Nghiªn cøu khoa häc vµ ph¸t triÓn c ng nghÖ

- ChÕ ®é thay n­íc: Tõ th¸ng thø 5 ®Õn th¸ng thø 7 kh«ng thay n­íc; Tõ th¸ng thø 7 trë ®i cÊp thªm 20cm, cÊp liªn tôc trong 3 ngµy; Mçi th¸ng cÊp 1 lÇn; §é mÆn trong ao l¾ng (lÊy n­íc cÊp) vµ ao nu«i t­¬ng ®­¬ng nhau.

Sau khi nu«i 110 ngµy b¾t ®Çu thu tØa lo¹i tõ 25 – 30g/con vµ ®Õn 120 ngµy th× kÕt thóc, kÕt qu¶ thu ®­îc nh­ sau:

- Tû lÖ sèng cña t«m ®¹t 70%, cì t«m thu ho¹ch ®¹t b×nh qu©n 28,5g/con, n¨ng suÊt 3,40 tÊn/ha.

- Tû lÖ sèng cña c¸ ®Õn lóc thu ho¹ch ®¹t 75%, cì c¸ thu ho¹ch trung b×nh 350g/con, n¨ng suÊt 4,98tÊn/ha.

Qua kÕt qu¶ theo dâi vµ ch¨m sãc t«m trong ao nu«i xen canh cho thÊy: t«m ph¸t triÓn tèt, kÝch cì ®ång ®Òu; m«i tr­êng sinh th¸i trong ao nu«i t­¬ng ®èi æn ®Þnh, n¨ng suÊt vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ cao; T«m th­¬ng phÈm kh«ng chøa d­ l­îng kh¸ng sinh do trong qu¸ tr×nh nu«i kh«ng sö dông bÊt kú lo¹i thuèc kh¸ng sinh nµo mµ m«i tr­êng ®­îc xö lý vµ æn ®Þnh nhê vµo chÕ phÈm sinh häc vµ c¸ r« phi ®á.

lÜnh vùc y d­îc

Nghiªn cøu hoµn thiÖn quy tr×nh phÉu thuËt t¸n nhuyÔn thÓ thñy tinh b»ng siªu ©m phèi hîp ®Æt thñy tinh nh©n t¹o qua ®­êng r¹ch gi¸c m¹c bËc thang phÝa th¸i d­¬ng.

- Thu thËp, xö lý, hÖ thèng hãa c¸c th«ng tin, t­ liÖu cã liªn quan.

- §¸nh gi¸ kÕt qu¶ phÉu thuËt t¸n nhuyÔn thÓ thñy tinh (TTT) t¹i khoa m¾t bÖnh viÖn ViÖt TiÖp H¶i Phßng trong 2 n¨m 2001-2002.

- X©y dùng tiªu chuÈn lùa chän bÖnh nh©n.

- Nghiªn cøu ®Ò xuÊt quy tr×nh vµ kü thuËt phÉu thuËt t¸n nhuyÔn TTT b»ng siªu ©m phèi hîp ®Æt thñy tinh nh©n t¹o qua ®­êng r¹ch gi¸c m¹c bËc thang d­íi th¸i d­¬ng.

- Thùc nghiÖm vµ hoµn thiÖn quy tr×nh, kü thuËt.

KÕt qu¶ ®iÒu tra håi cøu cho thÊy ®a sè bÖnh nh©n (72%) ë h×nh th¸i ®ôc lâi nh©n vµ líp vá (cortico - nuclÐare). Thêi gian phÉu thuËt trung b×nh lµ 2,85 phót, nhanh nhÊt lµ 0,4 phót, l©u nhÊt lµ 6,8 phót.

T×nh tr¹ng vÕt mæ sau phÉu thuËt: vÕt mæ kÝn, tiÒn phßng tèt, thÓ thuû tinh nh©n t¹o c©n, bao sau trong, ®ång tö trßn ph¶n x¹ tèt trong tÊt c¶ c¸c tr­êng hîp. ThÞ lùc sau mæ 1 tuÇn cã 83,00% sè bÖnh nh©n cã thÞ lùc tõ 5/10 trë lªn (ch­­a chØnh kÝnh). Sau mæ 27 th¸ng, tû lÖ thÞ lùc  5/10 chiÕm 91,00%.

2. X©y dùng tiªu chuÈn lùa chän bÖnh nh©n:

C¸c bÖnh nh©n ®­îc lùa chän nghiªn cøu trong kü thuËt t¸n nhuyÔn TTT b»ng siªu ©m phèi hîp ®Æt TTT nh©n t¹o qua ®­êng r¹ch gi¸c m¹c bËc thang phÝa th¸i d­¬ng ®­îc lùa chän theo c¸c tiªu chuÈn chÝnh:

- Møc ®é gi¶m thÞ lùc d­íi 4/10

- Nh·n ¸p d­íi 25 mmHg

- Møc ®é ®ôc TTT: ®ôc tiÕn triÓn ®Õn ®ôc chÝn tr¾ng. Nhãm nghiªn cøu sö dông b¶ng ph©n lo¹i ®é cøng nh©n TTT chuÈn cña Turut P., còng t­¬ng tù nh­ cña Buratto ®Ó ®¸nh gi¸ ®é cøng nh©n TTT vµ qua ®ã cho phÐp chän lùa kü thuËt t¸n nhuyÔn TTT thÝch hîp.

- BÖnh t¹i m¾t: §ôc TTT nh©n qu¸ cøng (®é V) trªn ng­êi qu¸ giµ yÕu, canxi ho¸ líp vá, bao TTT; sÑo gi¸c m¹c dÇy ¶nh h­ëng ®Õn viÖc quan s¸t ¸nh hång ®ång tö, sÑo gi¸c m¹c dÝnh mèng m¾t; Méng tõ ®é II trë lªn; Nh÷ng bÖnh ®¸y m¾t; M¾t cã bÖnh gl«c«m ®ßi hái ph¶i can thiÖp b»ng mét phÉu thuËt phèi hîp; §ôc lÖch TTT sau sang chÊn > 150⁰, r¸ch bao sau do chÊn th­¬ng.

- BÖnh toµn th©n: nh÷ng bÖnh nh©n cã bÖnh toµn th©n ¶nh h­ëng ®Õn kÕt qu¶ phÉu thuËt.

Kinh nghiÖm lùa chän c¸c kü thuËt t¸n nhuyÔn TTT tïy theo c¸c møc ®é cøng kh¸c nhau cña nh©n TTT:

- Kü thuËt Divide and Conquer: chØ ®Þnh kü thuËt nµy cho nh÷ng nh©n mÒm ®é I – II, ®Ó tr¸nh ®µo gät l©u ë trung t©m.

- Kü thuËt Stop and Chop: chØ ®Þnh kü thuËt nµy cho nh©n cã ®é cøng tõ ®é II – V.

- Kü thuËt Phaco Chop: chØ ®Þnh kü thuËt nµy cho nh©n cã ®é cøng tõ ®é III – V.

- Kü thuËt Quick Chop: th­êng chØ ®Þnh cho nh©n tõ ®é II – IV, ®Æc biÖt khi ®ång tö co nhá, gi·n kÐm, tiÒn phßng n«ng.

Kinh nghiÖm phÉu thuËt t¸n nhuyÔn TTT ®èi víi c¸c h×nh th¸i ®ôc TTT kh¸c nhau:

- PhÉu thuËt t¸n nhuyÔn TTT trªn m¾t ®ôc TTT nh©n tr­¬ng, chÝn tr¾ng: §Ó xÐ bao, ph¶i b¬m chÊt nhÇy ®Çy c¨ng tiÒn phßng ®Ó ®Ì bao vµ ®Ì chÊt TTT xuèng.

- PhÉu thuËt t¸n nhuyÔn TTT trªn m¾t ®ôc TTT gi¶ bong bao: Nªn h¹n chÕ c¾t bê ®ång tö. Tuy nhiªn, nÕu ®ång tö qu¸ nhá (3 - 4mm) th× nªn c¾t bê ®ång tö tr­íc khi xÐ bao tõ 1 – 2 ®iÓm. Kh«ng nªn c¾t sau khi ®· xÐ bao v× cã thÓ c¾t vµo bê bao g©y vÕt r¸ch bao tr­íc.

- PhÉu thuËt t¸n nhuyÔn TTT trªn m¾t gl«c«m gãc ®ãng c¬n cÊp vµ ®ôc TTT tr­¬ng phång t¨ng nh·n ¸p: Mæ t¸n nhuyÔn TTT phèi hîp ®Æt TTT nh©n t¹o trong bao.

- PhÉu thuËt t¸n nhuyÔn TTT trªn nh÷ng m¾t gl«c«m gãc më: Nh·n ¸p ®iÒu chØnh b»ng Timolol 0,5% víi lâm ®Üa 4/10 vµ 6/10. Sau mæ c¶ hai m¾t nµy vÉn tiÕp tôc dïng Timolol 0,5% ®Õn 3 th¸ng. Sau ®ã ngõng Timolol hoµn toµn mµ nhÉn ¸p vÉn ®iÒu chØnh d­íi 20mmHg.

- PhÉu thuËt t¸n nhuyÔn TTT trªn nh÷ng m¾t ®· má lç dß ®iÒu trÞ gl«c«m: PhÉu thuËt qua ®­êng r¹ch gi¸c m¹c trong phÝa th¸i d­¬ng gióp tr¸nh ®­îc vïng sÑo bäng kÕt m¹c ë phÝa trªn, b¶o toµn ®­îc sÑo bäng mæ gl«c«m cò. XÐ bao liªn tôc h×nh trßn trong phÉu thuËt t¸n nhuyÔn TTT gióp cã thÓ ®Æt TTT nh©n t¹o trong bao, ®¶m b¶o TTT nh©n t¹o cè ®Þnh tèt.

Kinh nghiÖm vÒ chèng chØ ®Þnh t­¬ng ®èi cña phÉu thuËt t¸n nhuyÔn TTT:

- Nh©n cøng ®é V trªn bÖnh nh©n qu¸ giµ, yÕu, ®ång tö kÐm gi·n.

- §ôc TTT qu¸ chÝn, canxi hãa bao vµ d©y ch»ng Zinn yÕu.

- §ôc lÖch TTT sau sang chÊn.

- SÑo bäng qu¸ máng sau mæ gl«c«m dÔ cã nguy c¬ dß sÑo bäng v× ¸p lùc n­íc xèi liªn tôc trong qu¸ tr×nh t¸n nhuyÔn TTT dÔ g©y bôc sÑo bäng, g©y nhiÔm trïng sau mæ.

- SÑo gi¸c m¹c: vÉn cã thÓ tiÕn hµnh phÉu thuËt t¸n nhuyÔn TTT ®­îc nÕu nh©n TTT kh«ng qu¸ cøng vµ ë t­ thÕ n»m víi ¸nh s¸ng ®ång trôc cña kÝnh hiÓn vi phÉu thuËt vÉn quan s¸t ®­îc ¸nh hång ®ång tö.

- Víi nh÷ng m¾t cã méng ®é II trë lªn, nªn lµm phÉu thuËt c¾t méng tr­íc råi míi phÉu thuËt ®ôc TTT sau b»ng phÉu thuËt t¸n nhuyÔn TTT. Khi cÇn, còng cã thÓ phèi hîp c¶ hai phÉu thuËt nµy.

3. Nghiªn cøu ®Ò xuÊt qui tr×nh vµ kü thuËt t¸n nhuyÔn thÓ TTT b»ng siªu ©m phèi hîp ®Æt thñy tinh nh©n t¹o qua ®­êng r¹ch gi¸c m¹c bËc thang phÝa th¸i d­¬ng:

- Lùa chän bÖnh nh©n theo tiªu chuÈn trªn.

- Thu thËp c¸c th«ng tin tr­íc phÉu thuËt.

- ChuÈn bÞ bÖnh nh©n tr­íc phÉu thuËt: cho bÖnh nh©n uèng Diuramit 0,25g x 2 viªn vµ Kaliclorua 1g x 1 viªn kho¶ng 2 giê tr­íc khi phÉu thuËt. T¹i m¾t, nhá gi·n ®ång tö b»ng Mydrril – P 0,5% tr­íc mæ 2 – 3 lÇn c¸ch nhau 5 phót, nhá m¾t mæ 2 giät Betadine 2%, s¸t trïng m¾t mæ b»ng Betadine 5%.

- G©y tª: G©y tª c¹nh nh·n cÇu ®iÓm s¸t thµnh d­íi ngoµi hèc m¾t vµ g©y tª d©y thÇn kinh tr¸n trong ®iÓm s¸t thµnh trªn trong hèc m¾t. Nhá tª bÒ mÆt b»ng Dicain 1%. §Ì nh·n cÇu b»ng qu¶ c©n Ên §é trong 10 phót.

- Quy tr×nh phÉu thuËt:

+ D¸n x¨ng mæ dïng mét lÇn.

+ Vµnh mi: sö dông vµnh mi lo¹i thÐp m¶nh ®Ó kh«ng g©y t¨ng ¸p lùc lªn nh·n cÇu (Barraquer Eye Speculum, dµi 38mm, ngµm më 14mm).

+ T¹o vÕt mæ gi¸c m¹c bËc thang phÝa th¸i d­¬ng.

+ T¹o lç thao t¸c phô

+ B¬m chÊt nhÇy

+ XÐ bao tr­íc TTT

+ T¸ch n­íc

+ Xoay nh©n TTT

+ T¸n nhuyÔn nh©n TTT

- Kh¸m theo dâi sau phÉu thuËt

- §¸nh gi¸ kÕt qu¶ phÉu thuËt qua tÊt c¶ c¸c lÇn t¸i kh¸m: 1 ngµy, 3 ngµy, 1 tuÇn, 1 th¸ng, 3 th¸ng, 6 th¸ng.

4. TriÓn khai thùc nghiÖm quy tr×nh vµ kü thuËt phÉu thuËt t¸n nhuyÔn TTT b»ng siªu ©m phèi hîp ®Æt TTT nh©n t¹o qua ®­êng r¹ch gi¸c m¹c bËc thang phÝa th¸i d­¬ng trªn ë 80 bÖnh nh©n, tæng sè m¾t ®­îc mæ lµ 80 m¾t.

Nhãm bÖnh nh©n tõ 18 ®Õn 90 tuæi, trong ®ã ®a sè bÖnh nh©n thuéc nhãm tuæi kh¸ cao, tõ 70 tuæi trë lªn chiÕm tû lÖ 54,31%. 4 kü thuËt t¸n nhuyÔn TTT ®­îc ¸p dông lµ kü thuËt Divide and Conquer, Stop and Chop, Phaco Chop, Quick Chop. Trong khi phÉu thuËt, nhãm nghiªn cøu ghi nhËn toµn bé t×nh tr¹ng cña m¾t tõ gi¸c m¹c ®Õn bao sau. KÕt qu¶ ®iÒu trÞ ®­îc nhãm nghiªn cøu ®¸nh gi¸ dùa vµo c¸c yÕu tè: kÕt qu¶ vÒ thÞ lùc, vÒ nh·n ¸p, lo¹n thÞ gi¸c m¹c, t×nh tr¹ng nh·n cÇu sau mæ, biÕn chøng trong mæ, biÕn chøng sau mæ.

KÕt qu¶ theo dâi 6 th¸ng sau mæ trªn 40 m¾t cho thÊy phÉu thuËt t¸n nhuyÔn TTT phèi hîp ®Æt TTT nh©n t¹o mÒm qua ®­êng r¹ch 3,2mm cho kÕt qu¶ rÊt cao vÒ thÞ lùc.
§¸NH GI¸ THùC TR¹NG Vµ §Ò XUÊT MéT Sè

GI¶I PH¸P PHßNG CHèNG

BÖNH PHæI T¾C NGHÏN M¹N TÝNH T¹I H¶I PHßNG

M· Sè: §T.YD.2005.393
C¬ quan chñ tr× ®Ò tµi: Tr­êng §¹i häc Y H¶i Phßng

Chñ nhiÖm ®Ò tµi: TS. §ç ThÞ V©n, Tr­ëng Bé m«n Néi, Tr­êng §¹i häc Y H¶i Phßng

Thêi gian nghiªn cøu: Tõ th¸ng 9/2005 ®Õn th¸ng 8/2006.

Ngµy ®¸nh gi¸: 03/6/2008

Kinh phÝ thùc hiÖn: 93.735.000 ®ång (Ng©n s¸ch khoa häc c«ng nghÖ thµnh phè cÊp)
Môc tiªu nghiªn cøu:

- §¸nh gi¸ thùc tr¹ng bÖnh phæi t¾c nghÏn m¹n tÝnh - Chronic Obstructive Pulmonary Disease (COPD) trong céng ®ång d©n c­ thµnh phè H¶i Phßng.

- §Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p phßng chèng COPD t¹i thµnh phè H¶i Phßng.
Néi dung nghiªn cøu:

- Nghiªn cøu thùc tr¹ng m¾c COPD: tû lÖ, ph©n bè cña bÖnh; ®¸nh gi¸ nhËn thøc cña ®èi t­îng m¾c bÖnh nµy; c«ng t¸c qu¶n lý vµ ch¨m sãc ng­êi bÖnh t¹i tuyÕn y tÕ c¬ së.

- X©y dùng mét sè gi¶i ph¸p cô thÓ nh»m phßng chèng COPD t¹i H¶i Phßng.
KÕt qu¶ nghiªn cøu:

1. Thùc tr¹ng bÖnh phæi t¾c nghÏn m¹n tÝnh ë H¶i Phßng:

1.1. §Æc ®iÓm tuæi, giíi, tû lÖ bÖnh COPD, biÓu hiÖn l©m sµng vµ xÐt nghiÖm cña ®èi t­îng nghiªn cøu:

Nhãm t¸c gi¶ tæ chøc nghiªn cøu ë c¶ 13 quËn/huyÖn cña H¶i Phßng. Sè côm nghiªn cøu lµ 6 côm néi thµnh, 22 côm ngo¹i thµnh, 2 côm h¶i ®¶o. §èi t­îng nghiªn cøu t¹i mçi côm d©n c­ sÏ lµ 61 ®èi t­îng. Chän ngÉu nhiªn c¸c ph­êng, x· ë c¸c quËn huyÖn. Mçi quËn chän 1 ph­êng. Riªng quËn Lª Ch©n chän 2 ph­êng v× cã sè d©n ®«ng nhÊt. Mçi huyÖn chän 3 x·. Riªng huyÖn Thuû Nguyªn chän 4 x· v× sè d©n ®«ng h¬n c¶. Riªng huyÖn ®¶o C¸t H¶i chän 2 x·. Chän ngÉu nhiªn sè hé gia ®×nh ®Ó ®iÒu tra. T¹i mçi hé gia ®×nh, tiÕn hµnh ®iÒu tra cho tÊt c¶ nh÷ng ng­êi trªn 40 tuæi ë c¶ hai giíi. Chän 30 c¸n bé y tÕ cña 30 x·, ph­êng (mçi x· chän 1 ng­êi lµ tr¹m tr­ëng).

Tæng sè ®èi t­îng nghiªn cøu lµ 1830 ®èi t­îng, trong ®ã, nam gÆp 907 ®èi t­îng chiÕm tØ lÖ 49,6% (907/1830), gÆp 923 ®èi t­îng n÷ chiÕm tØ lÖ 50,4% (923/1830). Sù kh¸c biÖt nµy kh«ng cã ý nghÜa thèng kª víi P > 0,05. VÒ tuæi chóng t«i gÆp 46,6% ë ng­êi cao tuæi > 60 tuæi, tiÕp ®Õn tuæi 51 – 60 chiÕm tØ lÖ 25,5%, ë tuæi 40 – 50 (27,9%).
B¶ng 1: Tuæi, giíi cña ®èi t­îng nghiªn cøu

 Tû lÖ bÖnh COPD gÆp trong céng ®ång d©n c­ lµ 4,1%, trong ®ã n÷ 32% thÊp h¬n nam (68%).

 GÆp nhiÒu nhÊt ë tuæi > 60 tuæi (46,6%); sau ®Õn tuæi 40- 50 tuæi (27,9%), Ýt h¬n lµ c¸c løa tuæi 51- 60 (25,5%).

 L©m sµng:

 Cã 353 ®èi t­îng ho, kh¹c ®êm m¹n tÝnh, chiÕm 19,3% trong ®ã n÷ 168, nam 185. Ho, kh¹c ®êm m¹n tÝnh nhiÒu nhÊt tõ 10 - 19 n¨m (32%) sau ®ã lµ 5 n¨m (26,3%), d­íi 5 n¨m lµ 22,7%.

 Cã 277/353 ®èi t­îng cã ho, kh¹c ®êm m¹n tÝnh ®¬n thuÇn vµ kh«ng khã thë (kh«ng bÞ COPD). Cã 75/353 ®èi t­îng cã ho, kh¹c ®êm m¹n tÝnh cã khã thë th­êng xuyªn vµ liªn quan ®Õn g¾ng søc (bÞ COPD).

- XÐt nghiÖm:

 ChØ sè Gaensler ë møc bÖnh lý (< 70% so víi tÇn sè lý thuyÕt) cã 83 ®èi t­îng, chiÕm 4,5%.

 T¾c nghÏn phÕ qu¶n kh«ng håi phôc (COPD) gÆp 4,1%. Trong ®ã, thÓ tÝch thë ra tèi ®a giÊy (FEV₁)  80% kÌm Gaensler < 70% gÆp 0,5%; cßn FEV₁ < 80% kÌm Gaensler < 70% th× gÆp 3,6%.

 C¸c giai ®o¹n COPD: giai ®o¹n II gÆp nhiÒu nhÊt (45,3%), sau ®ã lµ giai ®o¹n III (33,4%), giai ®o¹n I (13,3%), sau cïng lµ giai ®o¹n IV (8,0%).

 Thuèc lµo, thuèc l¸:

+ Tû lÖ hót thuèc l¸, thuèc lµo lµ 47,8%.

+ Cã 60% ®èi t­îng bÞ bÖnh COPD hót thuèc l¸ vµ thuèc lµo cao h¬n h¼n c¸c ®èi t­îng bÞ bÖnh COPD kh«ng hót thuèc (40%).

+ Hót thuèc l¸, thuèc lµo cã nguy c¬ bÞ COPD cao gÊp 2,9 lÇn so víi ng­êi kh«ng hót thuèc (OR = 2,9).

+ Hót thuèc víi sè ®iÕu trong ngµy cµng nhiÒu th× tû lÖ bÞ COPD cµng cao (r = 0,96).

+ Sè n¨m hót thuèc cµng nhiÒu th× m¾c COPD cµng ë giai ®o¹n nÆng.

 C¸c yÕu tè kh¸c: BÖnh nh©n bÞ COPD cßn do sö dông chÊt ®èt trong gia ®×nh, n¬i ë bÞ « nhiÔm; do nghÒ nghiÖp; cã tiÕp xóc víi khãi thuèc, vµ kh«ng t×m thÊy yÕu tè nguy c¬; ngoµi ra cßn gÆp ë ng­êi cao tuæi mµ kh«ng tiÕp xóc víi yÕu tè nguy c¬ trªn.

 HiÓu biÕt vÒ bÖnh qua c¸c kÖnh th«ng tin cña c¸c ®èi t­îng nghiªn cøu: 80,3% kh«ng ®­îc biÕt qua kªnh th«ng tin nµo; cßn l¹i sè Ýt ®­îc biÕt qua truyÒn h×nh, s¸ch b¸o, c¸n bé y tÕ.

 HiÓu biÕt t¸c h¹i cña thuèc l¸ qua c¸n bé y tÕ lµ cao nhÊt, 75,2 % ®èi t­îng, cßn l¹i qua s¸ch b¸o, truyÒn h×nh.

 C¸c ®èi t­îng nghiªn cøu ®­îc t­ vÊn ®iÒu trÞ bÖnh qua b¸c sÜ tr¹m y tÕ, b¸c sÜ bÖnh viÖn, b¸c sÜ t­ vµ ®a sè hä kh«ng biÕt vÒ ®iÒu trÞ dù phßng. Khi ®ît cÊp cña bÖnh, hÇu hÕt c¸c ®èi t­îng tù dïng thuèc. Khi kh¶o s¸t viÖc ®iÒu trÞ cña 75 ng­êi bÖnh bÞ COPD, nhãm nghiªn cøu nhËn thÊy: Cã 44% ®èi t­îng nghiªn cøu ®­îc t­ vÊn ®iÒu trÞ bëi bÖnh viÖn t­; 29,4% ng­êi bÖnh ®­îc t­ vÊn bëi c¸n bé tr¹m y tÕ; 21,6% ng­êi bÖnh ®­îc t­ vÊn bëi b¸c sÜ bÖnh viÖn; cã 5% ng­êi bÖnh kh«ng ®­îc t­ vÊn ®iÒu trÞ bÖnh bëi mét c¬ së nµo. Nh­ vËy, hÖ thèng b¸c sÜ t­ vµ c¸n bé y tÕ c¬ së cÇn ®­îc ph¸t triÓn vÒ kiÕn thøc còng nh­ c¬ së vËt chÊt, ph­¬ng tiÖn ®Ó ®¸p øng ®­îc viÖc t­ vÊn ®iÒu trÞ bÖnh cho céng ®ång d©n c­.

 C¸c ®èi t­îng bÞ bÖnh COPD sau khi ra viÖn kh«ng ®­îc c¸n bé y tÕ c¬ së t­ vÊn sö dông thuèc mét c¸ch tØ mØ.

 §a sè c¸n bé y tÕ ®Òu biÕt yÕu tè nguy c¬ lµ do thuèc l¸, thuèc lµo vµ sè Ýt phÇn tr¨m hiÓu vÒ yÕu tè nguy c¬ kh¸c.

 HÇu hÕt c¸n bé y tÕ thiÕu kiÕn thøc vÒ bÖnh COPD, kiÕn thøc chÈn ®o¸n vµ ®iÒu trÞ.

 C¸c tr¹m y tÕ ®Òu kh«ng cã b×nh thë «xy vµ hå s¬ qu¶n lý ng­êi bÖnh ch­a ®Çy ®ñ; c¸c c¬ së y tÕ cã ®ñ thuèc cho ®iÒu trÞ bÖnh song thuèc ch­a cËp nhËt.

 HÇu hÕt c¸n bé y tÕ ë tuyÕn c¬ së muèn ®­îc cËp nhËt kiÕn thøc vÒ bÖnh vµ cÇn cã ph­¬ng tiÖn ®iÒu trÞ bÖnh khi cÊp cøu còng nh­ ë giai ®o¹n æn ®Þnh.

 Gi¶i ph¸p tuyªn truyÒn gi¸o dôc n©ng cao nhËn thøc thay ®æi th¸i ®é, hµnh vi cña ng­êi d©n: Ph­¬ng ph¸p truyÒn th«ng, gi¸o dôc bá thuèc l¸, thuèc lµo, m«i tr­êng sèng cÇn ®­îc trong s¹ch, ®­îc biÕt th«ng tin c¬ b¶n vÒ bÖnh COPD.

 Gi¶i ph¸p x· héi hãa c«ng t¸c ch¨m sãc ng­êi bÖnh vµ phßng chèng bÖnh trong céng ®ång:

+ X©y dùng chÝnh s¸ch phßng bÖnh cho ng­êi d©n.

+ Gi¶m yÕu tè nguy c¬ g©y bÖnh: lµm trong s¹ch m«i tr­êng sèng; nh÷ng ng­êi ®· m¾c bÖnh, cÇn tr¸nh c¸c nghÒ ®ang lµm cã yÕu tè nguy c¬ g©y bÖnh, tr¸nh lµm cho bÖnh nÆng thªm.

+ X©y dùng c¬ së y tÕ hoµn thiÖn h¬n vÒ trang thiÕt bÞ, thuèc ch÷a bÖnh.

+ §µo t¹o c¸n bé y tÕ cã kiÕn thøc cËp nhËt vÒ bÖnh.

- C¬ chÕ chÝnh s¸ch vÒ c«ng t¸c phßng chèng bÖnh phæi t¾c nghÏn m¹n tÝnh ë H¶i Phßng: H¶i Phßng cÇn hßa nhËp vµo ch­¬ng tr×nh khëi ®éng phßng chèng bÖnh phæi t¾c nghÏn m¹n tÝnh toµn cÇu ®Ó t¨ng c­êng nhËn thøc cña c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch, t¨ng c­êng nhËn thøc cña c¸c c¸n bé y tÕ vµ mäi ng­êi vÒ c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý, dù phßng, ®iÒu trÞ c¨n bÖnh nµy:

+ TriÓn khai khuyÕn c¸o vÒ phßng chèng bÖnh COPD.

+ TriÓn khai thùc hiÖn, x¸c ®Þnh c¸c thµnh phÇn tham gia: C¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch (l·nh ®¹o thµnh phè); c¸c nhµ ®iÒu hµnh; c¸c b¸c sÜ chuyªn khoa vµ ®a khoa; c¸c nh©n viªn y tÕ c¬ së; bÖnh nh©n vµ nhãm ng­êi sö dông; c¸c nhµ nghiªn cøu chÝnh s¸ch, tµi chÝnh; c¸c c«ng ty liªn quan.

 Tiªu chuÈn chÈn ®o¸n bÖnh COPD: Ho, kh¹c ®êm m¹n tÝnh, khã thë khi g¾ng søc, t¨ng dÇn vµ/hoÆc tiÒn sö ph¬i nhiÔm víi c¸c yÕu tè nguy c¬. Cã rèi lo¹n th«ng khÝ t¾c nghÏn (FEV₁ < 80%, chØ sè Geansler < 70%); test phôc håi phÕ qu¶n ©m tÝnh.

 §iÒu trÞ, phßng bÖnh t¹i tuyÕn c¬ së:

+ §iÒu trÞ bÖnh phæi t¾c nghÏn m¹n tÝnh giai ®o¹n æn ®Þnh: Thuèc gi·n phÕ qu¶n, ­u tiªn dïng ®­êng hÝt, xÞt hoÆc khÝ dung. KÕt hîp mét thuèc kÝch thÝch 2 vµ mét thuèc kh¸ng cholinergic.

+ Phßng bÖnh: Lo¹i bá yÕu tè nguy c¬, phßng nhiÔm khuÈn h« hÊp, tiªm v¾c xin cóm.
øNG DôNG Kü THUËT THô TINH

TRONG èNG NGHIÖM §Ó §IÒU TRÞ V¤ SINH

T¹I BÖNH VIÖN PHô S¶N H¶I PHßNG
M· Sè: DAUD.YD.2005.405
C¬ quan chñ tr× dù ¸n: BÖnh viÖn Phô S¶n H¶i Phßng.

Chñ nhiÖm dù ¸n: B¸c sü Chuyªn Khoa II §oµn ThÞ BÝch Ngäc, Gi¸m ®èc BÖnh viÖn Phô S¶n H¶i Phßng.

Thêi gian nghiªn cøu: Tõ th¸ng 7 n¨m 2005 ®Õn th¸ng 6 n¨m 2007.

Ngµy ®¸nh gi¸: 27/5/2008

Kinh phÝ thùc hiÖn: 8.220.750.000 ®ång (Ng©n s¸ch khoa häc c«ng nghÖ thµnh phè cÊp 158.870.000 ®ång).
Môc tiªu nghiªn cøu:

- øng dông thµnh c«ng kü thuËt thô tinh trong èng nghiÖm (TTTON) t¹i BÖnh viÖn Phô S¶n (BVPS) H¶i Phßng, víi tû lÖ cã thai l©m sµng 30%.

- §­a kü thuËt thô tinh trong èng nghiÖm trë thµnh mét kü thuËt th­êng quy trong ®iÒu trÞ v« sinh t¹i H¶i Phßng.

- T¹o tiÒn ®Ò cho viÖc triÓn khai nh÷ng kü thuËt ®iÒu trÞ v« sinh míi nh­ tiªm tinh trïng vµo bµo t­¬ng trøng (ICSI), tr÷ l¹nh ph«i, tr÷ l¹nh tinh trïng...

- X©y dùng c¬ së h¹ tÇng, chuÈn bÞ trang thiÕt bÞ phôc vô thùc hiÖn dù ¸n.

- §µo t¹o nh©n lùc, tiÕp nhËn chuyÓn giao kü thuËt TTTON tõ BVPS Trung ¦¬ng.

- Thùc hiÖn kü thuËt TTTON t¹i BVPS H¶i Phßng.

- §¸nh gi¸ kÕt qu¶ thùc hiÖn.

KÕt qu¶ nghiªn cøu:

1. X©y dùng c¬ së h¹ tÇng, chuÈn bÞ trang thiÕt bÞ phôc vô thùc hiÖn dù ¸n:

BÖnh viÖn ®· x©y míi vµ söa ch÷a khoa Hç trî sinh s¶n víi diÖn tÝch 500m², bao gåm 13 phßng kü thuËt vµ mét sè phßng lµm viÖc cho nh©n viªn. BÖnh viÖn mua míi toµn bé trang thiÕt bÞ cho kü thuËt TTTON, ®Æc biÖt cho 2 phßng quan träng nhÊt cña quy tr×nh: phßng chäc hót no·n - chuyÓn ph«i vµ phßng nu«i cÊy ph«i.

Khoa ®· göi ®i ®µo t¹o c¶ trong vµ ngoµi n­íc ®éi ngò b¸c sü, kü thuËt viªn, ®iÒu d­ìng viªn ®ñ kh¶ n¨ng tiÕp nhËn chuyÓn giao vµ triÓn khai ®éc lËp kü thuËt TTTON t¹i BVPS H¶i Phßng, gåm 6 b¸c sü, 1 kü thuËt viªn, 7 ®iÒu d­ìng viªn. Nh©n lùc ®­îc chia lµm 3 nhãm chÝnh:

- Nhãm kh¸m vµ ®iÒu trÞ v« sinh th«ng th­êng: gåm 2 b¸c sü vµ 2 ®iÒu d­ìng viªn. Nhãm nµy sÏ kh¸m, t­ vÊn vµ ®iÒu trÞ cho tÊt c¶ nh÷ng bÖnh nh©n cã nhu cÇu hç trî vÒ sinh s¶n.

- Nhãm l©m sµng gåm: 2 b¸c sü vµ 2 ®iÒu d­ìng viªn. Nhãm nµy sÏ tiÕp nhËn vµ lùa chän bÖnh nh©n ®ñ ®iÒu kiÖn thùc hiÖn kü thuËt TTTON, lµm hå s¬, lùa chän ph¸c ®å, liÒu thuèc kÝch thÝch buång trøng, theo dâi sù ph¸t triÓn cña nang no·n, hót no·n vµ chuyÓn ph«i. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn kü thuËt, nÕu cã nh÷ng biÕn chøng nh­ qu¸ kÝch buång trøng, ®a thai, ch¶y m¸u... nhãm nµy sÏ trùc tiÕp can thiÖp ®iÒu trÞ.

- Nhãm Laboratoire gåm 2 b¸c sü vµ 1 kü thuËt viªn, cã nhiÖm vô t×m no·n, nu«i cÊy ph«i, kiÓm tra thô tinh, tham gia trong qu¸ tr×nh chuyÓn ph«i, tr÷ ph«i, tr÷ tinh trïng...

2.2. TiÕp nhËn chuyÓn giao kü thuËt TTTON tõ BVPS Trung ­¬ng:

- Giai ®o¹n I: BVPS Trung ­¬ng chuyÓn giao kü thuËt vµ ®µo t¹o t¹i chç cho BVPS H¶i Phßng, th«ng qua viÖc thùc hiÖn kü thuËt TTTON cho 20 bÖnh nh©n theo quy tr×nh 9 b­íc. Qua 20 chu kú ®Çu ®­îc kÝch thÝch buång trøng vµ thùc hiÖn kü thuËt, kü thuËt TTTON ®· ®­îc chuyÓn giao thµnh c«ng víi kÕt qu¶ b­íc ®Çu rÊt kh¶ quan : tû lÖ cã thai l©m sµng 47%, tû lÖ sinh sèng ®¹t 23,3%. Trung t©m Hç trî sinh s¶n - BVPS H¶i Phßng ®­îc ®¸nh gi¸ thiÕt kÕ ®¹t tiªu chuÈn cho phÐp triÓn khai dù ¸n, ®éi ngò nh©n viªn n¾m b¾t tèt quy tr×nh kü thuËt vµ ®ñ kh¶ n¨ng triÓn khai ®éc lËp t¹i BVPS H¶i Phßng.

- Giai ®o¹n II: Thùc hiÖn ®éc lËp kü thuËt TTTON t¹i BÖnh viÖn Phô S¶n H¶i Phßng. Sau khi ®· tiÕp nhËn thµnh c«ng kü thuËt TTTON tõ BVPS Trung ­¬ng, tõ th¸ng 7/2006 ®Õn th¸ng 7/2007, khoa Hç trî sinh s¶n - BVPS H¶i Phßng ®éc lËp thùc hiÖn kü thuËt nµy cho 30 bÖnh nh©n tiÕp theo trong dù ¸n. C¸c bÖnh nh©n nµy ®­îc tiÕp nhËn t¹i khoa, trong ®ã cã mét sè bÖnh nh©n ®· tõng thÊt b¹i trong lÇn ®iÒu trÞ tr­íc t¹i c¸c trung t©m hç trî sinh s¶n kh¸c. C¸c tr­êng hîp nµy ®­îc b¸c sü tr­ëng khoa (th­ ký dù ¸n) trùc tiÕp kh¸m vµ lùa chän ph¸c ®å, liÒu thuèc kÝch thÝch buång trøng, sau ®ã, ®­îc héi chÈn víi ban Gi¸m ®èc bÖnh viÖn (chñ nhiÖm vµ phã chñ nhiÖm dù ¸n). KÕt qu¶ thu ®­îc: thai l©m sµng 24%, sinh sèng 16%.

Sau 2 n¨m øng dông kü thuËt TTTON ®Ó ®iÒu trÞ v« sinh, trong 50 bÖnh nh©n lµm TTTON t¹i BVPS H¶i Phßng ®· cã 10 bµ mÑ gi÷ ®­îc thai tíi ngµy sinh, víi 15 ch¸u bÐ chµo ®êi khoÎ m¹nh. C¸c ch¸u ®­îc nu«i d­ìng vµ theo dâi ®Þnh kú. HiÖn t¹i tÊt c¶ c¸c ch¸u ®Òu ph¸t triÓn b×nh th­êng vµ khoÎ m¹nh.

Tuy nhiªn, TTTON còng cã nh÷ng tai biÕn nhÊt ®Þnh kh«ng thÓ tr¸nh khái. Tuy kh«ng cã bÖnh nh©n nµo tö vong, nh­ng ®· cã 1 tr­êng hîp bÞ qu¸ kÝch buång trøng nÆng, ph¶i nhËp viÖn ®Ó ®iÒu trÞ (chiÕm 2%). BÖnh nh©n ®­îc truyÒn ®¹m, hót dÞch æ bông, hç trî giai ®o¹n hoµng thÓ vµ d­ìng thai. Sau 2 tuÇn, bÖnh nh©n ra viÖn trong t×nh tr¹ng c¶ mÑ vµ con ®Òu khoÎ m¹nh. §a thai còng lµ nguy c¬ cao hay gÆp trong TTTON. Kü thuËt gi¶m thai ®­îc chØ ®Þnh cho nh÷ng tr­êng hîp cã tõ 3 thai trë lªn.

HiÖn t¹i, TTTON ®· trë thµnh kü thuËt th­êng quy trong ®iÒu trÞ v« sinh t¹i BVPS H¶i Phßng. Gi¸ thµnh chung cho mét chu kú ®iÒu trÞ còng ngang b»ng víi c¸c trung t©m kh¸c trong c¶ n­íc.