Đối chiếu: Truyện Đàng Trão của Philipphê Bỉnh trang 15 ghi là đạo Português (Sách viết năm 1802 ở Lisbonne).
[7] Christoforo Borri, Relation de la nouvelle mission des Pères de la Compagnie de Jésus au Royaume de la Cochinchine, Lille, 1631, Bản dịch từ nguyên văn tiếng Ý của Bonifacy trong BAVH tháng 7-12-1931.
Bartoli, Historia della Compagnia di Gesu, La Cina 3a Parte dell’ Asia, Roma 1663 trang 616. Thanh Lãng trích dịch trong Biêu nhất lãm văn học cận đại, tập I. Tự do xuất bản, Sài Gòn 1958, trang 19-20.
[8] Xem Thanh Lãng, sđd, trang 19.
[9]Nguyễn Khắc Xuyên, Chung quanh vấn đề thành lập chữ quốc ngữ vào năm 1645, VHNS loại mới, số 48 tháng 1-2 năm 1960 trang 2.
[10]Việt Nam khảo cổ tập san, số 2, Bộ Quốc Gia Giáo Dục xuất bản Sài Gòn 1960.
[11]Trích theo Nguyễn Hồng, Lịch sử truyền giáo ở Việt Nam, tập I. Hiện tại xuất bản, Sài Gòn 1959 trang 110.
[12]Theo Phạm Đình Khiêm, giáo sĩ Đắc Lộ và tác phẩm quốc ngữ đầu tiên, Tinh Việt xuất bản, Sài Gòn 1960 trang XXIII, chú 1.
[13] Nguyễn Hồng, sđd, trang 140-141.
[14] Xem Phạm Đình Khiêm, Người chứng thứ nhất, Tinh Việt xuất bản, Sài Gòn 1959.
[15] Xem Alexandre de Rhodes: 1/ La glorieuse mort d’André catéchiste de la Cochinchine, qui a le premier versé son sang pour la querelle de Jésus Christ, en cette nouvelle église. Par le Père Alexandre de Rhodes, qui a toujours eté présent à toute cette histoire, Paris 1653. 2/ Relatione della morte di Andrea catechista chi primo de Christiani nel Regno di Cocicina è flate ucciso da gl’indefedeli in odio della fede alli 26 di Luglio 1644, Roma 1652.
[16] Sđd, trang 154, 240.
[17]Alexandre de Rhodes, La glorieuse mort... trang 53. Phạm Đình Khiêm trích dịch, sđd trang 154.
|