Thả Một Bè Lau
| C h ư ơ n g 0 6 : N g u y ễ n D u v à T r u y ệ n K i ề u
tải về 1.87 Mb. Chế độ xem pdf
|
- Điều hướng trang này:
- 339 | C h ư ơ n g 0 6 : N g u y ễ n D u v à T r u y ệ n K i ề u
| 338 |
C h ư ơ n g 0 6 : N g u y ễ n D u v à T r u y ệ n K i ề u nghe những nhận thức của cụ chưa được hệ thống hóa. Cụ Nguyễn Du đã thấy trong lòng chúng ta có những hạt giống thiện. Chịu khó trở về vun tưới những hạt giống đó thì tâm của chúng ta sẽ thiện và ta sẽ được nhờ và vào đó rất nhiều, vì: 'Chứ tâm kia mới bằng ba chữ tài. Nếu mình không có tài mà có thiện tâm thì mình vẫn có hạnh phúc và hạnh phúc hơn những người có tài mà không có thiện tâm. Đó là triết lý của cụ Nguyễn Du. Trong đoạn này chúng ta thấy chữ nghiệp được dùng theo nghĩa nghiệp xấu và chữ tâm dùng theo nghĩa thiện tâm. Cách dùng từ không được chính xác. Vì nghiệp có thể là nghiệp lành hay nghiệp dữ, tâm có thể là tâm xấu hay tâm tốt. Và nếu tâm mà xấu thì 'chữ tâm' đâu có thể 'bằng ba chữ tài' được! Triết lý truyện Kiều cũng được phát biểu qua lời bình phẩm và tiên đoán của nhân vật Tam Hợp Đạo Cô. Sau khi Thúy Kiều đã đền ân báo oán, sư chị Giác Duyên từ giã ra đi. Kiều xin sư chị ở nán lại với mình: Nàng rằng: 'Thiên tải nhất thì, 'Cố nhân đã dễ mấy khi bàn hoàn. 'Rồi đây bèo hợp mây tan, 'Biết đâu hạc nội mấy ngàn là đâu!' Đây là một đoạn văn xác nhận thuyết Định Mệnh: Sư rằng: 'Cũng chẳng mấy lâu, 'Trong năm năm lại gặp nhau đó mà. 'Nhớ ngày hành cước phương xa 'Gặp sư Tam Hợp vốn là tiên tri, 'Báo cho hội ngộ chi kỳ, 'Năm nay là một nữa thì năm năm. 'Mới hay tiền định chẳng lầm, 'Đã tin điều trước ắt nhằm việc sau. 'Còn nhiều ân ái với nhau, 'Cơ duyên nào đã hết đâu vội gì?' Nàng rằng: 'Tiền định tiên tri, 'Lời sư đã dạy ắt thì chẳng sai. 339 | C h ư ơ n g 0 6 : N g u y ễ n D u v à T r u y ệ n K i ề u Theo thuyết tiền định và định mệnh thì những gì xảy ra trong đời mình đều đã được viết trước rồi; chúng ta cứ việc đợi, đến lúc đó thì việc đó sẽ xảy ra. Nếu là người có khiếu tiên tri, nhìn cho kỹ thì có thể đoán trước cái gì sẽ đến. Tất cả đã có sẵn, đã được quyết định trước. Như vậy thì chuyện tu hành có ích lợi gì đâu! Tu hay không tu thì nó cũng đã được quyết định sẵn rồi! Tại sao phải tu? Vấn đề được đặt ra là con người có tự do hay không? Con người có thể can thiệp vào mạng lưới của Nhân Quả để thay đổi hay không? Đạo Phật trả lời như thế nào? Hôm trước bên trung tâm Tây Tạng có người đặt câu hỏi vấn đề quyết định: làm thế nào để có một quyết định thông minh? Tôi trả lời: Trước khi mình quyết định thì sự việc đã được quyết định rồi. Mình có cảm tưởng mình có tự do quyết định, ai dè tất cả đều đã được quyết định trước! Tôi đưa ra một ví dụ: Bữa đó tôi vào trong một gian hàng Nhật Bổn để mua một vuông lụa về cột mấy cuốn kinh mới thỉnh. Họ treo một dọc dài mấy trăm tấm hình vẽ, màu sắc khác nhau. Mình đi 'chọn'. Cô tiếp viên hỏi: 'Thầy chọn cái nào?' Tôi cười nói: 'Tôi đâu có chọn. Tôi để nó chọn tôi mà!' Cô ta ngạc nhiên. Nhưng sự thực là như vậy. Mình có cảm tưởng, ảo tưởng là mình có đầy đủ tự do, muốn chọn cái nào thì chọn; kỳ thực sự chọn lựa đã được hoàn tất từ bao giờ rồi. Khiếu thẩm mỹ của mình, giáo dục của mình, những hạt giống ông bà trao truyền, sự tu học của mình, cái thấy của mình về vẻ đẹp, cái trang nhã... tất cả những cái đó đều viết sẵn trong mình rồi. Mình trình diện ra trước những tấm khăn đó, khi đi ngang qua 'nó' thì mình bị 'nó' bắt. Cái gọi là 'tiếng sét ái tình' cũng vậy. Tại sao có 'tiếng sét' khi gặp anh đó hay cô đó mà không có tiếng sét khi gặp những người kia? Tại vì đã được quyết định trước. Con người thường có ảo tưởng là mình có tự do trong khi chọn lựa. Những người tin ở thuyết định mệnh và tiền định không có ảo tưởng nhiều về sự tự do của mình. Tôi còn nói thêm: Ví dụ có hai hoặc ba con đường chọn lựa. Mình tưởng rằng mình chọn lầm một cái thì mình sẽ khổ suốt đời: 'Ngày xưa nếu mình chọn đi con đường kia thì mình sẽ không khổ như bây giờ!' Giả dụ có ba anh chàng mà mình bắt buộc phải chọn làm chồng. Mình đã lớn rồi, cha mẹ buộc: 'Mày phải chọn một trong |