Bé GI¸O DôC Vµ §µO T¹O Bé Y TÕ
|
TR¦êNG §¹I HäC D¦îC Hµ NéI
Th¹c sÜ NguyÔn Têng Vy
Nghiªn cøu thµnh phÇn hãa häc ®Ó tiªu chuÈn hãa chÊt lîng dÇu gÊc ViÖt nam (Momordica cochinchinensis. Spreng) dïng lµm thuèc
§Ò C¦¥NG LUËN ¸N TIÕN SÜ D¦îC HäC.
Chuyªn ngµnh: KiÓm nghiÖm thuèc.
M· Sè: 62 73 15 01
Ngêi huíng dÉn khoa häc:
PGS. TS. TrÞnh V¨n LÈu
PGS.TS. TrÇn Tö An
Hµ Néi - 2005.
Môc lôc
I. §Æt vÊn ®Ò 4
II. Tæng quan 5
2.1. GÊc (Momordica Cochinchinensis. Spreng. Cucurbitaceae) 5
2.2.T×nh h×nh nghiªn cøu qu¶ GÊc (Momordica cochinchinensis Spreng): 5
2.2.1. Trªn thÕ giíi: 5
2.2.2. ë ViÖt nam: 6
2.3. DÇu GÊc (Oleum Momordicae): 6
Mét sè thµnh phÇn cã ho¹t tÝnh sinh häc trong dÇu GÊc: 6
2.3.1. C¸c carotenoid: 7
2.3.2. Mét sè acid bÐo kh«ng no: 10
2.4. C¸c chÕ phÈm cã dÇu GÊc ®ang lu th«ng trªn thÞ trêng ViÖt nam 11
2.4.1. Viªn nang VINAGA: 11
2.4.2.Viªn nang mÒm GACROTEN-E400 (C«ng ty cæ phÇn dîc phÈm Hµ T©y) 12
III. §èi tîng, ph¬ng tiÖn, ph¬ng ph¸p nghiªn cøu 13
3.1. §èi tîng nghiªn cøu: 13
3.2. Ph¬ng tiÖn nghiªn cøu: Thuèc thö, thùc nghiÖm, dông cô, m¸y mãc 13
3.3. Néi dung nghiªn cøu 13
3.3.1. Nghiªn cøu hµm lîng c¸c thµnh phÇn hãa häc cña dÇu GÊc ®îc s¶n xuÊt ë miÒn B¾c vµ miÒn Nam: 13
3.3.2. Nghiªn cøu x©y dùng tiªu chuÈn chÊt lîng dÇu GÊc 13
3.3.3. Theo dâi ®¸nh gi¸ sù æn ®Þnh cña nguyªn liÖu dÇu GÊc. 13
3.3.4. Nghiªn cøu tiªu chuÈn hãa mét sè chÕ phÈm s¶n xuÊt tõ dÇu GÊc ViÖt nam: 13
3.3.5. Phèi hîp s¶n xuÊt chÕ phÈm 13
3.4. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu: 13
3.4.1. Nghiªn cøu hµm lîng c¸c thµnh phÇn hãa häc cña dÇu GÊc ®îc s¶n xuÊt ë miÒn B¾c vµ miÒn Nam: 13
3.4.2. Nghiªn cøu x©y dùng tiªu chuÈn chÊt lîng dÇu GÊc 14
3.4.3. Theo dâi ®¸nh gi¸ sù æn ®Þnh cña nguyªn liÖu dÇu GÊc. 14
3.4.4. Nghiªn cøu tiªu chuÈn hãa mét sè chÕ phÈm s¶n xuÊt tõ dÇu GÊc ViÖt nam: 14
3.4.5. Phèi hîp s¶n xuÊt chÕ phÈm 14
3.4.6. Xö lý sè liÖu: 14
IV. Dù ®Þnh kÕt qu¶ ®¹t ®îc 15
4.1. KÕt qu¶ dù kiÕn: 15
4.1.1. X¸c ®Þnh ®îc thµnh phÇn ho¸ häc (®Þnh tÝnh vµ ®Þnh lîng) mét sè ho¹t chÊt cã t¸c dông sinh häc trong dÇu GÊc ViÖt Nam 15
4.1.2.X©y dùng ®îc tiªu chuÈn cho dÇu GÊc nguyªn liÖu 15
4.1.3.X¸c ®Þnh ®îc ®iÒu kiÖn b¶o qu¶n ®¶m b¶o chÊt lîng dÇu GÊc 15
4.1.4.X©y dùng tiªu chuÈn chÊt lîng cña ba chÕ phÈm cã GÇu gÊc. 15
4.1.5.S¶n xuÊt thö ®îc ba chÕ phÈm cã chøa dÇu GÊc ®¹t tiªu chuÈn ®· x©y dùng (phèi hîp víi mét c«ng ty hoÆc xÝ nghiÖp dîc phÈm) 15
4.2. Nh÷ng ®iÓm míi cña ®Ò tµi, øng dông trong thùc tiÔn: 15
4.2.1. X¸c ®Þnh ®îc c¸c thµnh phÇn cã ho¹t tÝnh sinh häc cña dÇu GÊc 15
4.2.2. X©y dùng ®îc tiªu chuÈn chÊt lîng cña dÇu GÊc 15
4.2.3. X¸c ®Þnh ®îc ®iÒu kiÖn b¶o qu¶n thÝch hîp ®Ó nguyªn liÖu dÇu GÊc ®¶m b¶o chÊt lîng 15
4.2.4. §Ò xuÊt mét sè tiªu chuÈn chÊt lîng cho ba chÕ phÈm cã dÇu GÊc (Nh÷ng chÕ phÈm nµy ®· ®îc phèi hîp víi xÝ nghiÖp hoÆc c«ng ty dîc phÈm ®a vµo s¶n xuÊt thö) 15
v. KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ 16
5.1. KÕt luËn: 16
5.2. KiÕn nghÞ: 16
VI. NguyÖn väng 17
6.1. Ngêi híng dÉn khoa häc 17
6.2. N¬i thùc hiÖn: 17
VII. Dù kiÕn kÕ ho¹ch thùc hiÖn: 18
7.1. Thêi gian 18
VIII. Tµi liÖu tham kh¶o. 19
I. §Æt vÊn ®Ò
NhÞp sèng hiÖn ®¹i cïng tèc ®é ®« thÞ hãa, kÌm theo khãi bôi, sö dông hãa chÊt ®éc h¹i thiÕu kiÓm so¸t, chiÕn tranh,… ®ang hñy ho¹i m«i trêng sèng cña con ngêi vµ g©y nªn c¸c th¶m häa khã lêng. DÞch nhiÔm khuÈn h« hÊp cÊp lµm cho Tæ chøc y tÕ thÕ giíi (WHO) ph¶i c¶nh b¸o toµn cÇu nh võa x¶y ra lµ mét thÝ dô. Cha bao giê c¸c nhµ chuyªn m«n, c¸c ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng l¹i cÊp thiÕt c¶nh b¸o con ngêi ph¶i ch¨m lo søc kháe, cã chÕ ®é ¨n uèng hîp lý ®Ó n©ng cao søc ®Ò kh¸ng, phßng ngõa dÞch bÖnh nh hiÖn nay. Kh¸i niÖm “thùc phÈm- thuèc” (medical food) ra ®êi vµ hiÖn ®ang lµ xu híng cña thÕ kû XXI [19]
TÊt c¶ nh÷ng dîc phÈm, thùc phÈm thuèc ®îc ®Æc chÕ tõ th¶o méc, c©y cá trë nªn v« cïng quÝ gi¸ víi con ngêi bëi tÝnh an toµn vµ hiÖu qu¶ cña nã. C¸c nhµ khoa häc ®· cho biÕt: T¨ng cêng hµm lîng chÊt chèng oxy hãa tù nhiªn trong c¬ thÓ cã thÓ lµ ch×a khãa dÉn tíi cuéc sèng trêng thä [23] ChÝnh v× vËy, c¸c dîc phÈm và thùc phÈm thuèc cã t¸c dông chèng l·o hãa trë thµnh ®èi tîng ®îc quan t©m trªn toµn thÕ giíi, ®Æc biÖt ë c¸c níc cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn. Tõ qu¶ cµ chua cã chøa beta- caroten, lycopen, lµ c¸c chÊt chèng oxy hãa m¹nh, Mü vµ c¸c níc ph¬ng T©y ®· chÕ ra hµng chôc lo¹i s¶n phÈm ®Ó phßng vµ trÞ bÖnh. Qña GÊc cña níc ta cã chøa c¸c chÊt chèng oxy hãa víi hµm lîng cao. Tõ nguyªn liÖu thiªn nhiªn ban ®Çu, ngêi ta cã thÓ chiÕt ®îc dÇu GÊc. Hµm lîng c¸c chÊt chèng oxy hãa thiªn nhiªn trong dÇu GÊc cao gÊp hµng chôc lÇn trong cµ chua [22]
GÊc mäc hoang vµ ®îc trång kh¾p n¬i ë ViÖt nam, nhiÒu nhÊt ë miÒn B¾c [6]. Víi nguån nguyªn liÖu phong phó nh vËy th× viÖc dïng GÊc ®Ó s¶n xuÊt thuèc, thùc phÈm thuèc vµ xuÊt khÈu dÇu GÊc sÏ lµ mét thÕ m¹nh cña níc ta.
Tuy nhiªn, mét th¸ch thøc ®Æt ra cho chóng ta lµ: Trong khi thuèc vµ nguån nguyªn liÖu cã nguån gèc dîc th¶o nãi chung vµ dÇu GÊc nãi riªng ngµy cµng t¨ng vÒ sè lîng vµ chñng lo¹i th× viÖc ®¸nh gi¸ thµnh phÇn hãa häc, chÊt lîng dÇu GÊc theo vïng, miÒn vµ tiªu chuÈn hãa dÇu GÊc còng nh c¸c chÕ phÈm cã dÇu GÊc lµ mét vÊn ®Ò cÇn ph¶i nghiªn cøu. VÊn ®Ò nµy cµng trë nªn quan träng khi chóng ta tham gia héi nhËp khu vùc vµ quèc tÕ. §Ó gãp phÇn ®Èy nhanh h¬n viÖc triÓn khai nghiªn cøu vµ s¶n xuÊt thuèc ®ång thêi t¨ng cêng chÊt lîng c¸c chÕ phÈm cã dÇu GÊc, chóng t«i tiÕn hµnh ®Ò tµi “Nghiªn cøu thµnh phÇn hãa häc ®Ó tiªu chuÈn hãa chÊt lîng dÇu gÊc ViÖt nam dïng lµm thuèc” víi môc tiªu:
X¸c ®Þnh thµnh phÇn hãa häc trong dÇu GÊc ®îc s¶n xuÊt ë miÒn B¾c vµ miÒn Nam ViÖt Nam
X©y dùng tiªu chuÈn chÊt lîng nguyªn liÖu dÇu GÊc cho s¶n xuÊt thuèc.
Theo dâi ®¸nh gi¸ sù æn ®Þnh cña nguyªn liÖu dÇu GÊc.
II. Tæng quan 2.1. GÊc (Momordica Cochinchinensis. Spreng. Cucurbitaceae)
D©y leo to, sèng l©u n¨m, cã rÔ mËp. Th©n cøng nh½n, cã c¹nh vµ khÝa. L¸ mäc so le, cã 3-5 thïy mµu lôc sÉm, gèc h×nh tim, lóc ®Çu cã l«ng ë mÆt trªn, sau nh½n; g©n 5 h×nh ch©n vÞt, mÐp l¸ nguyªn hoÆc cã r¨ng tha kh«ng ®Òu; cuèng l¸ dµi 2-3 cm, cã tuyÕn ë phÇn gi¸p víi gèc l¸; tua cuèn to, ®¬n.
Hoa ®ùc vµ hoa c¸i riªng trªn cïng mét c©y; hoa ®ùc mäc ë kÏ l¸, l¸ b¾c h×nh thËn to vµ réng; dµi cã èng ng¾n, c¸c thïy h×nh tam gi¸c nhän, mµu lam sÉm; trµng 5 c¸nh, mµu tr¾ng hoÆc ngµ vµng, h×nh trøng thu«n, cã l«ng dµy ë mÆt trong; nhÞ 5; hoa c¸i cã l¸ b¾c nhá, bÇu xï x×.
Qu¶ h×nh bÇu dôc hoÆc h×nh trøng, cã cuèng mËp, ®Çu tï hoÆc h¬i nhän, dµi 12-17cm, mÆt ngoµi cã rÊt nhiÒu gai nhän, khi chÝn mµu ®á; h¹t dÑt, mµu ®en hoÆc x¸m ®en, vá ngoµi cã rÊt cøng cã r¨ng tï ë mÐp, dµy 5-6mm.
Mïa hoa qu¶: th¸ng 7-12
Theo kinh nghiÖm cña nh©n d©n mét vïng thuéc tØnh H¶i hng, GÊc cã lo¹i tÎ vµ lo¹i nÕp ®îc ph©n biÖt nh sau:
GÊc tÎ: tªn kh¸c lµ gÊc giun (Hng yªn), ruét mµu ®á, ¨n kh«ng ngÊy (mµu ®á nh¹t ®i khi ®å chÝn), qu¶ to, rÊt sai, gai qu¶ mau, nhiÒu h¹t
GÊc nÕp: (gÊc g¹ch), ruét mµu vµng, ¨n rÊt ngÊy, qu¶ nhá, c©y Ýt qu¶, gai qu¶ tha, Ýt h¹t.
Ph©n bè, sinh th¸i:
Chi Momodica L. cã kho¶ng 45 loµi trªn thÕ giíi, ®a sè lµ c©y trång, tËp trung chñ yÕu ë vïng nhiÖt ®íi ch©u Phi vµ ch©u Mü. Ch©u ¸ cã 5-7 loµi, trong ®ã ViÖt nam cã 4 loµi. GÊc ®îc trång chñ yÕu ë Ên ®é, Trung quèc, Philippin, Lµo vµ ViÖt nam.
ë ViÖt nam, gÊc ®îc trång l©u ®êi trong nh©n d©n. C©y trång cã gièng qu¶ chÝn mµu ®á vµ gièng qu¶ mµu vµng. Gièng qu¶ mµu vµng hiÖn thÊy trång ë mét sè vïng nói thuéc tØnh Lai ch©u vµ S¬n la. Gièng qu¶ ®á cã 2 lo¹i: qu¶ to vµ qu¶ nhá, ®Òu ®îc trång nhiÒu ë vïng trung du vµ ®ång b»ng B¾c bé [6].
2.2.T×nh h×nh nghiªn cøu qu¶ GÊc (Momordica cochinchinensis Spreng): 2.2.1. Trªn thÕ giíi:
Trªn thÕ giíi cã mét sè c«ng tr×nh nghiªn cøu vÒ thµnh phÇn hãa häc cã liªn quan ®Õn gi¸ trÞ dinh dìng cña GÊc. Sau ®©y lµ mét sè c¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu vÒ qu¶ GÊc (Momordica cochinchinensis Spreng):
C¸c chÊt mµu carotenoid cã trong qu¶ GÊc (NhËt b¶n) [19]
Thµnh phÇn acid bÐo vµ carotenoid trong qu¶ GÊc (Mü)[18]
B¶n quyÒn vÒ ph¬ng ph¸p Ðp lÊy dÇu GÊc tõ mµng h¹t GÊc (Mü) [21].
T¸c dông øc chÕ sù ph¸t triÓn cña khèi u khi dïng níc chiÕt tõ qu¶ GÊc (NhËt) [27].
Nång ®é - caroten vµ retinol trong m¸u t¨ng lªn sau khi trÎ em bæ sung thªm x«i GÊc vµo chÕ ®é ¨n hµng ngµy kÐo dµi trong 1 th¸ng (Mü) [22].
2.2.2. ë ViÖt nam:
Nghiªn cøu sö dông mµng ®á kh« cña h¹t qu¶ GÊc lµm thøc ¨n cho gµ m¸i ®Î trøng cã hµm lîng cao carotenoid vµ gi¶m cholesterol [31].
Bíc ®Çu nghiªn cøu gi¸ trÞ dinh dìng vµ t¸c dông sinh häc cña c¸c thµnh phÇn trong qu¶ GÊc [30].
Tuy dÇu GÊc chøa nhiÒu ho¹t chÊt cã ho¹t tÝnh sinh häc quÝ gi¸, nhng viÖc sö dông nã ®Ó t¹o ra c¸c chÕ phÈm thuèc phôc vô c«ng t¸c ch¨m sãc søc khoÎ céng ®ång cßn h¹n chÕ ë c¶ trong níc còng nh ë níc ngoµi.
2.3. DÇu GÊc (Oleum Momordicae):
DÇu ®îc Ðp tõ mµng ®á ph¬i hoÆc sÊy kh« cña h¹t c©y gÊc (Momordica cochinchinensis Spreng), hä bÇu bÝ (Curcurbitaceae)
2.3.1. ChÊt lîng thµnh phÈm:
TÝnh chÊt: ChÊt láng s¸nh, trong, mµu ®á m¸u, mïi th¬m ngät ®Æc biÖt cña dÇu gÊc, vÞ bÐo kh«ng khÐ cæ. NÕu ®Ó l©u hoÆc ®Ó ë nhiÖt ®é tõ 0-50C cã cÆn th× cÆn ®ã thuéc lo¹i tinh thÓ carotenoid
§é hßa tan: DÔ tan trong ether dÇu háa, cloroform vµ ether ethylic
Tû träng (ë 200C): 1,470- 1,422
ChØ sè iod: 65-95
Nguyªn liÖu dÇu GÊc do mét sè c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n s¶n xuÊt cßn cha cã tiªu chuÈn c¬ së, cßn ®ang x©y dùng.
Mét sè thµnh phÇn cã ho¹t tÝnh sinh häc trong dÇu GÊc:
Theo kÕt qu¶ nghiªn cøu nhiÒu n¨m cña c¸c nhµ khoa häc ViÖt nam vµ quèc tÕ th× dÇu qu¶ GÊc chøa mét sè nhãm chÊt cã ho¹t tÝnh sinh häc sau [7]:
Nhãm carotenoid: - caroten, lycopen, zeaxanthin, …
Nhãm c¸c acid bÐo kh«ng no: acid oleic, acid linolenic,…
2.3.1. C¸c carotenoid:
Trong tÊt c¶ c¸c chÊt mµu cã mÆt trong c¸c c¬ thÓ sèng, c¸c carotenoid lµ nh÷ng chÊt ®îc ph©n bè réng r·i nhÊt trong thiªn nhiªn. Ngêi ta íc tÝnh hµng n¨m cã kho¶ng 108 tÊn caroten ®îc t¹o ra trong tù nhiªn.
Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, cã nhiÒu b»ng chøng cho r»ng carotenoid cã lîi cho søc kháe. NhiÒu nghiªn cøu dÞch tÔ häc chØ ra r»ng: víi chÕ ®é ¨n giµu caroten sÏ gi¶m ®îc nguy c¬ ung th, tim m¹ch còng nh nhiÒu c¨n bÖnh kh¸c cña con ngêi [17].
Ph©n tö carotenoid kh«ng ®îc phôc håi nh c¸c yÕu tè chèng oxy hãa kh¸c mµ bÞ biÕn ®æi khi lµm mÊt t¸c dông cña c¸c gèc tù do. Mét sè chÊt carotenoid ®iÓn h×nh nh lycopen, beta caroten cã thÓ chèng l¹i kho¶ng 20 lo¹i gèc tù do t¹o ra tõ gèc bÐo tríc khi nã bÞ ph¸ hñy hoµn toµn. Beta caroten lµ chÊt chèng oxy hãa tÕ bµo (antioxydants) rÊt m¹nh. Nã chèng l¹i sù l·o hãa cña tÕ bµo c¬ thÓ, söa ch÷a nh÷ng th¬ng tæn trong cÊu tróc tÕ bµo c¬ thÓ do ung th, do nhiÔm tia x¹ hoÆc do nhiÔm chÊt ®éc hãa häc.
Rau vµ tr¸i c©y cã chøa sè lîng vµ lo¹i carotenoid kh¸c nhau. Sù ¶nh hëng cña c¸c thµnh phÇn trong dÞch chiÕt tíi viÖc ph©n tÝch c¸c thµnh phÇn carotenoid vÉn cha ®îc x¸c ®Þnh râ rµng. Ngêi ta thêng sö dông ph¬ng ph¸p s¾c ký láng hiÖu n¨ng cao ®Ó ph©n tÝch c¸c carotenoid v× kh¶ n¨ng t¸ch cña nã ®èi víi c¸c ®ång ph©n cña carotenoid. Qu¸ tr×nh ph©n tÝch nµy tèn Ýt thêi gian vµ lîng mÉu cho ph©n tÝch. Bíc quan träng nhÊt tríc khi tiÕn hµnh ph©n tÝch c¸c carotenoid b»ng HPLC lµ ph¶i s¬ bé t¸ch c¸c carotenoid nµy ra khái c¸c chÊt kh¸c cã mÆt trong mÉu ph©n tÝch.[20]
Kh«ng cã ph¬ng ph¸p chung ®Ó chiÕt carotenoid tõ nguån nguyªn liÖu tù nhiªn kh¸c nhau. Tuú theo tõng trêng hîp mµ ta chän ph¬ng ph¸p chiÕt phï hîp víi tÝnh chÊt cña nguyªn liÖu cÇn chiÕt. Ngoµi ra cßn cÇn ph¶i tu©n thñ nh÷ng nguyªn t¾c chung khi tiÕn hµnh chiÕt xuÊt.
MÉu ph©n tÝch cÇn ®îc chuÈn bÞ ngay tríc khi ph©n tÝch sao cho chÊt mµu cã trong mÉu ®îc ®¶m b¶o cha bÞ biÕn mµu. NÕu mÉu cha ®îc ph©n tÝch ngay th× cÇn ®îc b¶o qu¶n ë nhiÖt ®é -300C. NÕu mÉu cã chøa hµm lîng níc cao th× mÉu cÇn ®îc lµm kh« l¹nh mét c¸ch h÷u hiÖu ®Ó lo¹i bít níc vµ tiÕp tôc hydrat hãa l¹i ë nh÷ng bíc sau trong qu¸ tr×nh chiÕt. MÉu ®em ®i ph©n tÝch ph¶i ®¹t tiªu chuÈn, viÖc lµm biÕn ®æi mÉu còng nh lµm mÊt mÉu sÏ ¶nh hëng ®Õn kÕt qu¶ ph©n tÝch. Lîng mÉu ®em ph©n tÝch phô thuéc vµo hµm lîng carotenoid cã trong mÉu, thêng dïng 2-3 gam mÉu (cã thÓ tíi 10 gam, nÕu mÉu cã hµm lîng níc cao).
NÕu hµm lîng chÊt bÐo trong mÉu cao cã thÓ ¶nh hëng tíi kÕt qu¶ nghiªn cøu. Trong trêng hîp nµy c¸c chÊt bÐo ph¶i ®îc t¸ch ra b»ng c¸ch xµ phßng hãa (sö dông KOH- methanol 20% khèi lîng/thÓ tÝch) hay sö dông kü thuËt ph©n bè pha víi 2 lo¹i dung m«i (mét pha dÇu vµ mét pha chän läc ®èi víi c¸c chÊt mµu).
Ph¬ng ph¸p t¸ch c¸c chÊt mµu carotenoid phô thuéc chñ yÕu vµo b¶n chÊt cña tõng carotenoid vµ hµm lîng cña chóng. Sau khi tiÕn hµnh chiÕt vµ xµ phßng hãa (nÕu cÇn), hçn hîp nµy cÇn tiÕp tôc ®îc t¸ch. Th«ng thêng dÞch chiÕt thu ®îc gåm c¸c chÊt mµu cã ®é ph©n cùc kh¸c nhau (c¸c caroten vµ c¸c xanthophyl).
Ph¬ng ph¸p s¾c ký cét thêng ®îc sö dông ®Ó t¸ch c¸c chÊt mµu nµy. Pha tÜnh cÇn lùa chän ®Ó c¸c hçn hîp c¸c carotenoid ®îc hÊp phô vµ chia t¸ch tèt vµ kh«ng t¸c dông víi c¸c chÊt mµu vµ (hoÆc) pha ®éng. Mét sè chÊt thêng ®îc dïng lµm pha tÜnh trong s¾c ký cét ®Ó t¸ch c¸c carotenoid lµ: cellulose, canxi carbonat, nh«m oxyd, silica gel,…
Ph¬ng ph¸p s¾c ký láng hiÖu n¨ng cao ®· ®îc sö dông ®Ó t¸ch c¸c carotenoid tõ nh÷ng n¨m 70 cña thÕ kû 20. Stewart vµ Wheatton lÇn ®Çu tiªn ®· sö dông ph¬ng ph¸p nµy ®Ó t¸ch c¸c carotenoid tõ dÞch chiÕt qu¶ chanh vµo n¨m 1971. Tõ ®ã ®Õn nay c¸c kü thuËt tiªn tiÕn quan träng trªn c¶ hai mÆt kü thuËt HPLC vµ kü thuËt s¾c ký ®Ó t¸ch vµ ph¸t hiÖn carotenoid ®· ®îc hoµn thiÖn.
Trong qu¸ tr×nh ph©n tÝch c¸c carotenoid b»ng HPLC, c¸c dung m«i sö dông ph¶i cã chÊt lîng cao, tríc khi sö dông ph¶i ®îc khö khÝ ®Ó gi¶m thiÓu sù x©m nhËp cña khÝ vµo hÖ thèng vµ g©y nhiÔu ®êng nÒn.
ViÖc ph©n tÝch c¸c carotenoid ®Òu cã thÓ dïng kü thuËt s¾c ký pha thuËn vµ pha ®¶o. C¶ hai lo¹i kü thuËt nµy ®Òu cã thÓ dïng hÖ dung m«i pha ®éng ®¼ng dßng hoÆc ch¬ng tr×nh hãa dung m«i (gradient). Trong b¶ng 1 giíi thiÖu mét sè ch¬ng tr×nh s¾c ký ®Ó ph©n tÝch carotenoid.
B¶ng 1: Mét sè ch¬ng tr×nh s¾c ký cña Khachik vµ céng sù (1992) ph©n tÝch c¸c carotenoid trong thøc ¨n
-
HÖ thèng
|
Cét
|
Dung m«i
|
Ch¬ng tr×nh dung m«i
|
Tèc ®é dßng
|
A
|
C18, 5m, 25x0,46 cm
|
Acetonitril
Dicloromethan- hexan (1:1)
Methanol
|
0- 10 phót 11- 40 phót
85% 45%
5% 45%
10% 10%
|
0,7 ml/phót
|
B
|
C18, 5m, 25x0,46 cm
|
Acetonitril
Dicloromethan
Methanol
|
§¼ng dßng
55%
23%
22%
|
1ml/phót
|
C
|
C18, 5m, 25x0,46 cm
|
Acetonitril
Methanol
Dicloromethan- hexan (1:1)
|
§¼ng dßng
85%
10%
5%
|
0,7 ml/phót
|
Gi¸ trÞ cña GÊc vÒ mÆt thùc phÈm vµ dîc phÈm lµ do GÊc cã chøa hµm lîng cao beta caroten, lycopen, c¸c acid bÐo kh«ng no.
*C¸c carotenoid trong qu¶ GÊc (Momordica cochinchinensis Spreng) ®îc ph©n tÝch b»ng s¾c ký láng hiÖu n¨ng cao (HPLC). Hµm lîng cña - caroten, lycopen, zeaxathin vµ - cryptoxanthin ®· ®îc x¸c ®Þnh.
Díi ®©y lµ mét sè kÕt qu¶ ®· ®îc c«ng bè trong mÊy n¨m gÇn ®©y (b¶ng 2,3):
B¶ng 2:Thµnh phÇn carotenoid cã trong qu¶ GÊc (g/g qu¶ t¬i)
(C«ng tr×nh nghiªn cøu cña NhËt b¶n [12])
Thµnh phÇn
|
Hµm lîng
|
Ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh (HPLC)
|
ThÞt qu¶ GÊc (phÇn mµu vµng)
|
Mµng h¹t
(phÇn mµu ®á)
|
MÉu dÞch chiÕt
- caroten
Lycopen
Tæng céng
|
22,1±15,2
0,9±0,7
23,0±17,3
|
101±38
380±71
440±72
|
Cét C18(250x4,6mm; 5m)
NhiÖt ®é cét: 400C
HÖ dung m«i: ACN:Dichloromethane:
MeOH
(Ch¬ng tr×nh hãa dung m«i)
Tèc ®é dßng: 1ml/phót
Detector UV: 450 nm
ThÓ tÝch tiªm : 25l
|
MÉu dÞch chiÕt ®· xµ phßng hãa
- caroten
Lycopen
Zeaxanthin
- cryptoxanthin
Tæng céng
|
14,7±10,9
0,4±0,3
1,6±0,4
3,5±1,8
20.2±12,7
|
81±31
348±54
9±4
2±2
440±72
|
Nh trªn
|
B¶ng 3:Thµnh phÇn carotenoid cã trong qu¶ GÊc (g/g qu¶ t¬i)
(C«ng tr×nh nghiªn cøu cña Mü [18])
Thµnh phÇn
|
Hµm lîng
|
Ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh (HPLC)
|
ThÞt qu¶ GÊc (phÇn mµu vµng)
|
Mµng h¹t
(phÇn mµu ®á)
|
Trans lycopen
Cis lycopen
Trans - caroten
Cis - caroten
- caroten
|
0,0
0,0
43,7
14,6
13,3
|
1902,9
117,0
641,0
128,7
84,3
|
Cét C30(250x4,6mm; 3m)
NhiÖt ®é cét: 280C
HÖ dung m«i: MTBE(40):MeOH(50): EtOAC(10)
Tèc ®é dßng: 1ml/phót
Detector photodiod array: 300-700nm
ThÓ tÝch tiªm : 5-20l
|
2.3.2. Mét sè acid bÐo kh«ng no:
C¸c acid bÐo kh«ng no cã vai trß sinh häc rÊt quan träng:
Lµ yÕu tè cÇn thiÕt cÊu t¹o mµng tÕ bµo, ®Æc biÖt lµ bao myelin cña tÕ bµo thÇn kinh.
KÕt hîp víi cholesterol t¹o ester kh«ng bÒn v÷ng vµ dÔ bµi xuÊt khái c¬ thÓ, do ®ã cã t¸c dông ng¨n ngõa v÷a x¬ ®éng m¹ch.
Cã t¸c dông ®iÒu hßa ë thµnh m¹ch m¸u, n©ng cao tÝnh ®µn håi vµ gióp cho m¸u lu th«ng tèt h¬n.
Cã vai trß ng¨n c¶n sù ph¸t sinh cña c¸c u ¸c tÝnh
Cã vai trß trong qu¸ tr×nh chuyÓn hãa c¸c vitamin nhãm B (B1,B2, B6) vµ enzym gan (men cytochromoxidase)
ChÊt bÐo bao gåm c¸c ester cña glycerin vµ c¸c acid bÐo m¹ch dµi. C¸c este glycerol cã c«ng thøc chung nh sau:
M¹ch chÝnh cña nh÷ng hîp chÊt nµy cã tõ 4 ®Õn 20 nguyªn tö cacbon. PhÇn lín c¸c nguån tù nhiªn cña c¸c hîp chÊt nµy cã mét sè m¹ch cacbon ch½n bëi v× trong qu¸ tr×nh sinh tæng hîp th× khi h×nh thµnh m¹ch cacbon thêng t¹o ra 2 cacbon cïng mét lóc. Mét sè acid bÐo cã thÓ cã mét hay vµi nèi ®«i ë c¸c vÞ trÝ x¸c ®Þnh (kh«ng b·o hßa), hay lµ chóng hoµn toµn no. TÝnh chÊt lý häc vµ hãa häc cña mét chÊt bÐo phô thuéc vµo thµnh phÇn cña hçn hîp acid bÐo. ChÊt bÐo ®éng vËt thêng chøa phÇn lín lµ c¸c acid bÐo no m¹ch dµi vµ ë nhiÖt ®é b×nh thêng ë d¹ng r¾n. C¸c chÊt bÐo cã nguån gèc thùc vËt thêng cã chøa tû lÖ c¸c acid bÐo kh«ng no lín h¬n vµ thêng cã d¹ng láng ë nhiÖt ®é phßng. C¸c acid bÐo kh«ng no nhiÒu nèi ®«i chñ yÕu cã nguån gèc rau, qu¶.
C¸c chÊt bÐo thêng ®îc sö dông ®Ó nÊu ¨n bëi v× chóng lµ nh÷ng chÊt cã nhiÖt ®é s«i cao. ChÝnh v× vËy s¾c ký khÝ lµ ph¬ng ph¸p thÝch hîp ®îc ¸p dông ®Ó ph©n tÝch chóng [16].
*C¸c acid bÐo trong qu¶ GÊc (Momordica cochinchinensis Spreng) ®îc ph©n tÝch b»ng s¾c ký khÝ, trong ®ã cã mét sè acid bÐo kh«ng no cã t¸c dông sinh häc ®¸ng kÓ (b¶ng 4).
B¶ng 4:Thµnh phÇn c¸c acid bÐo kh«ng no cã trong qu¶ GÊc (% trong tæng sè dÉn chÊt este methyl cña acid bÐo)
(C«ng tr×nh nghiªn cøu cña Mü [18])
Thµnh phÇn
|
Hµm lîng
|
Ph¬ng ph¸p
s¾c ký khÝ khèi phæ (GC-MS)
|
H¹t gÊc
|
Mµng h¹t
|
Palmitoleic
Oleic
Cis- vaccinic
Linolenic
- linolenic
|
0,1
9,0
0,5
20,3
0,5
|
0,3
32,3
0,8
28,1
0,5
|
Cét DB- WAX(20mx0,12mm; líp phim dµy 0,18m)
NhiÖt ®é buång b¬m : 2500C
NhiÖt ®é detector: 2800C
Ch¬ng tr×nh nhiÖt ®é cét
ChuÈn néi: methyl heptadecanoat
|
2.4. C¸c chÕ phÈm cã dÇu GÊc ®ang lu th«ng trªn thÞ trêng ViÖt nam 2.4.1. Viªn nang VINAGA:
Thµnh phÇn:
DÇu GÊc tinh khiÕt chøa:
Beta Caroten 190mg%
Alphatocopherol 12mg%
Vµ nhiÒu chÊt bÐo thùc vËt vµ c¸c nguyªn tè vi lîng
Tõ qu¶ GÊc ViÖt nam, c«ng ty chÕ biÕn dÇu thùc vËt vµ thùc phÈm ViÖt nam (gäi t¾t lµ VNPOFOOD) ®· cho ra ®êi chÕ phÈm ®éc ®¸o víi tªn gäi VINAGA d¹ng viªn nang mÒm, lµ mét lo¹i thùc phÈm thuèc dÔ dïng, dÔ uèng hµng ngµy chèng bÐo ph×, gióp lµm h¹ cholesterol trong m¸u, phßng c¸c bÖnh tim m¹ch vµ chèng ®ét quÞ.
2.4.2.Viªn nang mÒm GACROTEN-E400 (C«ng ty cæ phÇn dîc phÈm Hµ T©y)
Thµnh phÇn:
Vitamin E 40IU DÇu gÊc 400mg
DÇu cä 30 mg S¸p ong 10mg
Nipagin 2mg Nipazol 0,5 mg
Gelatin 100mg Glycerin 48mg
Ethyl vanilin 0,01mg Dung dÞch Sorbitol 70% 30mg
PhÈm mµu Ponceau 4R 1mg
ChØ ®Þnh: Dïng trong c¸c trêng hîp thiÕu vitamin A hay beta- caroten nh: TrÎ em chËm lín, biÕn chøng vÒ m¾t (kh« m¾t, qu¸ng gµ…), t¨ng søc ®Ò kh¸ng cña c¬ thÓ, chèng l·o hãa.
ChÕ phÈm cã t¸c dông tèt víi nh÷ng ngêi tiÕp xóc nhiÒu víi nh÷ng tia x¹ ®éc h¹i, víi hãa chÊt vµ nh÷ng ngêi bÞ viªm gan virut B, cã nguy c¬ ung th gan.
Nh×n chung c¸c chÕ phÈm cã dÇu GÊc ®ang lu hµnh trªn thÞ trêng ViÖt nam míi chØ cã tiªu chuÈn hµm lîng beta-caroten.
NhËn xÐt chung:
Do qña gÊc ViÖt nam còng nh dÇu GÊc cã chøa nhiÒu hîp chÊt carotenoid, c¸c acid bÐo kh«ng no víi nhiÒu thuéc tÝnh quÝ gi¸ nªn nhiÒu trung t©m khoa häc vµ c«ng nghÖ trªn thÕ giíi ®· nghiªn cøu vÒ thµnh phÇn hãa häc cña qu¶ GÊc vµ dÇu GÊc. Trªn thùc tÕ GÊc chØ ®îc ph©n bè nhiÒu ë vïng §«ng ¸ nh: ViÖt nam, Philipin, miÒn nam Trung Quèc, Lµo, Campuchia [9]. V× kh«ng cã nguån nguyªn liÖu dåi dµo nh ViÖt nam, nªn hä cha cã nh÷ng chÕ phÈm cã dÇu GÊc còng nh c¸c tiªu chuÈn chÊt lîng cña c¸c chÕ phÈm nµy. Theo chiÕn lîc ph¸t triÓn cña ngµnh dîc ViÖt nam trong 10 n¨m tõ 2000- 2010, chóng ta tËp trung khai th¸c nguyªn liÖu nguån gèc tù nhiªn, phôc vô c«ng t¸c ch¨m sãc søc khoÎ nh©n d©n cã hiÖu qu¶ [5]. §Ò tµi nghiªn cøu nµy nh»m thóc ®Èy viÖc sö dông dÇu GÊc – mét nguån dîc liÖu quÝ gi¸ cña ViÖt nam- trong s¶n xuÊt thuèc vµ ch¨m sãc søc khoÎ céng ®ång.
III. §èi tîng, ph¬ng tiÖn, ph¬ng ph¸p nghiªn cøu 3.1. §èi tîng nghiªn cøu:
DÇu GÊc ®îc s¶n xuÊt ë miÒn B¾c vµ miÒn Nam ViÖt nam (hiÖn cßn cha cã tiªu chuÈn qui ®Þnh vÒ chÊt lîng s¶n phÈm)
3.2. Ph¬ng tiÖn nghiªn cøu: Thuèc thö, thùc nghiÖm, dông cô, m¸y mãc
C¸c lo¹i hãa chÊt thuèc thö ®¹t tiªu chuÈn ph©n tÝch
C¸c lo¹i dông cô ®¹t yªu cÇu trong ph©n tÝch, kiÓm nghiÖm.
S¾c ký khÝ víi MSD (GC- MS)
S¾c ký láng hiÖu n¨ng cao (HPLC) víi c¸c lo¹i detector: UV-Vis
Quang phæ hÊp thô nguyªn tö (AAS)
3.3. Néi dung nghiªn cøu 3.3.1. Nghiªn cøu hµm lîng c¸c thµnh phÇn hãa häc cña dÇu GÊc ®îc s¶n xuÊt ë miÒn B¾c vµ miÒn Nam: 3.3.2. Nghiªn cøu x©y dùng tiªu chuÈn chÊt lîng dÇu GÊc 3.3.3. Theo dâi ®¸nh gi¸ sù æn ®Þnh cña nguyªn liÖu dÇu GÊc. 3.3.4. Nghiªn cøu tiªu chuÈn hãa mét sè chÕ phÈm s¶n xuÊt tõ dÇu GÊc ViÖt nam: 3.3.5. Phèi hîp s¶n xuÊt chÕ phÈm
Phèi hîp víi mét c«ng ty hoÆc xÝ nghiÖp dîc phÈm, xö dông kÕt qu¶ nghiªn cøu vÒ dÇu GÊc, tiªu chuÈn chÊt lîng ®· x©y dùng ®a vµo s¶n xuÊt thö 3 chÕ phÈm ®· nªu trªn.
3.4. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu: 3.4.1. Nghiªn cøu hµm lîng c¸c thµnh phÇn hãa häc cña dÇu GÊc ®îc s¶n xuÊt ë miÒn B¾c vµ miÒn Nam:
C¸c carotenoid: Dïng hÖ thèng HPLC (detector: UV- Vis)
C¸c acid bÐo kh«ng no: S¾c ký khÝ khèi phæ (GC- MS)
Mét vµi lo¹i vitamin: Dïng hÖ thèng HPLC - DAD
Vi lîng kim lo¹i (Fe,Se, Zn, Co): Quang phæ AAS
Nghiªn cøu ®é æn ®Þnh cña tinh dÇu gÊc th«ng qua viÖc x¸c ®Þnh mét sè ho¹t chÊt chÝnh.
3.4.2. Nghiªn cøu x©y dùng tiªu chuÈn chÊt lîng dÇu GÊc
Dïng hÖ thèng HPLC (detector: UV- Vis)
3.4.3. Theo dâi ®¸nh gi¸ sù æn ®Þnh cña nguyªn liÖu dÇu GÊc.
Dïng hÖ thèng HPLC (detector: UV- Vis)
3.4.4. Nghiªn cøu tiªu chuÈn hãa mét sè chÕ phÈm s¶n xuÊt tõ dÇu GÊc ViÖt nam:
Viªn nang mÒm cã chøa dÇu GÊc
Viªn nang cøng cã chøa cao kh« dÇu GÊc
Viªn nang mÒm cã chøa dÇu GÊc vµ mét sè vitamin
X©y dùng tiªu chuÈn chÊt lîng cho nguyªn liÖu ®Çu vµo (dÇu GÊc, c¸c dîc chÊt hoÆc t¸ dîc cÇn thiÕt) vµ tiªu chuÈn chÊt lîng cña chÕ phÈm.
Dùa trªn c¬ së nghiªn cøu thµnh phÇn hãa häc cña dÇu GÊc, nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c phÐp thö phï hîp víi ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt ®Ó ®¸nh gi¸ chÊt lîng nguyªn liÖu vµ chÕ phÈm
3.4.5. Phèi hîp s¶n xuÊt chÕ phÈm
Phèi hîp víi mét c«ng ty hoÆc xÝ nghiÖp dîc phÈm, xö dông kÕt qu¶ nghiªn cøu vÒ dÇu GÊc, tiªu chuÈn chÊt lîng ®· x©y dùng ®a vµo s¶n xuÊt thö 3 chÕ phÈm ®· nªu trªn.
3.4.6. Xö lý sè liÖu:
C¸c kÕt qu¶ thu ®îc trong qu¸ tr×nh tiÕn hµnh nghiªn cøu ®Òu ®îc xö lý b»ng c¸c phÇn mÒm s½n cã trong c¸c thiÕt bÞ nh HPLC, GC- MS,…
IV. Dù ®Þnh kÕt qu¶ ®¹t ®îc 4.1. KÕt qu¶ dù kiÕn: 4.1.1. X¸c ®Þnh ®îc thµnh phÇn ho¸ häc (®Þnh tÝnh vµ ®Þnh lîng) mét sè ho¹t chÊt cã t¸c dông sinh häc trong dÇu GÊc ViÖt Nam X©y dùng ®îc tiªu chuÈn cho dÇu GÊc nguyªn liÖu X¸c ®Þnh ®îc ®iÒu kiÖn b¶o qu¶n ®¶m b¶o chÊt lîng dÇu GÊc X©y dùng tiªu chuÈn chÊt lîng cña ba chÕ phÈm cã GÇu gÊc. S¶n xuÊt thö ®îc ba chÕ phÈm cã chøa dÇu GÊc ®¹t tiªu chuÈn ®· x©y dùng (phèi hîp víi mét c«ng ty hoÆc xÝ nghiÖp dîc phÈm) 4.2. Nh÷ng ®iÓm míi cña ®Ò tµi, øng dông trong thùc tiÔn: 4.2.1. X¸c ®Þnh ®îc c¸c thµnh phÇn cã ho¹t tÝnh sinh häc cña dÇu GÊc 4.2.2. X©y dùng ®îc tiªu chuÈn chÊt lîng cña dÇu GÊc 4.2.3. X¸c ®Þnh ®îc ®iÒu kiÖn b¶o qu¶n thÝch hîp ®Ó nguyªn liÖu dÇu GÊc ®¶m b¶o chÊt lîng 4.2.4. §Ò xuÊt mét sè tiªu chuÈn chÊt lîng cho ba chÕ phÈm cã dÇu GÊc (Nh÷ng chÕ phÈm nµy ®· ®îc phèi hîp víi xÝ nghiÖp hoÆc c«ng ty dîc phÈm ®a vµo s¶n xuÊt thö) v. KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ 5.1. KÕt luËn:
§¸nh gi¸ chÊt lîng nguyªn liÖu dÇu GÊc cã nguån gèc ë miÒn B¾c vµ miÒn Nam ViÖt nam.
§a ra ®îc khuyÕn c¸o vÒ c¸ch b¶o qu¶n nguyªn liÖu dÇu GÊc ®¶m b¶o chÊt lîng.
X©y dùng ra tiªu chuÈn chÊt lîng cña dÇu GÊc vµ mét sè s¶n phÈm chøa dÇu GÊc
KhuyÕn c¸o vÒ xö dông dÇu GÊc cho s¶n xuÊt chÕ phÈm thuèc ë ViÖt Nam
5.2. KiÕn nghÞ:
Víi héi ®ång Dîc ®iÓn vÒ viÖc ®a tiªu chuÈn dÇu GÊc vµo Dîc ®iÓn ViÖt nam.
Tiªu chuÈn c¸c chÕ phÈm cã dÇu GÊc vµ cã bæ sung mét sè lo¹i vitamin.
VI. NguyÖn väng 6.1. Ngêi híng dÉn khoa häc
1. PGS. TS TrÞnh V¨n LÈu, ViÖn kiÓm nghiÖm. Bé y tÕ.
2. PGS. TS TrÇn Tö An, Bé m«n Ho¸ Ph©n tÝch. Truêng §¹i häc Dîc Hµ néi.
6.2. N¬i thùc hiÖn:
Trêng §¹i häc Dîc Hµ néi.
ViÖn kiÓm nghiÖm. Bé y tÕ
VII. Dù kiÕn kÕ ho¹ch thùc hiÖn:
(Hoµn thµnh tÊt c¶ c¸c néi dung ®· ®Ò ra)
7.1. Thêi gian
* N¨m thø nhÊt:
X¸c ®Þnh ®îc thµnh phÇn ho¸ häc (®Þnh tÝnh vµ ®Þnh lîng) mét sè ho¹t chÊt cã t¸c dông sinh häc trong dÇu GÊc ViÖt Nam
* N¨m thø hai:
§¸nh gi¸ ®îc chÊt lîng dÇu GÊc cña ViÖt nam cã nguån gèc tõ miÒn B¾c vµ miÒn Nam
X©y dùng tiªu chuÈn chÊt lîng cho dÇu GÊc ViÖt Nam
X©y dùng ®îc tiªu chuÈn chÊt lîng cho ba chÕ phÈm chuÈn bÞ ®a vµo lu hµnh trªn thÞ trêng trong níc.
Phèi hîp s¶n xuÊt thö ba chÕ phÈm ®· ®îc x©y dùng tiªu chuÈn chÊt lîng
X¸c ®Þnh ®iÒu kiÖn b¶o qu¶n thÝch hîp cho dÇu GÊc
* N¨m thø ba:
ViÕt luËn ¸n vµ chuÈn bÞ b¸o c¸o
VIII. Tµi liÖu tham kh¶o.
TiÕng ViÖt:
-
1
|
TrÇn Tö An (2001), Bµi gi¶ng cao häc dµnh cho chuyªn ngµnh KiÓm nghiÖm - §éc chÊt, Trêng ®¹i häc Dîc Hµ néi, tr 8 – 10.
|
2
|
TrÇn Tö An (2002), Ph¬ng ph¸p chiÕt øng dông trong kiÓm nghiÖm thuèc vµ ®éc chÊt, Trêng ®¹i häc Dîc Hµ néi, tr 40,87
|
3
|
Bé m«n hãa ph©n tÝch (2004), KiÓm nghiÖm thuèc (Tµi liÖu gi¶ng d¹y ®¹i häc), Trêng ®¹i häc Dîc Hµ néi, Tr 78- 82
|
4
|
Bé Y tÕ, Tãm t¾t kÕ ho¹ch ch¨m sãc vµ b¶o vÖ søc kháe nh©n d©n giai ®o¹n 2001- 2005.
|
5
|
Bé Y tÕ. 2/2001. ChiÕn lîc ph¸t triÓn ngµnh dîc giai ®o¹n 2001 – 2010, Dù th¶o lÇn thø 4.
|
6
|
§ç Huy BÝch.(2004). C©y thuèc vµ ®éng vËt lµm thuèc ë ViÖt Nam. Nhµ xuÊt b¶n khoa häc kü thuËt, tr 861
|
7
|
NguyÔn V¨n §µn.(1999) Hîp chÊt thiªn nhiªn dïng lµm thuèc. Nhµ xuÊt b¶n y häc.
|
8
|
Ph¹m Gia HuÖ– NguyÔn TiÕn Khanh (1990), Mét sè ph¬ng ph¸p hãa lý dïng trong ph©n tÝch dîc. Trêng ®¹i häc Dîc Hµ néi, tr 23- 35.
|
9
|
§ç TÊt Lîi. (1999). Nh÷ng c©y thuèc vµ vÞ thuèc ViÖt Nam. Nhµ xuÊt b¶n y häc, tr 885
|
10
|
Hå ViÕt QuÝ (2001), ChiÕt t¸ch, ph©n chia, x¸c ®Þnh c¸c chÊt b»ng dung m«i h÷u c¬. TËp 1. NXB Khoa häc kü thuËt.
|
11
|
NguyÔn §×nh TriÖu (2001), C¸c ph¬ng ph¸p ph©n tÝch vËt lý vµ ho¸ lý. TËp 1. NXB khoa häc vµ kü thuËt.
|
TiÕng Anh:
-
12
|
Aoki Hiromitsu, Nguyen thi Minh Kieu.(2002) Carotenoid pigments in Gac Fruit. Biosci. Biotechnol. Biochem,. 66(11), 2479-2482.
|
13
|
British Pharmacopoeia (1998), London the stationary office
|
14
|
Christie William W. (2000).GC columns for fatty acid analysis. J. Lipid technology. 12, 114-115
|
15
|
Frank A.Settle editor (1997), Handbook of Instrumental Technique for analytical Chemistry. Prentise Hall PTR
|
16
|
Greenleief. (2004). Fatty acid determination using Gas Chromatography.
|
17
|
Hurst William Jeffrey. Method of analysis for functional food and nutraceuticals. CRC press. p 103-129
|
18
|
Ishida Betty K, Charlotta Turner and al. (2004).Fatty acid and carotenoid composition of Gac Fruit. J. Agric. Food chem 2004,52,274-279
|
19
|
Kajadphai Anocha T. (1998) Evaluation of extraction method for the analysis of carotenoids in fruit and vegetables. Food chemistry.Vol 63. No 4. pp. 577-584.
|
20
|
Le Thuy, Vuong, King JC.(2003 Dec). A method of preserving and testing the acceptability of Gac fruid oil, a good sourse of beta-caroten and essential fatty acids. Food Nutr Bull;24(4); 372-3
|
21
|
Le Thuy, Vuong. August (2002). Momordica cochinchinensis. Spreng. Beta- caroten and method. United State Patent:6,770,585.
|
22
|
Le Thuy, Vuong. (2002 May) Plasma beta- caroten and retinol concentrations of children increase after a 30-d supplementation with the fruit Momordica cochinchinensis.J Clin Nutr. 75(5): 872-9
|
23
|
Le Thuy, Vuong. Under- utilized - caroten-rich crops of Vietnam.http://flic.net/levuong/betafruit/OLD
|
24
|
Lun G., Schmuff N.R (1997), HPLC Method for Pharmaceutical Analysis, A Wiley- Intersciance publication, Jonh Wiley & Sons, Inc, pp 317 – 329
|
25
|
Min- Su Tzeng. Determination of major carotenoids in Human Serum by liquid chromatography. Journal of food and drug analysis. Vol 12. No1.2004.pages 79-83
|
26
|
Skoog D.A, D.M. West, F.J. Holler (1996), Fundamentals of Analytical Chemistry. Sounder college Publishing.
|
27
|
Tien, PG;Kayama, F;Konishi, F.Inhibition of tumor growth and angiogenesis by water extract of Gac fruit (Momordica cochinchinensis Spreng)
|
28
|
United States Pharmacopeia 23 (1996),
|
29
|
United States Pharmacopeia 24 (2000),
|
30
|
XuanThanh Lam.(2004). Preliminary study on nutrient content and bioactive ingredients in Gac fruit. ViÖn dinh dìng
|
31
|
XuanThanh Lam. (2004). Applied study on the use died red seed membrane of Gac fruit for production hen eggs with hight content in carotenoids and low in cholesterol. ViÖn dinh dìng
|
Phô lôc: Danh môc c¸c c«ng tr×nh ®· c«ng bè.
1. NguyÔn Têng Vy, §ç Ngäc Thanh. ¸p dông ph¬ng ph¸p quang phæ ®¹o hµm ®Ó ®Þnh lîng ®ång thêi sulphamethoxazole vµ trimethoprim trong thuèc viªn Trimazol. T¹p chÝ dîc häc th¸ng 12/2003, trang 28.
2. Th¸i Duy Th×n, Th¸i Phan Quúnh Nh, NguyÔn thÞ Huª, Vâ thÞ NhÞ Hµ, NguyÔn Têng Vy. Nghiªn cøu ®Þnh lîng paracetamol vµ quinin sulat trong chÕ phÈm hçn hîp cã hai thµnh phÇn. Héi nghÞ khoa häc tuæi trÎ lÇn thø 12 Trêng ®¹i häc Dîc Hµ néi 12/2003, trang 99.
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |