ThS. Phan Tuấn Triều – Đh bình Dương

1. Phong hoá và qu trình hình thnh đất 1

1.1. Khái niệm về đất 1

1.2. Qu trình phong hố đá 2

1.2.1. Khái niệm 2

1.2.2. Cc qu trình phong hố 2

1.2.2.1. Phong hố lý học 2

1.2.2.2. Phong hoá hoá học 2

1.2.2.3. Phong hoá sinh học 3

2. Qu trình hình thnh đất 4

2.1. Khái niệm 4

2.2. Các yếu tố hình thnh đất 5

3. Sự phát triển của quá trinh hionh thành đất 7

4. Các chức năng của đất 7

1. Đặc điểm hình thi học của đất 8

1.1. Phẫu diện đất ( trắc diện đất ) 8

1.2. Thành phần của đất 9

1.3. Sa cấu đất ( soil texture ) 10

1.4. Cơ cấu đất (soil structure) 12

1.5. Độ dày của đất 13

1.6. Màu sắt của đất 13

2. Tỷ trọng và dung trọng 14

2.1. Tỷ trọng 14

2.2. Dung trọng 14
CHƯƠNG III: THÀNH PHẦN HOÁ HỌC VÀ SINH VẬT CỦA ĐẤT 15

1. Các nguyên tố hoá học 15

1.1. Các nguyên tố đa lượng 16

1.2. Các nguyên tố vi lượng 16

2. Độ chua của đất (pH đất) 16

3. Khả năng trao đổi cation ( Cation Exchange Capacity – CEC ) 17

4. Chất hữu cơ 19

4.1. Nguồn gốc chất hữu cơ 19

4.2. Chất hữu cơ và cấu trúc đất 19

5. Thành phần sinh vật học 20

1. Keo đất và khả năng hấp phụ của đất 22

1.1. Keo đất 22

1.2. Cấu tạo của keo đất 22

1.3. Phân loại hạt keo 23

1.4. Tính chất của keo đất 23

2. Khả năng hấp phụ của đất 24

3. Dung dịch đất 25

3.1. Khái niệm 25

3.2. Nguồn gốc, thành phần và yếu tố ảnh hưởng đến dung dịch đất 26

3.2.1. Nguồn gốc 26

3.2.2. Thành phần 26

3.2.3. Những nhân tố ảnh hưởng đến dung dịch đất 27

4. Tính đệm của dung đất 27

4.1. Khái niệm 27

4.2. Các nguyên nhân gây tính đệm 27

5. Tính oxy hoá – khử của dung dịch đất 28

5.1. Khái niệm 28

5.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến qu trình oxy hố – khử 29

5.3. Độ dẫn điện ( EC ) của dung dịch đất 30

1. Khái niệm xĩi mịn đất 31

2. Tác nhân, nhân tố và những nguyên nhân của xĩi mịn đất 31

3. Các kiểu xĩi mịn đất 33

4. Các yếu tố ảnh hưởng tới lượng đất bị xĩi mịn 33

4.1. Con người 33

4.2. Yếu tố khí hậu 33

4.3. Yếu tố độ dốc 34

4.4. Tính chất đất 35

5. Những yếu tố ảnh hưởng xoi mịn do giĩ 35

6. Các biện php phịng chống xĩi mịn 36

6.1. Phịng chống xoi mịn trn phạm vi tồn lnh thổ 37

6.2. Phịng chống xĩi mịn trn phạm vi khu vực 37
CHƯƠNG VI: QUÁ TRÌNH LM CHẶT, LATERIT, CHUA HOÁ, MẶN HOÁ MÔI TRƯỜNG ĐẤT 39

1. Qu trình lm chặt đất 39

1.1. Độ chặt của đất 39

1.2. Nguyên nhân 39

1.3. Các biên pháp quản lý v cải tạo đất chặt 40

2. Qu trình laterit hố 40

2.1 Bản chất của qu trình laterit 40

2.2. Các loại đá ong 40

2.3. Các điều kiện hình thnh đá ong 41

2.4. Các điều kiện hình thnh kết von 41

2.5. Ảnh hưởng của đá ong và kết von lên môi trường sinh thái 42

3. Qu trình axit hố 42

3.1. Nguyên nhân tự nhiên 42

3.2. Nguyên nhân do tác động nhân sinh 43

4. Qu trình mặn hoá, đất mặn 44

4.1. Khái niệm đất mặn 44

4.2. Qu trình mặn hoá, nguồn gốc và đặc điểm 45

4.3. Cải tạo đất mặn 46

4.3.1 Ảnh hưởng của đất mặn đến sinh trưởng và phát triển của cây trồng 46

4.3.2. Biện pháp cải tạo đất mặn 46

2. Tác động của các hệ thống sản xuất đến môi trường đất 48

3. Ô nhiễm môi trường đất 49

3.1. Ô nhiễm ở khu công nghiệp và đô thị 50

3.1.1. Chất thải xây dựng 50

3.1.2. Chất thải kim loại 50

3.1.3. Chất thải khí 53

3.1.4. Chất thải hoá học và hữu cơ 53

3.2. Ô nhiễm đất do hoạt động nông nghiệp 56

3.2.1 Ô nhiễm do phân bón 56

3.2.2. Ô nhiễm do thuốc bảo vệ thực vật 57

3.2.3. Ô nhiễm đất do dầu 57

3.3. Tính độc hại của kim loại nặng trong hệ thống đất 58

3.3.1. Tính độc hại của kim loại nặng 58

3.3.2. Ảnh hưởng của kim loại đối với sinh vật đất 59
CHƯƠNG VIII: ĐẤT VÀ CÁC KHÍ NHÀ KÍNH 65

1. Hoá học khí quyển của carbon và các hợp chất nitơ 65

1.1. Mêtan ( CH₄ ) và carbon monoxít ( CO ) 65

1.2. Các hợp chất nitơ 67

2. Sự trao đổi các khí nhà kính giữa đất và khí quyển 69

2.1. Khí cacbonic ( CO₂ ) 69

2.2. Trao đổi cacbon monoxit ( CO ) 71

2.3. Trao đổi khí mêtan ( CH₄ ) 73

2.4. Trao đổi dinitro oxyt (N­₂O) 76

2.5. Trao đổi nitơ oxyt ( NO ) và nitơ dioxyt ( NO₂) 78

2.6. Amoniac ( NH₃) 79