Giáo trình Địa lý du lịch

- Hiện nay mức sống của con người ngày càng cao thì nhu cầu nghỉ ngơi tham quan du lịch và giải trí, trở thành nhu cầu cấp thiết. Thị hiếu về du lịch ngày càng đa dạng và phong phú ngoài một số hình thức truyền thống như tham quan phong cảnh. Các di tích văn hoá lịch sử của loài người, đã xuất hiện rất lớn khách du lịch. Đó là du lịch các khu bảo tồn thiên nhiên với đối tượng là các loài động vật, thực vật, việc tham quan du lịch trong thế giới động vật, hài hoà trong thiên nhiên làm cho con người yêu thêm cuộc sống.

- Tài nguyên thực- động vật ở vùng bắc bộ rất phong phú và đa dạng với động vật bao gồm những loài thú quí hiếm: hưu, chim, các loài bò sát quí hiếm … có giá trị kinh tế cao trong đó có một số loài động vật được ghi vào sổ đỏ góp phần cho sự đa dạng về động vật thu hút sự tham quan nghiên cứu tạo điều kiện phát triển cho vùng bên cạnh động vật thì hệ thực vật ở đây rất đa dạng gồm các loài như: Đinh, Liêm, Sếu, Tàu, Gõ …tạo điều kiện cho các ngành khai thác và chế biến lâm sản là nơi cư trú an toàn cho các loàiđộng vật mang lại nền kinh tế cap như vậy tài nguyên động, thực vật ở đây co ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển của ngành du lịch Bắc Bộ.

1.3.4-Tài nguyên nước :

Tài nguyên nước bao gồm nước chảy trên mặt và nước ngầm. Đối với du lịch Bắc Bộ thì nguồn nước có ý nghĩa rất lớn. Nước không những cung cấp cho tưới tiêu, thuỷ điện mà nước được dùng cho các nhà tắm, nhằm mục đích du lịch. Nước được sử dụng tuỳ theo nhu cầu cá nhân theo độ tuổi, và theo nhu cầu quốc gia.

- Taì nguyên nước không chỉ có tác dụng phục hồi trực tiếp mà còn ảnh hưởng đến các thành phần khác của môi trường sống, đặc biệt nó làm dịu khí hậu quen bờ.

- Ngoài ra nước còn cần thiết cho đời sống để uống, vệ sinh, và các nhu cầu hàng ngày. Đáp ứng cho những nhu cầu này đòi hỏi phải có nuồn nước ngọt dồi dào.

- Khi nhắc đến tài nguyên nước đặc biệt là vùng Bắc Bộ thì không thể nào không nhắc đến một loại tài nguyên nước rất quí đó là tài nguyên nước khoáng. Đây là nguồn tài nguyên có giá trị du lịch an dưỡng và chữa bệnh. Với những ưu thế và sự ưu đãi của tự nhir6n ban tặng cho vùng thì tài nguyên nước đã góp phần vào sự phát triển kinh tế của vùng mà đặc biệt là du lịch.

Nguồn Tài Nguyên Tự Nhiên Ảnh Hưởng Đến Du Lịch :

Thi Nguyên là địa phương có truyền thống cách mạng, có nhiều di tích lịch sử như di tích núi Văn, núi V, di tích ATK Định Hóa, di tích đền Đuổm… Tỉnh có nhiều thắng cảnh đẹp như hồ Núi Cốc, chùa Hang, hang Phượng Hoàng… rất hấp dẫn khách du lịch.

Hà Giang có nhiều núi non hùng vĩ, có đỉnh Tây Côn Lĩnh cao tới 2.419m, có nhiều khu rừng nguyên sinh, rừng có nhiều gỗ quí, có tới 1.000 loại cây dược liệu quí hiếm. Động vật có hổ, công, trĩ, phượng, tê tê… và hàng trăm loại chim thú khác. Hà Giang có cao nguyên Đồng Văn nên thơ hùng vĩ, có chợ tình Khu Vai hấp dẫn du khch trong v ngồi nước. Đến với Hà Giang, du khách được tiếp cận với những sản phẩm kết tinh từ truyền thống văn hoá độc đáo của cư dân miền núi, đó là các loại khăn thêu, túi vải, áo váy với các loại hoa văn rực rỡ, tinh tế. Du khách có dịp tham dự những phiên chợ vùng cao của cư dân địa phương và khám phá nhiều điều mới lạ.

Nhìn chung khí hậu Cao Bằng mát mẻ quanh năm lại có nhiều núi cao, phong cảnh thiên nhiên hữu tình rất thích hợp cho nghỉ ngơi, du lịch.

Lễ hội truyền thống của tỉnh Cao Bằng là nét đặc trưng của các dân tộc sinh sống trong vùng đặc biệt là lễ hội Lồng Tồng. Tỉnh cũng có nhiều di tích thắng cảnh như di tích Bắc Bó, khu di tích Kim Đồng, hồ trên núi Thang Hen, thác Bản Giốc (huyện Trùng Khánh) là một thác nước vào loại đẹp nhất ở Việt Nam…

1.4 Tiểu Vùng du lịch miền núi Tây Bắc (Hòa Bình, Phú Thọ, Lai Châu, Lào Cai, Yên Bái, Sơn La)

1.4.1.Địa hình

Chủ yếu là núi rừng, cao nguyên hùng vĩ, xen kẽ với các sườn núi là các thung lũng hẹp

Địa hình Lo Cai kh phong ph gồm nhiều loại hình, cĩ địa hình thung lũng, cĩ địa hình vng ni thấp, địa hình vng ni cao v cc đỉnh núi rất cao như đỉnh Phanxiphăng – nóc nhà của tổ quốc cao 3.143m…

Giá trị về du lịch :

Ø Du lịch thám hiểm

Nóng ẩm, nhiệt độ trung bình khỏang 210C-250C.Khí hậu chia làm 2 mùa rõ rệt:mùa đông rét lạnh và khô, ít mưa; mùa hè mưa nhiều ,không có bão, khí hậu mát mẻ.

Tác động của khí hậu đến khai thác các loại hình du lịchí
Ø Du lịch tắm biển, nghỉ mát:
o Số ngày nắng nhiều
o Số ngày nắng trên ngày
o Nhiệt độ trung bình của khí hậu và nước
(20-250C)
Ø Du lịch leo núi
Ø Du lịch nghỉ dưỡng :Ở đây có thể khai thác được nguồn nứơc khoáng theo các mạch nước suối tự nhiên hay nằm sâu trong lòng đất, được chế biến làm nứơc giải khát hoặc để chữa bệnh, đủ sức thỏa mãn mọi nhu cầu của khách du lịch . Như nguồn nứơc khoáng Kim Bôi (Hòa Bình ) đạt tiêu chẩn chất lượng cao và có thể khai thác tốt.

ANH HƯởNG CủA NƯớC TRONG DU LịCH VÙNG.

Tài nguyên nước có vai trò rất lớn trong đời sống con người, trong du lịch cũng vậy.

+ Ở Lào Cai có thác bạc, nằm bên quốc lộ 4D, cách thị xã Sa Pa trên đoạn vắt qua dãy Hoàng Liên Sơn rất thuận tiện cho khách đến chiêm ngưỡng. Từ trên khe núi cao dòng nước ầm ầm đổ xuống, bọt tung trắng xoá, vừa hoang dã vừa huyền bí.

+ Ngoài ra Yên Bái còn có hồ Thác Bà. Hồ đước tạo nên khi ngăn sông chảy tại Thác Bà chừng 23 000 ha. Hồ chứa khoảng 2,9 tỷ m3 nước. Độ sâu trung bình là 15-20 m chỗ sâu nhất tới 40m. Nước hồ rất trong xanh, in bóng những vạt rừng già bao quanh hồ. Nơi đây có hàng trăn loại cá, cung cấp thực phẩm cho cả vùng. Hồ Thác Bà là tháng cảnh đẹp, nơi đang có kế hoạch phát triển thành trung tâm du lịch sinh thái, kết hợp giữa giải trí trên hồ và leo núi, thám hiểm rừng.

+ Lào Cài còn có nước khoáng Tắc Kô, là mạch nước ngầm trong vắt, nằm ở địa phận miền Tiên. Nước ở đây rất ngọt và mát, có tác dụng giải khát va chữa bệnh. Mạch nước khoáng Tắc Kô là nguồn nguyên liệu sản xuất tự nhiên dồi dào, phục vụ khách nghỉ dưỡng ở Sa Pa.

+ Hồ Pá Khoang ở Lai Châu.

Hồ thuộc địa phận xã Mường Phăng, huyện Điện Biên, cách trung tâm thành phố Điện Biên Phủ khoảng hơn 20 km. Nguyên xưa là con suối lớn thu nhận nước từ trăm khe đổ về, sau khi xây dựng với hệ thống đập tràn, đập chắn, cống dẫn để điều hoà nước. Phục vụ nhu cầu sống và canh tác ở lòng chảo Mường Thanh, nơi đây trở thành hồ nước hiền hoàvà thơ mộng.

Diện tích mắt hồ khoảng 400-500 ha (tuỳ theomua) nằm giữa cánh rừng đại ngàn soi bóng xuống mặt hồ trong xanh.

+ Suối nước nóng Bản Mòng ( Sơn La ).

Thuộc xã Thea La, thị xã Sơn La, nước khoáng ở đây có nhiệt độ 35-400C. Rất thịch hợp với việc chữa trị và dưỡng bệnh.
+ Đầm Ao Châu ở Phú Thọ.

Ao Châu là một hồ nước lớn diện tích khoảng 2 km2, nằm ở địa phận ba xã Am Thượng (cũ), Am Hạ và Y Sơn thuộc huyện Hạ Hoà cách thành phố Việt Trì 70 km. Du khách có thể đi bằng đường bộ, đường sắt hoặc đường thuỷ đến Ao Châu đều thuận tiên.

Đầm Ao Châu có hình dạng như đầu của con trâu, có hai sừng choải về phía sông Thao và sông Chảy. Mặt đầm trải rộng mênh mông, phẳng lặng, nước hồ trong xanh quanh năm. Vào những đêm trăng sáng Đầm Ao Châu trông giống như bức tranh thuỷ mạc với rừng cọ, đồi chè, đồi mơ, đồi vải soi bóng lung linh trên mặt nước. Đầm có 99 ngáchnày được ví như 99 con giao long đang trườn vào đầm ngập nước.

+ Suối nước nóng Kim Bôi.( Hoà Bình )

Từ thị xã Hoà Bình đi 30 km đến nhà nghỉ mang tên một người bản Mường là nhà nghỉ mỏ đá Kim Bôi . Nhà nghỉ được xây ở bên cạnh nơi có mạch nước khoáng lớn nhất, vì vậy ngồi trong phòng vẫn nghe thấy tiếng nước phun lên ào ào vô tận. Nước phun lên luôn luôn ở nhiệt độ 360C. Qua kiểm nghiệm nguồn nước khoáng Kim Bôi có đủ tiêu chuẩn dùng làm nước uống, ngâm mình chữa các bệnh về khớp, đường ruột, dạ dày, huyết áp…

Nước suối Kim Bôi dã được đóng chai làm nước giải khát, nó cùng loại với nước khoáng Thạch Bích ở Quảng Ngãi, Kum-dua ở Nga và Pa ven Bảbia của Hung gải.

+Công trình thuỷ điện Hoà Bình trên sông Đà. (Hoà Bình)

Từ Hà Nội theo Quốc Lộ 6 đi 70Km đến thị xã Hoà Bình, đi tiếp về phía thượng lưu sông Đà 1.5 Km là đến nhà máy thuỷ điện Hoà Bình lớn nhất Việt Nam, công suất 1,92 triệu KW. Điện năng hàng năm đạt gần 8 tỷ KW/h.

Hồ chứa nước của nàh máy còn là hồ nuôi cá, cải tạo môi sinh, hồ du lịch.

Khi mức sống của con người ngày càng nâng cao dẫn đến nhu cầu nghỉ ngơi, tham quan du lịch đa dạng và phong phú.

Du lịch các khu bảo tồn thiên nhiên với đối tượng là thực vật và động vật, đã trở nên hấp dẫn du khách, bên cạnh đó có một số hình thức truyền thống như tham quan phong cảnh,Di tích Văn hoá Lịch sử của loài người.

Do biết tận dụng khai thác các tiềm năng thiên nhiên, là nguồn Tài nguyên động thực vật với quang cảnh hài hoà của nó nên một số các nước trên lục địa Châu Phi, Đông Nam Á đã thu hút được lượng khách du lịch đông đảo.

Thực vật có các khối rừng tự nhiên và các khu rừng nhân tạo, có tác dụng làm sạch không khí, cản gió, tăng độ ẩm.

Hệ thực vật ở Phan Xi Phăng khá phong phú có tới 1680 loại cây chia làm 679 chi thuật nhóm có loại quý hiếm. Đây còn là nơi thu hút khách du lịch ưa mạo hiểm.

Rừng Xuân Sơn (Phú Thọ) có loài cây lạ, trong một ngày thay đổi màu lá tới 4 lần. Có nhièu động vật quý hiếm như Cầy bay, Sóc bay.

+ Cao Nguyên Mộc Châu (Sơn La) trên độ cao hơm 1000m so với mặt biển cách Hà Nội 199 Km theo Quốc Lộ 6 lớn dài 80 Km rộng 25 Km. Có 14.000 ha đông cỏ để chăn nuôi đai gia súc, trồng chè, cây công nghiệp khác còn là nơi sản xuất, xuất khẩu chè, là nơi cung cấp sản lượng sữa tươi lớn. Đang là điểm thu hút khách du lịch bởi không khí trong lành.

+ Khu du lịch Suối Ngọc – Vua Bà (Hoà Bình) cách Hà Nội xấp xỉ 40 Km . Đây là một quần thể du lịch sinh thái mới ra đời với diện tích 300 Ha. Rừng cây xanh với nhiều cây ăn quả. Tại đây có thể mắc võng nằm dưới tán cây rừng ngủ.

Bên cạnh thảm thực vật dày có động vật cạn phong phú. Chính vì vậy nó đã tạo cho du lịch nhiều loại hình du lịch đặc biệt là du lịch sinh thái.

+ Tự nhiên thuận lợi về tài nguyên thiên nhiên của vùng tạo được nhiều loại hình du lịch sinh thái, hấp dẫn du khách khai thác được tài nguyên thiên nhiên.

- Mặc dầu như vậy cần khai thác và bảo vệ hợp lý nguồn tài nguyên, môi trường và du lịch đang sử dụng.

Yên Bái là tỉnh có nhiều dải rừng lớn. Rừng có nhiều gỗ quí như pơmu, lát hoa, chị chỉ… Nhiều cy dược liệu và nhiều loại động vật quí hiếm. Sản vật của tỉnh Yên Bái là quế Văn Yên, chè Suối Giàng, nếp Tú Lệ. Yên Bái có mỏ đá quí nổi tiếng Lục Yên.Thành phố Yên Bái là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hoá của tỉnh. Tỉnh Yên Bái có nhiều di tích lịch sử văn hóa đặc biệt là hồ Thác Bà, một trung tâm sinh thái, giải trí, leo núi, khám ph rừng tự nhin. Thắng cảnh Yn Bi cịn giữ được nhiều vẻ hoang sơ, môi trường sinh thái chưa bị ô nhiễm rất hấp dẫn đối với khách du lịch.

Sơn La, một địa bàn lý tưởng để chăn nuôi bị sữa trn cao nguyn Mộc Chu, pht triển cy du, nuơi tằm, ươm tơ dệt lụa, là vùng đất có nhiều ưu thế phát triển cây cà phê, cây chè và nhiều loại cây ăn quả. Một vùng đất có thể phát triển công nghiệp khai khoáng, chế biến chè và nông, lâm sản khác.

Sơn La có lễ hội Hoa ban của dân tộc Thái, có bản Hìn, danh thắng Yn Chu, hang Thẩm Tt Toịng.

Tương đối phức tạp đa dạng :

v Đồng bằng : Có những thềm phù sa cổ đôi chỗ còn là thềm hỗn hợp, không phải hòan tòan đồng nhất. Tùy theo từng khu vực lại có những quá trình địa mạo chủ yếu. Đó là quá trình châu thổ, ở khu vực tiếp giáp với bờ biển, là họat động bồi tích phù sa của các dòng sông, là quá trình xâm thực ở rìa đồng bằng, giáp núi, khu vực phía Đông giáp với bờ biển là khu vực nhỏ nhất về mặt địa chất và địa hình. Tính chất bằng phẳng của bề mặt phù sa bị các dãy cồn cát ven biển phá vỡ, các dãy cồn cát trước kia đã ngăn những đầm phá bên trong cách ly với biển bên ngòai và bây giờ là những dạng địa hình cao. Sự chênh lệch cao thấp thật ra không nhiều lắm nhưng đã ảnh hưởng quan trọng đến tình hình phân bố độ ẩm. Những cánh đồng cao thường được trồng hoa màu, những ruộng trung bình có thể trồng lúa 2 vụ.

Còn những vùng chiêm trũng bị úng vào mùa mưa chỉ lấy được một vụ. Gần rìa đồng bằng còn xuất hiện những đồi núi lửa niên cổ bên dưới. Xen lẫn đó có nhiều nhánh sông.

Đặc biệt ở đây có diện tích nhỏ, đường viền núi ở gần, bề mặt phù sa hẹn chế, do kém bằng phẳng, nhiều đất cao, lắm đồi núi rải rác, cồn cát ven biển phát triển nhiều thềm phù sa cổ. Phía trong các dãy cồn đều có ruộng sâu ngập nước. Phía ngòai sắp hàng trên bờ biển là những hòn núi đá Granit, với cấu trúc địa hình này sự chuyển típ sang dãy đá ven biển miền trung đã bắt đầu.

v Núi :

v Khu vực bờ biển : Là nơi tiếp xúc giữa đất liền và biển, là quá trình bồi tụ của sông ngòi và các quá trình địa mạo do sóng thủy triều, hải lưu ngòai ra ở đôi nơi có thêm sự tham gia của sinh vật, của gió. Các con sông Mã, sông Cỏ Cồn, tương đối lớn và các châu thổ của chúng còn khá rộng nhưng sông đá ít phù sa, các đồi núi đã nhiều lên và ra sát biển (Thanh Hóa) ta đã bắt đầu thấy các mũi và vũng xuất hiện, nhiệt độ trung bình 23 – 240c, chia làm hai mùa : mùa khô từ tháng 11 năm trước đến tháng 4 năm sau. Mùa mưa từ tháng 5 tháng 10.

Khí hậu ở đây chịu ảnh hưởng mạnh mẽ của gió mùa là những hệ thống thời tức từ xa đưa đến theo từng đợt. Tùy theo sự dẫn biến từng năm của gió mùa Đông Bắc cũng như gió mùa Tây Nam mà khí hậu diễn biến thất thường. Có năm gió mùa Đông Bắc mạnh đem lại một mùa đông rét và kéo dài nhưng có năm gió mùa Đông Bắc lại yếu thời tiết nóng đến sớm bất thường. Gió mùa Tây Nam cũng có năm mạnh gây mưa nhiều và lũ lớn có năm lại họat động yếu gây ra hạn hán trong mùa hè. Như vậy tính chất thất thường thể hiện có trong chế độ nhiệt và chế độ mưa.

Tính chất thất thường trong chê độ nhiệt thể hiện ở sự dao động của nhiệt độ tháng ở sự dao động của ngày bắt đầu và kết thúc của các mùa nóng lạnh. Nguyên nhân của tính chất thất thường này là do sự dao động chỉ đáng kể trong các tháng mùa đông. Như vậy, nhiệt độ tháng 1 của 1 năm nào đó có thể nóng hơn hoặc lạnh hơn nhiệt độ trung bình.

Tính chất thất thường trong chế độ mưa, thể hiện ở sự biến trọng của lượng mưa hằng năm, từng mùa và mỗi tháng. Có năm mưa nhiều mưa trung bình, nhưng vài tháng nào đó lại mưa ít, thì vẫn xảy ra hạn hán.

Vùng có hệ thống thủy văn phong phú như Sông Mã, S. chu, S. Cả … cung cấp 1 lượng nước lớn cho vùng. Bên cạnh đó còn có hệ thống hồ và nước ngầm cung cấp, lượng nước kể, hồ có nhiều tác dụng trước hết là điều hòa dòng chảy tiêu úng sau để nuôi thảy sản phát triển thủy điện, thủy lợi làm nơi nghĩ ngơi du lịch. Hồ nhỏ được hình thành từ lâu, nước ngầm có tác dụng trong sinh hoạt hằng ngày, cung cấp thức ăn, nước tưới, nước cho công nghiệp và cả nước dùng để trị bệnh. Tuy nhiên, nước ngầm cũng có tác hại nhất định như làm cho đất bị muối hóa và trở nên cằn cõi. Lượng nước ngầm ở nước ta cũng phong phú đủ để duy trì nước cho sông ngòi và cho cây rừng trong mùa khô. Vì lượng nước mùa mưa khá lớn ngoài ra điều kiện thấm nước cũng thuận lợi. Nơi có nguồn nước ngầm phong phú là các đồng bằng phù sa tập trung nhất tại các bậc thềm phù sa cổ và các cồn các duyên hải.

- Chế độ thủy triều ở đây là nhật triều điều hành, mỗi ngày chỉ có 1 lần nước lên và 1 lần nước xuống, số ngày ngập triều chiếm 95%. Mực nước  3 ngày sau khi mặt trăng có độ xích vỹ lớn nhất, đó là®đạt tối đa 2  thời kỳ nước lên đầy và nước xuống kiệt. Mức nước xuống, mức tối thiểu 2, 3 ngày sau khi độ xích vỹ của mặt trăng nhỏ nhất. Đó là thời kỳ nước kém, nước lên xuống rất ít, nhưng lại có 1 hiện tượng rất đặc biệt là thêm 1 lần thủy triều lên xuống nữa, gọi hiện tượng nước sinh con, chế độ thủy triều trở thành bàn nhật triều, độ cao của thủy triều có sự thay đồi theo các tháng trong năm, các tháng có thủy triều lớn nhất là tháng 10, 11, 12 và 5, 6, 7, các tháng có thủy triều thấp nhất là 3, 4 và 8, 9. ngoài ra vào mùa hạ thủy triều lên cao nhất vào buổi chiều còn trong mùa đông thủy triều lên cao vào buổi sáng.

1.5.4. Tài nguyên động thực vật :

Vùng này có rất nhiều cảnh đẹp. Cảnh thiên nhiên ở đây có những nét hùng vĩ, thơ mộng của núi rừng, khung cảnh tĩnh mịch trong ánh rừng giả nguyên sinh như ở các vườn quốc gia Cúc Phương (Ninh Bình) với hệ sinh thái rừng rậm nhiệt đới rất điển hình, hoàn toàn làm thỏa mản trí tò mò các du khách và lòng say mê nghiên cứu của các nhà kho học. Cùng với các loại dược liều lạ như câm nhung, tam thất …

Thiên nhiên ở vùng này cũng vô cùng phong phú trong rừng có những động vật của vùng nhiệt đới như sáo, vẹt, voi, bò tót … dưới nước có nhiều lọi hải sản và là những món ăn ngon cho du khách như tôm hùm, sò, huyết, cua, bào ngư …

1.5.5. Tác động thuận lợi khó khăn của việc khai thác TNTN :

* Khó khăn :

Sự suy thoái thiên nhiên rừng : thảm rừng, một tài nguyên vô giá, một nhân tố cơ bản của chất lượng môi trường sống đã bị suy tàn quá mức cho phép và đang tiếp tục giảm sút nhanh chóng. Mất rừng không chỉ mất một nguồn tài nguyên động thực vật quý giá, một lượng sinh khối lớn mà còn nguy hiểm chung cho cả môi trường sinh thái Việt Nam. Tỷ lệ che phủ hiện tại không dưới 30% không đủ đảm bảo an toàn sinh thái cho môi trường sống, dẫn theo hàng loạt hậu qủ khác.

Sự thoái hoá vô hoang hóa đất đai do tác động hủy hoại của con người đã làm cho đất ngày càng xấu đi, hiện tại có khoảng 10 triệu ha đất trồng, đồi núi trọc, quá trình xói mòn đang bồi lấp lòng sông, hồ, ảnh hưởng đến chế độ dòng chảy sông ngòi làm nguy cơ hạn hán và lũ lụt ngày một tăng.

- Sự giảm sút giới động vật hoang dã theo sau sự thu hẹp diện tích rừng làm mất đi một nguồn sinh khối lớn và nguồn gen động vật quý hiếm đặc trưng cho vùng nhiệt đới.

- Vấn đề ô nhiễm môi trường đã trở thành một vấn đề nghiêm trọng ở các thành phố lớn, các khu công nghiệp, các khu đông dân cư.

Do địa hình vùng du lịch vùng du lịch miền Bắc với nhiều đồi núi, đồng bằng và hang động nên trong suốt quá trình lịch sử chiến đấu lâu dài dành độc lập của dân tộc từ xưa đến nay, nhân dân luôn chọn nơi đây là căn cứ địa trọng yếu . Vì thế, đã để lại trong vùng đất này rất nhiều di tích mà ngày nay đã trở thành minh chứng lịch sử cho một thời đại, một dân tộc.

Để hôm nay, trong cảnh hoà bình , trên đà phát triển về mọi mặt của kinh tế – chính trị – xã hôi, tiến đến công nghiệp hóa – hiện đại hóa để sánh vai ngang tầm với cường quốc năm châu theo nguyện vọng của Bác, thì khi trở lại nơi đây, đối với người xưa chốn cũ thật không khỏi bồi hồi xúc động, nhớ những ngày tháng đấu tranh gian khổ những người đã anh dũng nằm xuống để cho bao đời tiến lên, họ đã bỏ lại sau lưng những khát vọng đời thường của con người để rồi ra đi trong êm đềm, nhẹ nhàng không tiếc nuối.

Anh bạn dãi dầu không bước nữa

Tây Tiến – Quang Dũng

Còn thế hệ sau, khi đến đây không khòi tự hào về ông cha đã anh hùng dũng cảm như thế nào để từ đó mà sống sau cho xứng đáng.

Bên cạnh ý nghĩa lịch sử to lớn đó, còn thể hiện nét văn hóa, tín ngưỡng riêng của từng dân tộc, cùng với những nét đẹp hoành tráng, cổ kính mang đầy chất nghệ thuật, chứa cả hồn dân tộc mà được các nghệ nhân thực hiện chủ yếu bằng thủ công.

Thành nằm ở phường Thọ Xương,cách thị xã Bắc Giang 4 km,bên cạnh quốc lộ 1A đi Lạng Sơn.Thành này do nhà Minh xây dựng vào thế kỷ 15 để trấn giữ nơi cửa ngõ rút quân phía Bắc.Nghĩa quân Lam Sơn của Lê Lợi do tướng Trần Nguyên Hãn chỉ huy sau gần 1 năm vây hãm,đánh chiếm thành Xương Giang trước khi viện binh của quân Minh qua ngả biên giới Lạng Sơn kéo xuống nước ta.Chính tại nơi đây đã diễn ra trận đánh lịch sử thắng 10 vạn quân Minh.Hệ thống thành Xương Giang hiện nay vẫn còn dài khoảng 600m,có 4 cổng chính,diện tích khoang 27 ha.

Từ Hà Nội theo quốc lộ 1A qua ga Thị Cầu,rẽ trái đi thêm chừng 500m là đến làng Cổ Mễ,phường Vũ Ninh,thị xã Bắc Ninh,nơi có đền thờ Bà chúa Kho.Tương truyền rằng đó là một người phụ nữ Việt Nam đã khéo tổ chức sản xuất,tích trữ lương thực,trông nomkho tàng quốc gia trong và sau khi chiến thắng Như Nguyệt(1076) .Khi Bà qua đời,năm 1077, nhân dân đã lập đền thờ để ghi công ơn của Bà.

Đền thờ Bà ngày nay được xây dựng mang kiến trúc thời Nguyễn ,theo kiểu tam ban.Ban hạ kiến trúc kiểu tiền kê,hậu bẩy;ban trung theo kiểu thượng chồng rường,hạ kê trong;ban thượng dựng kiểu chồng rường,giá chiêng.

Đền Bà Chúa Kho hiện nay được tu sửa khang trang.Thường vào cuối năm và đầu năm (ngày lễ chính 10/1 âm lịch) thu hút rất nhiều khách từ Bắc đến Nam về dâng hương,cầu phúc,cầu tài,cầu may mắn…

Chùa ở thôn Khương Tự (còn gọi là làng dâu) ,xã Thanh Khương,huyện Thuận Thành ,cách Hà Nội chừng 30km.

Chùa được dựng vào đầu thế kỷ thứ 3 ở vị trí là giao điểm những con đường lớn,nơi tiếp thu đạo Phật và trở thành trung tâm Phật giáothời bấy giờ.Trong Phật điện chính có pho tượng lớn nữ thần Pháp Vân (nữ thần Mây) ngồi trên toà sen,vì vậy chùa còn được gọi là Pháp Vân tự.

Trong khuôn viên chùa có ngọn tháp nổi tiếng,xây dựng thé kỷ 6,với ý nghĩa như một thạch trụ ngăn cản làn gió nghiệp chướng .Vì vậy tháp mang tên Hoà Phong.

Chùa có tên chữ là Ninh Phúc tự,toạ lạc ở phía tây thôn Bút Tháp,xã Đình Thổ,huyện Thuận Thành ,cách Hà Nội khoảng 30 km.Chùa được dựng vào thời Hậu Lê thế kỷ 17,theo kiểu “nội công ngoại quốc” ,ngoài cùng là tam quan,tiếp đó là gác quan hai tầng 8 mái,tiền đường ,thiêu hương,thượng điện,cầu đá,tích thiện am,nhà trung,phủ thờ và kết thúc là tháp đáTôn Đức. Tại chùa có thờ các bộ tượng Tam Thế,Tam thân,tượng phật Bà Quan Âm nghìn mắt nghìn tay cao 3,7m có 11 đầu, gần 1000 tay,1000 mắt đặt trên toà sen do rồng đội,bên dưới là các hình trang trí sóng nước,tôm ,cua,ốc,rùa….bốn góc bệ là 4 pho tượng lực sĩ trông rất sống động.Trong chùa còn có tháp “cửu phẩm liên hoa” bằng gỗ,cao 8m,nhiều cổ vật quí,tháp đẹp.nổi tiếng nhất là tháp Báo Nghiêm,nơi đặt xá lị thiền sư Minh Hành,vị tổ thứ 2 của chùa .Chùa được trùng tu nhiều lần .Chùa Bút Tháp là một trong những ngôi chùa danh tiếng vào bậc nhất ở Việt Nam.

Chùa được khởi dựng vào khoảng thế kỉ 7-10 ở sườn núi Lạn Kha(rìu mục), xã Phật Tích, huyện Tiên Du. Đến thời Lý, chùa được trùng tu với qui mô lớn. Năm 1057, vua Lý Thánh Tôn cho dựng cây tháp báu và đúc pho tượng mình vàng. Năm 1947, chùa bị hỏng nặng. Năm 1991 chùa được trùng tu theo kiến trúc như xưa. Một số di vật quí hiện còn lại ở chùa như: tượng Phật A Di Đà tạc bằng đá khối ngồi trên toà sen cao 1,87m(cả bệ cao gần 3m); 32 ngôi tháp; nhiều hình chạm đá nhạc cong, vũ nữ; tượng nhục thân thiền sư Chuyết Chuyết…