PhÇn IV: Nh÷ng khã kh¨n vµ thuËn lîi thùc hiÖn D§§T theo m« h×nh can thiÖp hµnh chÝnh cña ChiÝnh quyÒn 4.1 Khã kh¨n chung ®èi víi c¸c ®Þa ph¬ng
KÕt qu¶ pháng vÊn c¸c chuyªn gia ë c¸c ®Þa ph¬ng cho thÊy nh÷ng khã kh¨n mµ hä gÆp ph¶i th«ng thêng lµ.
M« h×nh
|
Khã kh¨n
|
M« h×nh:
Quèc tuÊn
Mü thä
Ngò kiªn
§«ng quý
(ChÝnh quyÒn tæ chøc, lµm theo ph¬ng ph¸p rò rèi chia l¹i)
|
1. §Þa h×nh kh«ng b»ng ph¼ng, nhiÒu h¹ng ®Êt, tæ chøc cho n«ng d©n b×nh h¹ng ®Êt khã kh¨n vµ mÊt thêi gian (häp nhiÒu).
2. N«ng d©n cha s½n sµng víi D§§T. Nhu cÇu D§§T cha cao, n«ng d©n sî mÊt æn ®Þnh ruéng ®Êt, cha cã híng s¶n xuÊt hµng ho¸ râ rµng.
3. ViÖc qu¶n lý ruéng ®Êt kh«ng ®îc tèt vµ cha hîp lý: ®Êt c«ng ®iÒn kh«ng tËp trung, tµi liÖu qu¶n lý kh«ng ®Çy ®ñ.
4. ViÖc chia ruéng ®Êt n¨m 93 cßn nhiÒu thiÕu sãt.
5. Mét bé phËn n«ng d©n kiªn quyÕt ph¶n ®èi do kh«ng muèn mÊt quyÒn lîi u ®·i tõ c¸c lÇn chia tríc.
6. Ýt kinh phÝ thùc hiÖn
|
M« h×nh:
Thanh x¸
Nam cêng
|
1. Cã nhiÒu trêng hîp n«ng d©n tù mua b¸n trao ®æi ruéng kh«ng th«ng qua chÝnh quyÒn x· g©y khã kh¨n trong qu¶n lý ®Êt ®ai (ngêi mua ë n¬i kh¸c) vµ viÖc ph¸t ®éng tù nguyÖn dån ®æi.
2. Quy ho¹ch giao th«ng thuû lîi kh«ng kÞp víi tèc ®é thùc hiÖn chuyÓn ®æi.
4. ThiÕu kinh phÝ thùc hiÖn.
|
Nh vËy trong c¸c m« h×nh do chÝnh quyÒn chñ ®éng tæ chøc thùc hiÖn ngoµi 2 khã kh¨n vÒ ruéng ®Êt kh«ng ®ång ®Òu (khã kh¨n 1) vµ Ýt kinh phÝ ®Ó thùc hiÖn (khã kh¨n 6). Bèn khã kh¨n cßn l¹i tùu chung xuÊt ph¸t tõ 2 nguyªn nh©n chÝnh:
-
ViÖc D§§T cha thùc sù xuÊt ph¸t tõ nhu cÇu ®a d¹ng ho¸ vµ ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng nghiÖp cña n«ng d©n. Ngêi d©n vÉn cßn lóng tóng khi cha ®Þnh híng ®îc s¶n xuÊt cña m×nh sau D§§T.
-
T×nh tr¹ng qu¶n lÝ ®Êt ®ai cßn nhiÒu vÊn ®Ò mµ chÝnh quyÒn c¸c cÊp ®Òu thÊy cÇn ph¶i kh¾c phôc. Cã lÏ chÝnh tõ ®©y, mµ chÝnh quyÒn c¸c cÊp ë tÊt c¶ c¸c n¬i lµ ngêi quan t©m h¬n ®Õn viÖc thùc hiÖn D§§T.
§èi víi nh÷ng m« h×nh n«ng d©n tù dån ghÐp theo ph¬ng ph¸p “rót bï”, nhu cÇu D§§T lµ rÊt cao nhng th«ng thêng tiÕn ®é thùc hiÖn D§§T lu«n ®i chËm so víi yªu cÇu cña thùc tÕ ph¸t triÓn. ChÝnh sù chËm trÔ nµy, lµ nguyªn nh©n cña nh÷ng khã kh¨n nh lµ t×nh tr¹ng mua b¸n kh«ng ®¨ng kÝ, khã kh¨n vµ thiÕu quy ho¹ch giao th«ng, thuû lîi… Theo c¸c chuyªn gia ®Ó kh¾c phôc vÊn ®Ò nµy, yªu cÇu:
-
CÊp tiÓu vïng, c¸c chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng, th«, x· cÇn chñ ®éng n¾m b¾t yªu cÇu D§§T ë ®Þa ph¬ng m×nh vµ chñ ®éng tæ chøc cho n«ng d©n ®¨ng kÝ nguyÖn väng chuyÓn ®æi vµ D§§T, cµng sím cµng tèt.
-
CÊp vïng, c¸c tØnh huyÖn cÇn sím cã quy ho¹ch n«ng nghiÖp, ®Þnh híng chiÕn lîc l©u dµi ®èi víi vÊn ®Ò sö dông ®Êt vµ hç trî cho c¸c ®Þa ph¬ng x·, th«n, quy ho¹ch sö dông ®Êt cña hä.
NÕu lµ qu¸ muén mét lo¹t nh÷ng khã kh¨n ph¸t sinh ngµy cµng khã gi¶i quyÕt. Mét vÝ dô lµ khi t×nh tr¹ng mua b¸n kh«ng khai b¸o ®· x¶y ra phæ biÕn th× viÖc tæ chøc ®¨ng kÝ D§§T lµ rÊt khã kh¨n. Trong khi ®ã gi¸ ®Êt cµng ngµy cµng t¨ng ë nh÷ng vïng s¶n xuÊt hµng ho¸ ph¸t triÓn cho nªn nÕu lµm D§§T muén qu¸ khã cã thÓ lÊy ®Êt cña n«ng d©n ra lµm c¸c c«ng tr×nh c«ng céng. NÕu ph¶i ®Òn bï th× ®Þa ph¬ng cµng kh«ng ®ñ tµi chÝnh ®Ó thùc hiÖn chi tr¶ cho n«ng d©n.
4.2 Khã kh¨n ®èi víi t¸c nh©n tham gia D§§T ë c¸c cÊp.
Díi ®©y chóng t«i thèng kª c¸c ý kiÕn cña chuyªn gia ë c¸c ®Þa ph¬ng nªu lªn vÒ c¸c khã kh¨n mµ hä gÆp ph¶i trong D§§T. Chóng t«i xin ®îc tãm t¾t ý kiÕn theo tõng cÊp.
CÊp huyÖn: Do lµ cÊp trung gian, kh«ng trùc tiÕp thùc hiÖn D§§T nªn c¸c khã kh¨n cña c¸c t¸c nh©n tham gia dêng nh tËp trung vµo 3 vÊn ®Ò:
-
Thèng nhÊt chñ tr¬ng triÓn khai vµ tuyªn truyÒn gi¶i thÝch cho c¸n bé cÊp díi x·, th«n.
-
Khã kh¨n khi xÐt duyÖt ph¬ng ¸n do c¸c ®Þa ph¬ng ®a lªn. Do ®a sè c¸c huyÖn cßn thiÕu quy ho¹ch sö dông ®Êt l©u dµi, nªn khi c¸c x· ®Ò nghÞ c¸c ph¬ng ¸n chuyÓn ®æi, huyÖn gÆp ph¶i sù lóng tóng trong xÐt duyÖt ph¬ng ¸n. Mét sè ®· ph¶i triÓn khai véi quy ho¹ch tríc khi lµm D§§T, sè kh¸c võa lµm võa lµm xin quy ho¹ch cña tØnh. Cßn ®a sè th× bá qua viÖc xin chuyÓn ®æi ruéng ®Êt sang c¸c môc ®Ých sö dông kh¸c. ChØ phª duyÖt quy ho¹ch ®Êt giao th«ng thuû lîi. HÖ qu¶ lµ ë c¸c ®Þa ph¬ng nhiÒu n«ng d©n muèn D§§T ®Ó chuyÓn ®æi môc ®Ých sö dông ®Êt (sang ch¨n nu«i, nu«i trång thñy s¶n hay lËp vên…) nhng l¹i kh«ng ®îc cÊp phÐp, cho nªn viÖc x©y dùng ph¬ng ¸n sö dông ®Êt trong ®ît D§§T cã sù tham gia cña n«ng d©n ®· kh«ng ®îc hiÖn thùc ho¸. Vµ môc tiªu cña D§§T ®Ó thóc ®Èy ®a d¹ng ho¸ bÞ chÆn l¹i.
-
Kh«ng cã kinh phÝ cÊp cho ®Þa ph¬ng. T×nh tr¹ng nµy lu«n diÔn ra kh«ng chØ ®èi víi D§§T mµ cßn nhiÒu ho¹t ®éng kh¸c.
CÊp x·, th«n: Kh¸c víi cÊp huyÖn, c¸c t¸c nh©n cÊp x·, th«n gÆp nhiÒu khã kh¨n h¬n. C¸c khã kh¨n cña cÊp x· thêng lµ khã kh¨n cña nh÷ng ngêi trîc tiÐp thùc hiÖn, tËp trung vµo:
-
Kh¶ n¨ng cña c¸n bé: C¸n bé cÊp x· kh«ng cã chuyªn m«n vÒ ®Þa chÝnh hay lªn kÕ ho¹ch, quy ho¹ch nªn khi triÓn khai ®· gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n trong viÖc tËp hîp tµi liÖu, sè liÖu. Th«ng thêng do môc tiªu rµ so¸t vµ kiÓm kª vµ qu¶n lÝ chÆt chÏ ®Êt n«ng nghiÖp nªn thñ tôc ghi chÐp vµo c¸c biÓu mÊu thèng kª ruéng ®Êt kh¸ phøc t¹p. Trung b×nh ngoµi s¬ ®å, b¶n ®å, biªn b¶n, trÝch lôc (kho¶ng tõ 21 ®Õn 29 giÊy tê kh¸c nhau) c¸c x· cÇn ph¶i hoµn thiÖn tõ 6 ®Õn 10 biÓu mÉu thèng kª ruéng ®Êt. Mçi biÓu mÉu Ýt lµ 8 chØ tiªu, nhiÒu cã thÓ lªn ®Õn trªn 30 chØ tiªu (xem phô lôc).
-
Khã kh¨n thø 2 lµ t tëng cña c¸n bé x· khi ph¶i ®èi mÆt gi¶i quyÕt c¸c tiªu cùc vÒ ruéng ®Êt ë ®Þa ph¬ng. Trong nh÷ng mèi quan hÖ phøc t¹p ë ®Þa ph¬ng viÖc ph¶i ®øng ra gi¶i quyÕt c¸c sai ph¹m vÒ ruéng ®Êt lµ ®iÒu kh«ng dÔ dµng. Th«ng thêng c¸c c¸n bé ®Þa ph¬ng x·, th«n ph¶i dùa rÊt nhiÒu vµo ban thùc hiÖn D§§T, trong ®ã cã ®¹i diÖn ®Çy ®ñ cña Qu©n, D©n, ChÝnh, §¶ng…
-
TiÕp theo lµ khã kh¨n phæ biÕn vÒ thiÕu tµi liÖu hay kinh phÝ thùc hiÖn. NhiÒu ®Þa ph¬ng ®· ph¶i gÇn nh thiÕt lËp l¹i tõ ®Çu hå s¬ ruéng ®Êt. C¸c th«n, x· ®· ph¶i huy ®éng mét sè lîng ngµy c«ng kh«ng nhá (hµng ngµn c«ng/x·) ®Ó thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc D§§T nh: häp bµn, kh¶o s¸t ®Êt ®ai, chia ruéng, cÊp l¹i sæ ®á…nhng cã n¬i ngêi tham gia thùc hiÖn chØ nhËn ®îc phô cÊp vµi ngµn ®ång/ngµy c«ng
CÊp n«ng hé: §èi víi n«ng hé, viÖc tham gia vµo c«ng viÖc D§§T cã lÏ kh«ng ph¶i lµ nh÷ng khã kh¨n mµ ®óng h¬n lµ c¸c lo l¾ng b¨n kho¨n, tËp trung vµo:
-
Sù æn ®Þnh hay kh«ng cña chÝnh s¸ch ruéng ®Êt khi lµm D§§T
-
§Þnh híng s¶n xuÊt trong t¬ng lai sau D§§T. Kh«ng ph¶i hé nµo còng cã cïng mèi quan t©m ®Õn D§§T.
-
C¸c khã kh¨n cña c¸c nhãm t¸c nh©n trong D§§T
BC§
|
Quèc tuÊn
|
Mü thä
|
Ngò kiªn
|
§«ng quý
|
Thanh x¸
|
Nam cêng
|
CÊp
huyÖn
|
- §Þa h×nh phøc t¹p
- Sù mÊt uy tÝn cña chÝnh quyÒn th«ng qua viÖc qu¶n lý hoÆc tranh chÊp ®Êt ®ai ë mét sè x·.
|
- C¸c chÝnh s¸ch vÒ ®Êt ®ai cßn chång chÐo.
- NhËn thøc cña d©n vÒ ®Êt ®ai cßn h¹n chÕ nªn t×nh tr¹ng vi ph¹m cßn phæ biÕn.
|
-TW cha cã híng dÉn cô thÓ.
-NhËn thøc cña c¸n bé, nh©n d©n mét sè x· cha th«ng. Kh«ng cã kinh phÝ.
|
- D©n lo ng¹i v× tØnh míi lµm ®Òu chØnh ruéng ®Êt, tiÕp sau D§§T.
- NhiÒu x· ®· cã 4-5 thöa/hé råi nay kh«ng muèn lµm n÷a
|
- NhiÒu x· ®· chuyÓn ®æi sang trång c©y l©u n¨m nªn kh«ng dån ®æi ®îc.
|
- NhËn thøc cña c¸n bé, nh©n d©n mét sè x· cha th«ng.
- Kh«ng cã nhiÒu kinh phÝ ®Ó hç trî c¸c x·.
|
CÊp
x·
|
- Mét sè ®¶ng viªn cha th«ng, mét sè chi bé kh«ng x¸c ®Þnh ®îc vai trß, vÞ trÝ trong viÖc nµy.
- Mét sè ngêi chèng ®èi bëi lý do c¸ nh©n.
- Kinh phÝ Ýt, thêi gian l¹i dµi.
|
- Mét bé phËn c¸n bé cßn cã t tëng ng¹i khã.
- Ruéng ®Êt kh«ng ®ång ®Òu.
- ThiÕu nhiÒu tµi liÖu vÒ ®Þa chÝnh.
- Kinh phÝ cßn h¹n chÕ.
|
- Mét sè c¸n bé cßn ng¹i khã, chØ ®¹o kh«ng quyÕt t©m.
- Ruéng ®Êt kh«ng ®ång ®Òu.
- ThiÕu nhiÒu tµi liÖu vÒ ®Þa chÝnh.
- Kinh phÝ cña x· kh«ng cã nhiÒu.
|
- Mét bé phËn nh©n d©n vµ c¸n bé sî bÞ rñi ro khi s¶n xuÊt trªn m¶nh ruéng to.
- NhiÒu hé ®· tù dån ®æi råi hoÆc cã ruéng gÇn ®êng nªn kh«ng muèn dån ®æi.
- Kinh phÝ Ýt.
|
- Ruéng ®Êt ®· ®îc phÐp trång v¶i nªn kh«ng dån ®æi ®îc.
|
- Mét sè c¸n bé cßn ng¹i khã, chØ ®¹o kh«ng quyÕt t©m.
- Kh«ng cã kinh phÝ ®Ó hç trî thªm cho c¸c c¬ së. -Ruéng ®Êt kh«ng ®ång ®Òu.
- ThiÕu nhiÒu tµi liÖu vÒ ®Þa chÝnh.
|
CÊp th«n
|
- Khã triÖu tËp d©n ®Õn häp ®Çy ®ñ.
- Kh¶ n¨ng lý luËn, chuyªn m«n thÊp.
- Thï lao cho ngêi ®i lµm thÊp.
- Khã ghÐp vïng v× ruéng ®Êt phøc t¹p.
|
- NhËn thøc cña d©n h¹n chÕ, nhiÒu ngêi kh«ng muèn D§§T.
- HÖ thèng giao th«ng thuû lîi cha tèt. -Ru«ng ®Êt kh«ng ®ång ®Òu.
- ThiÕu nhiÒu tµi liÖu vÒ ®Þa chÝnh.
|
- NhËn thøc cña d©n h¹n chÕ, nhiÒu ngêi kh«ng muèn D§§T.
-NhiÒu c¸n bé th«n cha th«ng.
- Khã kh¨n trong ®Òn bï khi lÊy ®Êt lµm quy ho¹ch.
|
- NhËn thøc cña d©n h¹n chÕ, nhiÒu ngêi kh«ng muèn D§§T.
- NhiÒu c¸n bé th«n cha th«ng.
- Thï lao cho ngêi ®i lµm thÊp.
|
- V× diÖn tÝch ph¶i D§§T cßn Ýt nªn d©n kh«ng nhiÖt t×nh víi chñ tr¬ng nµy .
|
- NhËn thøc cña d©n h¹n chÕ, nhiÒu ngêi kh«ng muèn D§§T.
- NhiÒu c¸n bé th«n cha th«ng.
- Thï lao cho ngêi ®i lµm thÊp.
|
N«ng d©n
|
- Sî rñi ro khi g¾p th¨m.
- §iÒu kiÖn h¹ tÇng cha tèt, kh«ng c¶i thiÖn nhiÒu vÒ lao ®éng
|
- Sî rñi ro trong chuyÓn ®æi ruéng ®Êt.
-Kh«ng muèn thay ®æi thãi quen
|
- Sî rñi ro khi g¾p th¨m
|
- Sî rñi ro khi g¾p th¨m.
|
- Lo l¾ng vÒ tiªu thô s¶n phÈm.
-Thõa lao ®éng
|
- Sî rñi ro khi g¾p th¨m
- ThiÕu vèn ®Ó nu«i trång thñy s¶n.
|
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |
