Các lệnh nhập, xuất dữ liệu

5.3. Các lệnh nhập, xuất dữ liệu

5.3.1 Lệnh xuất (in) dữ liệu ra màn hình

Để in thông báo, lời mời nhập dữ liệu, kết quả của chương trình... ta dùng các lệnh xuất (lệnh in) dữ liệu. Có nhiều thiết bị để xuất thông tin ra, song trong phần này chúng ta chỉ nghiên cứu các lệnh đưa dữ liệu ra màn hình - thiết bị xuất chuẩn thông tin.

• 
  Các mục: mục1, mục2, mục3,...,mụcn có thể là:
  

• 
  Xâu ký tự
  
• 
  Biến
  
• 
  Biểu thức
  
• 
  Hàm
  
• 
  Hằng
  
• 
  Các giá trị thuộc kiểu dữ liệu đơn giản chuẩn
  
• 
  Các giá trị thuộc kiểu dữ liệu có cấu trúc, như: kiểu mảng, kiểu xâu
  

• 
  Các mục có thể in ra ở dạng không qui cách hoặc có qui cách.
  
• 
  Các mục phải đặt cách nhau dấu phẩy (,)
  

CONST kq=’Ket qua cua chuong trinh’;

so=189.64;

VAR a, b: Integer;

x: Real;

MT: Array[1..10, 1..10] of Real;

• 
  Có các phép gán:
  

b:=17;

• 
  Có thể viết một số lệnh in ra màn hình như sau:
  

WRITELN(a);

WRITELN(x);

WRITELN(ax+b);

WRITELN(SQRT(2*a*x));

WRITELN(so);

WRITELN(kq);

WRITELN(PI);

WRITELN(1999);

WRITELN(MT[3,2]);

WRITELN(‘So be nhat ’,a,’ so lon nhat ‘,b);

...

• 
  In không qui cách:
  

a:=5;

WRITELN(a);

WRITELN(b);

WRITELN(MAXINT);

• 
  Kết quả thu được trên màn hình:
  

164

• 
  Nhận xét:
  

• 
  In có qui cách:
  

Trong đó:

• 
  I là một biến kiểu số nguyên
  
• 
  m là số vị trí trên màn hình dành để in số nguyên I, m là một giá trị nguyên.
  

a:=5;

WRITELN(a:6);

WRITELN(b:6);

WRITELN(MAXINT:6);

• 
  Kết quả thu được trên màn hình:
  

164

• 
  Nhận xét:
  

• 
  In không qui cách:
  

x:=93.61;

y:=-0.0011;

WRITELN(x);

WRITELN(y);

WRITELN(PI);

• 
  Kết quả thu được trên màn hình:
  

-1.1000000000E-03

3.1415926536E+00

• 
  Nhận xét:
  

Số thực được in như vậy sẽ làm chúng ta khó xem kết quả của chương trình nếu chưa quen.

• 
  In có qui cách:
  

hay writeln(R:m:n)

Trong đó:

• 
  R là biến kiểu số thực
  
• 
  m là tổng số vị trí trên màn hình dành để in R
  
• 
  n là số vị trí dành để in phần thập phân của R hay là số chữ số sau dấu thập phân.
  
• 
  m, n là các giá trị nguyên; m>>n., nếu bạn để m<=n thì việc viết theo quy cách là không có ý nghĩa.
  

x:=93.61;

y:=-0.0011;

WRITELN(x:10:4);

WRITELN(y:10:4);

WRITELN(PI:10:4);

• 
  Kết quả thu được trên màn hình:
  

			9	3	.	6	1	0	0
			-	0	.	0	0	1	1
				3	.	1	4	1	6

• 
  Nhận xét:
  

Nếu m vị trí không được sử dụng hết thì sẽ để trống phía bên trái số thực được in ra.

Vậy, in các số thực có qui cách sẽ làm cho kết quả trở nên dễ đọc hơn và dữ liệu sẽ được in thành cột nếu mọi số thực đều in với cùng một qui cách.

• 
  Chú ý:
  

• 
  Xét đoạn trình sau:
  

y:=-0.0011;

WRITELN(x:10);

WRITELN(y:10);

• 
  Kết quả thu được trên màn hình:
  

	9	.	3	6	1	E	+	0	2
-	1	.	1	0	0	E	-	0	3

• 
  Viết không qui cách:
  

• 
  Viết có qui cách:
  

Trong đó:

• 
  CH là biến kiểu kí tự
  
• 
  ST là biến kiểu xâu kí tự
  
• 
  BL là biến kiểu logíc
  
• 
  m là số vị trí trên màn hình dành để in các biến CH, ST, BL
  

• 
  Kết quả thu được:
  

Uses Crt; {Khai báo dùng unit chuẩn CRT}

Var Ten, Nganhhoc: String[25];

Tuoi: Byte;

BEGIN

ClrScr; {Xoá màn hình}

WriteLn('*********************');

WriteLn;

{Gán dữ liệu cho các biến}

Ten := 'Nguyen Thanh Lam';

Tuoi := 20;

Nganhhoc := 'Tin hoc';

{In thông tin trong các biến ra màn hình}

WriteLn('Tentoi la:',Ten,' nam nay toi',Tuoi:3,' tuoi');

WriteLn('Toi dang hoc nganh ', Nganhhoc);

WriteLn;

WriteLn(' Xin chao cac ban. Hen gap lai');

WriteLn(' Ban hay nhan phim ENTER de ket thuc!');

ReadLn;