Trung tâm Nghiên cứu – Tư vấn ctxh & ptcđ Dự án “Nâng cao năng lực cho Nhân viên Xã hội Cơ sở ở tp. Hcm” CÁc giai đOẠn phát triển của con ngưỜI

• 
  Nhu cầu gắn bó
  

Thông qua những tín hiệu phát ra từ mẹ và con, nhiều công trình đã tổng kết được 4 kiểu quan hệ mẹ con:

• 
  Kiểu thứ nhất: Tín hiệu phát ra ở cả mẹ và con đều mạnh, nghĩa là nhu cầu gắn bó mẹ con điều tỏ ra bức thiết, mối quan hệ gắn bó mẹ con được thiết lập dễ dàng (kiểu này phổ biến ở những cặp mẹ con sinh nở bình thường, xuất phát từ lòng ước ao mong đợi của người mẹ đón chờ sự ra đời của đứa con). Kiểu này thuận lợi cho sự phát triển tâm lí của trẻ sau này.
  
• 
  Kiểu thứ hai: Tín hiệu phát ra từ mẹ thì mạnh, nhưng từ con lại yếu. Thường đây là những trẻ thiếu tháng hoặc khuyết tật bẩm sinh. Người mẹ không nên giao tiếp với con quá mạnh mẽ hoặc hối hả, mà nên nhẹ nhàng, từ tốn, nên thường xuyên trò chuyện với trẻ, kiên trì chờ tín hiệu con đáp lại.
  
• 
  Kiểu thứ ba: Tín hiệu của con mạnh, nhưng của mẹ lại yếu. Kiểu này thường xẩy ra ở những người mẹ mang tâm trạng riêng tư, phiền muộn chán chường dẫn đến thái độ thờ ơ với con, không muốn âu yếm vỗ về nó. Theo đó tín hiệu của đứa con phát ra cũng yếu dần đi, có khi mất hẳn, trẻ rơi vào trạng thái ủ ê mệt mỏi, thu mình lại.
  
• 
  Kiểu thứ tư: Tín hiệu phát ra đều yếu ở mẹ và con. Đây thực sự là tai họa, cần có sự tác động của thầy thuốc và những người xung quanh.
  

• 
  Nhu cầu tiếp nhận ấn tượng thế giới bên ngoài
  

5. 
   Khủng hoảng tuổi sơ sinh
   

• 
  Khủng hoảng tuổi sơ sinh là một bước chuyển biến giữa hình thức sống kí sinh trong bụng mẹ - một môi trường tương đối ổn định, sang hình thức sống bên ngoài trong môi trường với vô số kích thích. Đối với trẻ, ra đời là một cú sốc, mặc dù chúng không có một ý thức nào về việc này. Các nhà phân tâm học gọi đó là tổn thương đầu tiên mà trẻ phải chịu đựng và nó có tác động rất mạnh đến cả cuộc đời sau này của con người. Đó là một sự đảo lộn hoàn toàn sự cân bằng, kéo theo sự biến đổi sâu sắc. Không chỉ chịu mọi sức ép và những những cơn co thắt, mà trẻ còn chịu một trạng thái nặng nề đột ngột từ một môi trường chất lỏng qua môi trường không khí, cũng như đột ngột bị nhiễm lạnh. Nhu cầu oxy làm cho hoạt động hô hấp bắt đầu, việc hít không khí lần đầu có lẽ là đau đớn, kèm theo tiếng khóc đầu tiên.
  
• 
  Vì thế sau khi ra đời, trẻ cần một giai đoạn thích nghi, cần được ở trong bầu không khí tâm lí bình yên, được bảo vệ, che chở ấm áp tình cảm của người mẹ. Thiếu sự an toàn, cảm xúc của trẻ sẽ bị rối loạn. Cần lưu ý, trong tháng đầu tiên, nên hạn chế cho trẻ tiếp xúc với người lạ để tránh bất an và vi khuẩn cho trẻ.
  

2. 
   THỜI KỲ HÀI NHI (3 - 12/15 THÁNG)
   

1. 
   Sự phát triển vận động
   

• 
  Sự phát triển vận động thô
  

Thời điểm xuất hiện các vận động	Phát triển vận động
1 tháng tuổi	Nâng cằm
2 tháng tuổi	Nâng ngực
3 tháng tuổi	Với tay về phía đồ vật như là vẫy
4 tháng tuổi	Ngồi có người đỡ
5 tháng tuổi	Nắm đồ vật trong tay
7 tháng tuổi	Ngồi không cần đỡ
8 tháng tuổi	Tự ngồi, không cần sự trợ giúp
9 tháng tuổi	Bò úp bụng, đứng bám tay
10 tháng tuổi	Bò bằng bàn tay và đầu gối, đi được nhờ người lớn giữ hai tay
11 tháng tuổi	Tự đứng
12 tháng tuổi	Đi được nhờ người lớn giữ một tay