Avguttaranikayo -6 Chakkanipatapali



tải về 1.54 Mb.
trang5/9
Chuyển đổi dữ liệu01.01.2018
Kích1.54 Mb.
#35184
1   2   3   4   5   6   7   8   9

4. Devatavaggo天品



(A.6.31.)4-1. Sekhasuttam (好事業.談說.睡眠.伴侶,不護根門.不知食量)令有學(退失)

《增支部》A.6.21、A.6.22. 、A.7.22.;D.16./II,78.(CSCD pg. 2.0066)

31. “Chayime bhikkhave, dhamma sekhassa bhikkhuno parihanaya samvattanti. Katame cha? Kammaramata bhassaramata, niddaramata, savganikaramata, indriyesu aguttadvarata, bhojane amattabbuta– ime kho, bhikkhave, cha dhamma sekhassa bhikkhuno parihanaya samvattanti.

“Chayime, bhikkhave, dhamma sekhassa bhikkhuno aparihanaya samvattanti. Katame cha? Na kammaramata, na bhassaramata, na niddaramata, na savganikaramata, indriyesu guttadvarata, bhojane mattabbuta– ime kho bhikkhave, cha dhamma sekhassa bhikkhuno aparihanaya samvattanti”ti. Pathamam.




(A.6.32.)4-2. Pathama-aparihanasuttam(恭敬師.法.僧.學.不放逸.承迎,六)不退(1)

《集異門足論》第十五(大正藏26.429c),*偈--《增支部》A.7.31.

32. Atha kho abbatara devata abhikkantaya rattiya abhikkantavanna kevalakappam jetavanam obhasetva yena bhagava tenupasavkami; upasavkamitva bhagavantam abhivadetva ekamantam atthasi. Ekamantam thita kho sa devata bhagavantam etadavoca–

“Chayime, bhante, dhamma bhikkhuno aparihanaya samvattanti. Katame cha? Satthugaravata, dhammagaravata, savghagaravata, sikkhagaravata, appamadagaravata, patisantharagaravata § – ime kho, bhante, cha dhamma bhikkhuno aparihanaya samvattanti”ti. Idamavoca sa devata. Samanubbo sattha ahosi. Atha kho sa devata “samanubbo me sattha”ti bhagavantam abhivadetva padakkhinam katva tatthevantaradhayi.

Atha (pg. 2.0291) kho bhagava tassa rattiya accayena bhikkhu amantesi– “imam, bhikkhave, rattim abbatara devata abhikkantaya rattiya abhikkantavanna kevalakappam jetavanam obhasetva yenaham tenupasavkami; upasavkamitva mam abhivadetva ekamantam atthasi. Ekamantam thita kho, bhikkhave, sa devata mam etadavoca– ‘chayime, bhante, dhamma bhikkhuno aparihanaya samvattanti. Katame cha? Satthugaravata, dhammagaravata, savghagaravata, sikkhagaravata, appamadagaravata, patisantharagaravata– ime kho, bhante, cha dhamma bhikkhuno aparihanaya samvattanti’ti. Idamavoca, bhikkhave, sa devata. Idam vatva mam abhivadetva padakkhinam katva tatthevantaradhayi”ti.

*“Satthugaru dhammagaru, savghe ca tibbagaravo;

Appamadagaru bhikkhu, patisantharagaravo.

Abhabbo parihanaya, nibbanasseva santike”ti. Dutiyam.




(A.6.33.)4-3. Dutiya-aparihanasuttam(恭敬師.法.僧.學.慚.愧,六)不退(2)


33. “Imam, bhikkhave, rattim abbatara devata abhikkantaya rattiya abhikkantavanna kevalakappam jetavanam obhasetva yenaham tenupasavkami; upasavkamitva mam abhivadetva ekamantam atthasi. Ekamantam thita kho, bhikkhave, sa devata mam etadavoca– ‘chayime, bhante, dhamma bhikkhuno aparihanaya samvattanti. Katame cha? Satthugaravata, dhammagaravata, savghagaravata, sikkhagaravata, hirigaravata, ottappagaravata– ime kho, bhante, cha dhamma bhikkhuno aparihanaya samvattanti’ti. Idamavoca, bhikkhave, sa devata. Idam vatva mam abhivadetva padakkhinam katva tatthevantaradhayi”ti.

“Satthugaru dhammagaru, savghe ca tibbagaravo;

Hiri-ottappasampanno, sappatisso sagaravo.

Abhabbo parihanaya, nibbanasseva santike”ti. Tatiyam.




(A.6.34.)4-4. Mahamoggallanasuttam摩訶目犍連(查天人預流之智)


34. Ekam samayam bhagava savatthiyam viharati jetavane anathapindikassa arame. Atha kho ayasmato mahamoggallanassa rahogatassa (pg. 2.0292) patisallinassa evam cetaso parivitakko udapadi– “katamesanam devanam evam banam hoti– ‘sotapanna nama § avinipatadhamma niyata sambodhiparayana’”ti Tena kho pana samayena tisso nama bhikkhu adhunakalavkato abbataram brahmalokam upapanno hoti. Tatrapi nam evam jananti– “tisso brahma mahiddhiko mahanubhavo”ti.

Atha kho ayasma mahamoggallano– seyyathapi nama balava puriso samibjitam § va baham pasareyya pasaritam va baham samibjeyya, evamevam– jetavane antarahito tasmim brahmaloke paturahosi. Addasa kho tisso brahma ayasmantam mahamoggallanam duratova agacchantam. Disvana ayasmantam mahamoggallanam etadavoca– “ehi kho, marisa moggallana; svagatam § , marisa moggallana; cirassam kho, marisa moggallana; imam pariyayamakasi, yadidam idhagamanaya. Nisida, marisa moggallana, idamasanam pabbattan”ti. Nisidi kho ayasma mahamoggallano pabbatte asane. Tissopi kho brahma ayasmantam mahamoggallanam abhivadetva ekamantam nisidi. Ekamantam nisinnam kho tissam brahmanam ayasma mahamoggallano etadavoca–

“Katamesanam kho, tissa, devanam evam banam hoti– ‘sotapanna nama avinipatadhamma niyata sambodhiparayana’”ti? “Catumaharajikanam kho, marisa moggallana, devanam evam banam hoti– ‘sotapanna nama avinipatadhamma niyata sambodhiparayana’”ti.

“Sabbesabbeva nu kho, tissa, catumaharajikanam devanam evam banam hoti– ‘sotapanna nama avinipatadhamma niyata sambodhiparayana’”ti? “Na kho, marisa moggallana, sabbesam catumaharajikanam devanam evam banam hoti– ‘sotapanna nama avinipatadhamma niyata sambodhiparayana’ti. Ye kho te, marisa moggallana, catumaharajika deva buddhe aveccappasadena asamannagata dhamme aveccappasadena asamannagata savghe aveccappasadena asamannagata ariyakantehi silehi (pg. 2.0293) asamannagata na tesam devanam evam banam hoti– ‘sotapanna nama avinipatadhamma niyata sambodhiparayana’ti. Ye ca kho te, marisa moggallana, catumaharajika deva buddhe aveccappasadena samannagata, dhamme aveccappasadena samannagata, savghe aveccappasadena samannagata ariyakantehi silehi samannagata, tesam evam banam hoti– ‘sotapanna nama avinipatadhamma niyata sambodhiparayana’”ti.

“Catumaharajikanabbeva nu kho, tissa, devanam evam banam hoti– ‘sotapanna nama avinipatadhamma niyata sambodhiparayana’ti udahu tavatimsanampi devanam …pe… yamanampi devanam… tusitanampi devanam… nimmanaratinampi devanam… paranimmitavasavattinampi devanam evam banam hoti– ‘sotapanna nama avinipatadhamma niyata sambodhiparayana’”ti? “Paranimmitavasavattinampi kho, marisa moggallana, devanam evam banam hoti– ‘sotapanna nama avinipatadhamma niyata sambodhiparayana’”ti.

“Sabbesabbeva nu kho, tissa, paranimmitavasavattinam devanam evam banam hoti– ‘sotapanna nama avinipatadhamma niyata sambodhiparayana’”ti? “Na kho, marisa moggallana, sabbesam paranimmitavasavattinam devanam evam banam hoti– ‘sotapanna nama avinipatadhamma niyata sambodhiparayana’ti. Ye kho te, marisa moggallana, paranimmitavasavatti deva buddhe aveccappasadena asamannagata, dhamme aveccappasadena asamannagata, savghe aveccappasadena asamannagata, ariyakantehi silehi asamannagata, na tesam devanam evam banam hoti– ‘sotapanna nama avinipatadhamma niyata sambodhiparayana’ti. Ye ca kho te, marisa moggallana, paranimmitavasavatti deva buddhe aveccappasadena samannagata, dhamme aveccappasadena samannagata, savghe aveccappasadena samannagata, ariyakantehi silehi samannagata tesam evam banam hoti– ‘sotapanna nama avinipatadhamma niyata sambodhiparayana’”ti.

Atha kho ayasma mahamoggallano tissassa brahmuno bhasitam abhinanditva anumoditva “seyyathapi nama balava puriso samibjitam va baham pasareyya, pasaritam va baham samibjeyya, evamevam– ‘brahmaloke antarahito jetavane paturahosi’”ti. Catuttham.


(A.6.35.)4-5. Vijjabhagiyasuttam(無常.無常苦.苦無我.斷.離貪.滅想)順明分之法

《集異門足論》第十六(大正藏26.432c)

35. “Chayime (pg. 2.0294) bhikkhave, dhamma vijjabhagiya. Katame cha? Aniccasabba, anicce dukkhasabba, dukkhe anattasabba, pahanasabba, viragasabba, nirodhasabba– ime kho, bhikkhave, cha dhamma vijjabhagiya”ti. Pabcamam.


(A.6.36.)4-6. Vivadamulasuttam(不敬師、法、僧、學等,六)諍根

《集異門足論》第十五(大正藏26.431a),參照D.33./III,246.,
M.104. Samagamasuttam 舍彌村經,《中阿含196經》周那經(大正1.752.)

36. § “Chayimani, bhikkhave, vivadamulani. Katamani cha? Idha, bhikkhave, bhikkhu kodhano hoti upanahi. Yo so, bhikkhave, bhikkhu kodhano hoti upanahi so sattharipi agaravo viharati appatisso, dhammepi agaravo viharati appatisso, savghepi agaravo viharati appatisso, sikkhayapi na paripurakari hoti. Yo so, bhikkhave, bhikkhu satthari agaravo viharati appatisso, dhamme agaravo viharati appatisso, savghe agaravo viharati appatisso, sikkhaya na paripurakari so savghe vivadam janeti, yo hoti vivado bahujanahitaya bahujanasukhaya bahuno janassa anatthaya ahitaya dukkhaya devamanussanam. Evarupam ce tumhe, bhikkhave, vivadamulam ajjhattam va bahiddha va samanupasseyyatha. Tatra tumhe, bhikkhave, tasseva papakassa vivadamulassa pahanaya vayameyyatha. Evarupam ce tumhe, bhikkhave, vivadamulam ajjhattam va bahiddha va na samanupasseyyatha, tatra tumhe, bhikkhave, tasseva papakassa vivadamulassa ayatim anavassavaya patipajjeyyatha. Evametassa papakassa vivadamulassa pahanam hoti. Evametassa papakassa vivadamulassa ayatim anavassavo hoti.

“Puna caparam, bhikkhave, bhikkhu makkhi hoti palasi …pe… issuki hoti macchari… satho hoti mayavi… papiccho hoti micchaditthi… sanditthiparamasi hoti adhanaggahi duppatinissaggi. Yo so, bhikkhave, bhikkhu sanditthiparamasi hoti adhanaggahi duppatinissaggi, so sattharipi agaravo viharati appatisso, dhammepi agaravo viharati appatisso, savghepi agaravo viharati appatisso, sikkhayapi na paripurakari hoti. Yo so, bhikkhave, bhikkhu satthari agaravo viharati appatisso, dhamme …pe… savghe agaravo viharati appatisso, sikkhaya na paripurakari, so savghe vivadam janeti, yo hoti vivado bahujanahitaya (pg. 2.0295) bahujanasukhaya bahuno janassa anatthaya ahitaya dukkhaya devamanussanam. Evarupam ce tumhe, bhikkhave, vivadamulam ajjhattam va bahiddha va samanupasseyyatha. Tatra tumhe, bhikkhave, tasseva papakassa vivadamulassa pahanaya vayameyyatha. Evarupam ce tumhe, bhikkhave, vivadamulam ajjhattam va bahiddha va na samanupasseyyatha. Tatra tumhe, bhikkhave, tasseva papakassa vivadamulassa ayatim anavassavaya patipajjeyyatha. Evametassa papakassa vivadamulassa pahanam hoti. Evametassa papakassa vivadamulassa ayatim anavassavo hoti. Imani kho, bhikkhave, cha vivadamulani”ti. Chattham.




(A.6.37.)4-7. Chalavgadanasuttam六支具足之施(施者:施前.正施.施已意悅;受者:離貪.瞋.癡)


37. Ekam samayam bhagava savatthiyam viharati jetavane anathapindikassa arame. Tena kho pana samayena velukandaki § nandamata upasika sariputtamoggallanappamukhe bhikkhusavghe chalavgasamannagatam dakkhinam patitthapeti. Addasa kho bhagava dibbena cakkhuna visuddhena atikkantamanusakena velukandakim nandamataram upasikam sariputtamoggallanappamukhe bhikkhusavghe chalavgasamannagatam dakkhinam patitthapentim. Disva bhikkhu amantesi– “esa, bhikkhave, velukandaki nandamata upasika sariputtamoggallanappamukhe bhikkhusavghe chalavgasamannagatam dakkhinam patitthapeti”.

“Kathabca, bhikkhave, chalavgasamannagata dakkhina hoti? Idha, bhikkhave dayakassa tinavgani honti, patiggahakanam tinavgani. Katamani dayakassa tinavgani? Idha, bhikkhave, dayako pubbeva dana sumano hoti, dadam cittam pasadeti, datva attamano hoti. Imani dayakassa tinavgani.

“Katamani patiggahakanam tinavgani? Idha, bhikkhave, patiggahaka vitaraga va honti ragavinayaya va patipanna, vitadosa va honti dosavinayaya va patipanna, vitamoha va honti mohavinayaya va patipanna. Imani patiggahakanam tinavgani. Iti dayakassa tinavgani, patiggahakanam tinavgani. Evam kho, bhikkhave, chalavgasamannagata dakkhina hoti.

“Evam (pg. 2.0296) chalavgasamannagataya, bhikkhave, dakkhinaya na sukaram pubbassa pamanam gahetum– ‘ettako pubbabhisando kusalabhisando sukhassaharo sovaggiko sukhavipako saggasamvattaniko itthaya kantaya manapaya hitaya sukhaya samvattati’ti. Atha kho asavkhyeyyo § appameyyo mahapubbakkhandhotveva savkham gacchati.

“Seyyathapi, bhikkhave, mahasamudde na sukaram udakassa pamanam gahetum– ‘ettakani udakalhakaniti va ettakani udakalhakasataniti va ettakani udakalhakasahassaniti va ettakani udakalhakasatasahassani’ti va. Atha kho asavkhyeyyo appameyyo maha-udakakkhandhotveva savkham gacchati. Evamevam kho, bhikkhave, evam chalavgasamannagataya dakkhinaya na sukaram pubbassa pamanam gahetum– ‘ettako pubbabhisando kusalabhisando sukhassaharo sovaggiko sukhavipako saggasamvattaniko itthaya kantaya manapaya hitaya sukhaya samvattati’ti. Atha kho asavkhyeyyo appameyyo mahapubbakkhandhotveva savkham gacchati”ti.

§ “Pubbeva dana sumano, dadam cittam pasadaye;

Datva attamano hoti, esa yabbassa § sampada.

“Vitaraga § vitadosa, vitamoha anasava;

Khettam yabbassa sampannam, sabbata brahmacarayo § .

“Sayam acamayitvana, datva sakehi panibhi;

Attano parato ceso, yabbo hoti mahapphalo.



§ “Evam yajitva medhavi, saddho muttena cetasa;

Abyapajjam sukham lokam, pandito upapajjati”ti. Sattamam.




(A.6.38.)4-8. Attakarisuttam自作(、他作)

《雜阿含459經》(大正藏2.117c)

38. Atha kho abbataro brahmano yena bhagava tenupasavkami; upasavkamitva bhagavata saddhim sammodi. Sammodaniyam katham saraniyam vitisaretva ekamantam nisidi. Ekamantam nisinno kho so brahmano bhagavantam (pg. 2.0297) etadavoca– “ahabhi, bho gotama, evamvadi evamditthi– ‘natthi attakaro, natthi parakaro’”ti. “Maham, brahmana, evamvadim evamditthim addasam va assosim va. Kathabhi nama sayam abhikkamanto, sayam patikkamanto evam vakkhati– ‘natthi attakaro, natthi parakaro’”ti!

“Tam kim mabbasi, brahmana, atthi arabbhadhatu”ti? “Evam, bho”. “Arabbhadhatuya sati arabbhavanto satta pabbayanti”ti? “Evam, bho”. “Yam kho, brahmana, arabbhadhatuya sati arabbhavanto satta pabbayanti, ayam sattanam attakaro ayam parakaro”.

“Tam kim mabbasi, brahmana, atthi nikkamadhatu …pe… atthi parakkamadhatu… atthi thamadhatu… atthi thitidhatu… atthi upakkamadhatu”ti? “Evam, bho”. “Upakkamadhatuya sati upakkamavanto satta pabbayanti”ti? “Evam, bho”. “Yam kho, brahmana, upakkamadhatuya sati upakkamavanto satta pabbayanti, ayam sattanam attakaro ayam parakaro”.

“Maham, brahmana § , evamvadim evamditthim addasam va assosim va. Kathabhi nama sayam abhikkamanto sayam patikkamanto evam vakkhati– ‘natthi attakaro natthi parakaro’”ti.

“Abhikkantam, bho gotama …pe… ajjatagge panupetam saranam gatan”ti! Atthamam.


(A.6.39.)4-9. Nidanasuttam(貪、瞋、癡,集業之三)緣


39. “Tinimani bhikkhave, nidanani kammanam samudayaya. Katamani tini? Lobho nidanam kammanam samudayaya, doso nidanam kammanam samudayaya, moho nidanam kammanam samudayaya. Na, bhikkhave, lobha alobho samudeti; atha kho, bhikkhave, lobha lobhova samudeti. Na, bhikkhave, dosa adoso samudeti; atha kho, bhikkhave, dosa dosova samudeti. Na, bhikkhave, moha amoho samudeti; atha kho, bhikkhave, moha mohova samudeti. Na, bhikkhave, lobhajena kammena dosajena kammena mohajena kammena deva pabbayanti, manussa pabbayanti, ya va panabbapi kaci sugatiyo. Atha kho, bhikkhave, lobhajena kammena dosajena kammena mohajena kammena (pg. 2.0298) nirayo pabbayati tiracchanayoni pabbayati pettivisayo pabbayati, ya va panabbapi kaci duggatiyo. Imani kho, bhikkhave, tini nidanani kammanam samudayaya.

“Tinimani, bhikkhave, nidanani kammanam samudayaya. Katamani tini? Alobho nidanam kammanam samudayaya, adoso nidanam kammanam samudayaya, amoho nidanam kammanam samudayaya. Na, bhikkhave, alobha lobho samudeti; atha kho, bhikkhave, alobha alobhova samudeti. Na, bhikkhave, adosa doso samudeti; atha kho, bhikkhave, adosa adosova samudeti. Na, bhikkhave, amoha moho samudeti; atha kho, bhikkhave, amoha amohova samudeti. Na, bhikkhave, alobhajena kammena adosajena kammena amohajena kammena nirayo pabbayati tiracchanayoni pabbayati pettivisayo pabbayati, ya va panabbapi kaci duggatiyo. Atha kho, bhikkhave, alobhajena kammena adosajena kammena amohajena kammena deva pabbayanti, manussa pabbayanti, ya va panabbapi kaci sugatiyo. Imani kho, bhikkhave, tini nidanani kammanam samudayaya”ti. Navamam.




(A.6.40.)4-10. Kimilasuttam(具壽)金毘羅(問如來滅後正法久不久住)

《增支部》A.7.156.

40. Evam me sutam– ekam samayam bhagava kimilayam viharati niculavane. Atha kho ayasma kimilo yena bhagava tenupasavkami; upasavkamitva bhagavantam abhivadetva ekamantam nisidi Ekamantam nisinno kho ayasma kimilo bhagavantam etadavoca– “ko nu kho, bhante, hetu ko paccayo yena tathagate parinibbute saddhammo na ciratthitiko hoti”ti? “Idha, kimila, tathagate parinibbute bhikkhu bhikkhuniyo upasaka upasikayo satthari agarava viharanti appatissa, dhamme agarava viharanti appatissa, savghe agarava viharanti appatissa, sikkhaya agarava viharanti appatissa, appamade agarava viharanti appatissa, patisanthare § agarava viharanti appatissa. Ayam kho, kimila, hetu ayam paccayo yena tathagate parinibbute saddhammo na ciratthitiko hoti”.

“Ko (pg. 2.0299) pana, bhante, hetu ko paccayo yena tathagate parinibbute saddhammo ciratthitiko hoti”ti? “Idha, kimila, tathagate parinibbute bhikkhu bhikkhuniyo upasaka upasikayo satthari sagarava viharanti sappatissa, dhamme sagarava viharanti sappatissa, savghe sagarava viharanti sappatissa, sikkhaya sagarava viharanti sappatissa, appamade sagarava viharanti sappatissa, patisanthare sagarava viharanti sappatissa. Ayam kho, kimila, hetu ayam paccayo yena tathagate parinibbute saddhammo ciratthitiko hoti”ti. Dasamam.




(A.6.41.)4-11. Darukkhandhasuttam(具神通可令)木堆(變地.水.火.風.淨.不淨)

《雜阿含494經》(大正藏2.128c)

41. Evam me sutam– ekam samayam ayasma sariputto rajagahe viharati gijjhakute pabbate. Atha kho ayasma sariputto pubbanhasamayam nivasetva pattacivaramadaya sambahulehi bhikkhuhi saddhim gijjhakuta pabbata orohanto addasa abbatarasmim padese mahantam darukkhandham. Disva bhikkhu amantesi– “passatha no, avuso, tumhe amum mahantam darukkhandhan”ti? “Evamavuso”ti.

“Akavkhamano, avuso, bhikkhu iddhima cetovasippatto amum darukkhandham pathavitveva adhimucceyya. Tam kissa hetu? Atthi, avuso amumhi darukkhandhe pathavidhatu, yam nissaya bhikkhu iddhima cetovasippatto amum darukkhandham pathavitveva adhimucceyya. Akavkhamano, avuso, bhikkhu iddhima cetovasippatto amum darukkhandham apotveva adhimucceyya …pe… tejotveva adhimucceyya… vayotveva adhimucceyya… subhantveva adhimucceyya… asubhantveva adhimucceyya. Tam kissa hetu? Atthi, avuso, amumhi darukkhandhe asubhadhatu, yam nissaya bhikkhu iddhima cetovasippatto amum darukkhandham asubhantveva adhimucceyya”ti. Ekadasamam.




(A.6.42.)4-12. Nagitasuttam(具壽)那祇多(棄利養.恭敬.名聞等,可住林中)

《雜阿含1250經》(大正藏2.343b),《增支部》A.5.30.之初,A.6.42.,A.8.86.

42. Evam me sutam– ekam samayam bhagava kosalesu carikam caramano mahata bhikkhusavghena saddhim yena icchanavgalam nama kosalanam brahmanagamo tadavasari. Tatra sudam bhagava icchanavgale viharati (pg. 2.0300) icchanavgalavanasande. Assosum kho icchanavgalaka brahmanagahapatika– “samano khalu, bho, gotamo sakyaputto sakyakula pabbajito icchanavgalam anuppatto icchanavgale viharati icchanavgalavanasande. Tam kho pana bhavantam gotamam evam kalyano kittisaddo abbhuggato– ‘itipi so bhagava araham sammasambuddho vijjacaranasampanno …pe… buddho bhagava’ti. So imam lokam sadevakam …pe… arahatam dassanam hoti”ti. Atha kho icchanavgalaka brahmanagahapatika tassa rattiya accayena pahutam khadaniyam bhojaniyam adaya yena icchanavgalavanasando tenupasavkamimsu; upasavkamitva bahidvarakotthake atthamsu uccasadda mahasadda.

Tena kho pana samayena ayasma nagito bhagavato upatthako hoti. Atha kho bhagava ayasmantam nagitam amantesi – “ke pana te, nagita, uccasadda mahasadda kevatta mabbe macchavilope”ti? “Ete, bhante, icchanavgalaka brahmanagahapatika pahutam khadaniyam bhojaniyam adaya bahidvarakotthake thita bhagavantamyeva uddissa bhikkhusavghabca”ti. “Maham, nagita, yasena samagamam, ma ca maya yaso. Yo kho, nagita, nayimassa nekkhammasukhassa pavivekasukhassa upasamasukhassa sambodhasukhassa nikamalabhi assa akicchalabhi akasiralabhi, yassaham nekkhammasukhassa pavivekasukhassa upasamasukhassa sambodhasukhassa nikamalabhi akicchalabhi akasiralabhi, so tam milhasukham middhasukham labhasakkarasilokasukham sadiyeyya”ti.

“Adhivasetu dani, bhante, bhagava; adhivasetu, sugato; adhivasanakalo dani, bhante, bhagavato. Yena yeneva dani, bhante, bhagava gamissati, tanninnava bhavissanti brahmanagahapatika negama ceva janapada ca. Seyyathapi, bhante, thullaphusitake deve vassante yathaninnam udakani pavattanti; evamevam kho, bhante, yena yeneva dani bhagava gamissati, tanninnava bhavissanti brahmanagahapatika negama ceva janapada ca. Tam kissa hetu? Tatha hi, bhante, bhagavato silapabbanan”ti.

“Maham, nagita, yasena samagamam, ma ca maya yaso. Yo kho, nagita, nayimassa nekkhammasukhassa pavivekasukhassa upasamasukhassa sambodhasukhassa (pg. 2.0301) nikamalabhi assa akicchalabhi akasiralabhi, yassaham nekkhammasukhassa pavivekasukhassa upasamasukhassa sambodhasukhassa nikamalabhi akicchalabhi akasiralabhi, so tam milhasukham middhasukham labhasakkarasilokasukham sadiyeyya.

“Idhaham, nagita, bhikkhum passami gamantaviharim samahitam nisinnam. Tassa mayham, nagita, evam hoti– ‘idanimam ayasmantam § aramiko va upatthahissati samanuddeso va tam tamha § samadhimha cavessati’ti. Tenaham, nagita, tassa bhikkhuno na attamano homi gamantaviharena. Idha panaham, nagita, bhikkhum passami arabbikam arabbe pacalayamanam nisinnam. Tassa mayham, nagita, evam hoti– ‘idani ayamayasma imam niddakilamatham pativinodetva arabbasabbamyeva manasi karissati ekattan’ti. Tenaham, nagita, tassa bhikkhuno attamano homi arabbaviharena.

“Idha panaham, nagita, bhikkhum passami arabbikam arabbe asamahitam nisinnam. Tassa mayham, nagita, evam hoti– ‘idani ayamayasma asamahitam va cittam samadahissati, samahitam va cittam anurakkhissati’ti. Tenaham, nagita, tassa bhikkhuno attamano homi arabbaviharena.

“Idha panaham, nagita, bhikkhum passami arabbikam arabbe samahitam nisinnam. Tassa mayham, nagita, evam hoti– ‘idani ayamayasma avimuttam va cittam vimocessati, vimuttam va cittam anurakkhissati’ti. Tenaham, nagita, tassa bhikkhuno attamano homi arabbaviharena.

“Idha panaham, nagita, bhikkhum passami gamantaviharim labhim civarapindapatasenasanagilanappaccayabhesajjaparikkharanam. So tam labhasakkarasilokam nikamayamano ribcati patisallanam ribcati arabbavanapatthani pantani senasanani; gamanigamarajadhanim osaritva vasam kappeti. Tenaham, nagita, tassa bhikkhuno na attamano homi gamantaviharena.

“Idha (pg. 2.0302) panaham, nagita, bhikkhum passami arabbikam labhim civarapindapatasenasanagilanappaccayabhesajjaparikkharanam. So tam labhasakkarasilokam patipanametva na ribcati patisallanam na ribcati arabbavanapatthani pantani senasanani. Tenaham, nagita, tassa bhikkhuno attamano homi arabbaviharena. Yasmaham, nagita, samaye addhanamaggappatipanno na kabci § passami purato va pacchato va, phasu me, nagita, tasmim samaye hoti antamaso uccarapassavakammaya”ti. Dvadasamam.

Devatavaggo § catuttho.


Tassuddanam–

Sekha dve aparihani, moggallana vijjabhagiya;

Vivadadanattakari nidanam, kimiladarukkhandhena nagitoti.


5. Dhammikavaggo曇彌品



(A.6.43.)5-1. Nagasuttam(不作不善事之人皆稱為)象

《中阿含118經》龍象經(大正藏1.608b)。同頌文是Thera-gatha vv.689-704

43. Ekam samayam bhagava savatthiyam viharati jetavane anathapindikassa arame. Atha kho bhagava pubbanhasamayam nivasetva pattacivaramadaya savatthiyam pindaya pavisi. Savatthiyam pindaya caritva pacchabhattam pindapatapatikkanto ayasmantam anandam amantesi – “ayamananda yena pubbaramo migaramatupasado tenupasavkamissama divaviharaya”ti. “Evam, bhante”ti kho ayasma anando bhagavato paccassosi.

Atha kho bhagava ayasmata anandena saddhim yena pubbaramo migaramatupasado tenupasavkami. Atha kho bhagava sayanhasamayam patisallana vutthito ayasmantam anandam amantesi– “ayamananda, yena pubbakotthako tenupasavkamissama gattani parisibcitun”ti. “Evam, bhante”ti (pg. 2.0303) kho ayasma anando bhagavato paccassosi. Atha kho bhagava ayasmata anandena saddhim yena pubbakotthako tenupasavkami gattani parisibcitum. Pubbakotthake gattani parisibcitva paccuttaritva ekacivaro atthasi gattani pubbapayamano.

Tena kho pana samayena rabbo pasenadissa kosalassa seto nama nago mahaturiya § talitavaditena pubbakotthaka paccuttarati. Apissu tam jano disva evamaha– “abhirupo vata, bho, rabbo nago; dassaniyo vata, bho, rabbo nago; pasadiko vata, bho, rabbo nago; kayupapanno vata, bho, rabbo nago”ti! Evam vutte ayasma udayi bhagavantam etadavoca– “hatthimeva nu kho, bhante, mahantam brahantam § kayupapannam jano disva evamaha– ‘nago vata, bho, nago’ti, udahu abbampi kabci § mahantam brahantam kayupapannam jano disva evamaha– ‘nago vata, bho, nago’”ti? “Hatthimpi kho, udayi, mahantam brahantam kayupapannam jano disva evamaha– ‘nago vata, bho, nago’ti! Assampi kho, udayi, mahantam brahantam …pe… gonampi kho, udayi mahantam brahantam …pe… uragampi § kho, udayi, mahantam brahantam …pe… rukkhampi kho, udayi mahantam brahantam …pe… manussampi kho, udayi, mahantam brahantam kayupapannam jano disva evamaha– ‘nago vata, bho, nago’ti! Api ca, udayi, yo sadevake loke samarake sabrahmake sassamanabrahmaniya pajaya sadevamanussaya agum na karoti kayena vacaya manasa, tamaham ‘nago’ti brumi”ti.

“Acchariyam, bhante, abbhutam, bhante! Yava subhasitam cidam, bhante, bhagavata– api ca, udayi, yo sadevake loke samarake sabrahmake sassamanabrahmaniya pajaya sadevamanussaya agum na karoti kayena vacaya manasa, tamaham ‘nago’ti brumi”ti. Idabca panaham, bhante, bhagavata subhasitam imahi gathahi anumodami–

“Manussabhutam sambuddham, attadantam samahitam;

Iriyamanam brahmapathe, cittassupasame ratam.

“Yam (pg. 2.0304) manussa namassanti, sabbadhammana paragum;

Devapi tam § namassanti, iti me arahato sutam.

“Sabbasamyojanatitam, vana nibbana § magatam;

Kamehi nekkhammaratam § , muttam selava kabcanam.

“Sabbe accaruci nago, himavabbe siluccaye;

Sabbesam naganamanam, saccanamo anuttaro.

“Nagam vo § kittayissami, na hi agum karoti so;

Soraccam avihimsa ca, pada nagassa te duve.

“Tapo ca brahmacariyam, carana nagassa tyapare;

Saddhahattho mahanago, upekkhasetadantava.

“Sati giva siro pabba, vimamsa dhammacintana;

Dhammakucchisamatapo, viveko tassa valadhi.

“So jhayi assasarato, ajjhattam susamahito § .

Gaccham samahito nago, thito nago samahito.

“Seyyam samahito nago, nisinnopi samahito;

Sabbattha samvuto nago, esa nagassa sampada.

“Bhubjati anavajjani, savajjani na bhubjati;

Ghasamacchadanam laddha, sannidhim parivajjayam.

“Samyojanam anum thulam, sabbam chetvana bandhanam;

Yena yeneva gacchati, anapekkhova gacchati.

“Yathapi udake jatam, pundarikam pavaddhati;

Nupalippati § toyena, sucigandham manoramam.

“Tatheva loke sujato, buddho loke viharati;

Nupalippati lokena, toyena padumam yatha.

“Mahaginiva (pg. 2.0305) jalito § , anaharupasammati.

Savkharesupasantesu § , nibbutoti pavuccati.

“Atthassayam vibbapani, upama vibbuhi desita;

Vibbassanti § mahanaga, nagam nagena desitam.

“Vitarago vitadoso, vitamoho anasavo;

Sariram vijaham nago, parinibbissati § anasavo”ti. Pathamam.




(A.6.44.)5-2. Migasalasuttam鹿住優婆夷家(問梵行與非梵行者後世生於同一趣)

《雜阿含991經》(大正藏2.258a)

44. Atha kho ayasma anando pubbanhasamayam nivasetva pattacivaramadaya yena migasalaya upasikaya nivesanam tenupasavkami; upasavkamitva pabbatte asane nisidi. Atha kho migasala § upasika yenayasma anando tenupasavkami; upasavkamitva ayasmantam anandam abhivadetva ekamantam nisidi. Ekamantam nisinna kho migasala upasika ayasmantam anandam etadavoca–

“Katham katham namayam, bhante ananda, bhagavata dhammo desito abbeyyo, yatra hi nama brahmacari ca abrahmacari ca ubho samasamagatika bhavissanti abhisamparayam Pita me, bhante, purano brahmacari ahosi aracari virato methuna gamadhamma. So kalavkato bhagavata byakato sakadagamisatto § tusitam kayam upapannoti. Petteyyopi § me, bhante, isidatto abrahmacari ahosi sadarasantuttho. Sopi kalavkato bhagavata byakato sakadagamipatto tusitam kayam upapannoti. Katham katham namayam, bhante ananda, bhagavata dhammo desito abbeyyo, yatra hi nama brahmacari ca abrahmacari ca ubho samasamagatika bhavissanti abhisamparayan”ti? “Evam kho panetam, bhagini, bhagavata byakatan”ti.

Atha (pg. 2.0306) kho ayasma anando migasalaya upasikaya nivesane pindapatam gahetva utthayasana pakkami. Atha kho ayasma anando pacchabhattam pindapatapatikkanto yena bhagava tenupasavkami; upasavkamitva bhagavantam abhivadetva ekamantam nisidi. Ekamantam nisinno kho ayasma anando bhagavantam etadavoca–

“Idhaham, bhante, pubbanhasamayam nivasetva pattacivaramadaya yena migasalaya upasikaya nivesanam tenupasavkamim; upasavkamitva pabbatte asane nisidim. Atha kho, bhante, migasala upasika yenaham tenupasavkami; upasavkamitva mam abhivadetva ekamantam nisidi. Ekamantam nisinna kho, bhante, migasala upasika mam etadavoca – ‘katham katham namayam, bhante ananda, bhagavata dhammo desito abbeyyo, yatra hi nama brahmacari ca abrahmacari ca ubho samasamagatika bhavissanti abhisamparayam. Pita me, bhante, purano brahmacari ahosi aracari virato methuna gamadhamma. So kalavkato bhagavata byakato sakadagamipatto tusitam kayam upapannoti. Petteyyopi me, bhante, isidatto abrahmacari ahosi sadarasantuttho. Sopi kalavkato bhagavata byakato sakadagamipatto tusitam kayam upapannoti. Katham katham namayam, bhante ananda, bhagavata dhammo desito abbeyyo, yatra hi nama brahmacari ca abrahmacari ca ubho samasamagatika bhavissanti abhisamparayan’ti? Evam vutte aham, bhante, migasalam upasikam etadavocam– ‘evam kho panetam, bhagini, bhagavata byakatan’”ti.

“Ka cananda, migasala upasika bala abyatta ammaka ammakasabba § , ke ca purisapuggalaparopariyabane? Chayime, ananda, puggala santo samvijjamana lokasmim.

“Katame cha? Idhananda, ekacco puggalo sorato hoti sukhasamvaso, abhinandanti sabrahmacari ekattavasena. Tassa savanenapi akatam hoti, bahusaccenapi akatam hoti, ditthiyapi appatividdham hoti, samayikampi vimuttim na labhati. So kayassa bheda param (pg. 2.0307) marana hanaya pareti no visesaya, hanagamiyeva hoti no visesagami.

“Idha panananda, ekacco puggalo sorato hoti sukhasamvaso, abhinandanti sabrahmacari ekattavasena. Tassa savanenapi katam hoti, bahusaccenapi katam hoti, ditthiyapi patividdham hoti, samayikampi vimuttim labhati. So kayassa bheda param marana visesaya pareti no hanaya, visesagamiyeva hoti no hanagami.

“Tatrananda, pamanika paminanti– ‘imassapi teva dhamma aparassapi teva dhamma, kasma tesam eko hino eko panito’ti! Tabhi tesam, ananda, hoti digharattam ahitaya dukkhaya.

“Tatrananda yvayam puggalo sorato hoti sukhasamvaso, abhinandanti sabrahmacari ekattavasena, tassa savanenapi katam hoti, bahusaccenapi katam hoti, ditthiyapi patividdham hoti, samayikampi vimuttim labhati. Ayam ananda puggalo amuna purimena puggalena abhikkantataro ca panitataro ca. Tam kissa hetu? Imam hananda, puggalam dhammasoto nibbahati, tadantaram ko janeyya abbatra tathagatena! Tasmatihananda, ma puggalesu pamanika ahuvattha; ma puggalesu pamanam ganhittha. Khabbati hananda, puggalesu pamanam ganhanto. Aham va, ananda, puggalesu pamanam ganheyyam, yo va panassa madiso.

“Idha panananda, ekaccassa puggalassa kodhamano adhigato § hoti, samayena samayabcassa lobhadhamma uppajjanti. Tassa savanenapi akatam hoti, bahusaccenapi akatam hoti, ditthiyapi appatividdham hoti, samayikampi vimuttim na labhati. So kayassa bheda param marana hanaya pareti no visesaya, hanagamiyeva hoti no visesagami.

“Idha panananda, ekaccassa puggalassa kodhamano adhigato hoti, samayena samayabcassa lobhadhamma uppajjanti. Tassa savanenapi katam hoti …pe… no hanagami.

“Tatrananda (pg. 2.0308) pamanika paminanti …pe… yo va panassa madiso.

“Idha, panananda, ekaccassa puggalassa kodhamano adhigato hoti, samayena samayabcassa vacisavkhara uppajjanti. Tassa savanenapi akatam hoti …pe… samayikampi vimuttim na labhati. So kayassa bheda param marana hanaya pareti no visesaya, hanagamiyeva hoti no visesagami.

“Idha panananda, ekaccassa puggalassa kodhamano adhigato hoti, samayena samayabcassa vacisavkhara uppajjanti. Tassa savanenapi katam hoti, bahusaccenapi katam hoti, ditthiyapi patividdham hoti, samayikampi vimuttim labhati. So kayassa bheda param marana visesaya pareti no hanaya, visesagamiyeva hoti no hanagami.

“Tatrananda pamanika paminanti– ‘imassapi teva dhamma, aparassapi teva dhamma. Kasma tesam eko hino, eko panito’ti? Tabhi tesam, ananda, hoti digharattam ahitaya dukkhaya.

“Tatrananda, yassa puggalassa kodhamano adhigato hoti, samayena samayabcassa vacisavkhara uppajjanti, tassa savanenapi katam hoti, bahusaccenapi katam hoti, ditthiyapi patividdham hoti, samayikampi vimuttim labhati. Ayam, ananda, puggalo amuna purimena puggalena abhikkantataro ca panitataro ca. Tam kissa hetu? Imam hananda, puggalam dhammasoto nibbahati. Tadantaram ko janeyya abbatra tathagatena! Tasmatihananda, ma puggalesu pamanika ahuvattha; ma puggalesu pamanam ganhittha. Khabbati hananda, puggalesu pamanam ganhanto. Aham va, ananda, puggalesu pamanam ganheyyam, yo va panassa madiso.

“Ka cananda, migasala upasika bala abyatta ammaka ammakasabba, ke ca purisapuggalaparopariyabane! Ime kho, ananda, cha puggala santo samvijjamana lokasmim.

“Yatharupena, ananda, silena purano samannagato ahosi, tatharupena silena isidatto samannagato abhavissa. Nayidha purano isidattassa gatimpi abbassa. Yatharupaya ca, ananda, pabbaya isidatto samannagato ahosi, tatharupaya pabbaya purano samannagato (pg. 2.0309) abhavissa. Nayidha isidatto puranassa gatimpi abbassa. Iti kho, ananda, ime puggala ubho ekavgahina”ti. Dutiyam.




(A.6.45.)5-3. Inasuttam債務

《中阿含125經》貧窮經(大正藏1.614a)

45. “Daliddiyam § , bhikkhave, dukkham lokasmim kamabhogino”ti? “Evam, bhante”. “Yampi, bhikkhave, daliddo § assako analhiko § inam adiyati, inadanampi, bhikkhave, dukkham lokasmim kamabhogino”ti? “Evam, bhante”. “Yampi, bhikkhave, daliddo assako analhiko inam adiyitva vaddhim patissunati, vaddhipi, bhikkhave, dukkha lokasmim kamabhogino”ti? “Evam, bhante”. “Yampi, bhikkhave, daliddo assako analhiko vaddhim patissunitva kalabhatam § vaddhim na deti, codentipi nam; codanapi, bhikkhave, dukkha lokasmim kamabhogino”ti? “Evam, bhante”. “Yampi, bhikkhave, daliddo assako analhiko codiyamano na deti, anucarantipi nam; anucariyapi, bhikkhave, dukkha lokasmim kamabhogino”ti? “Evam, bhante”. “Yampi, bhikkhave, daliddo assako analhiko anucariyamano na deti, bandhantipi nam; bandhanampi, bhikkhave, dukkham lokasmim kamabhogino”ti? “Evam, bhante”.

“Iti kho, bhikkhave, daliddiyampi dukkham lokasmim kamabhogino, inadanampi dukkham lokasmim kamabhogino, vaddhipi dukkha lokasmim kamabhogino, codanapi dukkha lokasmim kamabhogino, anucariyapi dukkha lokasmim kamabhogino, bandhanampi dukkham lokasmim kamabhogino; evamevam kho, bhikkhave yassa kassaci saddha natthi kusalesu dhammesu, hiri natthi kusalesu dhammesu, ottappam natthi kusalesu dhammesu, viriyam natthi kusalesu dhammesu, pabba natthi kusalesu dhammesu– ayam vuccati, bhikkhave, ariyassa vinaye daliddo assako analhiko.

“Sa kho so, bhikkhave, daliddo assako analhiko saddhaya asati kusalesu dhammesu, hiriya asati kusalesu dhammesu, ottappe asati kusalesu dhammesu, viriye asati kusalesu dhammesu, pabbaya asati (pg. 2.0310) kusalesu dhammesu, kayena duccaritam carati, vacaya duccaritam carati, manasa duccaritam carati. Idamassa inadanasmim vadami.

“So tassa kayaduccaritassa paticchadanahetu papikam iccham panidahati § . ‘Ma mam jabbu’ti icchati, ‘ma mam jabbu’ti savkappati ‘ma mam jabbu’ti vacam bhasati, ‘ma mam jabbu’ti kayena parakkamati. So tassa vaciduccaritassa paticchadanahetu …pe… so tassa manoduccaritassa paticchadanahetu …pe… ‘ma mam jabbu’ti kayena parakkamati. Idamassa vaddhiya vadami.

“Tamenam pesala sabrahmacari evamahamsu– ‘ayabca so ayasma evamkari evamsamacaro’ti. Idamassa codanaya vadami.

“Tamenam arabbagatam va rukkhamulagatam va subbagaragatam va vippatisarasahagata papaka akusalavitakka samudacaranti. Idamassa anucariyaya vadami.

“Sa kho so, bhikkhave, daliddo assako analhiko kayena duccaritam caritva vacaya duccaritam caritva manasa duccaritam caritva kayassa bheda param marana nirayabandhane va bajjhati tiracchanayonibandhane va. Naham, bhikkhave, abbam ekabandhanampi samanupassami evamdarunam evamkatukam § evam-antarayakaram anuttarassa yogakkhemassa adhigamaya, yathayidam, bhikkhave, nirayabandhanam va tiracchanayonibandhanam va”ti.

“Daliddiyam dukkham loke, inadanabca vuccati;

Daliddo inamadaya, bhubjamano vihabbati.

“Tato anucaranti nam, bandhanampi nigacchati;

Etabhi bandhanam dukkham, kamalabhabhijappinam.

“Tatheva ariyavinaye, saddha yassa na vijjati;

Ahiriko anottappi, papakammavinibbayo.

“Kayaduccaritam katva, vaciduccaritani ca;

Manoduccaritam katva, ‘ma mam jabbu’ti icchati.

“So (pg. 2.0311) samsappati § kayena, vacaya uda cetasa;

Papakammam pavaddhento, tattha tattha punappunam.

“So papakammo dummedho, janam dukkatamattano;

Daliddo inamadaya, bhubjamano vihabbati.

“Tato anucaranti nam, savkappa manasa dukha;

Game va yadi varabbe, yassa vippatisaraja.

“So papakammo dummedho, janam dukkatamattano;

Yonimabbataram gantva, niraye vapi bajjhati.

“Etabhi bandhanam dukkham, yamha dhiro pamuccati;

Dhammaladdhehi bhogehi, dadam cittam pasadayam.

“Ubhayattha kataggaho, saddhassa gharamesino;

Ditthadhammahitatthaya, samparayasukhaya ca.

Evametam gahatthanam, cago pubbam pavaddhati.

“Tatheva ariyavinaye, saddha yassa patitthita;

Hirimano ca ottappi, pabbava silasamvuto.

“Eso kho ariyavinaye, ‘sukhajivi’ti vuccati;

Niramisam sukham laddha, upekkham adhititthati.

“Pabca nivarane hitva, niccam araddhaviriyo;

Jhanani upasampajja, ekodi nipako sato.

“Evam batva yathabhutam, sabbasamyojanakkhaye;

Sabbaso anupadaya, samma cittam vimuccati.

“Tassa samma vimuttassa, banam ce hoti tadino;

‘Akuppa me vimutti’ti, bhavasamyojanakkhaye.

“Etam kho paramam banam, etam sukhamanuttaram;

Asokam virajam khemam, etam ananyamuttaman”ti. Tatiyam.




(A.6.46.)5-4. Mahacundasuttam(具壽)摩訶周那(法相應比丘與靜慮比丘)


46. Evam (pg. 2.0312) me sutam– ekam samayam ayasma mahacundo cetisu viharati sayamjatiyam § . Tatra kho ayasma mahacundo bhikkhu amantesi– “avuso bhikkhave”ti. “Avuso”ti kho te bhikkhu ayasmato mahacundassa paccassosum. Ayasma mahacundo etadavoca–

“Idhavuso, dhammayoga bhikkhu jhayi bhikkhu apasadenti– ‘ime pana jhayinomha, jhayinomhati jhayanti pajjhayanti nijjhayanti avajjhayanti § . Kimime § jhayanti, kintime jhayanti, katham ime jhayanti’ti? Tattha dhammayoga ca bhikkhu nappasidanti, jhayi ca bhikkhu nappasidanti, na ca bahujanahitaya patipanna honti bahujanasukhaya bahuno janassa atthaya hitaya sukhaya devamanussanam.

“Idha panavuso, jhayi bhikkhu dhammayoge bhikkhu apasadenti – ‘ime pana dhammayogamha, dhammayogamhati uddhata unnala capala mukhara vikinnavaca mutthassati asampajana asamahita vibbhantacitta pakatindriya. Kimime dhammayoga, kintime dhammayoga, katham ime dhammayoga’ti? Tattha jhayi ca bhikkhu nappasidanti, dhammayoga ca bhikkhu nappasidanti, na ca bahujanahitaya patipanna honti bahujanasukhaya bahuno janassa atthaya hitaya sukhaya devamanussanam.

“Idha panavuso, dhammayoga bhikkhu dhammayoganabbeva bhikkhunam vannam bhasanti, no jhayinam bhikkhunam vannam bhasanti. Tattha dhammayoga ca bhikkhu nappasidanti, jhayi ca bhikkhu nappasidanti, na ca bahujanahitaya patipanna honti bahujanasukhaya bahuno janassa atthaya hitaya sukhaya devamanussanam.

“Idha panavuso, jhayi bhikkhu jhayinabbeva bhikkhunam vannam bhasanti, no dhammayoganam bhikkhunam vannam bhasanti. Tattha jhayi ca bhikkhu nappasidanti, dhammayoga ca bhikkhu nappasidanti, na ca bahujanahitaya patipanna honti bahujanasukhaya (pg. 2.0313) bahuno janassa atthaya hitaya sukhaya devamanussanam.

“Tasmatihavuso evam sikkhitabbam– ‘dhammayoga samana jhayinam bhikkhunam vannam bhasissama’ti. Evabhi vo, avuso, sikkhitabbam. Tam kissa hetu? Acchariya hete, avuso, puggala dullabha lokasmim, ye amatam dhatum kayena phusitva viharanti. Tasmatihavuso, evam sikkhitabbam– ‘jhayi samana dhammayoganam bhikkhunam vannam bhasissama’ti. Evabhi vo, avuso, sikkhitabbam. Tam kissa hetu? Acchariya hete, avuso, puggala dullabha lokasmim ye gambhiram atthapadam pabbaya ativijjha passanti”ti. Catuttham.




(A.6.47.)5-5. Pathamasanditthikasuttam(有貪知有貪,無貪知無貪等)現見(1)


47. Atha kho moliyasivako § paribbajako yena bhagava tenupasavkami; upasavkamitva bhagavata saddhim sammodi. Sammodaniyam katham saraniyam vitisaretva ekamantam nisidi. Ekamantam nisinno kho moliyasivako paribbajako bhagavantam etadavoca– “‘sanditthiko dhammo, sanditthiko dhammo’ti, bhante, vuccati. Kittavata nu kho, bhante, sanditthiko dhammo hoti akaliko ehipassiko opaneyyiko paccattam veditabbo vibbuhi”ti?

“Tena hi, sivaka, tabbevettha patipucchami. Yatha te khameyya tatha nam byakareyyasi. Tam kim mabbasi, sivaka, santam va ajjhattam lobham ‘atthi me ajjhattam lobho’ti pajanasi, asantam va ajjhattam lobham ‘natthi me ajjhattam lobho’ti pajanasi”ti? “Evam, bhante”. “Yam kho tvam, sivaka, santam va ajjhattam lobham ‘atthi me ajjhattam lobho’ti pajanasi, asantam va ajjhattam lobham ‘natthi me ajjhattam lobho’ti pajanasi– evampi kho, sivaka, sanditthiko dhammo hoti …pe….

“Tam kim mabbasi, sivaka, santam va ajjhattam dosam …pe… santam va ajjhattam moham …pe… santam va ajjhattam lobhadhammam …pe… santam va ajjhattam dosadhammam …pe… santam va ajjhattam mohadhammam ‘atthi me ajjhattam mohadhammo’ti pajanasi, asantam (pg. 2.0314) va ajjhattam mohadhammam ‘natthi me ajjhattam mohadhammo’ti pajanasi”ti? “Evam, bhante”. “Yam kho tvam, sivaka, santam va ajjhattam mohadhammam ‘atthi me ajjhattam mohadhammo’ti pajanasi, asantam va ajjhattam mohadhammam ‘natthi me ajjhattam mohadhammo’ti pajanasi– evam kho, sivaka, sanditthiko dhammo hoti akaliko ehipassiko opaneyyiko paccattam veditabbo vibbuhi”ti.

“Abhikkantam, bhante, abhikkantam, bhante …pe… upasakam mam, bhante, bhagava dharetu ajjatagge panupetam saranam gatan”ti. Pabcamam.




(A.6.48.)5-6. Dutiyasanditthikasuttam(有貪知有貪,無貪知無貪等)現見(2)


48. Atha kho abbataro brahmano yena bhagava tenupasavkami; upasavkamitva bhagavata saddhim sammodi. Sammodaniyam katham saraniyam vitisaretva ekamantam nisidi. Ekamantam nisinno kho so brahmano bhagavantam etadavoca– “‘sanditthiko dhammo, sanditthiko dhammo’ti, bho gotama, vuccati. Kittavata nu kho, bho gotama, sanditthiko dhammo hoti akaliko ehipassiko opaneyyiko paccattam veditabbo vibbuhi”ti?

“Tena hi, brahmana, tabbevettha patipucchissami. Yatha te khameyya tatha nam byakareyyasi. Tam kim mabbasi, brahmana, santam va ajjhattam ragam ‘atthi me ajjhattam rago’ti pajanasi, asantam va ajjhattam ragam ‘natthi me ajjhattam rago’ti pajanasi”ti? “Evam, bho”. “Yam kho tvam, brahmana, santam va ajjhattam ragam ‘atthi me ajjhattam rago’ti pajanasi, asantam va ajjhattam ragam ‘natthi me ajjhattam rago’ti pajanasi– evampi kho, brahmana, sanditthiko dhammo hoti …pe….

“Tam kim mabbasi, brahmana, santam va ajjhattam dosam …pe… santam va ajjhattam moham …pe… santam va ajjhattam kayasandosam …pe… santam va ajjhattam vacisandosam …pe… santam va ajjhattam manosandosam ‘atthi me ajjhattam manosandoso’ti pajanasi, asantam va ajjhattam manosandosam ‘natthi me ajjhattam manosandoso’ti pajanasi”ti? “Evam, bho”. “Yam kho tvam, brahmana, santam va ajjhattam manosandosam ‘atthi me ajjhattam manosandoso’ti pajanasi, asantam va ajjhattam manosandosam ‘natthi me ajjhattam manosandoso’ti (pg. 2.0315) pajanasi– evam kho, brahmana, sanditthiko dhammo hoti akaliko ehipassiko opaneyyiko paccattam veditabbo vibbuhi”ti.

“Abhikkantam bho gotama, abhikkantam, bho gotama …pe… upasakam mam bhavam gotamo dharetu ajjatagge panupetam saranam gatan”ti. Chattham.




(A.6.49.)5-7. Khemasuttam (具壽)差摩(解脫者不念:我勝.我等.我劣)


49. Ekam samayam bhagava savatthiyam viharati jetavane anathapindikassa arame. Tena kho pana samayena ayasma ca khemo ayasma ca sumano savatthiyam viharanti andhavanasmim. Atha kho ayasma ca khemo ayasma ca sumano yena bhagava tenupasavkamimsu; upasavkamitva bhagavantam abhivadetva ekamantam nisidimsu. Ekamantam nisinno kho ayasma khemo bhagavantam etadavoca–

“Yo so, bhante, bhikkhu araham khinasavo vusitava katakaraniyo ohitabharo anuppattasadattho parikkhinabhavasamyojano sammadabba vimutto tassa na evam hoti– ‘atthi me seyyoti va atthi me sadisoti va atthi me hinoti va’”ti. Idamavocayasma khemo. Samanubbo sattha ahosi. Atha kho ayasma khemo “samanubbo me sattha”ti utthayasana bhagavantam abhivadetva padakkhinam katva pakkami.

Atha kho ayasma sumano acirapakkante ayasmante kheme bhagavantam etadavoca– “yo so, bhante, bhikkhu araham khinasavo vusitava katakaraniyo ohitabharo anuppattasadattho parikkhinabhavasamyojano sammadabba vimutto tassa na evam hoti– ‘natthi me seyyoti va natthi me sadisoti va natthi me hinoti va’”ti. Idamavocayasma sumano. Samanubbo sattha ahosi. Atha kho ayasma sumano “samanubbo me sattha”ti utthayasana bhagavantam abhivadetva padakkhinam katva pakkami.

Atha kho bhagava acirapakkantesu ayasmante ca kheme ayasmante ca sumane bhikkhu amantesi– “evam kho, bhikkhave, kulaputta abbam byakaronti (pg. 2.0316) Attho ca vutto atta ca anupanito. Atha ca pana idhekacce moghapurisa hasamanaka § mabbe abbam byakaronti. Te paccha vighatam apajjanti”ti.

“Na ussesu na omesu, samatte nopaniyare § .

Khina jati vusitam brahmacariyam, caranti samyojanavippamutta”ti. Sattamam.




(A.6.50.)5-8. Indriyasamvarasuttam護根(具足戒之所依等)


50. § “Indriyasamvare bhikkhave, asati indriyasamvaravipannassa hatupanisam hoti silam; sile asati silavipannassa hatupaniso hoti sammasamadhi; sammasamadhimhi asati sammasamadhivipannassa hatupanisam hoti yathabhutabanadassanam; yathabhutabanadassane asati yathabhutabanadassanavipannassa hatupaniso hoti nibbidavirago; nibbidavirage asati nibbidaviragavipannassa hatupanisam hoti vimuttibanadassanam. Seyyathapi, bhikkhave, rukkho sakhapalasavipanno. Tassa papatikapi na paripurim gacchati, tacopi na paripurim gacchati, pheggupi na paripurim gacchati, saropi na paripurim gacchati. Evamevam kho, bhikkhave, indriyasamvare asati indriyasamvaravipannassa hatupanisam hoti silam …pe… vimuttibanadassanam.

“Indriyasamvare bhikkhave, sati indriyasamvarasampannassa upanisasampannam hoti silam; sile sati silasampannassa upanisasampanno hoti sammasamadhi; sammasamadhimhi sati sammasamadhisampannassa upanisasampannam hoti yathabhutabanadassanam; yathabhutabanadassane sati yathabhutabanadassanasampannassa upanisasampanno hoti nibbidavirago; nibbidavirage sati nibbidaviragasampannassa upanisasampannam hoti vimuttibanadassanam. Seyyathapi, bhikkhave, rukkho sakhapalasasampanno. Tassa papatikapi paripurim gacchati, tacopi paripurim gacchati, pheggupi paripurim gacchati, saropi paripurim gacchati (pg. 2.0317) Evamevam kho, bhikkhave, indriyasamvare sati indriyasamvarasampannassa upanisasampannam hoti silam …pe… vimuttibanadassanan”ti. Atthamam.




(A.6.51.)5-9. Anandasuttam(具壽)阿難(:比丘聞未聞之法等)


51. Atha kho ayasma anando yenayasma sariputto tenupasavkami; upasavkamitva ayasmata sariputtena saddhim sammodi. Sammodaniyam katham saraniyam vitisaretva ekamantam nisidi. Ekamantam nisinno kho ayasma anando ayasmantam sariputtam etadavoca–

“Kittavata nu kho, avuso sariputta, bhikkhu assutabceva dhammam sunati, suta cassa dhamma na sammosam gacchanti, ye cassa dhamma pubbe cetasa samphutthapubba te ca samudacaranti, avibbatabca vijanati”ti? “Ayasma kho anando bahussuto. Patibhatu ayasmantamyeva anandan”ti. “Tenahavuso sariputta, sunahi, sadhukam manasi karohi; bhasissami”ti “Evamavuso”ti kho ayasma sariputto ayasmato anandassa paccassosi. Ayasma anando etadavoca–

“Idhavuso sariputta, bhikkhu dhammam pariyapunati– suttam geyyam veyyakaranam gatham udanam itivuttakam jatakam abbhutadhammam vedallam. So yathasutam yathapariyattam dhammam vittharena paresam deseti, yathasutam yathapariyattam dhammam vittharena paresam vaceti, yathasutam yathapariyattam dhammam vittharena sajjhayam karoti, yathasutam yathapariyattam dhammam cetasa anuvitakketi anuvicareti manasanupekkhati. Yasmim avase thera bhikkhu viharanti bahussuta agatagama dhammadhara vinayadhara matikadhara tasmim avase vassam upeti. Te kalena kalam upasavkamitva paripucchati paripabhati– ‘idam, bhante, katham; imassa kvattho’ti? Te tassa ayasmato avivatabceva vivaranti, anuttanikatabca uttanikaronti, anekavihitesu ca kavkhathaniyesu dhammesu kavkham pativinodenti. Ettavata kho, avuso sariputta, bhikkhu assutabceva dhammam sunati, suta cassa dhamma na sammosam gacchanti, ye cassa dhamma pubbe cetasa samphutthapubba te ca samudacaranti, avibbatabca vijanati”ti.

“Acchariyam (pg. 2.0318) avuso, abbhutam, avuso, yava subhasitam cidam ayasmata anandena. Imehi ca mayam chahi dhammehi samannagatam ayasmantam anandam dharema. Ayasma hi anando dhammam pariyapunati– suttam geyyam veyyakaranam gatham udanam itivuttakam jatakam abbhutadhammam vedallam Ayasma anando yathasutam yathapariyattam dhammam vittharena paresam deseti, ayasma anando yathasutam yathapariyattam dhammam vittharena paresam vaceti, ayasma anando yathasutam yathapariyattam dhammam vittharena sajjhayam karoti, ayasma anando yathasutam yathapariyattam dhammam cetasa anuvitakketi anuvicareti manasanupekkhati. Ayasma anando yasmim avase thera bhikkhu viharanti bahussuta agatagama dhammadhara vinayadhara matikadhara tasmim avase vassam upeti. Te ayasma anando kalena kalam upasavkamitva paripucchati paripabhati– ‘idam, bhante, katham; imassa kvattho’ti? Te ayasmato anandassa avivatabceva vivaranti, anuttanikatabca uttanikaronti, anekavihitesu ca kavkhathaniyesu dhammesu kavkham pativinodenti”ti. Navamam.




(A.6.52.)5-10. Khattiyasuttam剎帝利(等,近行﹑所托﹑思慕﹑究竟)

《增支部》A.6.52. Khattiya(剎帝利)、《增壹阿含37-2.8經》(大正2.714b),
《中阿含149經》何欲經(大正藏1.660c)

52. Atha kho janussoni § brahmano yena bhagava tenupasavkami; upasavkamitva bhagavata saddhim sammodi. Sammodaniyam katham saraniyam vitisaretva ekamantam nisidi. Ekamantam nisinno kho janussoni brahmano bhagavantam etadavoca–

“Khattiya bho gotama, kim-adhippaya, kim-upavicara, kim-adhitthana, kim-abhinivesa, kimpariyosana”ti? “Khattiya kho, brahmana, bhogadhippaya pabbupavicara baladhitthana pathavibhinivesa issariyapariyosana”ti.

“Brahmana pana, bho gotama, kim-adhippaya, kim-upavicara, kim-adhitthana, kim-abhinivesa, kimpariyosana”ti? “Brahmana kho, brahmana, bhogadhippaya pabbupavicara mantadhitthana yabbabhinivesa brahmalokapariyosana”ti.

“Gahapatika (pg. 2.0319) pana, bho gotama, kim-adhippaya, kim-upavicara, kim-adhitthana, kim-abhinivesa, kimpariyosana”ti? “Gahapatika kho, brahmana, bhogadhippaya pabbupavicara sippadhitthana kammantabhinivesa nitthitakammantapariyosana”ti.

“Itthi pana, bho gotama, kim-adhippaya, kim-upavicara, kim-adhitthana, kim-abhinivesa, kimpariyosana”ti? “Itthi kho, brahmana, purisadhippaya alavkarupavicara puttadhitthana asapatibhinivesa issariyapariyosana”ti.

“Cora pana, bho gotama, kim-adhippaya, kim-upavicara, kim-adhitthana, kim-abhinivesa, kimpariyosana”ti? “Cora kho, brahmana, adanadhippaya gahanupavicara satthadhitthana andhakarabhinivesa adassanapariyosana”ti.

“Samana pana, bho gotama, kim-adhippaya, kim-upavicara, kim-adhitthana, kim-abhinivesa, kimpariyosana”ti? “Samana kho, brahmana, khantisoraccadhippaya pabbupavicara siladhitthana akibcabbabhinivesa § nibbanapariyosana”ti.

“Acchariyam, bho gotama, abbhutam, bho gotama! Khattiyanampi bhavam gotamo janati adhippayabca upavicarabca adhitthanabca abhinivesabca pariyosanabca. Brahmananampi bhavam gotamo janati …pe… gahapatinampi bhavam gotamo janati… itthinampi bhavam gotamo janati… coranampi bhavam gotamo janati samananampi bhavam gotamo janati adhippayabca upavicarabca adhitthanabca abhinivesabca pariyosanabca. Abhikkantam, bho gotama …pe… upasakam mam bhavam gotamo dharetu ajjatagge panupetam saranam gatan”ti. Dasamam.




(A.6.53.)5-11. Appamadasuttam不放逸(能完成現法利及未來利)


53. Atha kho abbataro brahmano yena bhagava tenupasavkami; upasavkamitva bhagavata saddhim sammodi. Sammodaniyam katham saraniyam (pg. 2.0320) vitisaretva ekamantam nisidi. Ekamantam nisinno kho so brahmano bhagavantam etadavoca–

“Atthi nu kho, bho gotama, eko dhammo bhavito bahulikato yo ubho atthe samadhiggayha titthati– ditthadhammikabceva attham, yo ca attho samparayiko”ti? “Atthi kho, brahmana eko dhammo bhavito bahulikato yo ubho atthe samadhiggayha titthati – ditthadhammikabceva attham, yo ca attho samparayiko”ti.

“Katamo pana, bho gotama, eko dhammo bhavito bahulikato yo ubho atthe samadhiggayha titthati– ditthadhammikabceva attham, yo ca attho samparayiko”ti? “Appamado kho, brahmana, eko dhammo bhavito bahulikato ubho atthe samadhiggayha titthati– ditthadhammikabceva attham, yo ca attho samparayiko”.

“Seyyathapi, brahmana, yani kanici javgalanam § pananam padajatani, sabbani tani hatthipade samodhanam gacchanti; hatthipadam tesam aggamakkhayati, yadidam mahantattena. Evamevam kho, brahmana, appamado eko dhammo bhavito bahulikato ubho atthe samadhiggayha titthati– ditthadhammikabceva attham, yo ca attho samparayiko.

“Seyyathapi, brahmana, kutagarassa ya kaci gopanasiyo sabba ta kutavgama kutaninna kutasamosarana, kutam tasam aggamakkhayati; evamevam kho, brahmana …pe….

“Seyyathapi, brahmana, pabbajalayako pabbajam § layitva agge gahetva odhunati nidhunati nicchadeti; evamevam kho, brahmana …pe….

“Seyyathapi, brahmana, ambapindiya vantacchinnaya yani kanici ambani vantupanibandhanani sabbani tani tadanvayani bhavanti; evamevam kho, brahmana …pe….

“Seyyathapi, brahmana, ye keci khuddarajano § sabbete rabbo cakkavattissa anuyanta § bhavanti, raja tesam cakkavatti aggamakkhayati; evamevam kho, brahmana …pe….

“Seyyathapi (pg. 2.0321) brahmana, ya kaci tarakarupanam pabha sabba ta candassa pabhaya kalam nagghanti solasim, candappabha tasam aggamakkhayati. Evamevam kho, brahmana, appamado eko dhammo bhavito bahulikato ubho atthe samadhiggayha titthati– ditthadhammikabceva attham yo ca attho samparayiko.

“Ayam kho, brahmana, eko dhammo bhavito bahulikato ubho atthe samadhiggayha titthati– ditthadhammikabceva attham, yo ca attho samparayiko”ti.

“Abhikkantam, bho gotama, abhikkantam, bho gotama …pe… upasakam mam bhavam gotamo dharetu ajjatagge panupetam saranam gatan”ti. Ekadasamam.


(A.6.54.)5-12. Dhammikasuttam(王舍城具壽)曇彌(謾罵)

《中阿含130經》教曇彌經(大正藏1.618b)

54. Ekam samayam bhagava rajagahe viharati gijjhakute pabbate. Tena kho pana samayena ayasma dhammiko jatibhumiyam avasiko hoti sabbaso jatibhumiyam sattasu avasesu. Tatra sudam ayasma dhammiko agantuke bhikkhu akkosati paribhasati vihimsati vitudati roseti vacaya. Te ca agantuka bhikkhu ayasmata dhammikena akkosiyamana paribhasiyamana vihesiyamana vitudiyamana rosiyamana vacaya pakkamanti, na santhanti § , ribcanti avasam.

Atha kho jatibhumakanam § upasakanam etadahosi– “mayam kho bhikkhusavgham paccupatthita civarapindapatasenasanagilanappaccayabhesajjaparikkharena. Atha ca pana agantuka bhikkhu pakkamanti, na santhanti, ribcanti avasam. Ko nu kho hetu ko paccayo yena agantuka bhikkhu pakkamanti, na santhanti, ribcanti avasan”ti? Atha kho jatibhumakanam upasakanam etadahosi– “ayam kho ayasma dhammiko agantuke bhikkhu akkosati paribhasati vihimsati vitudati roseti vacaya. Te ca agantuka bhikkhu ayasmata dhammikena akkosiyamana paribhasiyamana vihesiyamana vitudiyamana rosiyamana vacaya pakkamanti (pg. 2.0322) na santhanti, ribcanti avasam. Yamnuna mayam ayasmantam dhammikam pabbajeyyama”ti.

Atha kho jatibhumaka upasaka yena ayasma dhammiko tenupasavkamimsu; upasavkamitva ayasmantam dhammikam etadavocum– “pakkamatu, bhante, ayasma dhammiko imamha avasa; alam te idha vasena”ti. Atha kho ayasma dhammiko tamha avasa abbam avasam agamasi. Tatrapi sudam ayasma dhammiko agantuke bhikkhu akkosati paribhasati vihimsati vitudati roseti vacaya. Te ca agantuka bhikkhu ayasmata dhammikena akkosiyamana paribhasiyamana vihesiyamana vitudiyamana rosiyamana vacaya pakkamanti, na santhanti, ribcanti avasam.

Atha kho jatibhumakanam upasakanam etadahosi– “mayam kho bhikkhusavgham paccupatthita civarapindapatasenasanagilanappaccayabhesajjaparikkharena. Atha ca pana agantuka bhikkhu pakkamanti, na santhanti, ribcanti avasam. Ko nu kho hetu ko paccayo yena agantuka bhikkhu pakkamanti, na santhanti, ribcanti avasan”ti? Atha kho jatibhumakanam upasakanam etadahosi– “ayam kho ayasma dhammiko agantuke bhikkhu akkosati paribhasati vihimsati vitudati roseti vacaya. Te ca agantuka bhikkhu ayasmata dhammikena akkosiyamana paribhasiyamana vihesiyamana vitudiyamana rosiyamana vacaya pakkamanti, na santhanti, ribcanti avasam. Yamnuna mayam ayasmantam dhammikam pabbajeyyama”ti.

Atha kho jatibhumaka upasaka yenayasma dhammiko tenupasavkamimsu; upasavkamitva ayasmantam dhammikam etadavocum– “pakkamatu, bhante, ayasma dhammiko imamhapi avasa; alam te idha vasena”ti. Atha kho ayasma dhammiko tamhapi avasa abbam avasam agamasi Tatrapi sudam ayasma dhammiko agantuke bhikkhu akkosati paribhasati vihimsati vitudati roseti vacaya. Te ca agantuka bhikkhu ayasmata dhammikena akkosiyamana paribhasiyamana vihesiyamana vitudiyamana rosiyamana vacaya pakkamanti, na santhanti, ribcanti avasam.

Atha (pg. 2.0323) kho jatibhumakanam upasakanam etadahosi– “mayam kho bhikkhusavgham paccupatthita civarapindapatasenasanagilanappaccayabhesajjaparikkharena. Atha ca pana agantuka bhikkhu pakkamanti na santhanti, ribcanti avasam. Ko nu kho hetu ko paccayo yena agantuka bhikkhu pakkamanti, na santhanti, ribcanti avasan”ti? Atha kho jatibhumakanam upasakanam etadahosi– “ayam kho ayasma dhammiko agantuke bhikkhu akkosati …pe… Yamnuna mayam ayasmantam dhammikam pabbajeyyama sabbaso jatibhumiyam sattahi avasehi”ti. Atha kho jatibhumaka upasaka yenayasma dhammiko tenupasavkamimsu; upasavkamitva ayasmantam dhammikam etadavocum– “pakkamatu, bhante, ayasma dhammiko sabbaso jatibhumiyam sattahi avasehi”ti. Atha kho ayasmato dhammikassa etadahosi– “pabbajito khomhi jatibhumakehi upasakehi sabbaso jatibhumiyam sattahi avasehi. Kaham nu kho dani gacchami”ti? Atha kho ayasmato dhammikassa etadahosi– “yamnunaham yena bhagava tenupasavkameyyan”ti.

Atha kho ayasma dhammiko pattacivaramadaya yena rajagaham tena pakkami. Anupubbena yena rajagaham gijjhakuto pabbato yena bhagava tenupasavkami; upasavkamitva bhagavantam abhivadetva ekamantam nisidi. Ekamantam nisinnam kho ayasmantam dhammikam bhagava etadavoca– “handa kuto nu tvam, brahmana dhammika, agacchasi”ti? “Pabbajito aham, bhante, jatibhumakehi upasakehi sabbaso jatibhumiyam sattahi avasehi”ti. “Alam, brahmana dhammika, kim te imina, yam tam tato tato pabbajenti, so tvam tato tato pabbajito mameva santike agacchasi”.

“Bhutapubbam, brahmana dhammika, samuddika vanija tiradassim sakunam gahetva navaya samuddam ajjhogahanti. Te atiradakkhiniya § navaya tiradassim sakunam mubcanti. So gacchateva puratthimam disam, gacchati pacchimam disam, gacchati uttaram disam, gacchati dakkhinam disam, gacchati uddham, gacchati anudisam. Sace so samanta tiram passati, tathagatakova § hoti. Sace pana so samanta (pg. 2.0324) tiram na passati tameva navam paccagacchati. Evamevam kho, brahmana dhammika, yam tam tato tato pabbajenti so tvam tato tato pabbajito mameva santike agacchasi.

“Bhutapubbam brahmana dhammika, rabbo korabyassa suppatittho nama nigrodharaja ahosi pabcasakho sitacchayo manoramo. Suppatitthassa kho pana, brahmana dhammika, nigrodharajassa dvadasayojanani abhiniveso ahosi, pabca yojanani mulasantanakanam. Suppatitthassa kho pana brahmana dhammika, nigrodharajassa tava mahantani phalani ahesum; seyyathapi nama alhakathalika. Evamassa saduni phalani ahesum; seyyathapi nama khuddam madhum anelakam. Suppatitthassa kho pana, brahmana dhammika, nigrodharajassa ekam khandham raja paribhubjati saddhim itthagarena, ekam khandham balakayo paribhubjati, ekam khandham negamajanapada paribhubjanti, ekam khandham samanabrahmana paribhubjanti, ekam khandham miga § paribhubjanti. Suppatitthassa kho pana, brahmana dhammika, nigrodharajassa na koci phalani rakkhati, na ca sudam § abbamabbassa phalani himsanti.

“Atha kho, brahmana dhammika, abbataro puriso suppatitthassa nigrodharajassa yavadattham phalani bhakkhitva sakham bhabjitva pakkami. Atha kho, brahmana dhammika, suppatitthe nigrodharaje adhivatthaya devataya etadahosi– ‘acchariyam vata, bho, abbhutam vata, bho! Yava papo manusso § , yatra hi nama suppatitthassa nigrodharajassa yavadattham phalani bhakkhitva sakham bhabjitva pakkamissati, yamnuna suppatittho nigrodharaja ayatim phalam na dadeyya’ti. Atha kho, brahmana dhammika, suppatittho nigrodharaja ayatim phalam na adasi.

“Atha kho, brahmana dhammika, raja korabyo yena sakko devanamindo tenupasavkami; upasavkamitva sakkam devanamindam etadavoca– ‘yagghe, marisa, janeyyasi suppatittho nigrodharaja phalam na deti’ti? Atha kho, brahmana dhammika, sakko devanamindo tatharupam iddhabhisavkharam abhisavkhasi § , yatha bhusa vatavutthi agantva suppatittham nigrodharajam pavattesi (pg. 2.0325) § ummulamakasi. Atha kho, brahmana dhammika, suppatitthe nigrodharaje adhivattha devata dukkhi dummana assumukhi rudamana ekamantam atthasi.

“Atha kho, brahmana dhammika, sakko devanamindo yena suppatitthe nigrodharaje adhivattha devata tenupasavkami; upasavkamitva suppatitthe nigrodharaje adhivattham devatam etadavoca– ‘kim nu tvam, devate, dukkhi dummana assumukhi rudamana ekamantam thita’ti? ‘Tatha hi pana me, marisa, bhusa vatavutthi agantva bhavanam pavattesi ummulamakasi’ti. ‘Api nu tvam, devate, rukkhadhamme thitaya bhusa vatavutthi agantva bhavanam pavattesi ummulamakasi’ti? ‘Katham pana, marisa rukkho rukkhadhamme thito hoti’ti? ‘Idha, devate, rukkhassa mulam mulatthika haranti, tacam tacatthika haranti, pattam pattatthika haranti, puppham pupphatthika haranti, phalam phalatthika haranti. Na ca tena devataya anattamanata va anabhinandi § va karaniya. Evam kho, devate, rukkho rukkhadhamme thito hoti’ti. ‘Atthitayeva kho me, marisa, rukkhadhamme bhusa vatavutthi agantva bhavanam pavattesi ummulamakasi’ti. ‘Sace kho tvam, devate, rukkhadhamme tittheyyasi, siya § te bhavanam yathapure’ti? ‘Thassamaham, § marisa rukkhadhamme, hotu me bhavanam yathapure’”ti.

“Atha kho, brahmana dhammika, sakko devanamindo tatharupam iddhabhisavkharam abhisavkhasi § , yatha bhusa vatavutthi agantva suppatittham nigrodharajam ussapesi, sacchavini mulani ahesum. Evamevam kho, brahmana dhammika, api nu tam samanadhamme thitam jatibhumaka upasaka pabbajesum sabbaso jatibhumiyam sattahi avasehi”ti? “Katham pana, bhante, samano samanadhamme thito hoti”ti? “Idha, brahmana dhammika, samano akkosantam na paccakkosati, rosantam na patirosati, bhandantam na patibhandati. Evam kho, brahmana dhammika, samano samanadhamme thito hoti”ti. “Atthitamyeva mam, bhante, samanadhamme jatibhumaka upasaka pabbajesum sabbaso jatibhumiyam sattahi avasehi”ti.

§ “Bhutapubbam (pg. 2.0326) brahmana dhammika, sunetto nama sattha ahosi titthakaro kamesu vitarago. Sunettassa kho pana, brahmana dhammika, satthuno anekani savakasatani ahesum. Sunetto sattha savakanam brahmalokasahabyataya dhammam desesi. Ye kho pana, brahmana dhammika, sunettassa satthuno brahmalokasahabyataya dhammam desentassa cittani na pasadesum te kayassa bheda param marana apayam duggatim vinipatam nirayam upapajjimsu. Ye kho pana, brahmana dhammika, sunettassa satthuno brahmalokasahabyataya dhammam desentassa cittani pasadesum te kayassa bheda param marana sugatim saggam lokam upapajjimsu.

“Bhutapubbam, brahmana dhammika, mugapakkho nama sattha ahosi …pe… aranemi nama sattha ahosi… kuddalako nama sattha ahosi… hatthipalo nama sattha ahosi… jotipalo nama sattha ahosi titthakaro kamesu vitarago. Jotipalassa kho pana, brahmana dhammika, satthuno anekani savakasatani ahesum. Jotipalo sattha savakanam brahmalokasahabyataya dhammam desesi. Ye kho pana, brahmana dhammika, jotipalassa satthuno brahmalokasahabyataya dhammam desentassa cittani na pasadesum te kayassa bheda param marana apayam duggatim vinipatam nirayam upapajjimsu. Ye kho pana, brahmana dhammika, jotipalassa satthuno brahmalokasahabyataya dhammam desentassa cittani pasadesum te kayassa bheda param marana sugatim saggam lokam upapajjimsu.

“Tam kim mabbasi, brahmana dhammika, yo ime cha satthare titthakare kamesu vitarage, anekasataparivare sasavakasavghe padutthacitto akkoseyya paribhaseyya, bahum so apubbam pasaveyya”ti? “Evam, bhante”. “Yo kho, brahmana dhammika, ime cha satthare titthakare kamesu vitarage anekasataparivare sasavakasavghe padutthacitto akkoseyya paribhaseyya, bahum so apubbam pasaveyya. Yo ekam ditthisampannam puggalam padutthacitto akkosati paribhasati, ayam tato bahutaram apubbam pasavati. Tam kissa hetu? Naham, brahmana dhammika, ito bahiddha evarupim khantim § vadami, yathamam sabrahmacarisu. Tasmatiha, brahmana dhammika (pg. 2.0327) evam sikkhitabbam– ‘na no samasabrahmacarisu § cittani padutthani bhavissanti’”ti. Evabhi te, brahmana dhammika, sikkhitabbanti.

“Sunetto mugapakkho ca, aranemi ca brahmano.

Kuddalako ahu sattha, hatthipalo ca manavo.

“Jotipalo ca govindo, ahu sattapurohito;

Ahimsaka § atitamse, cha sattharo yasassino.

“Niramagandha karunedhimutta § , kamasamyojanatiga § .

Kamaragam virajetva, brahmalokupaga ahum § .

“Ahesum savaka tesam, anekani satanipi;

Niramagandha karunedhimutta, kamasamyojanatiga.

Kamaragam virajetva, brahmalokupaga ahum § .

“Yete isi bahirake, vitarage samahite;

Padutthamanasavkappo, yo naro paribhasati.

Bahubca so pasavati, apubbam tadiso naro.

“Yo cekam ditthisampannam, bhikkhum buddhassa savakam;

Padutthamanasavkappo yo naro paribhasati.

Ayam tato bahutaram, apubbam pasave naro.

“Na sadhurupam aside, ditthitthanappahayinam;

Sattamo puggalo eso, ariyasavghassa vuccati.

“Avitarago kamesu, yassa pabcindriya mudu;

Saddha sati ca viriyam, samatho ca vipassana.

“Tadisam bhikkhumasajja, pubbeva upahabbati;

Attanam upahantvana, paccha abbam vihimsati.

“Yo (pg. 2.0328) ca rakkhati attanam, rakkhito tassa bahiro;

Tasma rakkheyya attanam, akkhato pandito sada”ti. Dvadasamam.

Dhammikavaggo pabcamo.
Tassuddanam–

Nagamigasala inam, cundam dve sanditthika duve;

Khema-indriya ananda, khattiya appamadena dhammikoti.

~ Pathamapannasakam samattam. ~





tải về 1.54 Mb.

Chia sẻ với bạn bè của bạn:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Cơ sở dữ liệu được bảo vệ bởi bản quyền ©hocday.com 2024
được sử dụng cho việc quản lý

    Quê hương