Chuẩn mực kiểm toán nhà NƯỚc số 4000 (cmktnn 4000)

Trọng yếu kiểm toán

(i) Phục vụ mục đích lập kế hoạch;

(ii) Đánh giá các bằng chứng thu thập được và đánh giá mức độ ảnh hưởng của các trường hợp không tuân thủ phát hiện qua kiểm toán;

(iii) Lập báo cáo kiểm toán.

25. Kiểm toán viên nhà nước lập kế hoạch cho cuộc kiểm toán tuân thủ và thực hiện kiểm toán để xác định mức độ tuân thủ các tiêu chí đã đề ra của nội dung kiểm toán, xét trên các khía cạnh trọng yếu.

Trong quá trình lập kế hoạch, việc phân tích, đánh giá các thông tin về đơn vị được kiểm toán nhằm đánh giá rủi ro và xác định trọng yếu cho việc thiết kế các thủ tục kiểm toán.

26. Tính trọng yếu thường được xem xét về mặt giá trị, tuy nhiên trong trường hợp nếu việc không tuân thủ có tính chất nghiêm trọng thì cũng được coi là trọng yếu (bất kể là số lượng, giá trị bao nhiêu). Trong các trường hợp kiểm toán tuân thủ được thực hiện kết hợp với kiểm toán hoạt động, tính trọng yếu về mặt bản chất hoặc hoàn cảnh quan trọng hơn tính trọng yếu xét về mặt số lượng (tham chiếu CMKTNN 100, đoạn 30; CMKTNN 400, đoạn 42). Việc xác định tính trọng yếu thường là vấn đề thuộc xét đoán chuyên môn của kiểm toán viên nhà nước.

27. Trong kiểm toán tuân thủ, trọng yếu thường tập trung vào các vấn đề sau:

(i) Gian lận;

(ii) Những hành vi phạm pháp hoặc cố ý không tuân thủ;

(iii) Cung cấp thông tin sai lệch hoặc không đầy đủ cho ban lãnh đạo, kiểm toán viên nhà nước hoặc cơ quan lập pháp;

(iv) Cố ý coi thường việc tuân thủ các yêu cầu của ban lãnh đạo, các cơ quan có thẩm quyền;

(v) Thực hiện các hành vi và hoạt động khi thiếu hiểu biết về căn cứ pháp lý đối với hành vi hoặc hoạt động đó.

28. Trong một số trường hợp, các yếu tố định tính quan trọng hơn yếu tố định lượng, chẳng hạn:

(i) Bản chất, tính hữu hình và nhạy cảm của lĩnh vực cụ thể hoặc nội dung kiểm toán là những yếu tố định tính có thể tác động tới việc xác định trọng yếu của kiểm toán viên nhà nước (những nội dung kiểm toán được đối tượng sử dụng, Quốc hội, Chính phủ đặc biệt quan tâm; kỳ vọng và quan tâm của công chúng…).

(ii) Tính nghiêm trọng của hành vi không tuân thủ: Các trường hợp vi phạm Luật thực hành tiết kiệm chống lãng phí; Luật phòng, chống tham nhũng; lập quỹ trái quy định...

29. Khi đánh giá tính trọng yếu của bất kỳ hành vi không tuân thủ được xác định nào, các vấn đề như tiêu chí, điều kiện, nguyên nhân và hậu quả của việc không tuân thủ cũng cần được xem xét.

Nội dung kiểm toán

31. Căn cứ mục tiêu kiểm toán, dựa vào việc đánh giá rủi ro và xét đoán chuyên môn, kiểm toán viên nhà nước xác định nội dung kiểm toán cụ thể. Khi xác định nội dung kiểm toán của cuộc kiểm toán tuân thủ, kiểm toán viên nhà nước cần lưu ý các vấn đề sau:

(i) Chức năng, nhiệm vụ và các quy định pháp luật có liên quan đến hoạt động của đơn vị được kiểm toán.

(ii) Nội dung các luật, các quy định liên quan đến chủ đề và mục tiêu của cuộc kiểm toán tuân thủ.

(iii) Các trường hợp vi phạm tính tuân thủ ở các cuộc kiểm toán trước đó liên quan đến chủ đề kiểm toán.

(iv) Những phát hiện và kiến nghị trong các cuộc thanh tra, kiểm tra và kiểm toán do các tổ chức khác thực hiện liên quan đến chủ đề cuộc kiểm toán.

(v) Những đánh giá rủi ro được thực hiện trong các cuộc kiểm toán tài chính hoặc kiểm toán hoạt động đã xác định những lĩnh vực cụ thể tồn tại rủi ro không tuân thủ liên quan đến chủ đề cuộc kiểm toán

32. Khi cuộc kiểm toán tuân thủ được thực hiện kết hợp với kiểm toán tài chính, nội dung kiểm toán tuân thủ thường là các luật, các văn bản và quy định về quản lý, sử dụng tài chính công. Khi đó kiểm toán tuân thủ thực hiện đánh giá sự tuân thủ pháp luật và các quy định của các hoạt động, giao dịch và thông tin tài chính thể hiện trong báo cáo tài chính.