Câu 10: Thế nào là phụ âm, trình bày cách miêu tả một phụ âm.
Khái niệm phụ âm:
Phụ âm về cơ bản là tiếng động được cấu tạo do sự cản trở không khí trên lối thoát của nó
Phân loại theo cấu âm:
Phương thức cấu âm là cách cản trở luồng hơi khi ta phát âm. Có bốn phương thức chính:
Phương thức tắc: Luồng hơi bị cản trở hoàn toàn ở miệng sau đó thoát ra ngoài. Tùy theo nơi luồng hơi thoát ra, ta có các loại phụ âm sau:
1. Phụ âm tắc: luồng hơi thoát ra ở đằng miệng:
[b] bé, [d] đi, [k] cô, [p] pin, [t] ta...
2. Phụ âm mũi: luồng hơi thoát ra đằng mũi:
[m] mũ, [n] nó, [ɲ] nhà, [ŋ] ngà...
3. Phụ âm bật hơi: luồng hơi bật mạnh ra đằng miệng
Ví dụ: [t’] thì thầm
Phương thức xát: luồng hơi không bị cản trở mà lách qua khe hở hẹp do hai bộ phận cấu âm tạo ra, cọ xát vào thành khe hẹp đó, tạo ra các âm xát, gồm các loại sau đây:
1. Phụ âm xát: luồng hơi lách qua khe hẹp ngay ở giữa đường thông từ miệng ra ngoài.
Ví dụ: [f] phi, [v] về, [s] xa, [z] dần dà, [ʐ] rồi...
2. Phụ âm bên: luồng hơi lách qua một hoặc hai bên lưỡi
Ví dụ: [l] lo lắng
Phương thức tắc - xát: luồng hơi bị cản trở hoàn toàn như ở phương thức tắc, rồi thoát ra một khe hẹp như ở phương thứcxát, tạo ra phụ âm tắc-xát như [t∫] trong từ tiếng Anh child.
Phương thức rung: luồng hơi bị chặn lại ở một vị trí nào đó như đầu lưỡi chẳng hạn, nó vượt qua chướng ngại, rồi lại bị chặn lại, cứ diễn ra liên tiếp như thế, ta có phụ âm rung.
Ví dụ: [r] của tiếng Nga trong từ “nepo” [pero] (ngòi bút)
[ʐ] của phương ngữ ở một số vùng ven biển Bắc Việt Nam, chẳng hạn trong từ “rổ rá”
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |
