi phÝ ho¹t ®éng trung b×nh cña c¸c c¬ së chÕ biÕn lín cao gÊp 21 lÇn so víi c¸c c¬ së chÕ biÕn nhá. Ngîc l¹i, víi c¸c c¬ së giÕt mæ, chi phÝ ho¹t ®éng cña c¸c c¬ së chÕ biÕn thÞt ë miÒn Trung lín h¬n nhiÒu so víi c¸c c¬ së n»m ë miÒn B¾c vµ miÒn Nam. §Æc biÖt, chi phÝ vËn chuyÓn vµ chi phÝ liªn quan ®Õn ®iÖn níc lín h¬n nhiÒu ë miÒn Trung, n¬i chi phÝ n¨ng lîng vµ chi phÝ vËn chuyÓn s¶n phÈm thÞt ®Õn thÞ trêng lín h¬n nh lµ ë Hµ Néi vµ vïng phô cËn, vµ TP. Hå ChÝ Minh vµ vïng phô cËn ®· lµm t¨ng chi phÝ chÕ biÕn thÞt. B¶ng 2.4 Chi phÝ ho¹t ®éng c¬ së chÕ biÕn (triÖu ®ång)
Nguån: §iÒu tra Bé NN&PTNT-IFPRI, 2001 TÝnh chung, c¸c c¬ së giÕt mæ cã gÇn 2,4 tû ®ång doanh thu b¸n hµng hµng n¨m, chiÕm h¬n 98% tæng doanh thu cña c¬ së. TÝnh trung b×nh, chi phÝ mua nguyªn liÖu ®èi víi c¸c c¬ së giÕt mæ chiÕm gÇn 96% tæng chi phÝ cña c¬ së (gÇn 2,0 tû ®ång). Víi møc lîi nhuËn trung b×nh hµng n¨m lµ 321 triÖu ®ång, tû suÊt lîi nhuËn trªn doanh thu b¸n hµng lµ 13% ®èi víi c¬ së giÕt mæ. Nh tr×nh bµy ë B¶ng 2.5, tû suÊt lîi nhuËn t¬ng ®èi gièng nhau ®èi víi c¸c c¬ së cã quy m« kh¸c nhau, mÆc dï lîi nhuËn cña c¸c c¬ së giÕt mæ ë miÒn Nam cã cao h¬n chót Ýt so víi c¸c c¬ së ë miÒn B¾c hoÆc miÒn Trung. MÆc dï chi phÝ lao ®éng cao, lîi nhuËn trªn mét ®¬n vÞ lao ®éng cña c¸c c¬ së giÕt mæ lín vµ ë miÒn Nam cao h¬n. B¶ng 2.5 Lîi nhuËn theo ®Æc trng cña c¬ së giÕt mæ
Nguån: §iÒu tra Bé NN&PTNT-IFPRI, 2001 So s¸nh víi c¸c c¬ së giÕt mæ trong mÉu ®iÒu tra, doanh thu vµ lîi nhuËn ®èi víi c¸c c¬ së chÕ biÕn thÞt thËm chÝ thÊp h¬n. MÆc dï thÊp, nhng tû suÊt lîi nhuËn trªn doanh thu b¸n hµng vµo kho¶ng 14%, trong khi ®ã c¸c c¬ së chÕ biÕn lín vµ nh÷ng c¬ së n»m ë miÒn Trung cã tû suÊt lîi nhuËn trªn doanh thu b¸n lµ h¬n 16%. Mét thíc ®o møc lîi nhuËn kh¸c ®ã lµ lîi nhuËn trªn ®¬n vÞ lao ®éng. B»ng thíc ®o nµy, lîi nhuËn cña c¸c c¬ së chÕ biÕn nh×n chung thÊp h¬n so víi c¸c c¬ së giÕt mæ, mÆc dï c¸c c¬ së chÕ biÕn lín cã møc lîi nhuËn trªn lao ®éng cao h¬n so víi c¸c c¬ së nhá h¬n. Nguån doanh thu cña c¸c c¬ së chÕ biÕn còng ®a d¹ng h¬n, víi kho¶ng 93% tæng doanh thu lµ tõ c¸c ho¹t ®éng chÕ biÕn thÞt, ®Æc biÖt ®èi víi c¸c c¬ së chÕ biÕn lín h¬n, n¬i mµ 91% trong tæng sè doanh thu lµ tõ c¸c ho¹t ®éng chÕ biÕn, trong khi ®ã c¸c c¬ së chÕ biÕn nhá h¬n cã 100% tæng sè doanh thu tõ chÕ biÕn thÞt. B¶ng 2.6 Lîi nhuËn cña c¬ së chÕ biÕn
Nguån: §iÒu tra Bé NN&PTNT-IFPRI, 2001 II.1.2 Nh÷ng h¹n chÕ cña ngµnhNgµnh c«ng nghiÖp giÕt mæ vµ chÕ biÕn thÞt cßn nhiÒu h¹n chÕ, kh«ng kÝch thÝch sù ph¸t triÓn cña ngµnh ch¨n nu«i. §iÒu kiÖn vÖ sinh vµ sö lý chÊt th¶i cña c¸c c¬ ë giÕt mæ kÐm, thiÕu kho l¹nh gióp b¶o qu¶n vµ ph©n phèi thÞt. §iÒu kiÖn vÒ sinh nghÌo nµnGiÕt mæ gia sóc ®îc tiÕm hµnh ë c¸c c¬ së giÕt mæ cã qui m« lín vµ nhá, vµ thêng diÔn ra ngoµi trêi gÇn víi ®êng ®i l¹i. NhiÒu c¬ së, ®Æc biÖt ë nh÷ng c¬ së kh«ng ®¨ng ký kinh doanh, rÊt Ýt hay hÇu nh kh«ng cã sù quan t©m ®Õn viÖc duy tr× vÖ sinh thÞt vµ sù « nhiÔm thÞt. §Ó ®¶m b¶o cã m«i trêng vÖ sinh ë c¸c lß mæ còng nh trong qu¸ tr×nh ph©n phèi thÞt, c¸c ®¬n vÞ giÕt mæ vµ chÕ biÕn thÞt thêng ®îc kiÓm tra ®Þnh kú. Tuy nhiªn, theo ®iÒu tra cña Bé NN&PTNT- IFPRI, n¨m 1999 chØ cã kho¶ng 33% c¸c c¬ së giÕt mæ vµ 46% c¸c c¬ së chÕ biÕn ë ViÖt Nam ®îc thanh tra vÖ sinh ®Ó ®¶m b¶o c¬ së ®ã chÊp hµnh c¸c qui ®Þnh vµ xö lý chÊt th¶i thÝch hîp. C¸c c¬ së giÕt mæ vµ chÕ biÕn lín ®îc kiÓm tra ®Þnh kú thêng xuyªn nhiÒu h¬n so víi c¸c c¬ së giÕt mæ vµ chÕ biÕn nhá. Tr×nh ®é c«ng nghÖ thÊpTr×nh ®é c«ng nghÖ dïng trong ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn thÞt hiÖn nay t¬ng ®èi thÊp. Theo ®iÒu tra cña Bé NN&PTNT vµ IFPRI, cã tíi 80% c¸c thiÕt bÞ sö dông ë c¸c c¬ së vµ 74% c¸c thiÕt bÞ sö dông t¹i c¸c c¬ së chÕ biÕn cã qui m« lín ®îc chÕ t¹o t¹i ViÖt Nam. Kho¶ng 14% c¸c thiÕt bÞ ®îc sö dông t¹i c¸c c¬ së chÕ biÕn nhá nhËp khÈu tõ níc ngoµi cã c«ng nghÖ thÊp, vµ kho¶ng 3% ®îc nhËp khÈu tõ c¸c níc ph¸t triÓn ë Ch©u ¸ vµ c¸c níc T©y ¢u. Kho¶ng 15% vµ 12% c¸c thiÕt bÞ ®îc sö dông t¹i c¸c c¬ së chÕ biÕn lín ®îc nhËp tõ c¸c níc chËm ph¸t triÓn vµ c¸c níc ph¸t triÓn1. ThiÕu thiÕt bÞ lµm l¹nhMét yÕu tè kh¸c còng rÊt quan träng t¸c ®éng tíi ph©n phèi thÞt vµ sù ph¸t triÓn c«ng nghiÖp thÞt ë ViÖt Nam lµ thiÕu c¸c thiÕt bÞ lµm l¹nh. C¸c thiÕt bÞ nµy bao gåm hµng lo¹t c¸c kho dù tr÷ l¹nh, ph¬ng tiÖn vËn t¶i l¹nh nh»m lµm t¬i thÞt còng nh b¶o qu¶n thÞt tõ c¸c c¬ së giÕt mæ tíi ngêi b¸n lÎ. T¹i ViÖt Nam, chØ cã kho¶ng 3,5% c¬ së giÕt mæ, 15% c¬ së chÕ biÕn thÞt vµ gÇn nh kh«ng cã nhµ bu«n thÞt nµo cã ph¬ng tiÖn vËn t¶i vµ dù tr÷ l¹nh. C¸c c¬ së chÕ biÕn vµ giÕt mæ lín thêng cã nhiÒu thiÕt bÞ l¹nh h¬n c¸c c¬ së cßn l¹i, vµ chñ yÕu ®ãng ë phÝa Nam. Do thiÕu c¸c thiÕt bÞ lµm l¹nh nªn c¸c s¶n phÈm khã cã thÓ ®îc vËn chuyÓn ®êng dµi mµ kh«ng ¶nh hëng xÊu tíi søc khoÎ con ngêi. H¬n n÷a, vËn chuyÓn c¸c ®éng vËt sèng cã khèi lîng lín, cång kÒnh vµ yªu cÇu thøc ¨n níc uèng, chØ thùc hiÖn ®îc ë kho¶ng c¸ch vµ thêi gian ng¾n. Do thiÕu hôt c¸c thiÕt bÞ l¹nh nªn ph¶i h×nh thµnh c¸c c¬ së giÕt mæ vµ chÕ biÕn qui m« nhá nh»m ®¸p øng nhu cÇu ngay lËp tøc cña tõng vïng vµ c¶n trë sù lu th«ng thÞt gi÷a c¸c thÞ trêng. Tuy nhiªn, viÖc kinh doanh sÏ phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè kh¸c, phÇn lín trong sè ®ã c¸c c¬ së giÕt mæ vµ chÕ biÕn cã Ýt kh¶ n¨ng kiÓm so¸t ®îc. GÇn 63% sè c¬ së giÕt mæ trong mÉu ®iÒu tra x¸c ®Þnh viÖc thiÕu nhu cÇu cña ngêi tiªu dïng nh lµ trë ng¹i cho sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp hä. V× thÞ hiÕu cña ngêi tiªu dïng thay ®æi chËm, nhu cÇu vÒ thÞt l¹nh vµ thÞt chÕ biÕn sÏ cßn thÊp trong c¶ t¬ng lai gÇn vµ trung h¹n. Ngoµi nhu cÇu cña ngêi tiªu dïng, sù c¹nh tranh m¹nh, vµ chÊt lîng nguyªn liÖu kÐm, vµ thuÕ cao còng lµ mét trë ng¹i ®èi víi sù ph¸t triÓn cña c¸c ho¹t ®éng giÕt mæ vµ chÕ biÕn. Bªn c¹nh ®ã, gi¸ nguyªn liÖu th« cao vµ h¹n chÕ viÖc cung cÊp nguyªn liÖu th« theo mïa vô còng ¶nh hëng lín ®Õn ho¹t ®éng cña c¬ së. Каталог: images -> 2006 2006 -> Lúa gạo Việt Nam Giới thiệu 2006 -> Nghiªn cøu triÓn väng quan hÖ kinh tÕ th¬ng m¹i viÖt nam – trung quèc ViÖn nghiªn cøu th¬ng m¹i 2000 Lêi nãi ®Çu 2006 -> B¸o c¸o tæng kÕt ®Ò Tµi 2006 -> BÁo cáo nghiên cứu khả năng cạnh tranh của các mặt hàng nông sản chính của Việt Nam trong bối cảnh hội nhập afta 2006 -> NGÀnh lúa gạo việt nam nguyễn Ngọc Quế Trần Đình Thao Hà Nội, 5-2004 MỤc lụC 2006 -> Hµ Néi, th¸ng 10 n¨m 2006 2006 -> Nhãm nghiªn cøu: Hoµng Thuý b ng (M. Sc) NguyÔn V¨n NghÖ (mba) Lª Hoµng Tïng 2006 -> PHÁt triển hệ thống tín dụng nông thôN Ở việt nam1 2006 -> ¶nh hëng cña viÖc Trung Quèc vµo wto vµ mét sè bµi häc cho ViÖt Nam1 2006 -> Bé n ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n ng th n B¸o c¸o tæng quan ngµnh chÌ viÖt Nam tải về 0.61 Mb. Chia sẻ với bạn bè của bạn:
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||