Pedagogika, innovatsiya, integratsiya


PRINSIPLARNI TANLASHGA UMUMIY YONDASHISH



tải về 7.45 Mb.
Chế độ xem pdf
trang17/185
Chuyển đổi dữ liệu04.06.2024
Kích7.45 Mb.
#57842
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   185
Boshlangich-talimda-pedagogika-innovatsiya-integratsiya

PRINSIPLARNI TANLASHGA UMUMIY YONDASHISH
Prinsiplarning soni 6 tadan 11 tagachadir. D idaktika tadqiqotchilaridan 
ay rim lariningasarlarida turli prinsiplar tavsiya etilgan. M asalan, М .I.Skatkin 
uzluksiz t a ’lim tam oyilini hisobga olib, o 'qitishnin g m ustaqil bilim olishga 
o ‘tish prinsipi jo riy etilishini ta k lif qiladi, shuningdek, o 'q ish g a ijobiy 
m unosabatni shakllantirishga katta e ’tibor berib, ta ’lim ijobiy asosda 
olib borilishi prinsipni m aqsadga m uvofiq deb biladi. Y .K .B abanskiy 
didaktikaning yangi y o ‘nalishlaridan biri - optim allashtirish nazariyasini 
ishlab chiqib, m ana shu nazariyaning am aliy y o ‘nalishini aks ettiradigan 
uchta yangi prinsipini tavsiya qiladi. Bular:
44


1) ta ’limning o g ‘zaki, k o ‘rsatm ali va amaliy, reproduktiv va izlanishli, 
shuningdek, boshqa m etodlar ham da usullarini t o 'g ‘ri birlashtirish;
2) ta ’lim ning dars, darsdan tashqari, shuningdek, um um sinf, guruhiy va 
yakka tartibdagi shakllarini to ‘g ‘ri birlashtirish;
3) o 'quvchilarning o 'q ish g a ijobiy m unosabatini kuchaytirish, ularda 
bilishga qiziqishni, bilim larga ehtiyojni tarkib toptirishdan iboratdir1.
Bu prinsiplar hali barqaror prinsiplartizim iga k irg an iy o 'q , lekin tajribali 
pedagoglar pedagogikaning tegishli m avzulari va bo'lim larini o'tish d a 
ulardan foydalanm oqdalar.
0 ‘QITISHNING YETAKCHI PRINSIPLARI
O 'qitishning har xil prinsiplari tavsiya etilgan va etilayotgan bo'Isa 
ham, lekin barcha tadqiqotchi-didaktlar uchun bir qator um um iy prinsiplar 
mavjud. U lar quyidagilardan iborat:
1. O 'qitishning tarbiyalovchi va kamol toptiruvchi prinsipi.
2. Ilm iylik, tizim lilik va izchillik.
3. Ta’lim ning am aliy hayot bilan bog'lanishi.
4. Onglilik va faollik.
5. K o'rsatm alilik.
6. Tushunarlilik.
7. Puxtalik.
Barcha predm et o'qituvchilari ham m a sinflarda ana shu prinsiplarga 
rioya qilishlari kerak. A m m o predm etlarning m azm uniga, o'quvchilarning 
yosh xususiyatlariga, k o'rsatm ali q o 'llanm alar m avjudligiga bog'Iiq holda 
prinsiplarning nisbati ham da m azm uni o'zgaradi. M asalan, ko'rsatm alilik 
prinsipi tabiatshunoslikni o'qitish jarayonida tajribalarni nam oyish etish 
bo'lsa, tilni o 'q itish d a gram m atika jadvallarini ko'rsatish, doskaga yozish
sxem alarni chizish va hokazolardan iborat bo'ladi.
Lekin har qanday predm etni o 'qitishda jonli m ushohada, y a ’ni narsa 
va hodisalarni m uayyan idrok etish, fikrlash prinsiplariga am al qilish
boshqacha aytganda, nazariy xulosalarni tushunish va bilish, ularni hayotda 
q o 'llay olish zarur.

tải về 7.45 Mb.

Chia sẻ với bạn bè của bạn:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   185




Cơ sở dữ liệu được bảo vệ bởi bản quyền ©hocday.com 2024
được sử dụng cho việc quản lý

    Quê hương