Vai trò CỦa phân loại mallampati sửA ĐỔi trong dự ĐOÁn soi thanh quản khó khi gây mê NỘi khí quảN Ở ngưỜi lớn nguyễn Toàn Thắng

TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC
106
TCNCYH 167 (6) - 2023
VAI TRÒ CỦA PHÂN LOẠI MALLAMPATI SỬA ĐỔI 
TRONG DỰ ĐOÁN SOI THANH QUẢN KHÓ 
KHI GÂY MÊ NỘI KHÍ QUẢN Ở NGƯỜI LỚN
Nguyễn Toàn Thắng
1,*
, Bùi Ích Kim
2
1
Trường Đại học Y Hà Nội
2
Bệnh viện Việt Đức
Từ khóa: Phân loại Mallampati sửa đổi, soi thanh quản khó, dự đoán, gây mê nội khí quản.
Kiểm soát đường thở khó có thể dẫn đến giảm ôxy, tổn thương não thậm chí tử vong nếu không xử lý kịp 
thời. Phân loại Mallampati sửa đổi thường được dùng để dự đoán soi thanh quản (STQ)/ đặt nội khí quản khó. 
Nghiên cứu mô tả tiến cứu, mù đơn nhằm đánh giá vai trò của phân loại này trong dự đoán STQ ở người lớn có 
chỉ định phẫu thuật dưới gây mê nội khí quản. Phân độ Lehane-Cormack 3 - 4 được coi là STQ khó. Kết quả; 
tỉ lệ STQ khó là 8,2% (46/558). Phân loại Mallampati I, II, III và IV có tỉ lệ tương ứng là: 47,6%; 37,5%; 13,8% 
và 1,1%. Áp dụng Mallampati loại III-IV để dự đoán STQ khó có độ nhạy, độ đặc hiệu, giá trị dự đoán dương 
tính và giá trị dự đoán âm tính tương ứng là; 78,3%, 90,8%, 43,4% và 97,9%. Kết luận; Phân loại Mallampati 
sửa đổi dự đoán đúng 78,3% các trường hợp STQ khó và chỉ 43,4% trường hợp được dự đoán khó là đúng.
Tác giả liên hệ: Nguyễn Toàn Thắng
Trường Đại học Y Hà Nội
Email: nguyentoanthang@hmu.edu.vn
Ngày nhận: 07/04/2023
Ngày được chấp nhận: 28/04/2023
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Cung cấp đủ ôxy cho cơ thể là một trong 
những yêu cầu cơ bản nhất trong thực hành 
gây mê hồi sức. Đảm bảo đường thở thông 
suốt là điều kiện tiên quyết để quá trình trao 
đổi khí diễn ra hiệu quả. Trong số các phương 
pháp kiểm soát đường thở hiện nay thì đặt ống 
nội khí quản là phương pháp hay được sử dụng 
và đáng tin cậy nhất.
1,2
Khó khăn hoặc thất bại 
trong đặt nội khí quản sau khởi mê và ngừng 
thở có thể nhanh chóng dẫn đến giảm ôxy máu, 
ngừng tuần hoàn, tổn thương não và thậm chí 
gây tử vong nếu không được xử trí kịp thời và 
hiệu quả. Tình huống này nguy hiểm hơn khi 
bệnh nhân có dạ dày đầy và đặc biệt nếu mất 
khả năng thông khí hiệu quả bằng mask mặt.
3
Soi thanh quản là thao tác quan trọng trước 
khi đặt ống nội khí quản. Khả năng quan sát 
rõ lỗ thanh môn tạo thuận lợi cho đặt nội khí 
quản. Hạn chế hoặc không quan sát được lỗ 
thanh môn gây khó khăn cho việc đưa ống nội 
khí quản vào khí quản. Do đó việc thăm khám, 
đánh giá và dự đoán trước được soi thanh quản 
khó sẽ giúp cho người làm gây mê chuẩn bị tốt 
hơn về phương tiện, dụng cụ, con người, đồng 
thời có kế hoạch kiểm soát đường thở một cách 
chủ động hơn.
1,4
Tùy theo quần thể bệnh nhân, 
cách định nghĩa khác nhau mà tỉ lệ soi thanh 
quản khó thay đổi từ 6 - 19 %.
2,5
Mallampati (1983) cho rằng tương quan kích 
thước của lưỡi và khoang miệng là một yếu tố 
quan trọng quyết định mức độ khó khăn khi soi 
thanh quản trực tiếp và đặt ống nội khí quản. 
Vì lưỡi là cấu trúc lớn nhất trong khoang miệng 
do đó khi lưỡi to không tương xứng với khoang 
miệng sẽ che lấp thanh quản và cản trở quan 
sát thấy các trụ họng và phần sau vòm miệng 
mềm nơi có lưỡi gà là mốc tương đối dễ xác 
nhận, hơn nữa lưỡi to làm hạn chế không gian 

TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC
107
TCNCYH 167 (6) - 2023
thao tác lưỡi đèn soi khi soi thanh quản nên tiếp 
cận thanh môn khó khăn hơn. Do đó, tác giả cho 
rằng khi khám hầu họng nếu không nhìn được 
trụ họng và lưỡi gà thì kích thước lưỡi có thể to 
không tương xứng với khoang miệng và đặt ống 
nội khí quản có thể sẽ khó khăn.
6
Đánh giá phân 
loại của Mallampati sau đó được Samsoon và 
Yoong sửa đổi và được áp dụng rộng rãi như 
một test sàng lọc soi thanh quản và đặt ống nội 
khí quản khó trước khi gây mê.
2,7,8
Mặc dù phân loại Mallampati sửa đổi đang 
được áp dụng thường quy trong thực hành 
đánh giá đường thở trước khi gây mê, nhưng 
tại Việt Nam chưa có nhiều nghiên cứu với số 
lượng lớn bệnh nhân về giá trị dự đoán tiếp cận 
đường thở khó của phân loại này. Do đó, chúng 
tôi thực hiện nghiên cứu này nhằm đánh giá 
vai trò của phân loại Mallampati sửa đổi trong 
dự đoán soi thanh quản khó khi gây mê nội khí 
quản ở bệnh nhân người lớn có chỉ định phẫu 
thuật dưới gây mê toàn thân.