340 |
C h ư ơ n g 0 6 : N g u y ễ n D u v à T r u y ệ n K i ề u
ba đứa!' Mình phân vân... Chọn bừa anh chàng thứ hai rồi đau khổ
suốt đời. Mình nói: 'Phải chi ngày xưa mình chọn anh chàng thứ nhất
hay thứ ba thì chắc mình không đau khổ như thế này!' Mình mà như
thế thì chọn anh chàng nào mình cũng làm cho anh chàng ấy đau khổ
mà thôi. Tâm mình chứa nhiều phiền não và u mê thì sống ở Mỹ cũng
khổ, ở Pháp cũng khổ, mà ở Anh cũng khổ... Không phải từ trại tỵ
nạn xin đi nước này hay nước khác thì mình có hạnh phúc. Mình
thường nghĩ vì đã chọn con đường đó cho nên bây giờ mới có nhiều
vấn đề. Biết vậy ngày xưa mình đừng đi con đường này! Đi con
đường khác thì sẽ khá hơn! Đó là tự an ủi vậy mà thôi. Chỉ là đứng
núi này trông núi nọ. Thấy được điều này thì mình sẽ không có ảo
tưởng nhiều về cái tự do của mình.
Có nhiều người tin rằng mình không làm gì được hết. Mạng lưới
nhân quả trùng trùng như vậy, quyết định hết rồi thì có vùng vẫy
cách nào cũng không thể thoát ra khỏi. Mình chỉ là nạn nhân! Sống
như vậy thì rất đau khổ, chịu không nổi. Cho nên có thuyết ngược lại,
chủ trương rằng con người có tự do, có ý chí tự do (free will) Đứng về
phương diện triết học, con người có tự do chọn lựa hay không? Khi
hành động, mình có tự do trong hành động đó không, hay những
nguyên do từ quá khứ đã quyết định dùm mình rồi? Một số trong
chúng ta đứng về phía tin tưởng rằng chúng ta có không gian, có tự
do - nếu không thì đời sống không có ý nghĩa. Trong đạo Bụt chúng ta
học về mạng lưới trùng trùng nhân quả. Chúng ta thấy tự do của
mình nằm chỗ nào? Bây giờ chúng ta hãy tạm gác vấn đề lại. Hãy trở
về chuyện Kiều đọc thêm một đoạn nữa. Từ câu 2653, khi sư chị từ
giã sư em đi vân du và gặp lại Tam Hợp đạo cô, hỏi thêm về tương lai
của nàng Kiều:
'Người sao hiếu nghĩa đủ đường,
'Kiếp sao gặp những đoạn trường thế thôi?'
Đây là lời đạo cô Tam Hợp:
Sư rằng: 'Phúc họa đạo trời,
'Cỗi nguồn cũng ở lòng người mà ra.
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |