Hệ thống hoá kiến thức 12 cb sở gd & dt bến Tre Lưu hành nội bộ, năm học 2011 2012

Bài 12. PHONG TRÀO DÂN TỘC DÂN CHỦ Ở VIỆT NAM

TỪ NĂM 1919 - 1925

I. NHỮNG CHUYỂN BIẾN MỚI VỀ KINH TẾ, CHÍNH TRỊ, XÃ HỘI Ở VIỆT NAM SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT.

1. Chính sách khai thác thuộc địa lần thứ hai của thực dân Pháp



2. về kinh tế và giai cấp ở Việt Nam





II. PHONG TRÀO DÂN TỘC DÂN CHỦ Ở VIỆT NAM TỪ 1919 ĐẾN 1925.

Bài 13. PHONG TRÀO DÂN TỘC DÂN CHỦ Ở VIỆT NAM

TỪ NĂM 1925 ĐẾN NĂM 1930

I. SỰ RA ĐỜI VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA BA TỔ CHỨC CÁCH MẠNG

1. Hội Việt Nam cách mạng thanh niên

Nội dung	Thời gian	Sự kiện
Sự ra đời	2/1925	Lập Cộng sản đoàn
	6/1925	Lập Hội Việt Nam cách mạng thanh niên, tổ chức lãnh đạo quần chúng đấu tranh, đánh đổ đế quốc, tự giải phóng
Hoạt động	1925	Mở lớp huấn luyện chính trị
	21/6/1925	Báo Thanh niên cơ quan ngôn luận của Hội ra số đầu tiên
	1927	Xuất bản “Đường Kách mệnh”
	1927	Xây dựng cơ sở khắp cả nước
	07/1925	Lập ra Hội Liên hiệp các dân tộc bị áp bức Á Đông
	1928	Hội chủ trương “vô sản hóa”, phong trào quần chúng phát triển mạnh mẽ
	1929	Bãi công của công nhân có sự liên kết giữa các ngành, địa phương thành phong trào chung
Vai trò		Là tiền thân của Đảng vô sản

2. Việt Nam Quốc dân đảng - khởi nghĩa Yên Bái:








II. ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM RA ĐỜI

1. Sự ra đời các tổ chức cộng sản năm 1929



2. Hội nghị thành lập Đảng cộng sản Việt Nam

Bảng hệ thống về sự ra đời của ĐCSVN

Hòan cảnh	- Cuối 1929, phong trào công nhân, yêu nước phát triển mạnh, công nhân trở thành lực lượng tiên phong. - Ba tổ chức CS ra đời năm1929 họat động riêng rẽ  Yêu cầu thống nhất. Nguyễn Ái Quốc triệu tập Hội nghị hợp nhất tại Hương Cảng 01/1930.
Nội dung	- Phê phán quan điểm sai lầm của các tổ chức cộng sản riêng lẻ - Nhất trí hợp nhất các tổ chức cộng sản lấy tên : ĐCSVN. - Thông qua Chính cương vắn tắt, sách lược vắn (cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng).
Ý nghĩa	- Kết quả của cuộc đấu tranh dân tộc và đấu tranh giai cấp quyết liệt - Sản phẩm kết hợp giữa chủ nghĩa Mác - Lê-nin với phong trào công nhân và phong trào yêu nước - Bước ngoặt vĩ đại trong lịch sử cách mạng Việt Nam. + Đảng trở thành chính Đảng duy nhất lãnh đạo cách mạng VN. + Từ đây cách mạng VN có đường lối đúng đắn, khoa học và sáng tạo. + Cách mạng Việt Nam là một bộ phận khắng khít của cách mạng thế giới. + Là sự chuẩn bị tất yếu đầu tiên có tính quyết định cho những bước phát triển nhảy vọt mới trong lịch sử cách mạng Việt Nam.

Nội dung cương lĩnh chính trị đầu tiên

Bài 14. PHONG TRÀO CÁCH MẠNG 1930 - 1935

Từ 1930, tác động khủng hoảng kinh tế thế giới, kinh tế VN khủng hỏang:

- Nông nghiệp: lúa gạo bị sụt giá, ruộng hoang

- Công nghiệp: suy giảm

- Thương nghiệp: xuất nhập khẩu đình đốn, giá cả đắt đỏ, hàng hóa khan hiếm.

=> Khủng hoảng kinh tế ở VN rất nặng nề

- Công nhân thất nghiệp, giảm lương

- Nông dân bần cùng hóa

- Tiểu tư sản, tư sản dân tộc gặp nhiều khó khăn.

- Mâu thuẫn xã hội thêm gay gắt

- Sự khủng bố sau khi khởi nghĩa Yên Bái

 Tăng mâu thuẫn và bất ổn xã hội

II. PHONG TRÀO CÁCH MẠNG 1930 - 1931 VÀ XÔ VIẾT NGHỆ TĨNH

1. Phong trào cách mạng 1930 - 1931.

Toàn quốc	- ĐCSVN lãnh đạo phong trào đấu tranh của quần chúng rộng khắp cả nước. - Tháng 2 đến tháng 4/1930 nhiều cuộc đấu tranh của công nhân và nông dân nổ ra . - 5/1930 trên cả nước bùng nổ nhiều cuộc đấu tranh nhân ngày 1/5 - 6 - 8/1930 phong trào tiếp tục diễn ra sôi nổi.
Nghệ - Tĩnh	- 9/1930 phong trào dâng cao ở Nghệ An và Hà Tĩnh. Nông dân biểu tình có vũ trang tự vệ công nhân Vinh - Bến Thủy hưởng ứng. - 12/9/1930, nông dân Hưng Nguyên (Nghệ An) biểu tình Pháp đàn áp dã man. Chính quyền thực dân, phong kiến bị tê liệt, tan rã, “Xô viết” ra đời.

2. Xô viết Nghệ - Tĩnh:

Tg thành lập	9/1930 ở một số địa phương thuộc Nghệ An và Hà Tĩnh
Hoạt động	+ Chính trị: Thực hiện tự do, dân chủ + Kinh tế: chia ruộng đất, bỏ thuế thân + Văn hóa, xã hội: tệ nạn xã hội cũ bị xóa bỏ, xây dựng đời sống mới.

 Chứng tỏ bản chất ưu việt của Xô viết (nhà nước của dân, do dân, vì dân).

3. Hội nghị lần thứ nhất Ban chấp hành Trung ương lâm thời Đảng Cộng sản Việt Nam (10/1930).

* Nét chính về H.nghị:

- Địa điểm: Hương Cảng

- Thời gian: 10/1930

- Đổi tên ĐCSVN thành ĐCSĐD

- Cử Ban Chấp hành Trung ương, Trần Phú làm Tổng bí thư.

- Thông qua Luận cương chính trị của Đảng

* Nội dung Luận cương chính trị tháng 10/1930: (so sánh với Cương lĩnh)

Bài 15. PHONG TRÀO DÂN CHỦ 1936 - 1939

*****

 Đảng phải kịp thời, đề ra đường lối đấu tranh phù hợp.

- Đầu 1945, Liên Xô đánh bại phát xít Đức, Nhật bị giáng những đòn nặng nề. Ở Đông Dương, mâu thuẫn Nhật - Pháp gay gắt.

- 09/3/1945, Nhật đảo chính Pháp, Pháp đầu hàng. Nhật dựng Chính phủ bù nhìn Trần Trọng Kim, đưa Bảo Đại làm “Quốc trưởng”. Thực chất là độc chiếm Đông Dương.

- Ngày 12/3/1945, Ban Thường vụ Trung ương Đảng ra chỉ thị: “Nhật - Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta”, nhận định :

+ Kẻ thù chính của nhân dân Đông Dương: phát xít Nhật.

+ Khẩu hiệu: “Đánh đuổi Pháp - Nhật” được thay bằng “Đánh đuổi phát xít Nhật”

+ Hình thức đấu tranh: từ bất hợp tác bãi công, bãi thị đến biểu tình, thị uy, vũ trang du kích và sẵn sàng chuyển qua tổng khởi nghĩa khi có điều kiện.

+ Chủ trương “Phát động một cao trào kháng Nhật cứu nước”.

b. Diễn biến khởi nghĩa từng phần (cao trào kháng Nhật cứu nước)

- Ở căn cứ địa Cao - Bắc - Lạng, Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân và Cứu quốc quân phối hợp với lực lượng chính trị của quần chúng giải phóng hàng loạt xã, châu, huyện.

- Ở Bắc Kỳ, “Phá kho thóc, giải quyết nạn đói”, thu hút hành triệu người tham gia.

- 11/3 ở Quảng Ngãi, tù chính trị ở nhà lao Ba Tơ nổi dậy, lập chính quyền cách mạng và đội du kích Ba Tơ.

- Ở Nam Kỳ, Việt Minh hoạt động mạnh mẽ ở Mỹ Tho, Hậu Giang.

c. Sự chuẩn bị cuối cùng trước ngày tổng khởi nghĩa

- 4/1945, Hội nghị quân sự cách mạng Bắc kỳ quyết định: Thống nhất các lực lượng vũ trang, chuẩn bị Tổng khởi nghĩa khi thời cơ đến, Ủy ban Quân sự cách mạng Bắc Kỳ được thành lập.

- 5/1945, Việt Nam cứu quốc quân và Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân thống nhất thành Việt Nam giải phóng quân.

- 6/1945 thành lập Khu giải phóng Việt Bắc và Ủy ban lâm thời Khu giải phóng.

- Mở ra bước ngoặt lớn trong lịch sử dân tộc ta, nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời..

- Mở đầu kỷ nguyên mới độc lập, tự do; nhân dân lao động nắm chính quyền, làm chủ đất nước.

* Thế giới

- Góp phần vào chiến thắng chủ nghĩa phát xít

- Cổ vũ mạnh mẽ các dân tộc thuộc địa đấu tranh tự giải phóng, có ảnh hưởng to lớn đến Miên và Lào.

b. Nguyên nhân thắng lợi

* Nguyên nhân khách quan: Chiến thắng của Đồng minh chống phát xít, cổ vũ tinh thần, tạo thời cơ để nhân dân ta đứng lên Tổng khởi nghĩa.

* Nguyên nhân chủ quan

- Truyền thống yêu nước, chống ngoại xâm

- Lãnh đạo đúng đắn, sáng tạo của Đảng và Bác Hồ.

- Chuẩn bị lâu dài, chu đáo, rút kinh nghiệm qua đấu tranh.

- Toàn Đảng, toàn dân nhất trí, quyết tâm giành độc lập tự do, linh họat, sáng tạo, chớp thời cơ.

c. Bài học kinh nghiệm

- Vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin vào thực tiễn Việt Nam, đặt nhiệm vụ GPDT lên hàng đầu.

- Đoàn kết trong Mặt trận dân tộc thống nhất, trên cơ sở liên minh công nông, tạo sức mạnh toàn dân.

- Kết hợp đấu tranh chính trị - vũ trang, tiến hành khởi nghĩa từng phần, chớp thới cơ tổng khởi nghĩa cả nước.

******