1.3 Đánh giá tổng quan tình hình nghiên cứu và những vấn đề còn
tồn tại mà Luận án sẽ tập trung giải quyết
Qua việc nghiên cứu tổng quan về các nghiên cứu liên quan đến đề tài
Luận án, có thể rút ra một số nhận xét sau đây:
15
- Thứ nhất, không có tác giả nước ngoài và có rất ít tác giả Việt Nam
nghiên cứu về đề tài khởi tố vụ án theo yêu cầu của người bị hại trong tố tụng
hình sự Việt Nam;
- Thứ hai, việc nghiên cứu đề tài khởi tố vụ án theo yêu cầu của người
bị hại mới chỉ ở mức độ sơ lược, chủ yếu dưới hình thức bài báo khoa học
hoặc Luận văn Thạc sĩ;
- Thứ ba, phần lớn nội dung các công trình nghiên cứu về đề tài khởi tố
vụ án theo yêu cầu của người bị hại chỉ đề cập đến một số khía cạnh của vấn
đề, chủ yếu phân tích, đánh giá quy định của pháp luật để làm rõ những bất
cập của luật thực định và những khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn áp dụng,
từ đó đưa ra các đề xuất, kiến nghị hoàn thiện pháp luật. Các công trình
nghiên cứu trên chưa lý giải được cơ sở lý luận và thực tiễn của việc hình
thành quy định khởi tố vụ án theo yêu cầu của người bị hại, chưa làm rõ bản
chất pháp lý của quy định này và mối liên hệ với các quy định khác của tố
tụng hình sự. Đề xuất, kiến nghị hoàn thiện pháp luật chưa đặt trong tổng thể
mô hình tố tụng hình sự và mối liên hệ với các chức năng cơ bản của tố tụng
hình sự, chưa có sự nghiên cứu, so sánh với pháp luật trên thế giới để tham
khảo, vận dụng vào điều kiện Việt Nam; do vậy các giải pháp, kiến nghị đưa
ra chưa đồng bộ và toàn diện.
Những hạn chế trên đã đồng thời mở ra hướng nghiên cứu mới về quy
định khởi tố vụ án theo yêu cầu của người bị hại.
Trên cơ sở tổng hợp, phân tích, đánh giá những công trình nghiên cứu
đã công bố, cho thấy sự cần thiết phải có công trình chuyên khảo nghiên cứu
về quy định khởi tố vụ án theo yêu cầu của người bị hại trong tố tụng hình sự
Việt Nam. Những vấn đề đặt ra cần tiếp tục nghiên cứu đó là:
16
- Thứ nhất, nghiên cứu, phân tích để làm rõ nội hàm khái niệm khởi tố
vụ án theo yêu cầu của người bị hại trong tố tụng hình sự Việt Nam; làm rõ sơ
sở lý luận và thực tiễn hình thành quy định khởi tố vụ án theo yêu cầu của
người bị hại; đồng thời chứng minh bản chất pháp lý của quy định khởi tố vụ
án theo yêu cầu của người bị hại chính là quyền buộc tội của người bị hại
trong tố tụng hình sự.
- Thứ hai, nghiên cứu quá trình hình thành và phát triển của quy định
khởi tố vụ án theo yêu cầu của người bị hại trong lịch sử tố tụng hình sự.
Những nội dung cụ thể của quy định khởi tố vụ án theo yêu cầu của người bị
hại trong BLTTHS năm 2003. So sánh với pháp luật tố tụng hình sự một số
quốc gia trên thế giới, rút ra những kinh nghiệm có thể tham khảo, vận dụng
phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh Việt Nam. Làm cơ sở cho các đề xuất sửa
đổi, bổ sung quy định khởi tố vụ án theo yêu cầu của người bị hại trong tố
tụng hình sự Việt Nam.
- Thứ ba, phân tích, làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn để chứng minh và
đề xuất mở rộng phạm vi áp dụng quy định khởi tố vụ án theo yêu cầu của
người bị hại; hoàn thiện quy định về chủ thể có quyền yêu cầu khởi tố vụ án
hình sự, trong đó người bị hại bao gồm cơ quan, tổ chức, trường hợp không
xác định được người đại diện hợp pháp thì CQĐT có quyền khởi tố; bổ sung
quy định về thời hạn, hình thức yêu cầu khởi tố, hậu quả pháp lý trong trường
hợp người bị hại rút yêu cầu khởi tố tại phiên tòa; sửa đổi, bổ sung về trình tự,
thủ tục phiên tòa để người bị hại tham gia xét hỏi và thực hiện việc buộc tội
một cách có hiệu quả nhất; sửa đổi và hướng dẫn kịp thời để giải quyết những
vướng mắc, bất cập phát sinh trong thực tiễn giải quyết các vụ án hình sự khởi
tố theo yêu cầu của người bị hại.
17
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |