Màn hình ma trận kết quả(MatAns)

Màn hình ma trận kết quả(MatAns) chỉ kết quả của phép toán ma trận

 Không thể chỉnh được nội dung của MatAns

 Trở về màn hình tính toán , ấn AC

 Khi MatAns hiện lên , ta có thể ấn tiếp phím phép tính

( như + , )

 Để sử dụng MathAns như là một ma trận số hạng ( Xem thêm phần dùng MathAns để thực hiện chuỗi tính toán )

 Menu ma trận

Trong Mode Matrix , menu sau hiện lên khi ấn SHIFT 4 (Matrix)

Mẫu chọn	Yêu cầu
1 Dim	Chọn kích thước (cột , dòng) cho MatA , MatB , MatC
2 Data	Tìm nội dung của MatA , MatB , MatC
3 MatA	Nhập “MatA”
4 MatB	Nhập “MatB”
5 MatC	Nhập “MatC”
6 MatAns	Nhập “MatAns”
7 Det	Nhập “det (“ Tính định thức
8 Trn	Nhập “Trn (“ Tìm ma trận chuyển vị

MatB =

 Các ví dụ sau dùng ma trận đã nhập ở <#096> và <#097> (MatA , MatB , MatC)

<#098> MatA + MatB ( Cộng hai ma trận )

<#099> MatA  MatB , MatB  MatA - MatA MatB ( Nhân hai ma trận)

<#100> 3 MatA

<#101> Tính định thức MatA

<#102> Tìm ma trận chuyển vị của MatC

<#103> Tìm ma trận nghịch đảo của MatA

( Dùng phím để nhập . Nhớ rằng không dùng được ở đây)

(Dùng phím SHIFT hyp (Abs))

(Dùng phím , SHIFT (). Nhớ rằng không dùng được ở đây).

Tất cả các phép tính trong phần này được thực hiện ở Mode TABLE ( MODE 4 )

Thao tác sau đây định hàm tạo ra bảng số với cài đặt như sau

Hàm : f(x) =

Giá trị ban đầu : 1 . Giá trị cuối : 5 , Bước nhảy :1

(1) Ấn MODE 7 (TABLE)

D f(X) =

(2) Nhập hàm

D f(X) = 

(3) Sau khi nhập hàm , ấn =

 Khi đó máy sẽ yêu cầu nhập giá trị ban đầu

D Start ? 1

 giá trị mặc định ban đầu là 1

4. 
   Sau khi đã định rõ giá trị đầu , ấn =
   

 giá trị cuối của mặc định ban đầu

 Chỉ giá trị cuối

(5) Sau khi định rõ giá trị cuối , ấn =

 Khi đó hiển thị màn hình giá trị bước nhảy

D Step ? 1

 giá trị bước nhảy của mặc định ban đầu

 Định rõ giá trị bước nhảy

 Về chi tiết định rõ giá trị đầu , cuối và bước nhảy .Xem “ quy tắc giá trị đầu , cuối và bước nhảy”

(6) Sau khi định rõ giá trị bước nhảy , ấn =

 Ấn AC trở về màn hình nhập hàm

 Các kiểu chức năng hỗ trợ

 Ngoài biến X , các biến khác (A , B, C , D ,Y ) và bộ nhớ độc lập (M) tất cả đều được coi là các giá trị ( biến hiện hành chuyển vào biến hay lưu trong bộ nhớ độc lập).

 Chỉ có biến X là có thể được sử dụng như biến của hàm

 Phép biến đổi tọa độ không thể sử dụng làm hàm tạo ra bảng số

 Lưu ý rằng phép tính tạo ra bảng số làm cho các nội dung của biến X thay đổi

 Quy tắt về giá trị ban đầu , giá trị cuối và bước nhảy

 Dạng Line luôn được dùng để nhập giá trị

 Có thể định rõ các giá trị hoặc biểu thức phép tính (phải sinh ra kết bằng số ) giá trị đầu , cuối và bước nhảy

 Định ra một giá trị cuối mà nhỏ hơn giá trị ban đầu sẽ gây ra lỗi , do đó bảng số sẽ không được tạo ra

 Các giá trị ban đầu , cuối và bước nhảy sẽ sinh ra một giá trị tối đa là 30 x cho bảng số được tạo ra . Lập ra một bảng số sử dụng một tổ hợp giá trị ban đầu , cuối và bước nhảy nhiều hơn 30 giá trị x sẽ gây ra lỗi

 Một số chức năng ban đầu , cuối và bước nhảy cần nhiều thời gian để tạo ra bảng số

 Màn hình bảng số

Màn hình bảng số cho thấy các giá trị x tính toán sử dụng các giá trị ban đầu , cuối và bước nhảy , cũng như các giá trị thu được khi mỗi giá trị x được thay thế trong hàm f(x)

 Lưu ý là chỉ sử dụng bảng số để xem các giá trị . Nội dung của bảng không thể chỉnh

 Ấn phím AC để trở về màn hình nhập hàm.

 Các chú ý về màn hình bảng số ( Mode TABLE)

Lưu ý là việc thay đổi các cài đặt dạng nhập / xuất ( dạng Math hoặc dạng Line ) trên màn hình cài đặt ở Mode TABLE sẽ xóa hàm tạo lập bảng số

Dùng “VctA , VctB” và “VctC” để ghi tên các vectơ trong bộ nhớ .Vectơ kết quả của phép tính được ghi là “VctAns”

Toán vectơ được thực hiện ở Mode VECTƠ ( MODE 8 )

(1) Trong mode Vectơ ấn SHIFT 5 (VECTOR) 1 ( Dim)

 Hiện màn hình chọn vectơ

 Màn hình vectơ chỉ hiệntrong mode VECTOR

2. 
   Ấn 1 , 2 hay 3 để xác định tên vectơ muốn chọn
   

3. 
   Ấn 1 hay 2 để xác định chiều của vectơ
   

 Sau khi ấn định chiều thì màn hình nhập tương ứng hiện ra

4. 
   Dùng màn hình này để nhập các thành phần số ( tọa độ )
   

 Nếu muốn tạo vectơ khác , hãy trở lại bước 1

Có thể chép tọa độ của một vectơ ( hay của VctAns) sang một vectơ khác .

Về cơ bản việc sao chép cũng giống như ở ma trận ( xem thêm phần sao chép ma trận )

 Thực hiện tính toán

 Để thực hiện toán vectơ , ấn AC ở màn hình nhập

 Vectơ Ans (VctAns) chỉ kết quả của phép tính vectơ vừa thực hiện

 Không thể chỉnh nội dung của VctAns

 Chuyển về màn hình tính toán vectơ , ấn AC

• 
  Menu vectơ
  

khi ấn SHIFT 5 (VECTOR)

VctB = ( 3 , 4 )

 Các ví dụ sau sử dụng số liệu ở <#106> và <#107> (VctA , VctB , VctC )

<#108> VctA+VctB ( Cộng vectơ )

<#109> 3  VctA ( nhân số thực với vectơ )

VctB - 3 VctA ( phép tính có dùng VctAns)

B = ( 1 , 2 , 0) và vectơ đơn vị vuông góc với VctA , VctB .

*1 với

2*

Muốn gọi một hằng số khoa học , ấn SHIFT 7 ( CONST) .

Máy hiện menu hằng số khoa học . Nhập 2 chữ số tương ứng với tên hằng số cần gọi khi đó ký hiệu và giá trị của hằng số hiện lên màn hình .

Bảng sau là các hằng số cài sẵn ( kèmký số để gọi) ( Xem sách)

 Các giá trị dựa theo ISO 1992 và CODATA 1998 .Về chi tiết xem phụ lục <#114>

Phụ lục <#115> và <#116>

Thực hiện các ví dụ trong Mode COMP ( MODE 1 )
ĐỔI ĐƠN VỊ

Máy cài sẵn đổi đơn vị đo lường .Có thể đổi đơn vị trong Mode trừ Mode BASE-N và lập bảng .

Để gọi lệnh đổi đơn vị , ấn SHIFT 8 ( CONV ) .Màn hình hiện menu đổi đơn vị . Ấn 2 chữ số tương ứng với lệnh đổi đơn vị ta cần

Xem phụ lục <#117> cho biết lệnh đổi đơn vị với ký số tương ứng

 Cách tính đơn vị đổi dựa theo “ Ấn bản chuyên đề NIST 811

( 1955)

Thực hiện các ví dụ trên trong Mode COMP ( MODE 1 )

 Thứ tự ưu tiên các phép tính

Máy tính thao tác phép tính căn cứ vào sự ưu tiên.

 Về căn bản, phép tính được thực hiện từ trái qua phải.

 Biểu thức có dấu ngoặc đơn được ưu tiên cao nhất.

 Phép tính thực hiện theo ưu tiên sau:

1. 
   Hàm
   

P( , Q( , R(

sin( , cos( , tan( , sin^-1­( , cos^-1( , tan^-1( , sinh( , cosh( , tanh( , sinh^-1( , cosh^-1( , tanh^-1(

log( , ln( , e^( , 10^( , ,

arg( , Abs( , Conjg(

Not( , Neg(

Det( , Trn(

Rnd(

2. 
   Các hàm được tạo bởi giá trị lũy thừa, khai căn lũy thừa:
   

Phân phối thường: t

Phần trăm: %

3. Phân số: a^b/c

4. Dấu: () (dấu âm)

d, h, b, o (cơ số n )

5. : cm in , v.v . .

Phép tính ước lượng thống kê: , ,

6. 
   Chỉnh hợp, tổ hợp: n Pr, n Cr,
   

6. 
   Nhân vô hướng:  (Dot)
   
7. 
   Phép nhân, chia: ,
   

Lưu ý rằng máy ES không dành ưu tiên cho phép nhân tắt , nghĩa là phép nhân tắt hay phép nhân thường đều có ưu tiên bằng nhau (35A hay 35A đều giống nhau về thứ tự ưu tiên )

6. 
   Phép cộng, trừ: +, 
   
7. 
   and
   
8. 
   or, xor, xnor
   

Ví dụ:

( (-) 2 ) x² = (-2)² = 4

Phéo nhân, chia và phép nhân tắt là cùng mức độ ưu tiên (ưu tiên 8). Do đó, khi cả hai yếu tố cùng hiện diện thì phép tính được thực hiện từ trái qua phải. Nếu đưa dấu ngoặc đơn vào sẽ làm thay đổi phép ưu tiên và kết quả tính toán sẽ khác nhau

Ví dụ:

1 ( 2 i ) = 1 (2i) =

 Giới hạn Stack ( nhóm )

Máy tính này sử dụng các khu vực nhớ gọi là stack để lưu

tạm thời các giá trị dãy phép tính , các lệnh và chức năng ưu tiên thấp hơn . Stack số có 10 mức và stack lệnh có 24 mức như hình sau đây

Lỗi Stack ERROR hiện lên khi phép tính đang thực hiện có

một trong 2 stack bị vượt quá hạn

 Các dãy phép tính , số chữ số và độ chính xác

Các dãy phép tính , số chữ số dùng cho phép tính và độ chính xác phụ thuộc vào kiểu phép tính đang thực hiện .

Dãy phép tính	đến hoặc 0
Số chữ số cho tính toán bên trong	15 chữ số
Độ chính xác	Nhìn chung , tại chữ số thứ 10 cho một phép tính đơn . Độ chính xác mũ của số a trong . Sai số tính dồn từ những phép tính liên tiếp

Dãy phép tính và độ chính xác

 Độ chính xác về cơ bản giống như miêu tả trong “ Dãy phép tính và độ chính xác ở trên “

 Các chức năng , , , x! , nPr , nCr với những phép tính bên trong liên tiếp có thể tích lũy sai số lớn ở kết quả cuối cùng

 Có thể có sai số lớn ở vùng cận của những điểm đặc biệt hay điểm uốn

• 
  Báo lỗi
  

Sau đây là cách xử lý chung khi gặp báo lỗi

 Dùng  hay  để hiển thị màn hình nhập biểu thức trước khi có báo lỗi . Con trỏ sẽ nằm tại vị trí lỗi ( xem thêm “Hiển thị vị trí lỗi” )

 Ấn AC để xóa biểu thức phép tính , nhập lại biểu thức đúng nếu cần . Trong trường hợp này , máy không lưu phép tính gốc trong bộ nhớ .

 Nguyên nhân

 Kết quả trung gian hoặc cuối cùng của phép tính vượt quá phạm vi ấn định trên

 Dữ liệu nhập vượt quá phạm vi ấn định cho phép hoặc các hàm

 Phép tính đang thực hiện chứa một thao tác trái luật ( như chia cho 0 )

 Cách xử lý

 Kiểm tra các giá trị nhập , giảm chữ số thử làm lại

 Sử dụng bộ nhớ độc lập hoặc biến và phải nhớ rằng các biến phải nằm trong phạm vi cho phép của hàm

 Nguyên nhân

Phép tính đang thực hiện vượt quá khả năng đã ấn định về nhóm

 Cách xử lý

 Đơn giản hóa biểu thức để vừa với khả năng của nhóm

 Chia phép tính thành hai phần haộc nhiều hơn

 Nguyên nhân

Có sai sót về cú pháp đang dùng

 Cách xử lý

Xem lại và điều chỉnh

Argument ERROR ( Lỗi Argument)

 Nguyên nhân

Có sai sót về Argument

 Cách xử lý

Xem lại và điều chỉnh

Dimension ERROR ( Chỉ xảy trong Ma trận và Vectơ)

 Nguyên nhân

 Nhập các yếu tố cho ma trận và vectơ trong khi chưa ấn định kích thước hay chiều

 Thực hiện phép tính hai ma trận hoặc vectơ mà số chiều chưa

thích hợp

 Cách xử lý

 Ấn định lại Dim cho vectơ hay ma trận trước khi nhập

các yếu tố

 Chọn Dim thích hợp cho ma trận và vectơ trong phép toán

Variable ERROR ( Chỉ xảy ra trong chức năng SLOVE )

 Nguyên nhân

Không có biến x trong phương trình

 Cách xử lý

Nhập lại phương trrình phải chứa x

Can’t Solve Error ( Chỉ xảy ra trong chức năng SLOVE )

 Nguyên nhân

Máy không tìm được nghiệm

 Cách xử lý

 Kiểm tra lại phương trình

 Nhập lại giá trị đầu và giải lại

 Nguyên nhân

Không đủ bộ nhớ để thực hiện

 Cách xử lý

Giảm bớt phạm vi bảng bằng cách đổi giá trị đầu , giá trị cuối và bước nhảy

Time Out Error

 Nguyên nhân

Không thỏa mãn điều kiện để phép tính đạo hàm hay

tích phân thực hiện

 Cách xử lý

Tăng giá trị tol ( có thể làm giảm độ chính xác ) hay kiểm lại biểu thức nhập

 Trước khi xác định là máy tính trục trặc

Thực hiện các bước sau đây khi lỗi xảy ra lúc tính toán hoặc khi các kết quả tính toán không phải là đáp số đúng như mong muốn . Nếu một bước không sửa được thì chuyển sang bước tiếp theo .

Lưu ý là nên ghi những dữ liệu quan trọng trước khi thực hiện các bước sau

1. 
   Kiểm tra các biểu thức tính toán để chắc rằng không còn chứa lỗi nào cả.
   
2. 
   Chắc rằng là sử dụng mode đúng cho phép tính đang thực hiện
   
3. 
   Nếu các bước trên không sửa được các trục trặc , ấn phím
   

4. 
   Cho giá trị ban đầu tất cả các mode và cài đặt như sau :
   

Các con số bị mờ trên màn hình hiểu thị cho biết pin yếu . Khi máy pin yếu nếu tiếp tục sử dụng có thể làm máy tính sai . Hãy thay pin càng sớm càng tốt khi chữ chưa bị mờ .

Ngay cả trường hợp máy đang sử dụng bình thường , hãy thay pin ít nhất 2 năm 1 lần .

Chú ý !

 Lấy pin ra khỏi máy tính sẽ làm nội dung bộ nhớ độc lập

và các giá trị ghi trong các biến bị xóa .

(1) Ấn SHIFT AC ( OFF )

để tắt máy tính

2. 
   Tháo đinh ốc ở mặt sau và lấy nắp
   

(3) Lấy pin cũ ra

4. 
   Lắp pin mới vào theo đúng cực
   

5. 
   Đóng nắp và xiết lại đinh ốc
   
6. 
   Ấn lần lượt các phím sau :
   

 Cần phải làm theo các thao tác trên , đừng bỏ qua thao tác nào cả

Máy tự động tắt sau khoảng 6 phút không thao tác .