Câu 6.
Cầu thị trường: P = 10 – Q, với Q = Q1 + Q2
TC1(Q1) = 4 + 2Q1 => MC1 = 2
TC2(Q2) = 3 + 3Q2 => MC2 = 3
R = P*Q = (10 –Q)*Q = 10Q – Q2
=> MR = 10 – 2Q
Sản lượng và lợi nhuận tối đa nếu :
Nếu công ty 1 hoạt động như một nhà độc quyền thì mức sản lượng cung ứng của công ty phải theo nguyên tắc : MR = MC1 để đạt lợi nhuận tối đa.
10 – 2*Q1 = 2
Q1 = 4.
Mức giá bán : P = 10 – 4 = 6.
Tổng doanh thu : TR1 = 6*4 = 24
Tổng chi phí : TC1 = 4 + 2*4 = 12
Lợi nhuận tối đa của công ty = 24 – 12 = 12.
Nếu công ty 2 hoạt động như một nhà độc quyền thì mức sản lượng cung ứng của công ty phải theo nguyên tắc : MR = MC2 để đạt lợi nhuận tối đa.
10 – 2*Q2 = 3
Q2 = 3,5.
Mức giá bán : P = 10 – 3,5 = 6,5
Tổng doanh thu : TR2 = 6,5*3,5 = 22,75
Tổng chi phí : TC2 = 3 + 3*3,5 = 13,5
Lợi nhuận tối đa của công ty = 22,75 – 13,5 = 9,25.
Trong mô hình Cournot, mỗi công ty coi sản lượng của đối thủ là cho trước và quyết định sản lượng tối đa hóa lợi nhuận cho riêng mình.
Hàm lợi nhuận của công ty1 là : п1 = P*Q1 – TC1
= (10 – Q1 – Q2)Q1 – (4 +2*Q1)
= -Q12 + 8Q1 –Q1Q2 -4
Lấy đạo hàm của hàm lợi nhuận theo Q1 và cho bằng 0 ta có hàm phản ứng của công ty1 là : Q1 = 4 – 0,5*Q2 (1)
Tương tự : ta có đường phản ứng của công ty2 là :
Q2 = 3,5 – 0,5*Q1 (2)
Từ (1) và (2) ta có kết quả cân bằng cournot :
Q1 = 3 và Q2 = 2
Mức giá thị trường là : P = 10 – (3+2) = 5.
П1 = P*Q1 – (4+2*Q1) = 5*3 – (4+2*3) = 5
П2 = P*Q2 – (3+3*Q2) = 5*2 – (3 + 3*2) = 1
c. Nếu công ty 1 mua lại công ty 2 thì công ty 1 sẽ trở thành độc quyền. Chênh lệch giữa mức lợi nhuận độc quyền và mức lợi nhuận độc quyền nhóm theo mô hình Cournot chính là số tiền mà công ty 1 sẵn lòng trả để mua lại công ty 2 (12 – 5 = 7). Bất kỳ công ty nào khác muốn mua lại công ty 2 cũng chỉ sẵn lòng trả 1 đơn vị tiền, đúng bằng lợi nhuận của công ty 2.
Câu 7.
Q1 = 20 – P1 + P2 và
Q2 = 20 + P1 – P2
Hai công ty định giá đồng thời.
Vì giả định chi phí bằng không nên doanh thu của mỗi công ty cũng chính là lợi nhuận.
Π1 = P1Q1 = P1(20 – P1 + P2) = 20P1 – P12 + P1P2
Lợi nhuận công ty 1 đạt cực đại khi δΠ1/δP1= 20 – 2P1 + P2 = 0
=> hàm phản ứng của công ty 1 : P1 = 10 + 0,5P2 (8)
Tương tự, hàm phản ứng của công ty 2 : P2 = 10 + 0,5P1 (9)
Thế (9) vào (8) : P1 = 10 + 0,5(10 +0,5P1) = 15 + 0,25P1
=> 0,75 P1 = 15
=> P1 = 20 và P2 = 20 => Q1 = Q2 = 20
và Π1 = Π2 = 400
Công ty 1 định giá trước.
Nếu Công ty 1 định giá trước thì nó sẽ xem xét hàm phản ứng của công ty 2 để đưa ra quyết định.
Hàm lợi nhuận của công ty 1 lúc này là: Π1 = P1Q1 = P1(20 – P1 + P2) (10)
Thế (9) vào (10): Π1 = P1(20 – P1 + 10 + 0,5P1) = -0,5P12 + 30 P1
Lợi nhuận công ty 1 đạt cực đại khi
∂Π1/∂P1 = 30 –P1 = 0 => P1 = 30
Thế P1 = 30 vào (9): P2 = 10 + 0,5*30 = 25
Sản lượng bán được của công ty 1: Q1 = 20 – P1 +P2 = 20 – 30 + 25 = 15
Sản lượng bán được của công ty 2: Q2 = 20 – P2 +P1 = 20 – 25 + 30 = 25
=> Lợi nhuận của công ty 1: Π1 = P1Q1 = 30*15 = 450
=> Lợi nhuận của công ty 2: Π2 = P2Q2 = 25*25 = 625
=>Nếu công ty 1 định giá trước thì công ty 2 định giá thấp hơn và có thị phần lớn hơn
Lựa chọn cách chơi.
Lợi nhuận từ chiến lược (1), định giá đồng thời : 400
Lợi nhuận từ chiến lược (2), định giá trước : 450
Lợi nhuận từ chiến lược (3), định giá sau : 625
=> So sánh ba mức lợi nhuận trên đây, nên chọn chiến lược(3) là định giá sau.
Câu 8.
TC(q) = 40q
P = 100 – Q ( Q = Q1 + Q2)
Trong đó: Q1 là sản lượng của công ty Vietnam Airlines
Q2 là sản lượng của công ty Pacific Airlines
a. Xác định cân bằng Cournot – Nash của từng công ty
Để xác định cân bằng Cournot-Nash, trước tiên cần xác định hàm phản ứng của từng công ty, sau đó xác định được giá bán và lợi nhuận.
Hàm lợi nhuận của công ty Vietnam Airlines:
Π1 = (100 - Q1– Q2)Q1 -40Q1 = - Q12 + 60Q1 – Q1Q2
Lấy đạo hàm của hàm lợi nhuận theo Q1 và đặt kết quả bằng 0 ta có được hàm phản ứng của công ty Vietnam Airlines
∂Π1/∂Q1 = - 2Q1 – Q2 + 60 = 0 => Q1 = 30 – 0,5 Q2 (1)
Bởi vì công ty Pacific Airlines có cùng cơ cấu chi phí giống như công ty Vietnam Airlines nên hàm phản ứng của công ty Pacific Airlines cũng tương tự:
Q2 = 30 – 0,5 Q1 (2)
Thế (1) vào (2) ta có được kết quả cân bằng Cournot
Q1 = 30 – 0,5(30 – 0,5Q1) = 15 + 0,25Q1 0,75 Q1 = 15
Q1 = 20, Thế Q1 = 20 vào (2) => Q2 = 20
Mức giá thị trường là: P = 100 – (20 +20) = 60
Π1 = PQ1 - 40Q1 = 60*20 - 40*20 = 400
Π2 = Π1 = 400
b. Nếu Pacific Air có chi phí biên và trung bình không đổi là 25 thì hàm phản ứng của công ty Pacific Airlines sẽ khác so với trước.
Hàm lợi nhuận của công ty Pacific Airlines :
Π2 = (100 - Q1– Q2)Q2 -25Q2 = - Q22 + 75Q2 – Q1Q2
Lấy đạo hàm của hàm lợi nhuận theo Q2 và đặt kết quả bằng 0 ta có được hàm phản ứng của công ty Pacific Airlines
∂Π2/∂Q2= - 2Q2 – Q1 + 75 = 0 => Q2 = 37,5 – 0,5 Q1 (3)
Hàm phản ứng của công ty Vietnam Airlines vẫn như cũ vì cơ cấu chi phí của nó không đổi Thế (3) vào (1) ta có được kết quả cân bằng Cournot mới
Q1 = 30 – 0,5(37,5 – 0,5Q1) = 30 – 18,75 + 0,25Q1 0,75 Q1 = 11,25
Q1 = 15, Thế Q1 = 15 vào (3) => Q2 = 30
Mức giá thị trường là: P = 100 – (15 +30) = 55
Π1 = PQ1 - 40Q1 = 55*15 - 40*15 = 225
Π2 = PQ2 - 25Q2 = 55*30 - 25*30 = 900
Như vậy, công ty Pacific Airlines có lợi hơn khi đưa ra sản lượng cao hơn do cơ cấu chi phí giảm. Để ứng phó, công ty Vietnam Airlines sẽ giảm bớt sản lượng. Tổng sản lượng của cả ngành sẽ tăng và giá cả sẽ giảm do cơ cấu chi phí của ngành giảm.
c. Giả sử cả hai công ty có hàm sản xuất ban đầu TC(q) = 40q. Pacific Air sẽ sẵn lòng đầu tư bao nhiêu để hạ chi phí biên của mình từ 40 xuống 25, giả định rằng Vietnam Air sẽ không làn theo? Vietnam Air sẽ sẵn lòng chi bao nhiêu để giảm chi phí biên xuống 25, giả định rằng Pacìic Air sẽ có chi phí biên bằng 25 bất chấp Vietnam Air hành động ra sao?
Chênh lệch giữa hai mức lợi nhuận của công ty Pacific Airlines trong phần b và a là 500 (=900 – 400) chính là mức sẵn lòng đầu tư của công ty này để giảm chi phí biên từ 40 xuống 25.
Với việc đầu tư của cả hai công ty, chi phí biên của cả hai đều giảm xuống 25 thì hàm phản ứng của hai công ty là: Q2 = 37,5 – 0,5 Q1 (4) (đã tính ở phần trên)
Tương tự Q1 = 37,5 – 0,5 Q2 (5)
Thế (4) vào (5) ta có được kết quả cân bằng Cournot mới
Q1 = 37,5 – 0,5(37,5 – 0,5Q1) = 37,5 – 18,75 + 0,25Q1
0,75 Q1 = 18,75 => Q1 = 25, Thế Q1 = 25 vào (5) => Q2 = 25
Mức giá thị trường là: P = 100 – (25 +25) = 50
Π1 = PQ1 - 25Q1 = 50*25 - 25*25 = 625
Π2 = PQ2 - 25Q2 = 50*25 - 25*25 = 625
=> Chênh lệch giữa hai mức lợi nhuận của công ty Vietnam Airlines trong phần c và b là 400 = (625 – 225) chính là mức sẵn lòng đầu tư của công ty này để giảm chi phí biên từ 40 xuống 25 khi chi phí biên của công ty Pacific Airlines cũng là 25
Thực hiện: Trịnh Văn Hợp Hiệu đính: TS. Đặng Minh Phương
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |