3.5 §¸nh gi¸ c¸c t¸c ®éng cña D§§T 3.5.1 Môc ®Ých vµ néi dung ®¸nh gi¸
Môc ®Ých cña phÇn nµy lµ nh»m xem xÐt, ®¸nh gi¸ nh÷ng ¶nh hëng cña dån ®iÒn ®æi thöa ®Õn sù thay ®æi cña hÖ thèng ruéng ®Êt, hÖ thèng s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ë cÊp vïng vµ cÊp n«ng hé. Mét sè c©u hái díi ®©y cÇn lµm râ:
-
T¸c ®éng kinh tÕ - x· héi cña ®ån ®iÒn ®æi thöa lµ g×? cô thÓ:
-
D§§T cã lµm gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt, gi¶m c«ng lao ®éng kh«ng, t¨ng hiÖu qu¶ kinh tÕ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp hay kh«ng?
-
D§§T cã t¸c dông thóc ®Èy ®a d¹ng ho¸ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµ ®a d¹ng ho¸ kinh tÕ ë cÊp n«ng hé kh«ng?
-
Nh÷ng m« h×nh D§§T cho hiÖu qu¶ nhÊt? Vïng nµo cã thÓ ®a d¹ng ho¸ ®îc? vïng nµo kh«ng bÞ t¸c ®éng cña D§§T?
-
Lo¹i hé nµo ®îc hëng lîi nhiÒu nhÊt tõ D§§T ?
-
Nh÷ng ¶nh hëng kinh tÕ - x· héi nµo mang tÝnh h¹n chÕ? CÇn cã nh÷ng gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ nµo ®Ó cã thÓ gi¶m ®îc nh÷ng h¹n chÕ ®ã?
§Ó tr¶ lêi ®îc nh÷ng c©u hái trªn, ph¬ng ph¸p nghiªn cøu cña chóng t«i lµ tæ chøc ®iÒu tra, ®¸nh gi¸ t¸c ®éng cña D§§T theo c¸c cÊp ®é, t×nh tr¹ng vµ c¸c thêi ®iÓm kh¸c nhau.
Theo cÊp ®é nghiªn cøu, chóng t«i xem xÐt ®Õn:
-
Sù thay ®æi cña c¸c hÖ thèng ruéng ®Êt cÊp vïng
-
Sù thay ®æi cña c¸c hÖ thèng s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµ cÊu tróc ruéng ®Êt cÊp n«ng hé: Mçi m« h×nh ®iÒu tra 45 hé bao gåm c¶ c¸c hé kh¸, trung b×nh vµ nghÌo.
Theo t×nh tr¹ng vµ thêi ®iÓm nghiªn cøu, chóng t«i ®¸nh gi¸ trªn c¬ së so s¸nh:
-
T×nh tr¹ng cña c¸c hÖ thèng s¶n xuÊt n«ng nghiÖp tríc vµ sau D§§T
-
T×nh tr¹ng cña c¸c hÖ thèng s¶n xuÊt ®· thùc hiÖn D§§T vµ c¸c hÖ thèng s¶n xuÊt kh«ng thùc hiÖn D§§T trong cïng vïng, cïng ®iÒu kiÖn sinh th¸i.
3.5.2 Ph©n tÝch c¸c môc tiªu thùc hiÖn D§§T 3.5.2.1 Môc ®Ých kh¸c nhau cña c¸c ®Þa ph¬ng khi thùc hiÖn D§§T ViÖc thùc hiÖn thµnh c«ng NghÞ ®Þnh 64/CP cña §¶ng vµ Nhµ níc vµo n¨m 1993 ®· t¹o ®µ cho n«ng nghiÖp ph¸t triÓn trong nhiÒu n¨m qua. Song víi sù ph¸t triÓn kh«ng ngõng cña x· héi, n«ng nghiÖp còng ph¶i cã nh÷ng bíc ph¸t triÓn míi, nhanh, kh¾c phôc nh÷ng yÕu tè hiÖn ®ang h¹n chÕ sù ph¸t triÓn cña n«ng nghiÖp trong ®ã cã vÊn ®Ò manh món ruéng ®Êt n«ng nghiÖp. §©y lµ mét trong nh÷ng lý do mµ nhiÒu n¨m qua c¸c tØnh ë §BSH ®· cã chñ tr¬ng vËn ®éng n«ng d©n D§§T th«ng qua c¸c chØ thÞ, nghÞ quyÕt, quyÕt ®Þnh, v¨n b¶n híng dÉn... ®Ó c¸c ®Þa ph¬ng thùc hiÖn. §©y lµ c¬ së quan träng ®Ó c¸c cë së x¸c ®Þnh môc tiªu cña ®Þa ph¬ng m×nh.
Trong khi thùc hiÖn NghÞ ®Þnh 64/CP, nhiÒu ®Þa ph¬ng ®· nhËn thÊy nh÷ng h¹n chÕ cña nã nh ®Êt c«ng ®iÒn ®Ó r¶i r¸c kh«ng cã mét quy ho¹ch. §Êt quy ho¹ch cho thuû lîi, ®êng giao th«ng kh«ng ®îc tÝnh ®Õn khi chia ®Êt, ®Õn khi cÇn më réng m¬ng m¸ng, ®êng x¸ l¹i ph¶i lÊy ý kiÕn vµ sù nhÊt trÝ ®ãng gãp ®Êt cña d©n (Quèc tuÊn, Mü thä). DiÔn biÕn phøc t¹p trong viÖc sö dông ®Êt n«ng nghiÖp cña n«ng d©n trong nh÷ng n¨m sau thùc hiÖn NghÞ ®Þnh 64/CP ®· g©y nhiÒu khã kh¨n trong qu¶n lý ®Êt ®ai ë ®Þa ph¬ng. NhiÒu n¬i ®· dÉn ®Õn khiÕu kiÖn, g©y mÊt ®oµn kÕt trong d©n, thiÕu lßng tin cña d©n ®èi víi c¸n bé... §©y còng lµ lý do mµ c¸c ®Þa ph¬ng cè g¾ng t×m c¸c gi¶i ph¸p kh¾c phôc trong khi thùc hiÖn D§§T.
Víi nh÷ng lý do trªn, c¸c m« h×nh ngoµi nh÷ng môc tiªu chung lµ gi¶m sè thöa, t¨ng diÖn tÝch/thöa, tËp trung ®Êt c«ng ®iÒn cßn cã chiÕn lîc vµ môc tiªu kh¸c. §iÒu nµy thÓ hiÖn rÊt kh¸c nhau ë mçi ®Þa ph¬ng kh¸c nhau. B¶ng 3 cho thÊy kÕt qu¶ th¨m do ý kiÕn cña c¸c t¸c nh©n tham gia ë ®Þa ph¬ng. §iÓm tèi ®a cho mçi môc ®Ých thùc hiÖn D§§T lµ 5 vµ tèi thiÓu lµ 1. Tæng ®iÓm theo cét, tèi ®a cã thÓ ®¹t 5x5=25 ®iÓm, thÓ hiÖn møc ®é quan t©m cña tõng n¬i ®Õn vÊn ®Ò D§§T. Tæng ®iÓm theo hµng, tèi ®a cã thÓ ®¹t 5x6= 30 ®iÓm, thÓ hiÖn møc ®é quan t©m theo môc ®Ých khi D§§T.
-
Môc tiªu kh¸c nhau ®èi víi D§§T ë c¸c ®Þa ph¬ng
Môc tiªu |
Quèc tuÊn
|
Mü
thä
|
Ngò kiªn
|
§«ng
quý
|
Thanh x¸
|
Nam cêng
|
Môc ®Ých
|
1. Gi¶m manh món ruéng ®Êt
|
3
|
4
|
4
|
3
|
2
|
1
|
17
|
2. KiÓm kª quü ®Êt NN
|
3
|
2
|
2
|
3
|
3
|
2
|
15
|
3. Thóc ®Èy ®a d¹ng ho¸ SX
|
5
|
4
|
4
|
2
|
5
|
4
|
24
|
4. Qu¶n lÝ tèt ®Êt c«ng Ých
|
1
|
3
|
2
|
2
|
3
|
2
|
13
|
5. Quy ho¹ch GT-TL
|
2
|
3
|
3
|
2
|
2
|
3
|
15
|
Tæng sè ®iÓm cña mçi ®iÓm
|
14
|
16
|
15
|
12
|
15
|
12
|
|
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |