Khoa Công nghệ thông tin BÀI 2: giới thiệu chung về kiến trúc máy tíNH

• 
  Cấu tạo cơ bản và hoạt động của máy tính
  
• 
  Lịch sử phát triển của máy tính
  
• 
  Phân loại máy tính
  
• 
  Biểu diễn thông tin trong máy tính
  

Máy tính (Computer) là thiết bị điện tử thực hiện các công việc sau:

• 
  Nhận thông tin vào,
  
• 
  Xử lý thông tin theo dãy các lệnh được nhớ sẵn bên trong,
  
• 
  Đưa thông tin ra.
  

+ Chức năng:

• 
  Điều khiển hoạt động của máy tính
  
• 
  Xử lý dữ liệu
  

CPU hoạt động theo chương trình nằm trong bộ nhớ chính.

+ Thành phần

• 
  Đơn vị điều khiển (Control Unit - CU): điều khiển hoạt động của máy tính theo chương trình đã định sẵn.
  
• 
  Đơn vị số học và logic (Arithmetic and Logic Unit - ALU): thực hiện các phép toán số học và các phép toán logic trên các dữ liệu cụ thể.
  
• 
  Tập thanh ghi (Register File - RF): lưu giữ các thông tin tạm thời phục vụ cho hoạt động của CPU.
  
• 
  Đơn vị nối ghép bus (Bus Interface Unit - BIU)
  
• 
  kết nối và trao đổi thông tin giữa bus bên trong
  

• 
  (internal bus) và bus bên ngoài (external bus).
  

• 
  Tốc độ của bộ xử lý: Số lệnh được thực hiện trong 1 giây MIPS (Millions of Instructions per Second)
  
• 
  Tần số xung nhịp của bộ xử lý: Bộ xử lý hoạt động theo một xung nhịp (Clock) có tần số xác định
  

• 
  Tốc độ của bộ xử lý được đánh giá gián tiếp thông qua tần số của xung nhịp
  

- Bộ nhớ trong:

+ Chức năng và đặc điểm:

• 
  Chứa các thông tin mà CPU có thể trao đổi trực tiếp
  
• 
  Tốc độ rất nhanh
  
• 
  Dung lượng không lớn
  
• 
  Sử dụng bộ nhớ bán dẫn: ROM và RAM
  

* Bộ nhớ chính (Main Memory): Chứa các dữ liệu, chương trình trong quá trình máy tính làm việc.

• 
  

  Nội dung	Địa chỉ
  01010000	0000
  10010001	0001
  00101101	0010
  00111000	0011
  01010100	0100
  11010101	0101
  01101100	0110
  00111010	0111
  11010000	1000
  00010001	1001
  00111111	1010
  01111010	1011
  11010100	1100
  11011101	1101
  01000100	1110
  10101010	1111

  ROM (Read Only Memory) - Bộ nhớ chỉ đọc: Chứa chương trình đã được lập trình sẵn phục vụ cho việc điều khiển vào ra cơ sở (BIOS - Basic Input/Output System)
  
• 
  RAM (Random Access Memory) - Bộ nhớ truy cập ngẫu nhiên: Chứa các chương trình và dữ liệu được nạp vào trong quá trình thực hiện
  

• 
  Chứa các chương trình và dữ liệu đang được CPU sử dụng.
  
• 
  Tổ chức thành các ngăn nhớ được đánh địa chỉ.
  
• 
  Ngăn nhớ thường được tổ chức theo byte.
  
• 
  Nội dung của ngăn nhớ có thể thay đổi, song địa chỉ vật lý của ngăn nhớ luôn cố định.
  

• 
  Bộ nhớ có tốc độ nhanh được đặt đệm giữa CPU và bộ nhớ chính nhằm tăng tốc độ CPU truy cập bộ nhớ
  
• 
  Dung lượng nhỏ hơn bộ nhớ chính
  
• 
  Tốc độ nhanh hơn
  
• 
  Cache thường được chia thành một số mức
  
• 
  Cache có thể được tích hợp trên chip vi xử lý.
  
• 
  Cache có thể có hoặc không
  

+ Chức năng và đặc điểm

• 
  Lưu giữ tài nguyên phần mềm của máy tính
  
• 
  Được kết nối với hệ thống dưới dạng các thiết bị vào-ra
  
• 
  Dung lượng lớn
  
• 
  Tốc độ chậm
  

• 
  Bộ nhớ từ: đĩa cứng, đĩa mềm
  
• 
  Bộ nhớ quang: đĩa CD, DVD
  
• 
  Bộ nhớ bán dẫn: Flash disk, memory card
  

- Chức năng: Trao đổi thông tin giữa máy tính với thế giới bên ngoài.

- Các thao tác cơ bản:

+ Vào dữ liệu (Input)

+ Ra dữ liệu (Output)

- Các thành phần chính:

+ Các thiết bị ngoại vi (Peripheral Devices)

+ Các mô-đun vào-ra (IO Modules)

- Cấu trúc cơ bản của hệ thống vào ra



4/ BUS: Ghép nối các thành phần khác nhau trong hệ thống Gồm:

- Data BUS: Vận chuyển các tín hiệu dữ liệu trao đổi giữa các thành phần

- Address BUS: Vận chuyển các tín hiệu xác định địa chỉ của một thành phần hoặc vị trí của khối nhớ trong bộ nhớ

- Control BUS: Vận chuyển các tín hiệu điều khiển từ Processor hoặc các tín hiệu yêu cầu từ các thành phần khác

2.1.2. Hoạt động của máy tính

- Là hoạt động cơ bản của máy tính

- Máy tính lặp đi lặp lại hai bước:

+ Nhận lệnh:

• 
  Bắt đầu mỗi chu trình lệnh, CPU nhận lệnh từ bộ nhớ chính.
  
• 
  Bộ đếm chương trình PC (Program Counter) của CPU giữ địa chỉ của lệnh sẽ được nhận.
  
• 
  CPU nhận lệnh từ ngăn nhớ được trỏ bởi PC.
  
• 
  Lệnh được nạp vào thanh ghi lệnh IR (Instruction Register).
  
• 
  Sau khi lệnh được nhận vào, nội dung PC tự động tăng để trỏ sang lệnh kế tiếp.
  

• 
  Bộ xử lý giải mã lệnh đã được nhận và phát tín hiệu điều khiển thực hiện thao tác mà lệnh yêu cầu.
  
• 
  Các kiểu thao tác của lệnh:
  

• 
  Trao đổi dữ liệu giữa CPU và bộ nhớ chính
  
• 
  Trao đổi dữ liệu giữa CPU và mô-đun vào-ra
  
• 
  Xử lý dữ liệu: thực hiện các phép toán số học hoặc phép toán logic với các dữ liệu.
  
• 
  Điều khiển rẽ nhánh
  
• 
  Kết hợp các thao tác trên.
  

- Khái niệm chung về ngắt: Ngắt là cơ chế cho phép CPU tạm dừng chương trình đang thực hiện để chuyển sang thực hiện một chương trình khác, gọi là chương trình con phục vụ ngắt.

- Các loại ngắt:

+ Ngắt do lỗi khi thực hiện chương trình, ví dụ: tràn số, chia cho 0.

+ Ngắt do lỗi phần cứng, ví dụ lỗi bộ nhớ RAM.

+ Ngắt do mô-đun vào-ra phát tín hiệu ngắt đến CPU yêu cầu trao đổi dữ liệu.

- Hoạt động ngắt

+ Sau khi hoàn thành mỗi một lệnh, bộ xử lý kiểm tra tín hiệu ngắt

+ Nếu không có ngắt => bộ xử lý nhận lệnh tiếp theo của chương trình hiện tại

+ Nếu có tín hiệu ngắt:

• 
  Tạm dừng chương trình đang thực hiện
  
• 
  Cất ngữ cảnh (các thông tin liên quan đến chương trình bị ngắt)
  
• 
  Thiết lập PC trỏ đến chương trình con phục vụ ngắt
  
• 
  Chuyển sang thực hiện chương trình con phục vụ ngắt
  
• 
  Cuối chương trình con phục vụ ngắt, khôi phục ngữ cảnh và tiếp tục chương trình đang bị tạm dừng
  

+ Xử lý ngắt tuần tự

• 
  Khi một ngắt đang được thực hiện, các ngắt khác sẽ bị cấm.
  
• 
  Bộ xử lý sẽ bỏ qua các ngắt tiếp theo trong khi đang xử lý một ngắt
  
• 
  Các ngắt vẫn đang đợi và được kiểm tra sau khi ngắt đầu tiên được xử lý xong
  
• 
  Các ngắt được thực hiện tuần tự
  

• 
  Các ngắt được định nghĩa mức ưu tiên khác nhau
  
• 
  Ngắt có mức ưu tiên thấp hơn có thể bị ngắt bởi ngắt ưu tiên cao hơn => xẩy ra ngắt lồng nhau
  

- Hoạt động vào-ra: là hoạt động trao đổi dữ liệu giữa thiết bị ngoại vi với các thành phần bên trong máy tính.

- Các kiểu hoạt động vào-ra:

+ CPU trao đổi dữ liệu với mô-đun vào-ra

+ Module vào-ra trao đổi dữ liệu trực tiếp với bộ nhớ chính (DMA).

2.2. Lịch sử phát triển của máy tính

1. Thế hệ thứ nhất: Máy tính dùng đèn điện tử chân không (1946-1955)

- ENIAC (Electronic Numerical Intergator And Computer)

+ Máy tính điện tử đầu tiên

+ Dự án của Bộ Quốc phòng Mỹ

+ Do John Mauchly và John Presper Eckert, Đại học Pennsylvania thiết kế.

+ Bắt đầu từ năm 1943, hoàn thành năm 1946

- Máy tính von Neumann

+ Đó là máy tính IAS:

• 
  Princeton Institute for Advanced Studies
  
• 
  Được bắt đầu từ 1947, hoàn thành1952
  
• 
  Do John von Neumann thiết kế
  
• 
  Được xây dựng theo ý tưởng “chương trình được lưu trữ” (stored-program concept) của von Neumann/Turing (1945)
  

• 
  Bao gồm các thành phần: đơn vị điều khiển, đơn vị số học và logic (ALU), bộ nhớ chính và các thiết bị vào-ra.
  
• 
  Bộ nhớ chính chứa chương trình và dữ liệu
  
• 
  Bộ nhớ chính được đánh địa chỉ theo từng ngăn nhớ, không phụ thuộc vào nội dung của nó.
  
• 
  ALU thực hiện các phép toán với số nhị phân
  
• 
  Đơn vị điều khiển nhận lệnh từ bộ nhớ, giải mã và thực hiện lệnh một cách tuần tự.
  
• 
  Đơn vị điều khiển điều khiển hoạt động của các thiết bị vào-ra
  
• 
  Trở thành mô hình cơ bản của máy tính
  

+ 1947 - Eckert-Mauchly Computer Corporation

+ UNIVAC I (Universal Automatic Computer)

+ 1950s - UNIVAC II

• 
  Nhanh hơn
  
• 
  Bộ nhớ lớn hơn
  

+ 1953 - IBM 701

• 
  Máy tính lưu trữ chương trình đầu tiên của IBM
  
• 
  Sử dụng cho tính toán khoa học
  

• 
  Các ứng dụng thương mại
  

- Máy tính PDP-1 của DEC (Digital Equipment Corporation) máy tính mini đầu tiên

- IBM 7000

- Hàng trăm nghìn phép cộng trong một giây.

- Các ngôn ngữ lập trình bậc cao ra đời.

3. Thế hệ thứ ba: Máy tính dùng vi mạch SSI, MSI và LSI (1966-1980)

- Vi mạch (Integrated Circuit - IC): nhiều transistor và các phần tử khác được tích hợp trên một chip bán dẫn.

+ SSI (Small Scale Integration)

+ MSI (Medium Scale Integration)

+ LSI (Large Scale Integration)

- Siêu máy tính xuất hiện: CRAY-1, VAX

- Bộ vi xử lý (microprocessor) ra đời: Bộ vi xử lý đầu tiên, Intel 4004 (1971).

4. Thế hệ thứ tư: Máy tính dùng vi mạch VLSI (1981 - nay)

- Các sản phẩm chính của công nghệ VLSI:

+ Bộ vi xử lý (Microprocessor): CPU được chế tạo trên một chip.

+ Vi mạch điều khiển tổng hợp (Chipset): một hoặc một vài vi mạch thực hiện được nhiều chức năng điều khiển và nối ghép.

+ Bộ nhớ bán dẫn (Semiconductor Memory): ROM, RAM

+ Các bộ vi điều khiển (Microcontroller): máy tính chuyên dụng được chế tạo trên 1 chip.

- Xuất hiện máy vi tính IBM - PC với hệ điều hành DOS

5. Máy tính trong tương lai:

Việc chuyển từ thế hệ thứ tư sang thế hệ thứ 5 còn chưa rõ ràng. Người Nhật đã và đang đi tiên phong trong các chương trình nghiên cứu để cho ra đời thế hệ thứ 5 của máy tính, thế hệ của những máy tính thông minh, dựa trên các ngôn ngữ trí tuệ nhân tạo như LISP và PROLOG,... và những giao diện người - máy thông minh. Đến thời điểm này, các nghiên cứu đã cho ra các sản phẩm bước đầu và gần đây nhất (2004) là sự ra mắt sản phẩm người máy thông minh gần giống với con người nhất: ASIMO (Advanced Step Innovative Mobility: Bước chân tiên tiến của đổi mới và chuyển động). Với hàng trăm nghìn máy móc điện tử tối tân đặt trong cơ thể, ASIMO có thể lên/xuống cầu thang một cách uyển chuyển, nhận diện người, các cử chỉ hành động, giọng nói và đáp ứng một số mệnh lệnh của con người. Thậm chí, nó có thể bắt chước cử động, gọi tên người và cung cấp thông tin ngay sau khi bạn hỏi, rất gần gũi và thân thiện. Hiện nay có nhiều công ty, viện nghiên cứu của Nhật thuê Asimo tiếp khách và hướng dẫn khách tham quan như: Viện Bảo tàng Khoa học năng lượng và Đổi mới quốc gia, hãng IBM Nhật Bản, Công ty điện lực Tokyo. Hãng Honda bắt đầu nghiên cứu ASIMO từ năm 1986 dựa vào nguyên lý chuyển động bằng hai chân. Cho tới nay, hãng đã chế tạo được 50 robot ASIMO.

1. Các siêu máy tính (Super Computer):

Là các máy tính đắt tiền nhất và tính năng kỹ thuật cao nhất. Giá bán một siêu máy tính từ vài triệu USD. Các siêu máy tính thường là các máy tính vectơ hay các máy tính dùng kỹ thuật vô hướng và được thiết kế để tính toán khoa học, mô phỏng các hiện tượng. Các siêu máy tính được thiết kế với kỹ thuật xử lý song song với rất nhiều bộ xử lý (hàng ngàn đến hàng trăm ngàn bộ xử lý trong một siêu máy tính).

2. Các máy tính lớn (Mainframe)

Là loại máy tính đa dụng. Nó có thể dùng cho các ứng dụng quản lý cũng như các tính toán khoa học. Dùng kỹ thuật xử lý song song và có hệ thống vào ra mạnh. Giá một máy tính lớn có thể từ vài trăm ngàn USD đến hàng triệu USD.

Là loại máy cở trung, giá một máy tính mini có thể từ vài chục USD đến vài trăm ngàn USD.

Là loại máy tính dùng bộ vi xử lý, giá một máy vi tính có thể từ vài trăm USD đến vài ngàn USD.

5. Máy tính nhúng (Embedded Computer)

Được đặt trong thiết bị khác để điều khiển thiết bị đó làm việc và được thiết kế chuyên dụng. Ví dụ:

• 
  Điện thoại di động
  
• 
  Máy ảnh số
  
• 
  Bộ điều khiển trong máy giặt, điều hoà nhiệt độ
  
• 
  Router – bộ định tuyến trên mạng
  

+ Cơ số 10

+ 10 chữ số: 0,1,2,3,4,5,6,7,8,9

+ Dùng n chữ số thập phân có thể biểu diễn được 10n giá trị khác nhau:

• 
  00...000 = 0
  
• 
  99...999 = 10n - 1
  

+ Cơ số 2

+ 2 chữ số nhị phân: 0 và 1

+ chữ số nhị phân gọi là bit (binary digit)

+ Bit là đơn vị thông tin nhỏ nhất

+ Dùng n bit có thể biểu diễn được 2n giá trị khác nhau:

• 
  00...000 = 0
  
• 
  11...111 = 2n - 1
  

+ Để chuyển một số từ cơ số 10 sang cơ số 2 ta phải chuyển cả phần nguyên và phần thập phân của nó (nếu có).

• 
  Chuyển phần nguyên :
  

Ví dụ : 1510 ta sẽ biểu diễn sang cơ số 2 :

15/2=7 ---------------------------------------------------------------------dư 1

7/2 = 3 -------------------------------------------------------------dư 1

3/2 = 1 -----------------------------------------------------dư 1

1/2=0 ----------------------------------------------dư 1

dừng cho kết quả 1510=11112

• 
  Chuyển phần thập phân :
  

0.635*2=1.27 ------------------------------------------------------nguyên 1

0.27*2=0.54----------------------------------------------------nguyên 0

0.54*2 =1.08-------------------------------------------nguyên 1

0.08*2=0.16 ------------------------------nguyên 0

Dừng. Kết quả : 0.63510=0.1012

• 
  Tổng quát một số biểu diễn bởi cơ số 2 có dạng sau ;
  

n : nhận giá trị 0 hoặc 1

+ Cơ số 16

+16 chữ số: 0,1,2,3,4,5,6,7,8,9, A,B,C,D,E,F

+ Dùng để viết gọn cho số nhị phân: cứ một nhóm 4-bit sẽ được thay bằng một chữ số Hexa

+ Kí hiệu là h.

Ví dụ : 20 = 1 01002 = 0001 0100

- Mọi dữ liệu đưa vào máy tính đều phải được mã hóa thành số nhị phân

- Các loại dữ liệu

+ Dữ liệu nhân tạo: do con người qui ước

• 
  Dữ liệu số nguyên: mã hóa theo một số chuẩn qui ước
  
• 
  Dữ liệu số thực: mã hóa bằng số dấu phẩy động
  
• 
  Dữ liệu ký tự: mã hóa theo bộ mã ký tự
  

• 
  Âm thanh
  
• 
  Hình ảnh
  

- Độ dài từ dữ liệu

+ Độ dài từ dữ liệu là số bit được sử dụng để mã hóa loại dữ liệu tương ứng

+ Thường là bội của 8-bit. Ví dụ: 8, 16, 32, 64 bit

Có hai loại số nguyên:

+ Số nguyên không dấu (Unsigned Integer)

+ Số nguyên có dấu (Signed Integer)

- Nguyên tắc tổng quát: Dùng n bit biểu diễn số nguyên không dấu A:

a_n-1a_n-2....a₁a₀

- Giá trị của A được tính như sau: A=

Ví dụ, với n = 8 bit

0000 0000 = 0

0000 0001 = 1

0000 0010 = 2

0000 0011 = 3

...

Biểu diễn được các giá trị từ 0 đến 255

- Trục số học máy tính:



b/ Biểu diễn số nguyên có dấu

- Số bù một và Số bù hai

+ Định nghĩa: Cho một số nhị phân A được biểu diễn bằng n bit, ta có:

Số bù một của A = (2n-1) – A

Số bù hai của A = 2n – A

+ Số bù hai của A = (Số bù một của A) +1

Ví dụ: với n = 8 bit, cho A = 0010 0101

Số bù một của A được tính như sau:

1111 1111 (2⁸-1)

- 0010 0101 (A)

đảo các bit của A: 1101 1010

Số bù hai của A được tính như sau: 1101 1010 + 1 = 1101 1011

- Biểu diễn số dương

+ Dạng tổng quát của số dương A: 0a_n-2....a₂a₁a₀

+ Giá trị của số dương A: A=

+ Dải biểu diễn cho số dương: 0 đến 2^n-1-1

- Biểu diễn số âm

+ Dạng tổng quát của số âm A: 1a_n-2....a₂a₁a₀

+ Giá trị của số dương A: A=

+ Dải biểu diễn cho số dương: -1 đến - 2^n-1

- Trục số học máy tính:

==> Số 8 bit (n=8) biểu diễn từ -128 đến 127

Số 16 bit (n=16) biểu diễn từ -32768 đến 32767

Với n=32bit: biểu diễn từ -2³¹ đến 2³¹-1

Với n=64bit: biểu diễn từ -2⁶³ đến 2⁶³-1

c/ Biểu diễn số nguyên theo mã BCD (Binary Coded Decimal code)

- Dùng 4 bit để mã hóa cho các chữ số thập phân từ 0 đến 9:

1010, 1011, 1100, 1101, 1110, 1111

- BCD không gói (Unpacked BCD):Mỗi số BCD 4-bit được lưu trữ trong 4-bit thấp của mỗi byte.

Ví dụ: Số 35 được lưu trữ như sau:

- BCD gói (Packed BCD): Hai số BCD được lưu trữ trong 1 byte.

Ví dụ: Số 35 được lưu trữ như sau:



d/ Thực hiện các phép toán với số nguyên:

- Phép cộng:

+ Khi cộng hai số nguyên không dấu n-bit, kết quả nhận được là n-bit:

• 
  Nếu không có nhớ ra khỏi bit cao nhất thì kết quả nhận được luôn luôn đúng (Cout=0).
  
• 
  Nếu có nhớ ra khỏi bit cao nhất thì kết quả nhận được là sai, ta nói có tràn nhớ ra ngoài (Cout=1)
  
• 
  Tràn nhớ ra ngoài (Carry Out) xảy ra khi tổng > 2n - 1
  

- Phép trừ

+ Phép trừ hai số nguyên: X-Y = X+(-Y)

+ Nguyên tắc: Lấy bù hai của Y để được –Y, rồi cộng với X

+ Bộ trừ số nguyên n bit

- Phép nhân

+ Các tích riêng phần được xác định như sau:

• 
  Nếu bit của số nhân bằng 0 => tích riêng phần bằng 0.
  
• 
  Nếu bit của số nhân bằng 1 => tích riêng phần bằng số bị nhân.
  
• 
  Tích riêng phần tiếp theo được dịch trái một bit so với tích riêng phần trước đó.
  

+ Nhân hai số nguyên n-bit, tích có độ dài 2n bit (không bao giờ tràn).

+ Bộ nhân

- Phép chia

Bước 1. Chuyển đổi số bị chia và số chia về thành số dương tương ứng.

Bước 2. Sử dụng thuật giải chia số nguyên không dấu để chia hai số dương, kết quả nhận được là thương Q và phần dư R đều là dương

Bước 3. Hiệu chỉnh dấu của kết quả như sau:

(Lưu ý: phép đảo dấu thực chất là thực hiện phép lấy bù hai)

+ Bộ chia:

- Tổng quát: một số thực X được biểu diễn theo kiểu số dấu phẩy động như sau:

X = M * R^E

M là phần định trị (Mantissa),

R là cơ số (Radix),

E là phần mũ (Exponent).

- Chuẩn IEEE754/85

+ Cơ số R = 2

+ Các dạng:

Dạng 32-bit

S là bit dấu:

S = 0 �� số dương

S = 1 �� số âm

e (8 bit) là mã excess-127 của phần mũ E:

e = E+127 �� E = e – 127

giá trị 127 gọi là là độ lệch (bias)

m (23 bit) là phần lẻ của phần định trị M:

M = 1.m

Công thức xác định giá trị của số thực:

Giải giá trị biểu diễn: 10^-38 đến 10⁺³⁸

Dạng 64-bit

S là bit dấu

e (11 bit): mã excess-1023 của phần mũ E => E=e–1023

m (52 bit): phần lẻ của phần định trị M

Giá trị số thực:

X = (-1)^S *1.m * 2e^-1023

Dải giá trị biểu diễn: 10-308 đến 10+308

• 
  Dạng 80-bit
  

S là bit dấu

e (15 bit): mã excess-16383 của phần mũ

E => E = e – 16383

m (64 bit): phần lẻ của phần định trị M

Giá trị số thực:

X = (-1)^S *1.m * 2e^-16383

Dải giá trị biểu diễn: 10-4932 đến 10+4932

- Bộ mã ASCII (American Standard Code for Information Interchange)

• 
  Do ANSI (American National Standard Institute) thiết kế
  
• 
  Mã ASCII biểu diễn bằng 8 bit

  Từ 00h-7Fh: Mã ASCII chuẩn

  
  

  00

  01

  02

  03

  04

  05

  06

  07

  08

  09

  0A

  0B

  0C

  0D

  0E

  0F

  00

  NUL

  SOH

  STX

  ETX

  EOT

  ENQ

  ACK

  BEL

  BS

  TAB

  LF

  VT

  FF

  CR

  SO

  SI

  10

  DLE

  DC1

  DC2

  DC3

  DC4

  NAK

  SYN

  ETB

  CAN

  EM

  SUB

  ESC

  FS

  GS

  RS

  US

  20

  !

  "

  #

  $

  %

  &

  '

  (

  )

  *

  +

  ,

  -

  .

  /

  30

  0

  1

  2

  3

  4

  5

  6

  7

  8

  9

  :

  ;

  <

  =

  >

  ?

  40

  @

  A

  B

  C

  D

  E

  F

  G

  H

  I

  J

  K

  L

  M

  N

  O

  50

  P

  Q

  R

  S

  T

  U

  V

  W

  X

  Y

  Z

  [

  \

  ]

  ^

  _

  60

  `

  a

  B

  c

  d

  e

  f

  g

  h

  i

  j

  k

  l

  m

  n

  o

  70

  p

  q

  R

  s

  t

  u

  v

  w

  x

  y

  z

  {

  |

  }

  ~

  DEL

  
  Từ 80h-FFh: Mã ASCII mở rộng
  

+ Do các hãng máy tính hàng đầu thiết kế

+ Bộ mã đa ngôn ngữ

+ Có hỗ trợ các ký tự tiếng Việt

• 
  8bit: UTF-8 (tương tự mã ASCII)
  
• 
  Khả năng mã hoá 2⁸ = 256 kí tự
  
• 
  16bit: UTF-16
  
• 
  Khả năng mã hoá 2¹⁶ = 65536 kí tự
  
• 
  32bit: UTF-32
  
• 
  Khả năng mã hoá 2³² ~ 4 tỉ kí tự !!!