HỆ THỐNG XỬ LÝ NƯỚC THẢI CHI PHÍ THẤP
TS. Lều Thọ Bách
Viện Khoa Học và Kỹ Thuật Môi Trường
Đại Học Xây Dựng
-
Kh¸i niÖm
1.1 §Þnh nghÜa hÖ thèng xö lý níc th¶i chi phÝ thÊp
HÖ thèng XLNT th«ng thêng bao gåm c¸c c«ng tr×nh t¹i ®ã níc th¶i ®îc xö lý b»ng c¸c ph¬ng ph¸p c¬ häc, hãa häc, sinh häc, ®Ó lo¹i bá c¸c chÊt r¾n, c¸c chÊt h÷u c¬ vµ ®«i khi c¶ c¸c chÊt dinh dìng cã trong níc th¶i. Níc th¶i ®îc tiÕn hµnh lµm s¹ch theo tr×nh tù t¨ng møc ®é xö lý tõ xö lý s¬ bé, xö lý s¬ cÊp (bËc mét), thø cÊp (bËc hai), triÖt ®Ó (bËc ba) vµ cã thÓ cã thªm c¸c c«ng ®o¹n xö lý ®Æc biÖt kh¸c. T¹i mét sè níc, c«ng ®o¹n khö trïng c¸c vi khuÈn, mÇm bÖnh thêng lµ bíc xö lý cuèi cïng.
HÖ thèng XLNT chi phÝ thÊp lµ c¸c hÖ thèng xö lý sinh häc tù nhiªn t¶i lượng thÊp, cã thÓ xö lý c¸c lo¹i níc th¶i h÷u c¬ nh níc th¶i sinh ho¹t. C¸c hÖ thèng nµy cã cÊu t¹o ®¬n gi¶n, cã chi phÝ ®Çu t thÊp ®¸ng kÓ, chi phÝ vËn hµnh vµ b¶o dìng thÊp. MÆc dï c¸c hÖ thèng XLNT chi phÝ thÊp ®ßi hái diÖn tÝch ®Êt sö dông nhiÒu h¬n so víi c¸c hÖ thèng xö lý sinh häc nh©n t¹o t¶i lượng cao, nhng chóng cã hiÖu qu¶ h¬n vµ ®¸ng tin cËy trong viÖc xö lý c¸c vi khuÈn, mÇm bÖnh, nÕu ®îc thiÕt kÕ mét c¸ch hîp lý vµ kh«ng bÞ qu¸ t¶i.
TÊt c¶ c¸c qu¸ tr×nh qu¶n lý vµ XLNT phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè vµ ®iÒu kiÖn tù nhiªn nh t¶i lượng thủy lùc ®èi víi bÓ l¾ng vµ cã hoÆc kh«ng cã c¸c yÕu tè tù nhiªn nh vi sinh vËt. Tuy nhiªn trong c¸c c«ng tr×nh XLNT ®iÓn h×nh, c¸c qu¸ tr×nh tù nhiªn nµy ®îc hç trî b»ng mét lo¹t c¸c thiÕt bÞ m¸y mãc c¬ khÝ phøc t¹p tiªu thô ®iÖn n¨ng cao (c¸c m¸y b¬m, m¸y sôc khÝ v.v...).
Trong néi dung gi¶ng d¹y nµy c¸c hÖ thèng XLNT chi phÝ thÊp ®îc m« t¶ b»ng c¸c qu¸ tr×nh vµ c¸c c«ng tr×nh xö lý níc th¶i ®îc vËn hµnh trong c¸c ®iÒu kiÖn gÇn tù nhiªn hoÆc phô thuéc c¬ b¶n vµo c¸c yÕu tè tù nhiªn. HÖ thèng XLNT chi phÝ thÊp cã thÓ ®îc trang bÞ c¸c m¸y b¬m vµ ®êng èng ph©n phèi, thu níc th¶i, nhng kh«ng phô thuéc hoµn toµn vµo nguån ®iÖn n¨ng bªn ngoµi ®Ó duy tr× kh¶ n¨ng xö lý [Reed vµ c¸c céng sù, 1995].
HÖ thèng XLNT chi phÝ thÊp ®îc coi lµ c«ng nghÖ xö lý tù nhiªn, gÇn tù nhiªn hay trªn c¬ së tù nhiªn do thùc tÕ lµ b¶n chÊt cña c¸c qu¸ tr×nh xö lý c¸c chÊt « nhiÔm diÔn ra trong c¸c hÖ thèng nµy ®Òu dùa trªn c¬ së c¸c qu¸ tr×nh vµ chu tr×nh chuyÓn hãa tù nhiªn (nh c¸c yÕu tè sinh häc, c¬ häc hay n¨ng lîng mÆt trêi vµ c¸c yÕu tè tù nhiªn kh¸c). HÖ thèng xö lý chi phÝ thÊp còng cã thÓ ®îc xem lµ hÖ thèng cã c¸c ®Æc tÝnh:
-
§¹t ®îc møc ®é xö lý cã thÓ chÊp nhËn;
-
Vèn ®Çu t thÊp;
-
Chi phÝ vËn hµnh vµ b¶o dìng thÊp;
-
Yªu cÇu kü n¨ng vËn hµnh kh«ng cao so víi c¸c c«ng nghÖ th«ng thêng kh¸c;
-
Tuæi thä dµi h¬n so víi tuæi thä c¸c c«ng nghÖ xö lý cã sö dông c¸c thiÕt bÞ ®iÖn - c¬ khÝ;
-
Ýt phô thuéc vµo c¸c yÕu tè nh c«ng t¸c x©y dùng, c¸c thiÕt bÞ ®iÖn, c¬ khÝ;
-
C«ng nghÖ/qu¸ tr×nh xö lý ®¬n gi¶n hiÖu qu¶ xö lý æn ®Þnh vµ l©u dµi;
-
Nhu cÇu b¶o dìng vµ vËn hµnh Ýt;
-
Cã kh¶ n¨ng vËn hµnh ®éc lËp;
-
Cã kh¶ n¨ng tuÇn hoµn, t¸i sö dông tèi ®a níc sau xö lý vµ c¸c s¶n phÈm cã Ých tõ c¸c chÊt g©y « nhiÔm;
-
§¸p øng ®îc nhu cÇu phôc vô ®èi víi ngêi d©n cã thu nhËp thÊp vµ trung b×nh vïng ngo¹i thµnh;
-
Cã thiÕt kÕ ®¬n gi¶n, phæ biÕn víi bÊt cø quy m« nµo tõ nhá ®Õn lín.
HÖ thèng XLNT chi phÝ thÊp cã thªm nh÷ng u ®iÓm lµ gi¶m thiÓu c¸c t¸c ®éng ®Õn m«i trêng vµ Ýt ¶nh hëng ®Õn c¸c hÖ sinh th¸i, cã kh¶ n¨ng øng dông tèt trong c¸c ®iÒu kiÖn m«i trêng níc, ®Êt vµ ®Êt ngËp níc.
-
Xö lý trong m«i trêng níc
Hå sinh häc tïy tiÖn lµ d¹ng c«ng tr×nh xö lý trong níc ®îc øng dông phæ biÕn nhÊt. §iÒu kiÖn hiÕu khÝ ®îc h×nh thµnh t¹i c¸c tÇng níc gÇn bÒ mÆt, trong khi t¹i khu vùc ®¸y víi sù cã mÆt cña líp bïn l¾ng tÝch tô t¹o nªn vïng kÞ khÝ. T¹i c¸c tÇng níc gi÷a tån t¹i hçn hîp c¸c vïng hiÕu khÝ phÇn phÝa trªn vµ kÞ khÝ phÇn phÝa ®¸y. C¸c hå hiÕu khÝ thêng nhá vµ n«ng h¬n c¸c hå tïy tiÖn. Hå hiÕu khÝ thêng ®îc bè trÝ sau c¸c hå kÞ khÝ hoÆc hå tïy tiÖn nh»m t¨ng cêng lµm tho¸ng vµ tho¸t khÝ hoÆc mïi ph¸t sinh tõ qu¸ tr×nh ph©n hñy c¸c chÊt h÷u c¬.
-
Xö lý trong m«i trêng ®Êt
Bao gåm c¸c hÖ thèng dßng ch¶y chËm trªn bÒ mÆt ®Êt, dßng thÊm chËm vµ thÊm nhanh ngÇm díi mÆt ®Êt. Ngoµi kh¶ n¨ng XLNT víi chi phÝ b¶o dìng thÊp, c¸c hÖ thèng nµy cßn cã thªm c¸c kh¶ n¨ng u viÖt kh¸c nh cung cÊp níc bæ sung cho nguån níc ngÇm, cho t¸i trång rõng, cho n«ng nghiÖp vµ hoÆc cho ®ång cá nu«i sóc vËt. HiÖu qu¶ xö lý cña c¸c hÖ thèng nµy phô thuéc vµo c¸c ph¶n øng sinh häc, hãa häc, lý häc diÔn ra trªn vµ trong lßng ®Êt. HÖ thèng dßng ch¶y bÒ mÆt cÇn ®îc cÊy trång thùc vËt ®Ó hÊp thô chÊt dinh dìng còng nh c¸c chÊt « nhiÔm ®ång thêi lµm t¨ng thêi gian lu níc trong hÖ thèng vµ kh¶ n¨ng tiÕp xóc gi÷a c¸c « nhiÔm víi ®Êt/ hÖ thùc vËt. C¸c hÖ thèng thÊm chËm vµ thÊm nhanh ngÇm díi mÆt ®Êt lµ c¸c hÖ thèng "kh«ng x¶" c¸c dßng ch¶y ra rÊt hiÕm khi x¶ trùc tiÕp ra suèi hoÆc c¸c thñy vùc níc mÆt kh¸c. Mçi hÖ thèng cã kh¶ n¨ng lu gi÷ níc/dßng ch¶y kh¸c nhau phô thuéc ®Æc tÝnh thÊm cña ®Êt.
-
Xö lý trong m«i trêng ®Êt ngËp níc
C¸c vïng ®Êt hoÆc b·i ®Êt nh©n t¹o mµ t¹i ®ã ®Êt ®îc duy tr× thêng xuyªn trong tr¹ng th¸i b·o hßa níc vµ cã cÊy trång c¸c lo¹i thùc vËt cã kh¶ n¨ng hÊp thô c¸c chÊt dinh dìng vµ chÊt « nhiÔm lµ m«i trêng tèt ®îc øng dông ®Ó XLNT. Cã hai d¹ng b·i läc ngËp níc ®îc øng dông trong XLNT: HÖ thèng b·i läc dßng ch¶y bÒ mÆt vµ hÖ thèng b·i läc dßng ch¶y ngÇm. C¶ hai hÖ thèng ®Òu sö dông rÔ c©y trång lµm n¬i lu gi÷ vµ ph¸t triÓn cña c¸c loµi vi sinh vËt, ®ång thêi lu©n chuyÓn «xi tõ kh«ng khÝ cung cÊp cho vi sinh vËt sö dông trong qu¸ tr×nh ph©n hñy c¸c chÊt « nhiÔm cã trong níc th¶i. Vi khuÈn ®ãng vai trß lín trong c¬ chÕ xö lý níc th¶i cña c¸c hÖ thèng nµy, mÆc dï mét phÇn c¸c chÊt dinh dìng nh nit¬, phèt pho vµ natri còng ®îc c©y cèi hÊp thô. HÖ thèng b·i läc dßng ch¶y bÒ mÆt vÒ c¬ b¶n gÇn gièng nh c¸c ®Çm lÇy tù nhiªn. CÊu tróc ®iÓn h×nh cña lo¹i hÖ thèng nµy thêng ®îc thiÕt kÕ víi bÒ réng hÑp, chiÒu dµi lín vµ cã ®é s©u nhá h¬n 1m, cã cÊy trång c¸c lo¹i thùc vËt níc. C¸c hÖ thèng b·i läc dßng ch¶y ngÇm thêng sö dông sái hoÆc c¸t dÔ thÊm lµm vËt liÖu cè ®Þnh rÔ thùc vËt níc vµ läc dßng níc th¶i ch¶y qua.
-
u ®iÓm vµ nhîc ®iÓm cña hÖ thèng XLNT chi phÝ thÊp
u ®iÓm
C¸c hÖ thèng XLNT chi phÝ thÊp ®îc x©y dùng mét c¸ch hîp lý, cã thiÕt kÕ phï hîp víi c¸c ®Æc ®iÓm ®Þa h×nh khu vùc sÏ cã nh÷ng u ®iÓm sau:
§¶m b¶o hiÖu suÊt xö lý cao vµ æn ®Þnh
HÖ thèng XLNT chi phÝ thÊp ®îc thiÕt kÕ, x©y dùng, b¶o dìng, vµ qu¶n lý mét c¸ch hîp lý cã thÓ ®¶m b¶o duy tr× hiÖu suÊt xö lý níc th¶i cao vµ æn ®Þnh. C¸c kÕt qu¶ thùc nghiÖm cho thÊy ph«tpho, nitrat, nitrit, amonia, BOD5, vµ c¸c chÊt r¾n l¬ löng cã thÓ ®îc xö lý ®¹t tíi møc cã thÓ chÊp nhËn. Nh×n chung, hiÖu suÊt xö lý c¸c thµnh phÇn BOD, TSS, COD, c¸c kim lo¹i, vµ chÊt h÷u c¬ bÒn v÷ng trong níc th¶i sinh ho¹t cã thÓ ®¹t møc cao víi thêi gian lu níc hîp lý. Víi thêi gian lu níc l©u h¬n ®¸ng kÓ, nit¬ vµ phèt pho còng cã thÓ ®îc xö lý triÖt ®Ó. C¸c hÖ thèng XLNT tù nhiªn chi phÝ thÊp ¸p dông cho xö lý bËc hai cã thÓ ®îc vËn hµnh quanh n¨m ngo¹i trõ khi thêi tiÕt l¹nh nhÊt. §èi víi xö lý bËc ba hoÆc xö lý ®Æc biÖt cã thÓ vËn hµnh quanh n¨m ®èi víi c¸c khu vùc cã ®iÒu kiÖn thêi tiÕt Êm.
Chi phÝ ®Çu t x©y dùng thÊp
§èi víi nh÷ng khu vùc cã quü ®Êt víi gi¸ ®Êt cã thÓ chÊp nhËn ®îc, viÖc ®Çu t x©y dùng hÖ thèng XLNT chi phÝ thÊp sÏ kinh tÕ h¬n so víi c¸c hÖ thèng XLNT th«ng thêng cã sö dông c¸c thiÕt bÞ c¬ khÝ. Kh«ng sö dông c¸c thiÕt bÞ xö lý phøc t¹p gãp phÇn lµm gi¶m ®¸ng kÓ gi¸ thµnh ®Çu t. Khi thiÕt kÕ hÖ thèng XLNT chi phÝ thÊp cÇn quan t©m tíi c¸c ®Æc ®iÓm t¹i vÞ trÝ x©y dùng nh ®Þa h×nh, ®Þa chÊt, nguån cÊp níc, lo¹i ®Êt, lo¹i níc th¶i ®îc xö lý v.v... Lùa chän vÞ trÝ víi c¸c ®Æc ®iÓm thÝch hîp sÏ lµm gi¶m ®îc gi¸ thµnh x©y dùng.
Chi phÝ vËn hµnh thÊp
HÖ thèng XLNT chi phÝ thÊp thêng cã chi phÝ vËn hµnh thÊp, gi¶m thiÓu c¸c chi phÝ sö dông ®iÖn n¨ng vµ c¸c thiÕt bÞ, kh«ng cÇn sö dông hãa chÊt. C¸c b·i läc thêng ®îc thiÕt kÕ ®¶m b¶o kh¶ n¨ng tù ch¶y cña níc trong hÖ thèng. NÕu ®Þa h×nh kh«ng thuËn lîi, kh«ng ®¶m b¶o kh¶ n¨ng tù ch¶y cña níc trong hÖ thèng th× sÏ cÇn ®Õn b¬m vµ lµm t¨ng gi¸ thµnh vËn hµnh. HÖ thèng XLNT tù nhiªn nÕu ®îc thiÕt kÕ vµ x©y dùng hîp lý cã kh¶ n¨ng tù duy tr× vµ b¶o dìng trong thêi gian l©u dµi. Nh×n chung, mÆc dï hÖ thèng xö lý níc th¶i tù nhiªn thêng chØ duy tr× ®îc hiÖu suÊt xö lý mét c¸ch thô ®éng nhng gi¶m thiÓu ®îc c¸c nhu cÇu vÒ thiÕt bÞ c¬ khÝ, ®iÖn n¨ng, vµ c¸c yÓu cÇu cao vÒ kü n¨ng cña ngêi vËn hµnh.
Gi¶m vµ h¹n chÕ tèi thiÓu mïi khã chÞu
Ph¸t sinh mïi khã chÞu lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò cÇn quan t©m khi lu gi÷ vµ xö lý níc th¶i, ®Æc biÖt nÕu vÞ trÝ cña tr¹m XLNT ®îc ®Æt gÇn nhµ d©n. C¸c b·i läc thêng Ýt hoÆc kh«ng ph¸t sinh mïi khã chÞu.
Duy tr× ®îc kh¶ n¨ng XLNT víi t¶i lîng « nhiÔm kh«ng æn ®Þnh
HÖ thèng XLNT chi phÝ thÊp ®îc thiÕt kÕ mét c¸ch hîp lý cã kh¶ n¨ng tù ®iÒu tiÕt vµ duy tr× hiÖu suÊt xö lý ®èi víi c¸c lo¹i t¶i lîng « nhiÔm kh¸c nhau cña níc th¶i. §©y lµ u ®iÓm næi bËt cña hÖ thèng XLNT chi phÝ thÊp v× c¸c thµnh phÇn « nhiÔm trong níc th¶i rÊt ®a d¹ng vµ chÕ ®é th¶i níc kh«ng ®Òu, c¸c ®iÒu kiÖn thêi tiÕt thay ®æi, sù ph¸t triÓn cña d©n c trong lu vùc hay sù thay ®æi qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng th¬ng m¹i trong lu vùc lµm thay ®æi ®¸ng kÓ t¶i lîng « nhiÔm.
Gi¶m diÖn tÝch ®Êt cÇn thiÕt khi t¸i sö dông níc th¶i
HÖ thèng XLNT chi phÝ thÊp cã kh¶ n¨ng xö lý triÖt ®Ó c¸c chÊt « nhiÔm. V× vËy, diÖn tÝch ®Êt cÇn thiÕt cho viÖc t¸i sö dông níc sau xö lý tõ c¸c b·i läc nh©n t¹o Ýt h¬n diÖn tÝch ®Êt cÇn thiÕt khi trùc tiÕp sö dông níc th¶i.
Gi¶m khèi lîng chÊt ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh xö lý
HÖ thèng XLNT chi phÝ thÊp cã thÓ gi¶m tèi thiÓu khèi lîng c¸c chÊt bÞ lo¹i vµ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh xö lý. Lîng bïn/sinh khèi d ph¸t sinh Ýt h¬n nhiÒu so víi c¸c qu¸ tr×nh xö lý thø cÊp kh¸c. RÊt nhiÒu hÖ thèng XLNT chi phÝ thÊp kh«ng lµm ph¸t sinh bïn d ®ßi hái ph¶i xö lý tiÕp theo hay tiªu hñy.
T¹o c¶nh quan
Tïy thuéc vµo thiÕt kÕ, vÞ trÝ, vµ chñng lo¹i thùc vËt, c¸c hÖ thèng XLNT chi phÝ thÊp ®Æc biÖt lµ c¸c b·i läc ngËp níc nh©n t¹o cã thÓ lµm næi bËt phong c¶nh víi mµu s¾c, bè côc vµ sù ®a d¹ng cña c¸c loµi c©y. HÖ thèng XLNT chi phÝ thÊp cã thÓ t¨ng cêng kh«ng gian, diÖn tÝch c©y xanh trong ®« thÞ vµ kÕt hîp c¶ c¸c chøc n¨ng gi¶i trÝ c«ng céng.
T¨ng cêng ®a d¹ng sinh häc
HÖ thèng XLNT chi phÝ thÊp cã kh¶ n¨ng kiÕn t¹o m«i trêng tèt thu hót mét sè loµi ®éng vËt hoang d· ®Õn sinh sèng vµ ph¸t triÓn vµ lµm t¨ng thªm lîi Ých, sù hÊp dÉn vÒ du lÞch cho khu vùc.
Nhîc ®iÓm
Ngay c¶ khi ®îc thiÕt kÕ tèi u nhÊt, hÖ thèng XLNT chi phÝ thÊp vÉn tån t¹i nh÷ng h¹n chÕ:
H¹n chÕ trong viÖc lo¹i bá c¸c vi khuÈn g©y bÖnh
HÖ thèng XLNT chi phÝ thÊp cã thÓ lo¹i bá phÇn lín c¸c vi khuÈn g©y bÖnh tõ níc th¶i sinh ho¹t. Tuy nhiªn, kh¶ n¨ng xö lý nµy còng cã thÓ cha ®¸p øng ®îc c¸c tiªu chuÈn x¶ cho phÐp vµ cÇn thiÕt ph¶i thùc hiÖn thªm c«ng ®o¹n khö trïng. Nguyªn nh©n c¬ b¶n lµ do c¸c loµi chim vµ c¸c loµi thó hoang d· kh¸c sinh sèng trong vµ t¹i khu vùc hÖ thèng xö lý cã thÓ lµ nguån ph¸t sinh vµ lan truyÒn c¸c vi khuÈn g©y bÖnh.
Yªu cÇu vÖ sinh ®Þnh kú líp bïn l¾ng
Bïn l¾ng vµ c¸c chÊt tr¬ cÇn ph¶i ®Þnh kú ®îc lÊy ®i. HÖ thèng XLNT chi phÝ thÊp cã thÓ bÞ lÊp ®Çy bëi bïn vµ c¸c chÊt r¾n lµm t¾c dßng ch¶y trong hÖ thèng nÕu khi thiÕt kÕ kh«ng tÝnh ®Õn viÖc lo¹i bá r¸c vµ c¸c chÊt r¾n tríc khi níc th¶i vµo hÖ thèng. Tæng lîng bïn ph¸t sinh sÏ cao h¬n t¹i c¸c giai ®o¹n vËn hµnh trong ®iÒu kiÖn thêi tiÕt l¹nh do nhiÖt ®é thÊp g©y øc chÕ c¸c ho¹t ®éng cña vi sinh vËt (VSV). V× vËy cÇn ®Þnh kú hµng n¨m lµm s¹ch lîng bïn tÝch tô vµ c¸c chÊt h÷u c¬ trªn bÒ mÆt cña hÖ thèng.
Gi¸ thµnh x©y dùng
Víi ®iÒu kiÖn ®Þa h×nh thuËn lîi vµ c¸c ®Æc ®iÓm tù nhiªn kh¸c nh lo¹i ®Êt phï hîp sÏ gi¶m ®îc chi phÝ ®Çu t x©y dùng cña hÖ thèng XLNT chi phÝ thÊp. Chi phÝ x©y dùng sÏ t¨ng trong trêng hîp x©y dùng hÖ thèng t¹i c¸c khu vùc cã ®iÒu kiÖn kh«ng thuËn lîi. Thùc tÕ cho thÊy ®èi víi c¸c b·i läc ngËp níc nh©n t¹o ®îc x©y dùng t¹i c¸c khu vùc cã ®iÒu kiÖn mÆt b»ng, ®Þa h×nh thay ®æi, cÇn bæ sung hoÆc thay thÕ ®Êt, bè trÝ c¸c vËt liÖu lãt chèng thÊm, cÇn ho¹t ®éng kÕt hîp víi m¸y b¬m, v.v... cã thÓ lµm cho gi¸ thµnh x©y dùng t¨ng ®¸ng kÓ.
¶nh hëng bëi c¸c ®iÒu kiÖn thêi tiÕt
Sù thay ®æi thêi tiÕt theo mïa nh l¹nh, h¹n h¸n lµm gi¶m hiÖu suÊt xö lý cña hÖ thèng. C¸c sè liÖu vÒ sù biÕn ®æi cña thêi tiÕt trong n¨m rÊt quan träng cÇn ®îc ®Ò cËp tíi trong thiÕt kÕ vµ vËn hµnh hÖ thèng. Kh¶ n¨ng xö lý BOC, COD, vµ nit¬ cña hÖ thèng vÒ b¶n chÊt lµ dùa trªn c¸c qu¸ tr×nh sinh häc nªn vÒ c¬ b¶n cã thÓ ®îc phôc håi liªn tôc. Ph«tpho, c¸c kim lo¹i, vµ mét sè hîp chÊt h÷u c¬ bÒn v÷ng ®îc xö lý trong hÖ thèng bëi c¸c qu¸ tr×nh l¾ng ®äng, tÝch tô theo thêi gian. §iÒu kiÖn khÝ hËu l¹nh, nhiÖt ®é thÊp vµo mïa ®«ng lµm gi¶m tèc ®é xö lý BOD vµ c¸c ph¶n øng sinh häc nitrat hãa vµ khö nitrat. T¨ng thêi gian lu níc trong hÖ thèng cã thÓ n©ng ®îc hiÖu suÊt xö lý, nhng ®ång thêi sÏ lµm t¨ng diÖn tÝch c«ng t¸c cÇn thiÕt cña c¸c b·i läc dÉn tíi lµm gi¶m hiÖu qu¶ kinh tÕ hoÆc tÝnh kh¶ thi vÒ mÆt ký thuËt cña hÖ thèng.
C¸c vÊn ®Ò vÒ mïi
HÖ thèng XLNT chi phÝ thÊp thêng sö dông c¸c c«ng ®o¹n xö lý kÞ khÝ cã ph¸t sinh mïi khã chÞu, lµm t¨ng ¶nh hëng tíi c¸c khu d©n c l©n cËn ®Æc biÖt trong ®iÒu kiÖn thêi tiÕt nãng. V× vËy khi thiªt kÕ cÇn ®Ò cËp tíi kho¶ng c¸ch li an toµn tíi c¸c khu d©n c.
Cã thÓ mÊt kh¶ n¨ng xö lý do sù qu¸ t¶i vÒ chÊt r¾n hoÆc amonia
Trong hÖ thèng XLNT chi phÝ thÊp, amonia lµ thµnh phÇn khã kiÓm so¸t vµ dù ®o¸n tríc ®îc trong níc ®Çu ra. T×nh tr¹ng nång ®é amonia cao tån t¹i trong thêi gian dµi còng cã thÓ g©y øc chÕ sù ph¸t triÓn cña thùc vËt trong hÖ thèng XLNT chi phÝ thÊp.
H¹n chÕ t¸i sö dông chÊt dinh dìng ®èi víi c©y trång
Mét vµi chÊt dinh dìng ®îc xö lý b»ng hÖ thèng xö lý níc th¶i chi phÝ thÊp kh«ng t¸i sö dông ®îc ®èi víi ®Êt vµ c¸c s¶n phÈm c©y trång.
Sù cã mÆt cña c¸c ®éng vËt vµ c«n trïng kh«ng mong muèn
Muçi vµ c¸c sinh vËt, c«n trïng l©y nhiÔm cã thÓ lµ mét trë ng¹i nÕu kh«ng kiÓm so¸t ®îc sù ph¸t triÓn cña c¸c lo¹i thùc vËt. C¸c ®éng vËt ®µo bíi còng cã thÓ lµ mét trë ng¹i. Sù gia t¨ng vÒ sè lîng cña c¸c loµi chim trong hÖ thèng XLNT chi phÝ thÊp cã thÓ cã t¸c ®éng bÊt lîi nÕu cã s©n bay gÇn ®ã.
DiÖn tÝch ®Êt yªu cÇu tÝnh theo d©n sè t¬ng ®¬ng cã thÓ lín
DiÖn tÝch ®Êt cÇn thiÕt cho hÖ thèng XLNT chi phÝ thÊp cã thÓ lín, ®Æc biÖt nÕu ph¶i xö lý nit¬ hay ph«tpho. C¸c hÖ thèng xö lý c¬ khÝ th«ng thêng (vÝ dô bïn ho¹t tÝnh, c¸c hÖ thèng läc nhá giät hay tiÕp xóc sinh häc quay) thêng cã u thÕ vµ kh¶ thi h¬n hÖ thèng XLNT chi phÝ thÊp trong ®iÒu kiÖn giíi h¹n vÒ diÖn tÝch ®Êt sö dông [0,5 -1m2/ngêi (d©n sè t¬ng ®¬ng), so s¸nh víi c¸c hÖ thèng xö lý tù nhiªn 5 -10m2/ngêi]. MÆt kh¸c, kh¶ n¨ng øng dông c¸c hÖ thèng XLNT th«ng thêng cßn tïy thuéc vµo tiÒm n¨ng kinh tÕ.
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |