Các nhà kinh t ế ĐÃ sai lầm như thế NÀO?
V. Không ai có thể tiên đoán được…
tải về 1.36 Mb. Chế độ xem pdf
|
| V.
Không ai có thể tiên đoán được… Gần đây, những cuộc tranh luận về kinh tế học buồn thảm, một dòng có sức hút với tất cả mọi người đã trở thành “không ai có thể tiên đoán…” Đó là những gì bạn nói về các cuộc thiên tai rằng có thể được tiên đoán, nên được tiên đoán và thực sự đã được tiên đoán bởi một vài nhà kinh tế đã bị chế giễu vì nỗ lực của họ. Ví dụ, lấy trường hợp giá nhà đất tăng và giảm một cách nhanh chóng. Một số nhà kinh tế, tiêu biểu là Robert Shiller, đã nhìn ra thứ bong bóng này và cảnh báo về những hệ quả đau đớn nếu nó phát nổ. Tuy nhiên, các nhà hoạch định chính sách quan trọng đã không thể nhận ra điều hiển nhiên này. Trong năm 2004, Alan Greenspan đã bỏ qua bình luận về một bong bóng nhà đất: “một sự méo mó về giá dự trữ quốc gia,” ông đã tuyên bố, “hầu như không thể xảy ra.” Giá nhà tăng, Ben Bernanke đã phát biểu trong năm 2005, “phần lớn phản ánh những nền tảng kinh tế quan trọng.” Họ đã bỏ qua bong bóng này như thế nào? Nói một cách công bằng, lãi suất thường không thấp, có thể lý giải phần nào cho việc giá tăng. Có thể Greenspan và Bernanke cũng muốn kỷ niệm thành công của Cục Dự trữ Liên bang trong việc đẩy nền kinh tế ra khỏi cuộc khủng hoảng năm 2001; đã thừa nhận rằng hầu hết thành công đó nằm ở việc tạo ra một bong bóng khổng lồ sẽ thay thế một biến cố trong những hoạt động kỷ niệm này. Nhưng có một số thứ vẫn tiếp tục: mọi người đều tin rằng những bong bóng không thể xảy ra. Điều nổi bật, khi bạn đọc lại những lời đảm bảo của Greenspan, là chúng không dựa trên bằng chứng – chúng được dựa trên một xác nhận tiên quyết rằng đơn giản là không thể có bong bóng nhà đất. Và các nhà lý thuyết tài chính thậm chí đã kiên quyết hơn cả vào luận điểm này. Trong một cuộc phỏng vấn năm 2007, Eugene Fama, cha đẻ của giả thuyết thị trường hiệu quả đã tuyên bố rằng “cụm từ ‘bong bóng’ đã khiến tôi bực bội,” và tiếp tục giải thích tại sao chúng ta có thể tin vào thị trường nhà đất: “Các thị trường nhà đất ít có tính thanh khoản, nhưng mọi người rất cẩn thận khi họ mua nhà. Thường thì họ sẽ đi đến quyết định đầu tư lớn nhất, vì thế họ sẽ nhìn xung quanh cẩn thận và họ so sánh giá cả. Quá trình đặt giá diễn ra rất chi tiết.” Quả thực, những người mua nhà nhìn chung so sánh giá cả rất cẩn thận – thể hiện ở việc họ so sánh giá của sản phẩm mua tiềm năng của họ với giá của những ngôi nhà khác. Nhưng điều này không nói lên gì nhiều về việc liệu tổng mức giá của các ngôi nhà được chuẩn hóa. Một lần nữa, đây lại là kinh tế học sốt cà chua: bởi 2/4 chai nước sốt trị giá gấp hai lần ¼ chai, các nhà lý thuyết tài chính quả quyết rằng giá nước sốt cà chua sẽ đúng. Tóm lại, niềm tin vào những thị trường tài chính hiệu quả đã làm mờ mắt nhiều người nếu không phải là hầu hết các nhà kinh tế về tình trạng nguy cấp của bong bóng CÁC NHÀ KINH TẾ ĐÃ SAI LẦM NHƯ THẾ NÀO? 14 tài chính lớn nhất trong lịch sử. Và lý thuyết thị trường hiệu quả cũng đóng một vài trò quan trọng trong việc đẩy giá những bong bóng này trong giai đoạn đầu. Giờ đây những bong bóng không được chẩn đoán đã vỡ, rủi ro thực sự của những tài sản được giả định là an toàn đã bị tiết lộ và hệ thống tài chính đã cho thấy sự phân mảnh của nó. Các hộ gia đình Mỹ đã chứng kiến 13 tỷ đô la tài sản bay bơi. Hơn 6 triệu việc làm đã mất, và tỷ lệ thất nghiệp xuất hiện đã ở mức cao nhất của nó kể từ năm 1940. Vì thế kinh tế học hiện đại cần đưa ra chỉ dẫn nào trong tình trạng hiện nay của chúng ta? Và chúng ta có nên tin vào nó không? tải về 1.36 Mb. Chia sẻ với bạn bè của bạn:
|