3.6 Nh÷ng hiÖu qu¶ t¸c ®éng kh¸c cña D§§T ®Õn sù ph¸t triÓn N«ng th«n 3.6.1 HÖ thèng c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n 3.6 1.1 HÖ thèng giao th«ng thuû lîi ®îc cha ®îc c¶i thiÖn nhiÒu.
ViÖc dån ®iÒn ®æi thöa ®· gióp cho chÝnh quyÒn x· quy ho¹ch vµ ®iÒu chØnh l¹i hÖ thèng m¬ng m¸ng vµ giao th«ng néi ®ång: Cô thÓ trong quy ho¹ch sö dông ®Êt dµnh cho giao th«ng – thuû lîi ®îc quy ho¹ch theo híng më réng tøc lµ t¨ng diÖn tÝch cho x©y dùng m¬ng m¸ng vµ ®êng GT néi ®ång. Ngoµi ra c¸c tuyÕn GT néi ®ång chÝnh còng nh kªnh m¬ng cÊp 1, 2 ®îc hoµn thiÖn, ®îc n¹o vÐt khi tiÕn hµnh D§§T. Tuy nhiªn, theo ®¸nh gi¸ cña chóng t«i ë c¸c ®Þa ph¬ng sau khi ®· thùc hiÖn D§§T vÒ c¬ b¶n t×nh tr¹ng cña CSHT phôc vô n«ng nghiÖp vÉn cha ®îc c¶i thiÖn nhiÒu.
LÝ do chÝnh cña t×nh tr¹ng nµy lµ vÊn ®Ò kinh phÝ. MÆc dï c¸c quy ho¹ch ®· vÏ ra mét bøc tranh míi vÒ ®ång ruéng ë n«ng th«n cã thÓ tÝnh ®Õn tõng lo¹i ®ßng néi ®ång phôc vô cho tõng lo¹i xe c¬ giíi cã thÓ ®i ®Õn tËn ®Çu bê, nhòng con kªnh ®a phÇn ®· ®îc dù kiÕn sÏ bª t«ng ho¸, nhng kinh phÝ ë ®©u ®Ó cã thÓ ®a b¶n thiÕt kÕ nµy trë thµnh hiÖn thùc th× l¹i lµ bµi to¸n nan gi¶i cho hÇu hÕt c¸c ®Þa ph¬ng? NhÊt lµ khi c¸c kho¶n kinh phÝ nµy th«ng thêng nÕu thùc hiÖn ®Çy ®ñ sÏ tiªu tèn b¹c tû cho mçi x·. V× thÕ quy ho¹ch cuèi cïng phÇn nhiÒu vÉn lµ quy ho¹ch. Sù kú väng cña ngêi d©n vµ chÝnh quyÒn c¬ së th«n, x· (®«i khi lín h¬n c¶ sù kú väng vµo nh÷ng m¶nh ruéng to h¬n), Ýt ®îc ®¸p øng
3.6.1.2 §Êt c«ng Ých, x©y dùng c¬ b¶n
Tríc dån ®iÒu ®æi thöa, ®Êt c«ng Ých, ®Êt x©y dùng c¬ b¶n ph©n t¸n ë nhiÒu vïng kh¸c nhau, kh«ng tËp trung, kh«ng liÒn m¶nh nªn viÖc theo dâi qu¶n lý cña chÝnh quyÒn còng nh cho ®Êu thÇu canh t¸c gÆp nhiÒu khã kh¨n (v× hÇu hÕt ®Êt nµy ®Òu lµ ®Êt xÊu, ®Êt khã giao). Tuy thÕ sau khi D§§T th× ®Êt nµy ®îc quy ho¹ch tËp trung thuËn lîi cho viÖc qu¶n lý cña chÝnh quyÒn mµ cßn t¨ng nguån thu ng©n s¸ch x· (T¹i Mü Thä, gi¸ ®Êu thÇu ®Êt c«ng Ých ®· t¨ng gÊp 2 lÇn so víi tríc D§§T: Tõ 50 lªn 100kg/sµo/vô). §Êt x©y dùng c¬ b¶n còng ®îc quy ho¹ch vµ quy vÒ mét vïng t¹o ®iÒu kiÖn cho chÝnh quyÒn chñ ®éng khai th¸c sö dông quü ®Êt nµy.
Nh÷ng nghiªn cøu cña chÝng t«i ®ît nµy kh«ng ®ñ b»ng chøng ®Ó chøng minh lµ sù khai th¸c vµ sö dông c¸c ®Êt c«ng ®iÒn sau D§§T lµ tèt hay xÊu. Nh÷ng quan s¸t cña chóng t«i thõa nhËn r»ng sù ph¸t triÓn cña c¸c thÞ trÊn thÞ tø, hay mét sè nh÷ng c«ng tr×nh c«ng céng ë n«ng th«n, nh trêng häc, nhµ v¨n ho¸ hÇu hÕt ®ã lµ s¸ng kiÕn xuÊt ph¸t tõ nh÷ng ®éng c¬ cña c¸c cÊp chÝnh quyÒn ë c¬ së. N¬i nµo, x· nµo chÝnh quyÒn quyÒn quyÕt t©m vµo cuéc n¬i ®ã Ýt nhiÒu cã sù chuyÓn biÕn tÝch. Chî n«ng th«n, ®« thÞ nhá hay mét ng«i trêng häc míi cã thÓ ®îc ra ®êi nhanh chãng mµ kh«ng cÇn sù trî gióp ®¸ng kÓ tõ bªn ngoµi. Tuy nhiªn, nh÷ng dù ¸n mang tÝnh tËp thÓ nµy vÒ b¶n th©n nã kh«ng t¹o ra thÞ trêng vÒ ruéng ®Êt nhng nã l¹i cho phÐp t¹o ra sù canh tranh vµ kh¶ n¨ng ®Çu c¬ ®èi víi nh÷ng ruéng ®Êt n»m trong khu quy ho¹ch. Nãi c¸ch kh¸c cã nhiÒu biÓu hiÖn ë n¬i nä n¬i kia lîi dông vµo D§§T, c¸c diÖn tÝch ®Êt quy ho¹ch cho x©y dùng ®· ®îc t¨ng lªn vît nhu cÇu thùc tÕ. Vµ mét sè ®Êt ®· ®· b¸n vµ hîp thøc ho¸ díi dah nghÜa tËp thÓ hay biÖn ph¸p ®Ó tù t¹o nguån kinh phÝ…
3.6.2 Can thiÖp hµnh chÝnh ®Ó thùc hiÖn D§§T ®· kh«ng tho¶ m·n ®îc nhu cÇu ®a d¹ng cña ngêi s¶n xuÊt.
Nh÷ng kÕt qu¶ ®iÒu tra cña chóng t«i chØ ra r»ng trong mçi vïng tû lÖ n«ng d©n ®îc hái cã nhu cÇu D§§T biÕn ®éng trong kho¶ng 50% ®Õn 70%, mét tû lÖ kh«ng thÊp. Tuy nhiªn, nhu cÇu D§§T cña n«ng d©n l¹i rÊt ®a d¹ng. Kh«ng ®¬n gi¶n chØ lµ nhu cÇu t¨ng quy m« m¶nh ruéng lªn mµ nhiÒu n«ng hé cßn cã nhu cÇu th«ng qua D§§T ®Ó cã thÓ nhËn ®îc nh÷ng m¶nh ®Êt phï hîp víi môc ®Ých s¶n xuÊt cña m×nh, vÝ dô ngêi muèn ch¨n nu«i c¸, trång c©y ¨n qu¶ muèn cã ®îc nhiÒu ®Êt tròng, hé nghÌo h¬n th× muèn ®îc nhiÒu ®Êt vµn vµ vµn cao trång mµu vµ cÊy lóa…l¹i cã nhiÒu hé thÝch ruéng gÇn ®Ó tiÖn ch¨m sãc tr«ng coi. Nhng kÕt qu¶ pháng vÊn ë 2 x· thùc hiÖn theo ph¬ng thøc can thiÖp hµnh chÝnh díi ®©y cho thÊy chØ cã 30% n«ng d©n hµi lßng thùc sù vÒ kÕt qu¶ D§§T.
-
ý kiÕn cña n«ng d©n vÒ D§§T
ý kiÕn cña n«ng d©n
|
M« h×nh Mü thä
(thuÇn lóa)
|
M« h×nh Quèc TuÊn
(vô ®«ng)
|
Tho¶ m·n
|
30%
|
-
|
ChÊp nhËn
|
50%
|
70%
|
Kh«ng tho¶ m·n
|
20%
|
30%
|
Trong trêng hîp nµy vïng ph¸t triÓn ®a d¹ng c©y trång mµu hµng n¨m n ë Quèc tuÊn, tû lÖ n«ng d©n kh«ng hµi lßng l¹i cao h¬n so víi vïng thuÇn lóa.
LÝ do n«ng d©n cha hµi lßng vÒ D§§T: Cã 4 lÝ do chÝnh khiÕn n«ng d©n cha hµi lßng vÒ kÕt qu¶ can thiÖp hµnh chÝnh nh»m thùc hiÖn D§§T:
- Mét lµ quy ®Þnh cøng nh¾c vµ mang tÝnh ¸p ®Æt vÒ sè lîng m¶nh/hé vµ diÖn tÝch m¶nh tèi thiÓu. §a sè c¸c ®Þa ph¬ng ®Òu ¸p ®Æt sè lîng m¶nh tèi ®a lµ 3 m¶nh/hé vµ diÖn tÝch m¶nh tèi thiÓu lµ 400 m2/m¶nh, bÊt kÓ lµ cho môc ®Ých s¶n xuÊt nµo. Tuy nhiªn, kÕt qu¶ t×m hiÓu nhu cÇu diÖn tÝch m¶nh hîp lÝ cho c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt lµ rÊt kh¸ nhau:
-
DiÖn tÝch hîp lÝ cho mét m¶nh ruéng canh t¸c c¸c c©y trång kh¸c nhau trong ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt hiÖn nay (yÕu tè lao ®éng vµ c«ng nghÖ)
|
Quy m« diÖn tÝch m2/m¶nh
|
YÕu tè h¹n chÕ ®Õn quy m«
|
Tr.b×nh
|
Tèi ®a
|
Tèi thiÓu
|
1. Trång lóa
|
700
|
1100
|
400
|
Lao ®éng cÇn ®Ó cÊy xong trong ngµy, rÔ ch¨m sãc
S©n ph¬i, lóc thu ho¹ch
Chñng lo¹i gièng: 2 ®Õn 3 lo¹i/hé
|
2. C©y vô ®«ng (b¾p c¶i)
|
400
|
800
|
240
|
Rñi do khi b¸n s¶n phÈm
Nh©n c«ng trång, ch¨m sãc ho
|
3. C©y ¨n qu¶
|
1500
|
2000
|
500
|
Vèn ®Çu t ban ®Çu lËp vên
Kü thuËt lªn lÝp
Sù ®a d¹ng cña lo¹i gièng c©y
|
4. Ao nu«i c¸ + trång c©y ¨n qu¶
|
3000
|
4500
|
1000
|
Quy m« ch¨m sãc nu«i dìng
KÕt hîp c¸c hÖ thèng ch¨n nu«i
HÖ thèng b¶o vÖ
Thu ho¹ch s¶n phÈm
|
5. Trång lóa
|
700
|
1100
|
400
|
L§ ®Ó cÊy xong trong ngµy, rÔ ch¨m sãc
S©n ph¬i, lóc thu ho¹ch
Chñng lo¹i gièng: 2 ®Õn 3 lo¹i/hé
|
- Hai lµ lo¹i ruéng sau khi rò rèi bèc th¨m kh«ng phï hîp víi môc ®Ých canh t¸c cña n«ng hé.
- Ba lµ mong muèn c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt nhng kh«ng ®îc ®¸p øng: Cã ®Õn trªn 80% n«ng d©n khi ®îc hái ®Òu tr¶ lêi hä mong chê vµo mét sù thay ®æi nµo ®ã sau D§§T, vÝ dô nh ®iÒu kiÖn tíi tiªu tèt h¬n, quy ho¹ch sö dông ®Êt râ rµng h¬n, hay chÝnh s¸ch sö dông ruéng ®Êt phï hîp h¬n cho phÐp n«ng d©n chñ ®éng h¬n trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trªn m¶nh ®Êt cña hä… Tuy nhiªn, sù mong ®îi nµy Ýt ®ù¬c ®¸p øng, c¬ së h¹ tÇng thay ®æi kh«ng nhiÒu do kh«ng cã vèn thùc hiÖn…
- Bèn lµ mét bé phËn n«ng d©n chñ yÕu lµ ngêi nghÌo thua thiÖt h¬n trong khi tham gia ®Êu thÇu hay b×nh xÐt lo¹i ruéng. Tû lÖ ngêi nghÌo kh«ng ®ång t×nh víi viÖc thùc hiÖn D§§T cao h¬n nhòng nhãm hé kh¸c. Díi ®©y lµ kÕt qu¶ pháng vÊn cña chóng t«i ë Quèc tuÊn, H¶i d¬ng:
-
ý kiÕn cña c¸c nhãm n«ng d©n ®¸nh gi¸ vÒ thùc hiÖn D§§T
Lo¹i hé
|
B×nh h¹ng hoÆc ®Êu thÇu ruéng
|
Chia ruéng ngoµi thùc ®Þa
|
Hîp lý
|
Kh«ng hîp lý
|
Tèt
|
Kh«ng tèt
|
Kh«ng ý kiÕn
|
1. Kh¸
|
75%
|
25%
|
75%
|
6.3%
|
12.5%
|
2. T.b×nh
|
79.2%
|
20.8%
|
91.7%
|
0%
|
9.3%
|
3. NghÌo
|
60%
|
40%
|
80%
|
0%
|
20%
|
Tõ 4 lÝ do nµy mét lÇn n÷a ®· gi¶i thÝch nhËn ®Þnh trªn ®©y cö chóng t«i r»ng trong c¸c tØnh ¸p dông biÖn ph¸p can thiÖp hµnh chÝnh nh»m thùc hiÖn D§§T, nhiÒu n«ng d©n ®· cha s½n sµng tiÕp nh¹n chÝnh s¸ch nµy.
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |