2.2. Điểm nhìn trong tiểu thuyết “Nỗi buồn chiến tranh”
2.2.1. Giới thuyết về điểm nhìn:
- Điểm nhìn là vị trí, chỗ đứng để xem xét, miêu tả, bình giá sự vật, hiện tượng trong tác phẩm. Trong tác phẩm tự sự, tương quan giữa nhà văn và chủ đề trần thuật hay giữa điểm nhìn của người trần thuật với những gì anh ta kể là điều đặc biệt quan trọng.
- Nói tới điểm nhìn thì chủ yếu chỉ có hai loại: điểm nhìn của người kể chuyện và điểm nhìn của nhân vật. Ứng với hai loại ấy là điểm nhìn toàn tri và hạn tri.
+ Người kể toàn tri biết hết mọi chuyện xảy ra với nhân vật, có khả năng kể mọi mối quan hệ của nhân vật và thường xuyên có thể giải thích, diễn giải mọi khúc mắc, và tuỳ lúc có thể đánh giá, bình phẩm mọi hành vi của nhân vật. Đặc điểm này khiến cho câu chuyện dễ hiểu, nhưng cũng làm cho người đọc không thích, vì họ vị tất đã đồng tình với giải thích và bình luận đó. Xét cho cùng cái gọi là toàn tri cũng ở trong phạm vi cái “tôi” của tác giả, khó tránh khỏi chủ quan. Điểm nhìn của nhân vật tất yếu bị hạn chế bởi nhận thức của một ngườì, thuộc loại hạn tri.
2.2.2. Điểm nhìn trong tiểu thuyết
- Điểm nhìn xuất phát từ nhân vật Kiên:
+ Trần thuật ở ngôi thứ ba là kiểu trần thuật người kể chuyện không xuất hiện trực tiếp mà mượn điểm nhìn của nhân vật kể chuyện. Trong Nôĩ buồn chiến tranh tác giả đã tin tưởng giao điểm nhìn cho nhân vật Kiên (Nỗi buồn chiến tranh ) Bảo Ninh đã không nâng đỡ, chấn chỉnh nhân vật mà tự tin để cho nhân vật nhập cuộc với một lập trường độc lập. Qua nhân vật Kiên, cụ thể là qua ý thức và vô thức của anh, người đọc tham gia trực tiếp vào chiến tranh, nhìn thấu những cuộc giết hại tàn sát nhau rất kinh hoàng, chứng thực sự suy tàn, bản năng khát máu của con người.
+ Kiên nhìn chiến tranh bằng đôi mắt của người lính trực tiếp ở chiến trường nên hơn ai hết anh thấy được cả phần khốc liệt đau thương, bi thảm rùng rợn của những trận chiến ác liệt với những xác chết ngập đầy “trên mặt nước lềnh bềnh xác người sấp ngửa, xác muông thú cháy thui, trương sình…”
- Bảo Ninh đã không ngần ngại khi giao điểm nhìn trần thuật cho nhân vật – một người không trùng khít với mình.
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |
